Ένας από τους μαθητές του, ο χειρουργός Aleksander Dokollari, παρουσίασε προκαταρκτική ανάλυση σχεδόν 2.400 ρομποτικών επεμβάσεων παράκαμψης αρτηρίας με μόσχευμα CABG που πραγματοποιήθηκαν στο Lankenau στο πρόσφατο συνέδριο της Εταιρείας Θωρακοχειρουργών. Θεωρούν τα αποτελέσματα, τα οποία δεν έχουν ακόμη αξιολογηθεί και δημοσιευθεί από ομοτίμους, πολλά υποσχόμενα.
Ρομποτική Χειρουργική Καρδιάς: Ο καρδιοθωρακικός χειρουργός Francis Sutter κάθεται σε μια γωνία μιας σκοτεινής χειρουργικής αίθουσας στο Ιατρικό Κέντρο Lankenau (Lankenau Medical Center) με το κεφάλι του θαμμένο σε κάτι που μοιάζει με ένα μεγάλο σετ ακουστικών εικονικής πραγματικότητας. Τα χέρια του δεν είναι πουθενά κοντά στο στήθος του ασθενούς που χειρουργεί. Αντ’ αυτού, χρησιμοποιεί μπαστούνια χαράς (joysticks) για να ελέγχει ένα ρομπότ που κάνει ακριβείς τομές κοντά στην καρδιά που χτυπάει. Το σκηνικό μοιάζει με βιντεοπαιχνίδι, αλλά κανένα παιχνίδι δεν έχει τόσο υψηλό διακύβευμα. “Μια λάθος κίνηση με τον βραχίονα του ρομπότ και ανοίγεις μια τρύπα στην καρδιά”, είπε.
Η διαδικασία αντικατάστασης μιας φραγμένης αρτηρίας με μια νέα, γνωστή ως μόσχευμα παράκαμψης στεφανιαίας αρτηρίας ή CABG, είναι η πιο συχνά εκτελούμενη καρδιοχειρουργική επέμβαση στις ΗΠΑ. Μόνο το 1% των χειρουργικών επεμβάσεων παράκαμψης στεφανιαίας αρτηρίας με μόσχευμα CABG σε εθνικό επίπεδο τα τελευταία πέντε χρόνια εκτελέστηκαν με τη χρήση ρομπότ, σύμφωνα με στοιχεία της Εταιρείας Θωρακοχειρουργών. Περισσότερες από 200 από τις περίπου 1.800 ρομποτικές μοσχεύματος παράκαμψης στεφανιαίας αρτηρίας CABG στις ΗΠΑ το 2021 πραγματοποιήθηκαν στο Lankenau, όπου ο Sutter υπηρετεί ως επικεφαλής της καρδιοχειρουργικής. Παρόλο που τα ρομπότ γίνονται όλο και πιο οικεία σε ορισμένες καρδιολογικές επεμβάσεις, πολλοί χειρουργοί αμφισβητούν κατά πόσον η ρομποτικά υποβοηθούμενη μέθοδος αποτελεί βελτίωση όταν πρόκειται για τη διαδικασία παράκαμψης στεφανιαίας αρτηρίας με μόσχευμα CABG. Ο Sutter λέει ότι για τους ασθενείς που πληρούν τις προϋποθέσεις, αυτός ο τύπος χειρουργικής επέμβασης τους γλιτώνει από μια ανοικτή επέμβαση που περιλαμβάνει σπάσιμο του θωρακικού οστού και συνήθως διακοπή της καρδιάς και αφήνει μια ουλή 6 έως 8 ιντσών. Αντ’ αυτού, είπε, οι ασθενείς του επιστρέφουν στο σπίτι τους με τρεις μικρές ουλές τομής, η μεγαλύτερη από τις οποίες έχει μήκος μικρότερο από δύο ίντσες. Οι επικριτές της ρομποτικής προσέγγισης, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων άλλων κορυφαίων χειρουργών της Φιλαδέλφειας, λένε ότι πολλοί ασθενείς με παράκαμψη στεφανιαία αρτηρίας με μόσχευμα CABG χρειάζονται πολλαπλές παρακάμψεις, και αυτό συχνά δεν είναι δυνατό με την τεχνική του Sutter. Όσο τρομακτικό κι αν ακούγεται να σταματά μια καρδιά, δεν είναι επικίνδυνο στα χέρια εξειδικευμένων επαγγελματιών. Και το ρομπότ μπορεί να προσθέσει περισσότερο κόστος, λένε. Ο Sutter έχει ακούσει την κριτική. Εξακολουθεί να ελπίζει ότι η έρευνά του θα ενθαρρύνει περισσότερους χειρουργούς να αγκαλιάσουν τη ρομποτική διαδικασία που εφαρμόζει εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες.
