Search Icon
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
Επιστημονικά Νέα

Εγκέφαλος λειτουργία: Πώς γνωρίζει ο εγκέφαλος εάν οι πράξεις μας κάνουν τη διαφορά;

Εγκέφαλος λειτουργία: Πώς γνωρίζει ο εγκέφαλος εάν οι πράξεις μας κάνουν τη διαφορά;

Εγκέφαλος λειτουργία: Ομοίως με το άγχος και την κατάθλιψη, η έκθεση σε μη ελεγχόμενους στρεσογόνους παράγοντες είναι γνωστό ότι οδηγεί σε ψευδαισθήσεις έλλειψης ελέγχου.

Το να προσδιορίσουμε αν έχουμε τον έλεγχο μιας κατάστασης δεν είναι απλώς θέμα δοκιμής και λάθους. Η ικανότητά μας να το κάνουμε αυτό επηρεάζεται έντονα από εσωτερικούς παράγοντες, κυρίως από την ψυχική μας κατάσταση. Τα υψηλά επίπεδα άγχους και κατάθλιψης βλάπτουν την αίσθηση ελέγχου των ανθρώπων, με αποτέλεσμα συχνά να πιστεύουν ότι οι ενέργειές τους δεν έχουν σημασία, ακόμη και όταν έχουν. Οι επιστήμονες ερευνούν πώς λειτουργεί αυτή η περίπλοκη γνωστική διαδικασία εδώ και δεκαετίες. Ωστόσο, λόγω εννοιολογικών και μεθοδολογικών συγχύσεων, η πρόοδος ήταν αργή.

Σε μια νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στις 10 Μαρτίου στο περιοδικό Nature Human Behaviour, ερευνητές από το Ίδρυμα Champalimaud στην Πορτογαλία και το Ινστιτούτο Donders για τον Εγκέφαλο, τη Γνωστική και τη Συμπεριφορά στην Ολλανδία, παρουσιάζουν μια σημαντική ανακάλυψη στον τομέα. “Ο μηχανισμός που ανακαλύψαμε δεν έχει ληφθεί υπόψη στο παρελθόν, αλλά έχουμε συγκεντρώσει άφθονα στοιχεία – από τη συμπεριφορά μέχρι τη νευρική δραστηριότητα – για να υποδείξουμε σθεναρά ότι αυτός είναι πράγματι ο τρόπος με τον οποίο ο εγκέφαλος υπολογίζει την ικανότητα ελέγχου”, δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Romain Ligneul. μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Ίδρυμα Champalimaud.

Λεπτομέρειες για την μελέτη

Για να προσδιορίσει πώς ο εγκέφαλος εκτιμά τη δυνατότητα ελέγχου, η ομάδα έπρεπε πρώτα να σχεδιάσει το σωστό πείραμα. Πώς όμως μπορεί να μετρηθεί αντικειμενικά η υποκειμενική αίσθηση ελέγχου ενός ατόμου; “Για να δώσω μια διαισθητική ιδέα για το πώς λειτουργεί η εργασία μας, μου αρέσει να χρησιμοποιώ μια μεταφορά”, είπε ο Ligneul. “Φανταστείτε ότι περπατάτε σε ένα σπίτι εικονικής πραγματικότητας όπου κάθε δωμάτιο έχει δύο πόρτες που μερικές φορές αλλάζουν χρώμα”. Η ομάδα σχεδίασε διαφορετικά σπίτια που φαίνονται πανομοιότυπα, αλλά έχουν μια βασική διαφορά: μπορούν είτε να είναι ελεγχόμενα είτε όχι.

Στα ελεγχόμενα σπίτια, το χρώμα της πόρτας καθορίζει σε ποιο δωμάτιο οδηγεί. Αφού μάθετε τις σωστές συσχετίσεις μεταξύ του χρώματος της πόρτας και των δωματίων, μπορείτε να επιλέξετε πού θα πάτε στη συνέχεια. Αντίθετα, στα ανεξέλεγκτα σπίτια, η σειρά των δωματίων είναι σταθερή. Έτσι, για παράδειγμα, αν βρίσκεστε στην κουζίνα, οποιαδήποτε πόρτα θα σας πήγαινε στο μπάνιο, κάνοντας τις επιλογές σας χωρίς νόημα. “Δεδομένου ότι τα σπίτια μοιάζουν μεταξύ τους, μπορούμε να αλλάξουμε συμμετέχοντες μεταξύ ελεγχόμενων και μη ελεγχόμενων σπιτιών χωρίς να το γνωρίζουν”, δήλωσε ο Ligneul. “Τότε, τους αφήνουμε να εξερευνήσουν το σπίτι λίγο πριν ρωτήσουμε: «ποιο δωμάτιο βρίσκεται πίσω από οποιαδήποτε από τις δύο πόρτες μπροστά σας;”

Αποτελέσματα της έρευνας

Με αυτόν τον έξυπνο πειραματικό σχεδιασμό, η ομάδα αποκάλυψε έναν νέο μηχανισμό που εξηγεί πώς ο εγκέφαλος εκτιμά τη δυνατότητα ελέγχου. “Βρήκαμε ότι υπάρχουν δύο διαδικασίες μάθησης που συμβαίνουν παράλληλα: ο ηθοποιός και ο θεατής. Ο εγκέφαλος παρακολουθεί και συγκρίνει συνεχώς αυτές τις δύο διαδικασίες για να καθορίσει ποια είναι καλύτερη στο να κάνει προβλέψεις”, εξήγησε ο Zachary Mainen, κύριος ερευνητής στο Ίδρυμα Champalimaud και συν-συγγραφέας της μελέτης. “Ένα παιχνίδι τένις είναι ένα καλό παράδειγμα του πώς λειτουργούν τα συστήματα”, πρόσθεσε ο Ligneul.

