Οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας: Οι διαταραχές της προσωπικότητας είναι αμφιλεγόμενες καταστάσεις, που μπορεί να είναι δύσκολο να προσδιοριστούν, επειδή αλληλεπικαλύπτονται σε σημαντικό βαθμό με τη «φυσιολογική» προσωπικότητα.
Όμως οι «διαταραχές» της προσωπικότητας είναι βαθιά ριζωμένες και διαρκή πρότυπα συμπεριφοράς που εκδηλώνονται ως άκαμπτες απαντήσεις σε μια ευρεία ποικιλία κοινωνικών και προσωπικών καταστάσεων. Είναι σημαντικές ή ακραίες αποκλίσεις από τον τρόπο με τον οποίο οι μέσοι άνθρωποι σε μια δεδομένη κουλτούρα αντιλαμβάνονται, σκέφτονται, αισθάνονται και σχετίζονται με τους άλλους. Ως επί το πλείστον, αυτά τα πρότυπα συμπεριφοράς χρονολογούνται από την παιδική ηλικία ή την εφηβεία και προκαλούν σημαντική δυσφορία και προβλήματα με την κοινωνική λειτουργία και την απόδοση έως την ενηλικίωση.
Μια συναισθηματικά ασταθής διαταραχή της προσωπικότητας είναι ένας τύπος διαταραχής, που περιλαμβάνει την τάση να ενεργεί ένας άνθρωπος παρορμητικά. Υπάρχουν δύο δευτερεύοντες τύποι συναισθηματικά ασταθούς διαταραχής της προσωπικότητας, «παρορμητικός» και «οριακός», και οι δύο συνδέονται με παρορμητικότητα και μειωμένο αυτοέλεγχο.
Ο «παρορμητικός» δευτερεύων τύπος χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα από συναισθηματική αστάθεια και μειωμένο έλεγχο ώθησης. Υπάρχουν επίσης εκρήξεις απειλητικής ή εχθρικής συμπεριφοράς. Ο δευτερεύων τύπος «οριακός» περιλαμβάνει συναισθηματική αστάθεια, συχνά με διαταραχές στην εικόνα, τους στόχους και τις επιθυμίες του ατόμου. Υπάρχουν επίσης συναισθήματα κενού, τάση συμμετοχής σε έντονες, ασταθείς σχέσεις, επαναλαμβανόμενες συναισθηματικές κρίσεις, φόβος εγκατάλειψης και επαναλαμβανόμενες απειλές ή πράξεις αυτοτραυματισμού.
Στην πράξη, πολλά άτομα με μια συναισθηματικά ασταθή διαταραχή προσωπικότητας εμφανίζουν χαρακτηριστικά και των δύο υπο-τύπων. Η κατάσταση διαγιγνώσκεται συχνότερα στις γυναίκες παρά στους άνδρες. Είναι πέντε φορές πιο συχνό σε άτομα που έχουν στενό συγγενή με τη διαταραχή.
Τα αίτια μιας συναισθηματικά ασταθούς διαταραχής της προσωπικότητας δεν είναι γνωστά. Πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι μια τέτοια διαταραχή συνδέεται συχνά (αλλά όχι πάντα) με γονική παραμέληση ή συναισθηματική, σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση. Μπορεί επίσης να συσχετιστεί με λεπτές αλλαγές στις περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη ρύθμιση της διάθεσης, όπως η αμυγδαλή, ο ιππόκαμπος και ο τροχιακός φλοιός.
Συγκεκριμένες μορφές θεραπείας συμπεριφοράς μπορεί να αποδειχθούν πολύ χρήσιμες σε αυτές τις διαταραχές, ιδίως θεραπεία διαλεκτικής (DBT), η οποία είναι μια προσαρμογή της πιο γνωστής θεραπείας γνωστικής συμπεριφοράς (CBT). Το CBT επικεντρώνεται στη χρήση γνωστικών στρατηγικών (που σχετίζονται με πρότυπα σκέψης και συνηθειών) και στρατηγικών συμπεριφοράς (που σχετίζονται με ενέργειες και συμπεριφορικές συνήθειες), σε μια προσπάθεια να επαναπροσδιορίσει τις αρνητικές σκέψεις, να βελτιώσει τις στρατηγικές αντιμετώπισης, να μειώσει τα συμπτώματα και να προωθήσει την ανάκαμψη. Συνήθως, ο ψυχοθεραπευτής θα συναντά τακτικά τον ασθενή (ένας προς έναν ή σε μια ομάδα) και θα επισημαίνει λάθη ή μη βοηθητικά πρότυπα σκέψης που μπορεί να εμβαθύνουν ή να παρατείνουν τα συμπτώματα. Μαζί, ο ασθενής και ο θεραπευτής εντοπίζουν τρόπους αντιμετώπισης αυτών των λαθών και συνηθειών και βελτιώνουν τα συμπτώματα.
Όσον αφορά την πρόγνωση, η πλειονότητα των ατόμων με μια συναισθηματικά ασταθή διαταραχή προσωπικότητας επιτυγχάνει μεγαλύτερη σταθερότητα στα 30 και τα 40 τους. Μελέτες που διεξήχθησαν σε ψυχιατρικές κλινικές δείχνουν ότι μετά από περίπου 10 χρόνια, όσο το ήμισυ όλων των ανθρώπων που διαγνώστηκαν με μια συναισθηματικά ασταθή διαταραχή προσωπικότητας δεν πληρούν πλέον τα κριτήρια για τη διαταραχή, αν και ενδέχεται να εξακολουθούν να εμφανίζουν κάποια σημάδια συναισθηματικής αστάθειας κατά καιρούς.
Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις για την υγεία από την Ελλάδα και τον Κόσμο
Ακολουθήστε το healthweb.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Ακολουθήστε το healthweb.gr στο κανάλι μας στο YouTube