Παιδική Ψυχολογία: Οι αναπτυσσόμενοι οργανισμοί μαθαίνουν να χρησιμοποιούν διαφορετικές στρατηγικές κινδύνου με βάση τη διαθεσιμότητα των πόρων και την έκταση των αναγκών τους.
Μερικά παιδιά είναι ριψοκίνδυνα. Άλλα τείνουν να είναι περισσότερο προσεκτικά. Αυτές οι διαφορές βασίζονται απλώς στην προσωπικότητα ή το περιβάλλον των παιδιών βοηθά στη διαμόρφωση της προθυμίας τους να παίξουν; Μια νέα μελέτη από ερευνητές στο Εργαστήριο Κοινωνικής Ανάπτυξης και Μάθησης του Πανεπιστημίου της Βοστώνης δείχνει ότι παιδιά από διαφορετικό κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο λαμβάνουν διαφορετικές αποφάσεις όταν βρίσκονται στην ίδια επικίνδυνη κατάσταση. Ενώ οι ψυχολόγοι έχουν θεωρήσει ότι ο πλούτος και η κοινωνική θέση των γονέων μπορεί να επηρεάσουν τις προτιμήσεις κινδύνου των παιδιών τους, αυτή η μελέτη παρέχει τα πρώτα πειραματικά στοιχεία που υποστηρίζουν αυτήν την υπόθεση, λέει ο Peter Blake, συν-συγγραφέας της μελέτης και αναπληρωτής καθηγητής ψυχολογίας BU College of Arts & Sciences.
Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν αυτή την εβδομάδα στο περιοδικό Proceedings of the Royal Society B. “Ελπίζω ότι αυτή η μελέτη – καθώς και άλλες μελλοντικές μελέτες από το εργαστήριό μας και άλλους ανθρώπους – θα αλλάξουν τις προοπτικές”, λέει ο Blake. Η έρευνα παρέχει στοιχεία ότι οι επικίνδυνες αποφάσεις στην παιδική ηλικία δεν αντικατοπτρίζουν πάντα κακή κρίση ή έλλειψη αυτοελέγχου, λέει. Τα παιδιά μπορεί να επιλέγουν ορθολογικά τον κίνδυνο όταν είναι λογικό στο περιβάλλον τους και να αποφεύγουν τον κίνδυνο όταν δεν είναι. Ο Μπλέικ λέει ότι ελπίζει ότι οι γονείς, οι δάσκαλοι και άλλοι που βλέπουν ένα παιδί να κάνει επικίνδυνες επιλογές θα σταματήσουν και θα σκεφτούν ότι τέτοιες αποφάσεις μπορεί να έχουν νόημα, δεδομένων των συνθηκών του παιδιού.
Η υπόθεση πίσω από την έρευνα του Blake, γνωστή ως θεωρία ευαισθησίας στον αναπτυξιακό κίνδυνο, αντλείται από παρατηρήσεις για το πώς συμπεριφέρονται τα ζώα σε καταστάσεις αναζήτησης τροφής. Η θεωρία προτείνει ότι οι αναπτυσσόμενοι οργανισμοί μαθαίνουν να χρησιμοποιούν διαφορετικές στρατηγικές κινδύνου με βάση τη διαθεσιμότητα των πόρων και την έκταση των αναγκών τους. Μια καλοθρεμμένη αλεπού, για παράδειγμα, είναι απίθανο να διακινδυνεύσει να μπει σε επικίνδυνη περιοχή για ένα μεγάλο γεύμα όταν μια μικρή, ορισμένη ποσότητα τροφής είναι άμεσα διαθέσιμη. Μια πεινασμένη αλεπού, ωστόσο, είναι πιο πιθανό να ρισκάρει για ένα μεγάλο δείπνο.
