Μια ασθενής, η 49χρονη Rhian Lewis με προβλήματα όρασης και τύφλωσης κατάφερε να δει την ώρα και να αναγνωρίσει ένα αυτοκίνητο μετά από μεταμόσχευση που της έγινε καθώς απέκτησε «βιονικό μάτι». Οι γιατροί στο νοσοκομείο της Οξφόρδης εμφύτευσαν ένα μικροσκοπικό ηλεκτρονικό τσιπ στο πίσω μέρος του αμφιβληστροειδούς της 49χρονης στο δεξί μάτι της. Η επέμβαση ήταν μέρος της έρευνας που χρηματοδοτείται από το Εθνικό Ινστιτούτο Ερευνών για την Υγεία (NIHR).
Η Rhian, μητέρα δύο παιδιών και κάτοικος του Κάρντιφ, διαγνώστηκε με μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια (εκφυλιστική πάθηση που οδηγεί σε προοδευτική απώλεια της όρασης) όταν ήταν πέντε. Η 49χρονο είναι εντελώς τυφλή στο δεξί μάτι της και δεν έχει ουσιαστικά όραση ούτε στο αριστερό μάτι της. Και δεν υπάρχει θεραπεία! Πίσω, όμως, από τους κατεστραμμένους φωτοϋποδοχείς, είχε ακόμα ένα ακέραιο οπτικό νεύρο και όλες τις καλωδιώσεις του εγκεφάλου που απαιτούνται για την όραση, καθιστώντας δυνατή την αποκατάσταση της όρασης. Μόνο ένας τρόπος βέβαια μπορούσε να βρεθεί να υποκαταστήσει τη λειτουργία των φωτοϋποδοχέων. Ένα λεπτό εμφύτευμα αμφιβληστροειδές τσιπ το οποίο εισάγεται στο πίσω μέρος του ματιού για την αντικατάσταση κατεστραμμένων φωτοϋποδοχέων. Η επέμβαση για το βιονικό μάτι διήρκησε σχεδόν οκτώ ώρες.
Το τσιπ, που έχει δημιουργηθεί από την γερμανική τεχνική εταιρεία Retina Implant AG, αιχμαλωτίζει το φως που εισέρχεται στο μάτι για να διεγείρει τα νευρικά κύτταρα του εσωτερικού αμφιβληστροειδούς για να παρέχουν σήματα στον εγκέφαλο μέσω του οπτικού νεύρου. Η συσκευή είναι συνδεδεμένη με ένα μικροσκοπικό υπολογιστή που βρίσκεται κάτω από το δέρμα πίσω από το αυτί. Αυτή τροφοδοτείται από ένα μαγνητικό πηνίο, το οποίο εφαρμόζεται στο δέρμα (εξωτερικά μοιάζει με ένα ακουστικό βαρηκοΐας). Η συσκευή ενεργοποιείται όταν όλα έχει επουλωθεί μετά τη χειρουργική επέμβαση.
Όταν η συσκευή ενεργοποιείται για πρώτη φορά, ο ασθενείς βλέπει συχνά λάμψεις φωτός, αλλά σε διάστημα μερικών εβδομάδων ο εγκέφαλος μετατρέπει αυτές τις λάμψεις σε ουσιαστική σχήματα και αντικείμενα για να δημιουργήσει μια εικόνα. Αυτή η εικόνα έχει μαύρο και άσπρο χρώμα και αποτελείται από κόκκους, αλλά για τους ασθενείς που έχουν περάσει χρόνια χωρίς όραση, αυτή βελτίωση μπορεί να είναι αλλαγή ζωής.
Όταν η Rhian συνήλθε από το χειρουργείο της έβαλαν μπροστά της ένα χάρτινο ρολόι και την ρώτησαν αν μπορεί να δει την ώρα. «Θεέ μου» ήταν η πρώτη της αντίδραση πριν πει -σωστά- πως η ώρα ήταν τρεις. Περιγράφοντας τη στιγμή που η συσκευή τέθηκε σε λειτουργία, η ασθενής δήλωσε ότι της είπαν ότι μπορεί να μην είχε καμία αίσθηση, αλλά εκείνη, εντός δευτερολέπτων, είδε ένα φλας στα μάτια της. Αφού είδε τι ώρα ήταν, την μετέφεραν σε ένα σκεπαστό διάδρομο για να διαπιστωθεί αν μπορεί να δει διάφορα στοιχεία. Και είδε ένα ασημί αυτοκίνητο.
Το «βιονικό μάτι» ως θεραπεία για την μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια έχει δοκιμαστεί στην Οξφόρδη από το 2012 με την ελπίδα ότι κάποια μέρα θα είναι τελειοποιημένο και έτοιμο για να χρησιμοποιηθεί από τα δημόσια νοσοκομεία. Τα πρώτα τσιπ που είχαν σχεδιαστεί δεν ήταν για μόνιμη χρήση και έπρεπε να αφαιρεθούν από τον ασθενή μετά από έναν χρόνο. Το τεστ έγινε σε έξι άτομα και τα θετικά αποτελέσματα από την αρχική μελέτη οδήγησαν στην περαιτέρω ανάπτυξη του τσιπ προκειμένου να καταστεί δυνατό να «αντέξει» στο ανθρώπινο σώμα για τέσσερα έως έξι χρόνια.
Το νέο εξελιγμένο τσιπ έχει 1.600 pixels (λιγότερο από το 1% του ενός megapixel που έχουν οι κάμερες και τα κινητά), αλλά το τσιπ έχει το πλεονέκτημα του να συνδέεται με τον ανθρώπινο εγκέφαλο ο οποίος έχει πάνω από 100 δισεκατομμύρια νευρώνες που επεξεργάζονται τα ερεθίσματα και την εικόνα. «Για ένα τυφλό άτομο νομίζω πως αν μπορέσουμε να του δώσουμε την δυνατότητα να δει τα παιδιά του, να αναγνωρίζει το σπίτι του, να μπορεί να βγει στον δρόμο είναι πολύ, θα είναι μεγάλη επιτυχία» δήλωσε ο καθηγητής Robert MacLaren. «Μπορεί να μην έχουν την ικανότητα να διαβάσουν, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είμαστε στην αρχή μιας πολύ συναρπαστικής τεχνολογίας» κατέληξε.
Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις για την υγεία από την Ελλάδα και τον ΚόσμοΑκολουθήστε το healthweb.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Ακολουθήστε το healthweb.gr στο κανάλι μας στο YouTube