Τροφική δυσανεξία: Ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι, τον τελευταίο καιρό, διαπιστώνουν ότι έχουν τροφική δυσανεξία, η οποία αν και δεν θέτει σε κίνδυνο τη ζωή τους, υποβαθμίζει την ποιότητα της καθημερινότητας τους. Η τροφική δυσανεξία συχνά έχει τα ίδια ή παρόμοια συμπτώματα με την τροφική αλλεργία, γι΄αυτό και σε ορισμένες περιπτώσεις πρέπει να απευθυνθούμε στον κατάλληλο επιστήμονα για να κάνει τη σωστή διάγνωση και να μας καθοδηγήσει.
Τι είναι η τροφική δυσανεξία;
Με επιστημονικούς όρους, τροφικές δυσανεξίες είναι το αποτέλεσμα περίπλοκων αλληλεπιδράσεων µεταξύ αντιγόνων που προσλαμβάνονται µε την τροφή του πεπτικού σωλήνα, των ιστικών µαστοκυττάρων, των κυκλοφορούντων βασεόφιλων και του ειδικού τροφικού αλλεργιογόνου IgG. Παράγουν συµπτώµατα σε ένα ή περισσότερα όργανα και συστήµατα του σώµατος ενώ παράλληλα είναι δύσκολο να διαγνωστούν, εξαιτίας του ότι τα συµπτώµατα µοιάζουν µε αυτά άλλων ασθενειών. Υπό κανονικές συνθήκες, µόνο απλά σάκχαρα, λιπαρά οξέα, αµινοξέα και άλλες απλές χηµικές ουσίες απορροφούνται από το έντερο. Στην πράξη, όµως, αυτό δεν ισχύει πάντα. Το ανοσοποιητικό σύστηµα µπορεί να αντιδρά σε τµήµατα των τροφών, κυρίως µόρια πρωτεϊνών, πεπτίδια αλλά και σε διάφορες άλλες χηµικές ουσίες, που απορροφούνται από το έντερο και τα αντιµετωπίζει σαν ξένα σώµατα, δηλαδή σαν εχθρικά. Είτε λόγω φλεγµονής του βλεννογόνου του εντέρου ή λόγω έλλειψης ενζύµων, φτάνουν στον βλεννογόνο του εντέρου διάφορες τοξικές ενώσεις οι οποίες και απορροφούνται. Προκαλείται έτσι φθορά της γαστρεντερικής µεµβράνης, αλλοιώσεις στο έντερο και µεταβολή της ισορροπίας της βακτηριδιακής χλωρίδας του εντέρου. Οι δραστικές αυτές ουσίες, αποτέλεσµα της συνεχούς και άσκοπης αµυντικής διαδικασίας, επιδρούν σε πάρα πολλούς ενδογενείς µηχανισµούς του οργανισµού, διαταράσσοντας την ισορροπία του. Έτσι προκαλείται δυσλειτουργία στα ενδογενή συστήµατα και η µία παθολογική λειτουργία πυροδοτεί την επόµενη ώσπου τελικά εκδηλώνεται µε τη µορφή κάποιας πάθησης.
Οι τροφικές δυσανεξίες διαγιγνώσκονται μέσω συγκεκριμένου τεστ, κατά το οποίο περιορίζονται ορισμένες τροφές ώστε να εντοπιστεί η “ένοχη” τροφή. Αν και τα συμπτώματα ποικίλλουν, τα πλέον συνηθισμένα είναι τα εξής :διάρροια, πρήξιμο, εξανθήματα, πονοκέφαλοι, ναυτία, κόπωση, κοιλιακός πόνος, ρινική συμφόρηση, παλινδρόμηση και κοκκινίλες.
Οι πιο συνηθισμένες μορφές τροφικής δυσανεξίας:
Γαλακτοκομικά
Η λακτόζη, ένα σάκχαρο που βρίσκεται στο γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, διασπάται στον οργανισμό από ένα ένζυμο που ονομάζεται λακτάση, απαραίτητο στη διαδικασία πέψης και απορρόφησης της λακτόζης. Η δυσανεξία προκαλείται όταν υπάρχει έλλειψη ενζύμων λακτάσης με αποτέλεσμα να μην γίνεται σωστά η πέψη. Πρόκειται για μια εξαιρετικά συνηθισμένη δυσανεξία, αν αναλογιστει κανείς ότι το 65% του παγκόσμιου πληθυσμού δυσκολεύεται να μεταβολίσει τη λακτόζη. Το άτομο που έχει δυσανεξία στα γαλακτοκομικά συνήθως βιώνει κοιλιακό πόνο, πρήξιμο, διάρροια, αέρια και ναυτία.
