Ερευνητές στο Emory University School of Medicine έχουν δημιουργήσει μια έκδοση του ιού του αναπνευστικού συγκυτίου (RSV) που είναι ιδιαίτερα εξασθενημένη – με αποδυναμωμένη την ικανότητά του να προκαλέσει νόσο – αλλά αρκετά ισχυρή στην ικανότητά του να προκαλεί την παραγωγή προστατευτικών αντισωμάτων. Τα αποτελέσματα δημοσιεύονται στο Nature Communications.
«Η εργασία μας δείχνει ότι είναι δυνατό για να μετριάσoυμε το νοσογόνο δυναμικό του RSV χωρίς να χάσει καμία ανοσογονικότητα», λέει ο κύριος συγγραφέας MartinMoore, PhD, αναπληρωτής καθηγητής Παιδιατρικής στο Emory University School of Medicine. «Αυτό είναι ένα πολλά υποσχόμενο ζωντανό εξασθενημένο υποψήφιο εμβόλιο που χρήζει περαιτέρω κλινικής διερεύνησης».
Ο ιός RSV είναι πολύ διαδεδομένος. Προσβάλλει νεογνά, βρέφη και μικρά παιδιά ενώ ευθύνεται για το μεγαλύτερο ποσοστό λοιμώξεων του κατώτερου αναπνευστικού προκαλώντας βρογχιολίτιδα και πνευμονία. Η λοίμωξη από τον ιό RSV έχει εποχική κατανομή και εμφανίζεται από αργά το φθινόπωρο το πέρας της άνοιξης. Ο ιός RSV είναι η υπ’αριθμόν ένα αιτία θανάτων από πνευμονίας σε παιδιά σε όλο τον κόσμο και μία από τις συχνότερες αιτίες νοσηλείας των παίδων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα περισσότερα παιδιά στις ΗΠΑ μολύνονται κατά το πρώτο έτος της ζωής τους. Δυστυχώς δεν υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο κατά του RSV. Στη δεκαετία του 1960, μια προσπάθεια για ανάπτυξη ενός εμβολίου RSV με χημική αδρανοποίηση του ιού, όπως σε ένα τυπικό εμβόλιο της γρίπης, απέτυχε. Πιο πρόσφατα, μια κλινική δοκιμή ενός πρωτεϊνικού εμβολίου RSV σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας έδειξε απογοητευτικά αποτελέσματα.
Αρκετά επιτυχημένα εμβόλια κατά άλλων ιών, όπως ιλαράς, πολιομυελίτιδας και παρωτίτιδας, έχουν δημιουργηθεί από την αποδυνάμωση των ιών σε κυτταρική καλλιέργεια. Για ένα επιτυχημένο εμβόλιο απαιτείται ένα στέλεχος να είναι αρκετά ασφαλές, αλλά να εξακολουθεί να διεγείρει το ανοσοποιητικό σύστημα. «Η επίτευξη αυτής της ισορροπίας είναι μια πρόκληση», λέει ο Moore. Ο Moore και τους συνεργάτες του τροποποίησαν τον ιό RSV ώστε να ενισχύσουν την παραγωγή μιας βασικής πρωτεΐνης, που ονομάζεται F (για σύντηξη). Η F είναι κρίσιμη για την ικανότητα του RSV να εισέρχεται στα κύτταρα και είναι ο στόχος πολλών εμβολίων υπό ανάπτυξη. Κάνοντας μεταλλάξεις στο ιικό γονίδιο που κωδικοποιεί την F, οι ερευνητές έκαναν επίσης τον ιό πιο σταθερό στη θερμότητα. Ταυτόχρονα, οι ερευνητές αφαίρεσαν ή αποδυνάμωσαν αρκετά άλλα ιικά γονίδια τα οποία προάγουν τη μόλυνση και καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Ο τροποποιημένος ιός, που ονομάζεται OE4, διεγείρει υψηλά επίπεδα παραγωγής αντισωμάτων. Ο εμβολιασμός με το στέλεχος OE4 θα μπορούσε να προστατεύσει πλήρως ποντίκια και αρουραίους έναντι μόλυνσης από RSV. Τα επόμενα βήματα για το εμβόλιο αυτό είναι η παραγωγή ικανής ποσότητας αυτού σε επίπεδο κλινικής ποιότητας και η διεξαγωγή μελέτης φάσης 1 για την ασφάλεια και ανοσογονικότητα σε βρέφη», λέει ο Moore.