Διαβήτης τύπου 2 και ψυχολογία: Οι επιστήμονες ερεύνησαν πρόσφατα τη σχέση μεταξύ διαβήτη και ψυχιατρικών παθήσεων. Διαπίστωσαν ότι τα άτομα με ψυχιατρικές διαταραχές έχουν περισσότερες πιθανότητες από τον γενικό πληθυσμό να έχουν διαβήτη τύπου 2. Λένε ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα για τη διερεύνηση των υποκείμενων μηχανισμών πίσω από τη σύνδεση.
Οι ψυχιατρικές παθήσεις είναι συχνές, μπορούν να μειώσουν την ποιότητα ζωής και συνδέονται με υψηλότερα ποσοστά θνητότητας από αυτοκτονίες, ατυχήματα και συννοσηρότητες. Προηγούμενη έρευνα είχε δείξει ότι τα άτομα με διπολική διαταραχή, σχιζοφρένεια και μείζονα κατάθλιψη έχουν υψηλότερα ποσοστά διαβήτη τύπου 2 από τον γενικό πληθυσμό. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ο αριθμός των ατόμων με διαβήτη αυξήθηκε από 108 εκατομμύρια το 1980 σε 422 εκατομμύρια το 2014. Οι επιστήμονες αναμένουν ότι τα ποσοστά της πάθησης θα συνεχίσουν να αυξάνονται τις επόμενες δεκαετίες. Η κατανόηση του πώς και εάν ο διαβήτης τύπου 2 συνδέεται με διάφορες ψυχιατρικές παθήσεις θα μπορούσε να βοηθήσει τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τους επαγγελματίες υγείας να διαχειριστούν και τις δύο καταστάσεις.
Σε μια πρόσφατη μελέτη, μια διεθνής συνεργασία ερευνητών με επικεφαλής το Πανεπιστήμιο της Νότιας Δανίας διεξήγαγε μια μετα-ανάλυση 32 συστηματικών ανασκοπήσεων που περιγράφουν λεπτομερώς 245 πρωτογενείς μελέτες για να κατανοήσουν τις πιθανές σχέσεις μεταξύ ψυχιατρικών παθήσεων και διαβήτη τύπου 2. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα άτομα με μία από τις πολλές ψυχιατρικές διαταραχές, συμπεριλαμβανομένων των διαταραχών ύπνου, των διαταραχών υπερφαγίας και των αγχωδών διαταραχών, τείνουν να έχουν υψηλότερα ποσοστά διαβήτη τύπου 2 από τον γενικό πληθυσμό. «Ο επιπολασμός του διαβήτη τύπου 2 σε άτομα με ψυχιατρική διαταραχή έχει μελετηθεί από πολυάριθμες ερευνητικές ομάδες τις τελευταίες δεκαετίες», δήλωσε η Nanna Lindekilde, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και υποψήφια διδάκτορας στο Τμήμα Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Δανίας. “Η ανασκόπηση μας συνοψίζει τα ευρήματα από μελέτες που είχαν δημοσιευτεί από το 1980 έως το 2020. Ωστόσο, είναι ενδιαφέρον να δούμε ότι σε όλες τις ψυχιατρικές διαταραχές που ερευνήθηκαν, βλέπουμε έναν σχετικά υψηλό επιπολασμό του διαβήτη τύπου 2. Προηγουμένως, οι περισσότερες έρευνες είχαν επικεντρωθεί ιδιαίτερα σε άτομα με, [για παράδειγμα] σχιζοφρένεια ή κατάθλιψη, αλλά η ανασκόπησή μας υπογραμμίζει τη σημασία της εστίασης σε ένα ευρύτερο φάσμα ψυχιατρικών διαταραχών”, πρόσθεσε.
Ερευνητικές μέθοδοι
Οι ερευνητές αναζήτησαν τέσσερις διαδικτυακές βάσεις δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων των PubMed και Cochrane Database of Systematic Reviews. Η εστίαση επικεντρώθηκε σε συστηματικές ανασκοπήσεις μελετών παρατήρησης που διερευνούν τον επιπολασμό του διαβήτη τύπου 2 και των ψυχιατρικών διαταραχών. Μεταξύ όλων των μελετών, οι ερευνητές εντόπισαν περιπτώσεις διαβήτη και ψυχιατρικών παθήσεων μέσω:
- διάγνωσης
- διαγνωστικών συνεντεύξεων
- νοσοκομειακών αρχείων
- συνταγογραφήσεων φαρμάκων
- αυτοαναφορών
Οι ερευνητές επέλεξαν 32 συστηματικές ανασκοπήσεις που περιελάμβαναν 245 πρωτογενείς μελέτες για ανάλυση. Όλα τα αρχεία υγείας που συμμετείχαν στη μελέτη ήταν από ενήλικες ηλικίας 18 ετών και άνω. Δεκαεννέα από τις κριτικές ήταν από την Ευρώπη, έξι ήταν από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τέσσερις ήταν από την Αυστραλία και μία από τη Χιλή, την Κίνα και την Αιθιοπία. Οι ανασκοπήσεις που περιλαμβάνονται στην ανάλυση επικεντρώθηκαν σε 11 κατηγορίες ψυχιατρικών καταστάσεων:
- σχιζοφρένεια
- διπολική διαταραχή
- κατάθλιψη
- διαταραχή χρήσης ουσιών
- αγχώδης διαταραχή
- διατροφικές διαταραχές
- νοητική αναπηρία
- ψύχωση
- διαταραχή ύπνου
- άνοια
- άλλες καταστάσεις