Απότομη καμπύλη εκμάθησης
Το 1986, ο Sutter άρχισε να εκτελεί χειρουργικές επεμβάσεις στεφανιαίας παράκαμψης χρησιμοποιώντας την τυπική προσέγγιση, αν και του φαινόταν βίαιη και επικίνδυνη. “Νομίζετε ότι θα θέλατε να το κάνετε αυτό;” ρώτησε. Έτσι, ο Sutter ενδιαφέρθηκε αμέσως όταν άκουσε ότι ορισμένοι χειρουργοί σε όλον τον κόσμο -στην αρχή κυρίως εκτός των ΗΠΑ- άρχισαν να χρησιμοποιούν ένα ρομπότ για την επέμβαση στα τέλη της δεκαετίας του 1990. Είδε ένα εργαλείο που επέτρεπε στους χειρουργούς να χειρουργούν μια καρδιά που χτυπούσε, αποφεύγοντας εκείνη τη δύσκολη στιγμή της προσευχής για την επανεκκίνηση του οργάνου. Σκέφτηκε ότι η ρομποτική χειρουργική θα μπορούσε να μειώσει τον χρόνο ανάρρωσης και να του επιτρέψει να χειρουργήσει εύθραυστους ασθενείς που δεν μπορούσαν να αντέξουν την παραδοσιακή χειρουργική επέμβαση. Για να μάθει πώς να χρησιμοποιεί το χειρουργικό σύστημα da Vinci, ο Sutter επισκέφθηκε τους λίγους χειρουργούς στις ΗΠΑ που εκτελούσαν τότε την τεχνική. Εκπαιδεύτηκε σε χοίρους, σκύλους και ανθρώπινα πτώματα. Σε ζωντανούς ανθρώπινους ασθενείς, άρχισε σταδιακά να χρησιμοποιεί το ρομπότ. “Δεν αισθανόμουν καθόλου σίγουρος μέχρι να έχω τουλάχιστον 300 περιστατικά”, δήλωσε ο Sutter. Άρχισε να εκτελεί τη διαδικασία πριν από 18 χρόνια και εξακολουθεί να θαυμάζει το πόσο γρήγορα οι ασθενείς του κάθονται στο κρεβάτι τους, μόλις λίγες ώρες μετά την επέμβαση και όχι την επομένη.