Για να δοκιμάσουν τις ανθρώπινες εφαρμογές αυτής της θεωρίας, ο Blake και η συν-συγγραφέας του, Teresa Harvey (GRS’20), δημιούργησαν ένα πείραμα για να δουν εάν οι προτιμήσεις κινδύνου των παιδιών θα διέφεραν ανάλογα με την κοινωνικοοικονομική τους κατάσταση και το μέγεθος των προσφερόμενων ανταμοιβών. Δεκάδες παιδιά ηλικίας μεταξύ 4 και 10 ετών συμμετείχαν στη μελέτη, η οποία διεξήχθη σε διάφορους ερευνητικούς χώρους στην ευρύτερη Βοστώνη, συμπεριλαμβανομένου του Μουσείου Επιστημών. Σε κάθε παιδί δόθηκε η επιλογή να δεχτεί έναν καθορισμένο αριθμό αυτοκόλλητων ή να στρίψει έναν τροχό για 50/50 πιθανότητες να πάρει ακόμα περισσότερα αυτοκόλλητα—ή τίποτα απολύτως.
Μετά από μερικούς εύκολους γύρους εξάσκησης που εξασφάλισαν ότι οι συμμετέχοντες κατανοούσαν την εργασία, δόθηκαν στα παιδιά πιο δύσκολες επιλογές, συμπεριλαμβανομένης μιας επιλογής μεγάλης ανταμοιβής (κρατήστε τέσσερα αυτοκόλλητα ή περιστρέψτε για να λάβετε οκτώ αυτοκόλλητα ή κανένα) και μια επιλογή μικρής ανταμοιβής. Ενώ τα παιδιά συμμετείχαν στο πείραμα, οι γονείς τους συμπλήρωναν δημογραφικά έντυπα που περιελάμβαναν ερωτήσεις σχετικά με το επίπεδο εκπαίδευσης και το εισόδημα των γονέων. Όταν οι ερευνητές ανέλυσαν τα δεδομένα τους, διαπίστωσαν ότι τα παιδιά από οικογένειες με χαμηλότερο κοινωνικοοικονομικό επίπεδο ήταν πιο πιθανό να ρισκάρουν και να γυρίσουν τον τροχό στη δοκιμή μεγάλης ανταμοιβής από ότι ήταν παιδιά από οικογένειες υψηλότερου επιπέδου.
Η μελέτη έδειξε επίσης ότι τα αγόρια ήταν πιο πιθανό από τα κορίτσια να παίρνουν ριψοκίνδυνες αποφάσεις, αλλά οι διαφορές των φύλων δεν επηρέασαν τα κοινωνικοοικονομικά πρότυπα για τα οποία ενδιέφεραν οι ερευνητές. Η μελέτη δεν έδειξε διαφορές με βάση την ηλικία στις προτιμήσεις κινδύνου. Ο Blake λέει ότι προσπαθεί να στρατολογήσει περισσότερες οικογένειες από το χαμηλότερο άκρο της κοινωνικοοικονομικής κλίμακας – οι περισσότερες οικογένειες που συμμετείχαν ήταν καλά μορφωμένες με υψηλά εισοδήματα – ώστε να μπορεί να επαναλάβει το πείραμα και να παράγει αποτελέσματα με μεγαλύτερη εμπιστοσύνη.
Τα ευρήματα βοηθούν στην εξήγηση ορισμένων επιλογών που κάνουν τα παιδιά σχολικής ηλικίας στην καθημερινή τους ζωή. Ένα παιδί μπορεί να διακινδυνεύσει να δώσει σε έναν συμμαθητή μέρος του σάντουιτς του, για παράδειγμα, με την ελπίδα να οικοδομήσει μια αξιόλογη φιλία. Τα παιδιά αποφασίζουν επίσης πόσο χρόνο και κόπο θα επενδύσουν σε διάφορες δραστηριότητες. “Τους λέτε ότι το να κάνουν τα μαθήματά τους έχει κάποια μακροπρόθεσμη ανταμοιβή”, λέει ο Blake. “Αυτή είναι η προσπάθεια που πρέπει να ξοδέψουν αυτή τη στιγμή, σε αντίθεση με το να βγαίνουν έξω για να παίξουν με τους φίλους τους. Επομένως, πρέπει να πάρουν αποφάσεις σχετικά με το εάν υπάρχει μια άμεση ανταμοιβή που θα μπορούσε να είναι ευκολότερη”.
Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις για την υγεία από την Ελλάδα και τον ΚόσμοΑκολουθήστε το healthweb.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Ακολουθήστε το healthweb.gr στο κανάλι μας στο YouTube
