Εγκεφαλικό: Πειραματικά ευρήματα φέρνουν ελπίδα καλύτερης ανάρρωσης μετά από το επεισόδιο

"Το καλό αποτέλεσμα παραμένει", λέει η Pekna, "και αυτό είναι σημαντικό. Σημαίνει ότι αυτό είναι πραγματικό. Και γνωρίζουμε περισσότερα για το πώς λειτουργεί το πεπτίδιο C3a. Φιλοδοξία μας είναι να αναπτύξουμε τη μέθοδο ώστε να την κάνουμε χρησιμοποιήσιμη στην κλινική πράξη, αλλά για να φτάσουμε εκεί, και κυρίως για να μπορέσουμε να πραγματοποιήσουμε τις απαραίτητες κλινικές δοκιμές, πρέπει να συνεργαστούμε με έναν εταίρο στη φαρμακευτική βιομηχανία".

Εγκεφαλικό: Μια αποτελεσματική θεραπεία για τα περισσότερα θύματα εγκεφαλικού επεισοδίου – ακόμη και για εκείνους που, σήμερα, δεν μπορούν να αποκτήσουν πρόσβαση σε περίθαλψη μέσα στις πρώτες ώρες. Αυτός είναι ο στόχος μιας πειραματικής μεθόδου που δοκιμάστηκε με μεγάλη επιτυχία σε μια διεθνή μελέτη με επικεφαλής το Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ.

Η εργασία που δημοσιεύεται τώρα στο Περιοδικό Κλινικών Ερευνών Journal of Clinical Investigation είναι μια πολυκεντρική μελέτη στην οποία ερευνητές των πανεπιστημίων του Γκέτεμποργκ και της Κολωνίας εφάρμοσαν παράλληλες δοκιμές μιας πειραματικής θεραπείας για το εγκεφαλικό επεισόδιο σε ποντίκια. Η μελέτη διεξήχθη σε συνεργασία με ερευνητές της Τσεχικής Ακαδημίας Επιστημών. Δίνοντας στα ποντίκια ένα μόριο, το συμπλήρωμα του  πεπτιδίου C3a, σε ρινικές σταγόνες, οι επιστήμονες είδαν ότι τα ποντίκια ανέκτησαν την κινητική τους λειτουργία γρηγορότερα και καλύτερα μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο σε σύγκριση με ποντίκια που είχαν λάβει ρινικές σταγόνες με εικονικό φάρμακο. Τα αποτελέσματα αυτά επιβεβαιώνουν και επεκτείνουν μια προηγούμενη μελέτη του Πανεπιστημίου του Γκέτεμποργκ και ο σχεδιασμός της παρούσας μελέτης ενισχύει περαιτέρω την αξιοπιστία τους. “Βλέπουμε τα ίδια θετικά αποτελέσματα σε πειράματα που έγιναν στη Σουηδία και στη Γερμανία, γεγονός που καθιστά τα αποτελέσματα πολύ πιο ισχυρά”, λέει η Marcela Pekna, καθηγήτρια Νευροανοσολογίας στην Ακαδημία Sahlgrenska του Πανεπιστημίου του Γκέτεμποργκ, η οποία ήταν επικεφαλής της μελέτης.