Το νέο μοντέλο μάθησης της ομάδας κέρδισε περαιτέρω υποστήριξη όταν πρόσθεσαν άγχος στην εξίσωση. “Ομοίως με το άγχος και την κατάθλιψη, η έκθεση σε μη ελεγχόμενους στρεσογόνους παράγοντες είναι γνωστό ότι οδηγεί σε ψευδαισθήσεις έλλειψης ελέγχου”, είπε ο Ligneul. “Επομένως, σκεφτήκαμε ότι αν το μοντέλο μας ήταν όντως σωστό, τότε η έκθεση των συμμετεχόντων σε τέτοιους στρεσογόνους παράγοντες πριν από την εργασία θα έπρεπε να γείρει τη ζυγαριά προς το σύστημα θεατών”. Το stress test επιβεβαίωσε την υπόθεσή τους.

Οι συμμετέχοντες που δέχτηκαν μια σειρά από ανεξέλεγκτα ήπια ηλεκτροσόκ έτειναν να υιοθετήσουν τη θέση του θεατή. Και όσο υψηλότερο ήταν αρχικά το γενικό τους επίπεδο άγχους, τόσο πιο αποτελεσματικός ήταν ο χειρισμός. Από την άλλη πλευρά, παρόλο που έλαβαν ουσιαστικά τον ίδιο αριθμό κραδασμών, οι συμμετέχοντες που μπορούσαν να λάβουν μέτρα για να αποφύγουν τους κραδασμούς ήταν καλύτεροι στην εφαρμογή του μοντέλου ηθοποιού. Γιατί αυτές οι πρώιμες εμπειρίες θα επηρέαζαν την αντίληψη των ανθρώπων για τη δυνατότητα ελέγχου αργότερα; Τα υψηλά επίπεδα στρες μπορεί να πυροδοτήσουν συναισθηματικές διεργασίες που βλάπτουν την απόδοση σε γνωστικές εργασίες.

Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις για την υγεία από την Ελλάδα και τον Κόσμο
Ακολουθήστε το healthweb.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Ακολουθήστε το healthweb.gr στο κανάλι μας στο YouTube

Διαβάστε Eπίσης:

Μακρά Covid: Βλάβες στον εγκέφαλο μπορεί να εξηγήσουν νευροψυχιατρικά συμπτώματα

Κορωνοϊός: Μπορεί να βλάψει τον εγκέφαλο ακόμη κι αν νοσείτε ήπια

Σε ποια τραγούδια αντιδρούν οι νευρώνες του εγκεφάλου;

Πώς επηρεάζονται τα κίνητρα και η ευχαρίστηση από τον πόνο;

svg%3E svg%3E
svg%3E
svg%3E
Περισσότερα

Πώς η αρθρίτιδα επηρεάζει την όραση μας;

Αρθρίτιδα υγεία ματιών: Η αρθρίτιδα είναι μια πάθηση που επηρεάζει κυρίως τις αρθρώσεις, αλλά μπορεί να έχει και σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των ματιών. Υπάρχουν διάφοροι τύποι αρθρίτιδας, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η ψωριασική αρθρίτιδα

Σκλήρυνση κατά Πλάκας: Πώς διαφέρει μεταξύ των φύλων;

Σκλήρυνση κατά Πλάκας: Η σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ) είναι μια χρόνια νευρολογική πάθηση που επηρεάζει το κεντρικό νευρικό σύστημα. Αν και μπορεί να προσβάλλει και τα δύο φύλα, υπάρχει μια σημαντική διαφορά στην επίπτωσή της.

Κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες: Πώς διαμορφώνουν τον κίνδυνο γνωστικής απώλειας;

Κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες: Μια πρόσφατη μελέτη αναδεικνύει πώς παράγοντες όπως η εκπαίδευση, το είδος της εργασίας και η οικονομική κατάσταση επηρεάζουν τον κίνδυνο γνωστικής εξασθένισης.

Υπνική άπνοια: Πώς μπορεί να επηρεάσει τη γνωστική υγεία στις γυναίκες της τρίτης ηλικίας;

Υπνική άπνοια: Νέα ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι η υπνική άπνοια συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο άνοιας στους ηλικιωμένους, και ο κίνδυνος αυτός φαίνεται να είναι μεγαλύτερος στις γυναίκες.

Καρδιακή Προσβολή vs Καρδιακή Ανακοπή: Οι βασικές διαφορές

Καρδιακή Προσβολή vs Καρδιακή Ανακοπή: Η καρδιακή προσβολή και η καρδιακή ανακοπή είναι δύο σοβαρές καρδιοαγγειακές καταστάσεις, αλλά έχουν σημαντικές διαφορές ως προς την αιτία, τα συμπτώματα

Στηθάγχη: Όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για να είστε προετοιμασμένοι

Στηθάγχη: Η στηθάγχη είναι ένα σύμπτωμα που σχετίζεται με τη στεφανιαία καρδιοπάθεια και χαρακτηρίζεται από πόνο ή δυσφορία στο στήθος. Προκαλείται συνήθως από την περιορισμένη ροή αίματος προς την καρδιά,

Πιθανές συνέπειες που ίσως δεν γνωρίζετε

Τατουάζ παρενέργειες: Τα τατουάζ είναι μια δημοφιλής μορφή αυτοέκφρασης, αλλά η διαδικασία του τατουάζ και οι συνέπειές του μπορεί να κρύβουν κινδύνους που δεν γνωρίζουμε πάντα. Ακολουθούν μερικές συνέπειες

Close Icon