Μια εξειδικευμένη διαδικασία
Ο Sutter χρησιμοποιεί το ρομπότ για να αντιμετωπίσει αποφράξεις στη μεγαλύτερη αρτηρία που τροφοδοτεί με αίμα τον καρδιακό μυ, σε μια επέμβαση δύο τμημάτων που διαρκεί περίπου τέσσερις ώρες. Πρώτον, ο Sutter χρησιμοποιεί το ρομπότ για να “συλλέξει” την αριστερή εσωτερική μαστική αρτηρία, την τυπική επιλογή για την αντικατάσταση αυτής της κατεστραμμένης αρτηρίας σε πολλές διαδικασίες παράκαμψης στεφανιαίας αρτηρίας με μόσχευμα CABG. Στη συνέχεια, μπαίνει μέσα, φορώντας μια αποστειρωμένη ρόμπα, και με το χέρι ράβει την “εφεδρική” αρτηρία στην καρδιά, επιτρέποντας στη ροή του αίματος να παρακάμψει την απόφραξη. Αυτό το βήμα απαιτεί τη μεγαλύτερη από τις τομές που θα κάνει, μια τομή περίπου 2 ιντσών. Στο παρελθόν, ο Sutter ήταν σε θέση να κάνει ολόκληρη την επέμβαση με ρομπότ. Αλλά η εταιρεία που κατασκευάζει το ρομπότ σταμάτησε να κατασκευάζει ένα κρίσιμο όργανο για τη διαδικασία λόγω έλλειψης ζήτησης. Ο Sutter διορθώνει χειρουργικά μόνο μία αρτηρία στο 80% περίπου των ασθενών του, είπε. Επειδή οι άνθρωποι συχνά έχουν περισσότερα φραγμένα αγγεία, πολλοί από τους ασθενείς του Sutter λαμβάνουν επίσης στεντ -μια συσκευή που μοιάζει με ελατήριο και εισάγεται μέσω ενός καθετήρα- σε άλλα αγγεία. Προτιμά αυτή την πρακτική από το άνοιγμα του θώρακα και την εκτέλεση πολλαπλών παρακάμψεων, όταν αυτό είναι δυνατόν. Παίρνει την απόφαση μαζί με έναν καρδιολόγο.
Το 1% έναντι του 99%
Τα νοσοκομεία συχνά κυνηγούν θεραπείες αιχμής, ακόμη και όταν η έρευνα δεν υποστηρίζει πλήρως την τιμή. Αλλά οι καρδιοχειρουργοί στην περιοχή της Φιλαδέλφειας δεν ακολουθούν τη ρομποτική μέθοδο του Sutter. “Υπάρχουν πολλοί ταλαντούχοι καρδιοχειρουργοί”, δήλωσε σε συνέντευξή του ο Rohinton Morris, επικεφαλής της καρδιοχειρουργικής στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Thomas Jefferson. “Υπάρχει λόγος που δεν το κάνουν αυτό”. Ο Morris δήλωσε ότι η ανησυχία σχετικά με τη χρήση ενός μηχανήματος καρδιακών πνευμόνων είναι ξεπερασμένη. Περίπου το 90% των χειρουργικών επεμβάσεων παράκαμψης αρτηρίας με μόσχευμα CABG στο Jefferson γίνονται σε σταματημένη καρδιά και σε καμία δεν χρησιμοποιείται το ρομπότ. Τυχαιοποιημένες μελέτες ελέγχου απέδειξαν ότι η εκτέλεση επεμβάσεων παράκαμψης αρτηρίας με μόσχευμα CABG “εκτός αντλίας” δεν οδηγεί σε καλύτερα αποτελέσματα. “Κάθε καρδιά ξαναρχίζει να λειτουργεί”, είπε. Το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Temple δεν εκτελεί ούτε ρομποτικά υποβοηθούμενη παράκαμψη αρτηρίας με μόσχευμα CABG, σύμφωνα με τον Yoshiya Toyoda, πρόεδρο της καρδιαγγειακής χειρουργικής. Η μεγαλύτερη ανησυχία του με τη ρομποτική τεχνική είναι ότι περιορίζει τον αριθμό των αρτηριών που μπορεί να φτιάξει ή να επαναγγειώσει ο χειρουργός, υπέρ της υποστήριξης των αρτηριών που ανοίγουν με στεντ. Ο Toyoda συνήθως διορθώνει τέσσερις αρτηρίες σε