Δεν υπάρχει αγώνας ενάντια στον χρόνο

Ένα κρίσιμο σημείο είναι ότι η θεραπεία ξεκίνησε μόλις επτά ημέρες μετά το εγκεφαλικό επεισόδιο. Σε ένα νοητό μέλλον, θα μπορούσαν έτσι να συμπεριληφθούν οι περισσότεροι ασθενείς με εγκεφαλικό επεισόδιο – ακόμη και εκείνοι που δεν φτάνουν εγκαίρως στο νοσοκομείο ή που, για άλλους λόγους, δεν βοηθούνται από φάρμακα διάλυσης θρόμβων (θρομβόλυση) ή μηχανικής αφαίρεσης θρόμβων (θρομβεκτομή). “Με αυτή τη μέθοδο, δεν χρειάζεται να κάνουμε αγώνα δρόμου ενάντια στο ρολόι. Εάν η θεραπεία χρησιμοποιηθεί στην κλινική πράξη, θα μπορούσαν να τη λάβουν όλοι οι ασθενείς με εγκεφαλικό επεισόδιο, ακόμη και εκείνοι που φτάνουν στο νοσοκομείο πολύ αργά για θρομβόλυση ή θρομβεκτομή. Όσοι έχουν εναπομείνασα αναπηρία μετά την αφαίρεση του θρόμβου θα μπορούσαν επίσης να βελτιωθούν με αυτή τη θεραπεία”, λέει ο Pekna. Η μελέτη καταδεικνύει όχι μόνον πολύ διακριτές θετικές επιδράσεις, αλλά και προσδιορίζει τις υποκείμενες κυτταρικές και μοριακές διεργασίες στον εγκέφαλο. Η μαγνητική τομογραφία (MRI) έδειξε ότι η θεραπεία με πεπτίδιο C3a αύξησε τον σχηματισμό νέων συνδέσεων μεταξύ των νευρικών κυττάρων στους εγκεφάλους των ποντικών.

Αποσαφηνισμένοι μηχανισμοί

Στη μελέτη συμμετείχε ο Milos Pekny, καθηγητής στο Τμήμα Κλινικών Νευροεπιστημών της Ακαδημίας Sahlgrenska του Πανεπιστημίου του Γκέτεμποργκ. “Τα αποτελέσματά μας δείχνουν”, λέει, “ότι το πεπτίδιο C3a επηρεάζει τη λειτουργία των αστροκυττάρων -δηλαδή των κυττάρων που ελέγχουν πολλές από τις λειτουργίες των νευρικών κυττάρων τόσο στον υγιή όσο και στον άρρωστο εγκέφαλο- και ποια σήματα στέλνουν τα αστροκύτταρα στα νευρικά κύτταρα”. Παρά τις προόδους στην επείγουσα περίθαλψη, η πιο κοινή μορφή εγκεφαλικού επεισοδίου, το ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο, εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική αιτία μακροχρόνιας αναπηρίας, συμπεριλαμβανομένης της μειωμένης ομιλίας και κινητικότητας. Οι ερευνητές τονίζουν ότι η θεραπεία του εγκεφαλικού επεισοδίου δεν είναι αποκλειστικά θέμα άμεσων παρεμβάσεων τις πρώτες ώρες μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων. “Υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες για ουσιαστική βελτίωση ακόμη και σε μεταγενέστερο στάδιο. Δεδομένου ότι το μόριο χορηγήθηκε σε ρινικές σταγόνες, η θεραπεία θα μπορούσε να χορηγηθεί στο σπίτι από συγγενείς ή τους ίδιους τους ασθενείς”, λέει ο Pekny. Ο συγχρονισμός είναι, επίσης, σημαντικός όσον αφορά τη θεραπεία με το πεπτίδιο C3a. Εάν το μόριο χορηγηθεί πολύ σύντομα, μπορεί να αυξήσει την ποσότητα των φλεγμονωδών κυττάρων στον εγκέφαλο. Η μελέτη δείχνει επίσης ότι τα θετικά αποτελέσματα στα πειραματόζωα παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά τη διακοπή της θεραπείας.

“Το καλό αποτέλεσμα παραμένει”, λέει η Pekna, “και αυτό είναι σημαντικό. Σημαίνει ότι αυτό είναι πραγματικό. Και γνωρίζουμε περισσότερα για το πώς λειτουργεί το πεπτίδιο C3a. Φιλοδοξία μας είναι να αναπτύξουμε τη μέθοδο ώστε να την κάνουμε χρησιμοποιήσιμη στην κλινική πράξη, αλλά για να φτάσουμε εκεί, και κυρίως για να μπορέσουμε να πραγματοποιήσουμε τις απαραίτητες κλινικές δοκιμές, πρέπει να συνεργαστούμε με έναν εταίρο στη φαρμακευτική βιομηχανία”.

Πώς συνδέεται η αϋπνία με τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου;

Μια πιθανή οδός για τη βελτίωση της ανάρρωσης από το εγκεφαλικό επεισόδιο

Οι κάτω των 40 με προβλήματα ψυχικής υγείας έχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου