Μαθησιακές δυσκολίες: δυσλεξία, δυσαριθμησία, δυσγραφία. Αφορούν ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό, το 5% περίπου των παιδιών και επηρεάζουν σημαντικά τις επιδόσεις στο σχολείο που εμφανίζονται χαμηλότερες από το αναμενόμενο. Πολλοί μπορεί να έχουν ακούσει γι’ αυτές αλλά δε γνωρίζουν πολλές λεπτομέρειες. Άλλοι δε, τις αγνοούν τελείως και σπεύδουν αδίκως να χαρακτηρίσουν έναν μαθητή, τεμπέλη ή αμελή. Τα προβλήματα εμφανίζονται όχι μόνο στο σχολείο αλλά και στην καθημερινότητα. Τα άτομα που τα παρουσιάζουν όμως έχουν συχνά, πολύ υψηλή νοημοσύνη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο Άλμπερτ Αϊνστάιν.
Λίγο πριν ανοίξουν τα σχολεία, ψυχίατρος παιδιών και εφήβων μας αναλύει τα πρόδρομα «σημάδια» των μαθησιακών δυσκολιών, τα αίτιά τους αλλά και τους τρόπους θεραπευτικής αντιμετώπισης που όλοι οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν.
– Να ξεκινήσουμε με τη δυσλεξία; Τι ακριβώς είναι;
Η δυσλεξία είναι η λεγόμενη διαταραχή της ανάγνωσης που είναι και η συχνότερη. Στη δυσλεξία έχουμε μια ελειμματική ικανότητα της αναγνώρισης των λέξεων, μια βραδεία και μη ακριβή ανάγνωση και μια ελλιπή κατανόηση συνολικά αυτού που διαβάζει κάποιος. Η δυσλεξία δεν αφορά μόνο το σχολείο. Μπορεί ας πούμε ένας ενήλικας να πάρει ένα manual μιας συσκευής και να μη μπορεί να καταλάβει το σύνολο των πληροφοριών που διαβάζει, πρέπει κάποιος να του εξηγήσει και προφορικά. Στο 40% των περιπτώσεων αυτών υπάρχει κληρονομικότητα.
– Ποια είναι τα σημάδια που αν τα παρατηρήσουν οι γονείς θα πρέπει να απευθυνθούν σε έναν ειδικό για να διαπιστώσουν αν το παιδί έχει δυσλεξία;
Μπορεί το παιδί να κάνει ανάγνωση συλλαβιστά. Οτιδήποτε και αν διαβάσει να μην μπορεί να το αποδώσει εύκολα μετά, να δυσκολεύεται, να σταματάει, να τα παρατάει και να μη θέλει να συνεχίσει. Υπάρχουν προβλήματα που αφορούν στο να αναγνωρίσει γραπτώς τις λέξεις ενώ στο δημοτικό δυσκολεύεται να αντιστοιχήσει εικόνες με λέξεις. Τα παιδιά με δυσλεξία έχουν προβλήματα ορθογραφίας τα οποία πολλές φορές είναι και παράδοξα, δηλαδή τη μια στιγμή μπορεί μια λέξη να τη γράφει σωστά και την άλλη λάθος. Συχνά, οι ενήλικες τα παρεξηγούν όλα αυτά και τα αποδίδουν σε τεμπελιά ή θεωρούν ότι το παιδί τα κάνει επίτηδες. Ακόμα, είναι πιθανόν να υπάρχει μια τεράστια αντίδραση του παιδιού όσον αφορά το διάβασμα, που δεν ταιριάζει στην προσωπικότητα και στον χαρακτήρα του. Πολλοί γονείς λένε «η ζωή μας έγινε κόλαση από τότε που ξεκίνησε το σχολείο».
– Αντιλαμβάνονται λοιπόν, αυτά τα ύποπτα σημάδια οι γονείς από το νηπιαγωγείο και το δημοτικό. Σε ποιον ειδικό πρέπει να απευθυνθούν;
Ο παιδίατρος είναι πάντα σημείο αναφοράς και θα κατευθύνει κατάλληλα τους γονείς εάν ερωτηθεί. Χρειάζεται όμως να γίνει μια πολύπλευρη αξιολόγηση. Το παιδί πρέπει να το δει ένας κλινικός ψυχολόγος που θα κάνει ένα τεστ που δίνει τη δυνατότητα να δούμε συνολικά πώς λειτουργεί ο εγκέφαλός του. Θα πρέπει να το δει επίσης, ένας ειδικός παιδαγωγός- σχολικός ψυχολόγος και έπειτα και ένας παιδοψυχίατρος. Τις περισσότερες φορές χρειάζεται πέρα από τη μαθησιακή παρέμβαση του παιδιού και συμβουλευτική των γονέων.
Χρειάζεται προσοχή γιατί υπάρχουν διάφορα θεραπευτικά κέντρα αμφιβόλου ποιότητας όπου γίνονται κάποιου είδους αξιολογήσεις και έπειτα διαγνώσεις από την πρώτη δημοτικού. Θα πρέπει να γνωρίζουμε πως η οριστική διάγνωση δεν μπορεί να γίνει πριν την τρίτη δημοτικού, δεν μπορεί ένας ειδικός να πει με βεβαιότητα, πόσο σοβαρή είναι η διαταραχή αυτή νωρίτερα.
– Και τι συμβαίνει μετά τη διάγνωση; Θεραπεύεται η μαθησιακή δυσκολία;
Η οριστική διάγνωση μας βοηθά στο να δώσουμε σε αυτό το παιδί την ικανότητα εφόσον υπάρχει μαθησιακή διαταραχή και ξέρουμε πια και τη βαρύτητά της να έχει και συγκεκριμένους τρόπους αξιολόγησης και εξέτασης στο γυμνάσιο και το λύκειο.
– Πώς εξετάζεται ένα παιδί με μαθησιακές δυσκολίες;
Στο δημοτικό, ο δάσκαλος δίνει μεγαλύτερη βαρύτητα στα προφορικά και επιλέγει κατάλληλους τρόπους παιδαγωγικούς ώστε ό, τι γραπτό υπάρχει σε εξέταση, να μπορεί να το αναπληρώσει με αντίστοιχους προφορικούς τρόπους. Άλλα παιδιά βέβαια, μπορεί απλά και μόνο να χρειάζονται περισσότερο χρόνο στην εξέταση.
Στο γυμνάσιο ο προφορικός βαθμός μετρά πολύ περισσότερο. Δε σταματάνε όμως και τα γραπτά γιατί το παιδί δουλεύει πάνω στη δυσκολία του. Δε θεραπεύεται ποτέ αλλά δε θα παραμείνει στάσιμη στο πέρασμα του χρόνου. Έχουμε περιπτώσεις που στο λύκειο, οι καθηγητές δεν αντιλαμβάνονται καν ότι υπάρχουν δυσκολίες ακριβώς γιατί οι δυσκολίες αυτές έχουν «δουλευτεί» κατάλληλα και δεν γίνονται αντιληπτές.
Στις πανελλήνιες τα παιδιά γράφουν μαζί με τους υπόλοιπους εξεταζόμενους και στο τέλος, στέκονται μπροστά στους καθηγητές, λύνουν ξανά τα θέματα προφορικά και οι καθηγητές σημειώνουν.
Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις για την υγεία από την Ελλάδα και τον ΚόσμοΑκολουθήστε το healthweb.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Ακολουθήστε το healthweb.gr στο κανάλι μας στο YouTube