Γλουτένη
Η γλουτένη εντοπίζεται στο αλεύρι, το σιτάρι και τη σίκαλη . Υπάρχουν παθήσεις που σχετίζονται με τη γλουτένη, όπως η κοιλιοκάκη, η ευαισθησία στη γλουτένη και η αλλεργία στο αλεύρι. Η κοιλιοκάκη εμπλέκει μια ανοσοποιητική απόκριση και γιαυτό κατηγοριοποιείται ως αυτοάνοσο νόσημα. Όταν τα άτομα με κοιλιοκάκη καταναλώνουν τροφές με γλουτένη, το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στο λεπτό έντερο και μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες σε όλο το πεπτικό σύστημα. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι έχουν μη-κοιλιακή ευαισθησία στη γλουτένη, μια ηπιότερη μορφή δυσανεξίας, με κύρια συμπτώματα το πρήξιμο, τον κοιλιακό πόνο, τη διάρροια, τον πονοκέφαλο, την κόπωση, τον πόνο στις αρθρώσεις και τα εξανθήματα.
Καφεΐνη
Η καφεΐνη είναι μια χημική ουσία, η οποία βρίσκεται όχι μόνο στον καφέ όπως μπορεί κάποιος να φαντάζεται αλλά σε αρκετά ποτά, αναψυκτικά, στο τσάι καθώς και σε ενεργειακά ποτά, που είναι της μόδας τα τελευταία χρόνια. Πρόκειται για μια διεγερτική ουσία, η κατανάλωση της οποίας θέτει το άτομο σε εγρήγορση μπλοκάροντας τους υποδοχείς της αδενοσίνης, ενός νευροδιαβιβαστή που ρυθμίζει τον κύκλο ύπνου- αφύπνισης. Αν και οι περισσότεροι ενήλικες καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες καφεΐνης την ημέρα χωρίς καμία παρενέργεια, ωστόσο, ορισμένοι άνθρωποι είναι πιο ευαίσθητοι και εμφανίζουν αντιδράσεις ακόμα και με μια μικρή ποσότητα. Όσοι ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία, μπορεί να βιώσουν συμπτώματα όπως γρήγορο καρδιακό ρυθμό, άγχος, νευρικότητα, αυπνία και τρέμουλο.
Αμίνες
Οι αμίνες παράγονται από βακτήρια κατά τη διάρκεια αποθήκευσης και ζύμωσης των τροφών (αποξηραμένα φρούτα, εσπεριδοειδή, αλλαντικά, ξύδι, κλπ). Αν και υπάρχουν πολλά είδη αμινών, η ισταμίνη είναι αυτή που σχετίζεται πιο συχνά με δυσανεξία. Πρόκειται για μια χημική ουσία στον οργανισμό μας που, κυρίως, βοηθά στην προστασία από μολύνσεις, δημιουργώντας μια άμεση αντιφλεγμονώδη απόκριση στα αλλεργιογόνα. Το φτέρνισμα, η φαγούρα και τα δάκρια είναι ο αμυντικός μηχανισμός ώστε να απεκκριθούν οι βλαβεροί εισβολείς.
Οι άνθρωποι που δεν εμφανίζουν δυσανεξία, μπορούν εύκολα να μεταβολίσουν και να απομακρύνουν την ισταμίνη από τον οργανισμό τους. Ωστόσο, ορισμένοι δεν μπορούν να τη διασπάσουν επαρκώς εξαιτίας της δυσλειτουργίας κάποιων ενζύμων, υπεύθυνων για τη διάσπαση της ισταμίνης. Τα πλέον συμπτώματα της δυσανεξίας στην ισταμίνη είναι το κοκκίνισμα, ο πονοκέφαλος, η κνίδωση, οι στομαχικές κράμπες και η διάρροια.
Φρουκτόζη
Η φρουκτόζη είναι ένα απλό σάκχαρο που βρίσκουμε στα φρούτα και στα λαχανικά, όπως και σε γλυκαντικά (μέλι, αγαύη, σιρόπι καλαμποκιού). Η κατανάλωσή της, πέραν του ότι έχει συνδεθεί με αύξηση της παχυσαρκίας, της καρδιοπάθειας και των προβλημάτων στο ήπαρ, μπορεί να προκαλέσει και δυσανεξία λόγω της αδυναμία ελλιπούς απορρόφησης της. Έχει διαπιστωθεί ότι πολλοί οργανισμοί δεν μπορούν να απορροφήσουν αποτελεσματικά τη φρουκτόζη στο αίμα τους με αποτέλεσμα να φτάνει στο παχύ έντερο, όπου ζυμώνεται από τα εντερικά βακτήρια, προκαλώντας πεπτικά ζητήματα. Τα συνηθισμένα συμπτώματα που μπορεί να προκαλέσει η δυσανεξία στην φρουκτόζη είναι παλινδρόμηση, αέρια, διάρροια, ναυτία, κοιλιακό πόνο, εμετό και πρήξιμο.
Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις για την υγεία από την Ελλάδα και τον ΚόσμοΑκολουθήστε το healthweb.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Ακολουθήστε το healthweb.gr στο κανάλι μας στο YouTube