μια επέμβαση, και μερικές φορές μέχρι και οκτώ. “Καλύτερη δερματική τομή έναντι πλήρους επαναγγείωσης – ποιο είναι καλύτερο;” αναρωτήθηκε. “Νομίζω ότι ο ασθενής θα ωφεληθεί με την πλήρη επαναγγείωση”. Υπάρχουν επίσης άλλες ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές που επιτρέπουν μικρότερες τομές που δεν περιλαμβάνουν το ρομπότ, δήλωσε ο Toyoda. Το Νοσοκομείο του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια και το Penn Presbyterian Medical Center χρησιμοποιούν το ρομπότ για περίπου το 10% των περίπου 550 επεμβάσεων παράκαμψης αρτηρίας με μόσχευμα CABG που εκτελούν τα νοσοκομεία μαζί ετησίως, δήλωσε εκπρόσωπος της Penn Medicine. Οι χειρουργοί εξέφρασαν, επίσης, ανησυχίες σχετικά με το κόστος -το ρομπότ από μόνο του κοστίζει περίπου 2 εκατομμύρια δολάρια- και τη δυνατότητα εκπαίδευσης χειρουργών στο επίπεδο τεχνογνωσίας του Sutter. Ακόμη και ορισμένοι έμπειροι ρομποτικοί καρδιοχειρουργοί δεν αισθάνονται άνετα να το χρησιμοποιούν για επεμβάσεις παράκαμψης αρτηρίας με μόσχευμα CABG. Ο T. Sloane Guy προήδρευε επί χρόνια της ομάδας εργασίας για τη ρομποτική χειρουργική της Εταιρείας Θωρακοχειρουργών. Η ειδικότητά του είναι η αποκατάσταση της μιτροειδούς βαλβίδας και στο 98% των περιπτώσεων τις κάνει ρομποτικά. Αλλά όταν εκτελεί επεμβάσεις παράκαμψης αρτηρίας με μόσχευμα CABG, το κάνει με τον παλιό τρόπο. Η διαδικασία που χρησιμοποιεί ο Sutter “είναι για το είδος της σούπερ ελίτ που αφιερώνεται σε αυτήν”, δήλωσε ο Guy, διευθυντής της ελάχιστα επεμβατικής & ρομποτικής καρδιοχειρουργικής στο Georgia Heart Institute. Αλλά ο Guy, ο οποίος εκπαιδεύτηκε και εργάστηκε στη Φιλαδέλφεια, είναι αισιόδοξος για το μέλλον της ρομποτικής καρδιοχειρουργικής. Καθώς η τεχνολογία βελτιώνεται, πιστεύει ότι θα γίνει ο κανόνας λόγω της ζήτησης από τους ασθενείς. “Η ταχεία ανάρρωση και η ελάχιστη επεμβατικότητα είναι κάτι που είναι σημαντικό για τους ασθενείς”, δήλωσε.
Ελπιδοφόρα δεδομένα
Ο Sutter αναγνωρίζει ότι η απότομη καμπύλη εκμάθησης αποτελεί μειονέκτημα της ρομποτικής χειρουργικής παράκαμψης. Πιστεύει όμως ότι η χειρουργική επέμβαση θα πρέπει να αποτελεί επιλογή για τους ασθενείς που μπορούν να επωφεληθούν και ότι η έρευνα με τη συμμετοχή των ασθενών του θα δείξει το γιατί. Ένας από τους μαθητές του, ο χειρουργός Aleksander Dokollari, παρουσίασε προκαταρκτική ανάλυση σχεδόν 2.400 ρομποτικών επεμβάσεων παράκαμψης αρτηρίας με μόσχευμα CABG που πραγματοποιήθηκαν στο Lankenau στο πρόσφατο συνέδριο της Εταιρείας Θωρακοχειρουργών. Θεωρούν τα αποτελέσματα, τα οποία δεν έχουν ακόμη αξιολογηθεί και δημοσιευθεί από ομοτίμους, πολλά υποσχόμενα.
Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις για την υγεία από την Ελλάδα και τον ΚόσμοΑκολουθήστε το healthweb.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Ακολουθήστε το healthweb.gr στο κανάλι μας στο YouTube