Από τις μετα-αναλύσεις των ανασκοπήσεων σε σχέση με καθεμία από τις παραπάνω ψυχιατρικές καταστάσεις, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα άτομα με διαταραχές ύπνου έχουν τον υψηλότερο επιπολασμό διαβήτη τύπου 2. Διαπίστωσαν ότι το 39,7% των ατόμων με διαταραχή ύπνου έχουν διαβήτη τύπου 2, ενώ διαβήτη τύπου 2 είχαν:
- Το 20,7% των ατόμων με διαταραχή υπερφαγίας
- Το 15,6% των ατόμων με διαταραχή χρήσης ουσιών
- Το 13,7% των ατόμων με αγχώδη διαταραχή
- Το 11,4% των ατόμων με διπολική διαταραχή
- Το 11,1% των ατόμων με ψύχωση
- Το 8,1% των ατόμων με διανοητική αναπηρία
Οι ερευνητές σημείωσαν, ωστόσο, ότι υπήρχε μια σημαντική μεροληψία δημοσίευσης σε τέσσερις από τις μετα-αναλύσεις που εστιάζουν στη σχιζοφρένεια, τη διαταραχή χρήσης ουσιών, τη διαταραχή υπερφαγίας και τις μικτές ψυχιατρικές διαταραχές. Συνολικά, διαπίστωσαν ότι 20 από τις συστηματικές ανασκοπήσεις είχαν υψηλό κίνδυνο μεροληψίας σχετικά με τον εντοπισμό και την επιλογή των συμπεριλαμβανόμενων μελετών, τη συλλογή δεδομένων και την αξιολόγηση της μελέτης. Όταν συνυπολογίστηκαν όλες οι συστηματικές ανασκοπήσεις, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι εκτιμήσεις επιπολασμού για διαβήτη τύπου 2 μεταξύ εκείνων με ψυχιατρικές παθήσεις κυμαίνονταν από 1,3% έως 66%. Εν τω μεταξύ, όταν λαμβάνονται υπόψη μόνο οι ανασκοπήσεις με χαμηλό κίνδυνο μεροληψίας, οι εκτιμήσεις για τον διαβήτη τύπου 2 κυμαίνονταν από 5,1% έως 22,3%.
Aμφίδρομη η σχέση ψυχιατρικών παθήσεων και διαβήτη τύπου 2
Οι επιστήμονες δεν κατανοούν τους υποκείμενους μηχανισμούς για τη σχέση μεταξύ διαβήτη και ψυχιατρικών παθήσεων. Είναι πιθανό να είναι αμφίδρομες. Οι περισσότερες από τις μελέτες αξιολογούν τόσο τον διαβήτη όσο και τις ψυχιατρικές διαταραχές σε μια χρονική στιγμή, πράγμα που σημαίνει ότι δεν γνωρίζουμε εάν ο διαβήτης προηγείται ή ακολουθεί αυτές τις ψυχολογικές διαταραχές, λένε οι ερευνητές. Για παράδειγμα, οι διαταραχές ύπνου, η διαταραχή χρήσης ουσιών και το άγχος μπορεί να είναι συνέπεια του βάρους της διαχείρισης μιας ασθένειας που αλλάζει τη ζωή, όπως ο διαβήτης. Ταυτόχρονα, καθεμία από αυτές τις καταστάσεις μπορεί να προκαλέσει αλλαγές στον εγκέφαλο και στον τρόπο επεξεργασίας της τροφής από το σώμα για ενέργεια. Αυτές οι αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο το σώμα επεξεργάζεται και χρησιμοποιεί την τροφή για ενέργεια καθορίζουν το μεταβολισμό μας. Ο διαβήτης είναι μια μεταβολική διαταραχή.
H Lindekilde επέκτεινε την αμφίδρομη φύση των ψυχιατρικών καταστάσεων και του διαβήτη τύπου 2: «Για αρκετές ψυχιατρικές διαταραχές, έχει παρατηρηθεί αμφίδρομη συσχέτιση μεταξύ ψυχιατρικών διαταραχών και διαβήτη τύπου 2. Αυτή είναι η περίπτωση της κατάθλιψης, για παράδειγμα. Τα άτομα με κατάθλιψη έχουν υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2, αλλά ισχύει και το αντίστροφο: τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 εμφανίζουν συχνότερα κατάθλιψη». «Πιστεύουμε ότι ο κίνδυνος ανάπτυξης διαβήτη τύπου 2 είναι αυξημένος για τις περισσότερες ψυχιατρικές διαταραχές. Σε μια πανεθνική, βασισμένη σε μητρώα μελέτη κοόρτης που μόλις έγινε δεκτή για δημοσίευση στο Diabetes Care, παρακολουθήσαμε περισσότερα από πέντε εκατομμύρια άτομα από το 1995-2018 και εντοπίσαμε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 σε όλες τις κατηγορίες ψυχιατρικών διαταραχών. Πιστεύουμε ότι ένας συνδυασμός [παραγόντων τρόπου ζωής] — π.χ. [δυσκολία στην ισορροπημένη διατροφή], κάπνισμα, σωματική αδράνεια και [ανεπαρκής ύπνος] — χρήση ψυχοτρόπων φαρμάκων, συννοσηρότητες, καθώς και διάφοροι βιολογικοί παράγοντες, π.χ. γενετικοί , εξηγεί γιατί ο διαβήτης τύπου 2 είναι πιο διαδεδομένος σε άτομα με ψυχιατρική διαταραχή», εξήγησε. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η μελλοντική έρευνα θα πρέπει να διερευνήσει τη σχέση μεταξύ του διαβήτη τύπου 2 και ενός «πλήρους φάσματος» ψυχιατρικών καταστάσεων.
Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις για την υγεία από την Ελλάδα και τον Κόσμο
Ακολουθήστε το healthweb.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Ακολουθήστε το healthweb.gr στο κανάλι μας στο YouTube
