«Η διαχείριση του νοσήματος και το κόστος χρειάζονται μεγάλη προσοχή καθώς διαφοροποιείται από χώρα σε χώρα», είπε ο καθηγητής του πανεπιστημίου του York Prof. Michael Drummond, σε συνέδριο για το ΗΤΑ, ως «πατέρας» των οικονομικών της υγείας, μοιράστηκε την εμπειρία του σχετικά με την αξιολόγηση τεχνολογίας υγείας με το κοινό .
Στην παρουσίαση του με τίτλο “Transferability and relevance of cost-effectiveness data between countries” (Μεταφορά και σχετικότητα δεδομένων κόστους αποτελεσματικότητας μεταξύ διαφορετικών χωρών), τόνισε πως η κάθε χώρα ακολουθεί τα δικά της κριτήρια αξιολόγησης, διαχείρισης νοσήματος και κόστους, οπότε όταν μια θεραπεία είναι αποτελεσματική ως προς το κόστος ή “cost-effective” σε μία χώρα δεν είναι κανόνας πως θα είναι σε όλες τις χώρες της Ευρώπης ή του κόσμου cost effective.
Η κλινική αποτελεσματικότητα μπορεί να είναι ίδια, εφόσον οι κλινικές μελέτες είχαν πληθυσμό από διάφορες φυλές του κόσμου, αλλά η διαχείριση του νοσήματος και το κόστος χρειάζεται μεγάλη προσοχή καθώς διαφοροποιείται από χώρα σε χώρα, οπότε χρειάζεται και το κατάλληλο “adaptation”, δηλ. η κάθε χώρα χρειάζεται να κάνει τη δική της ανάλυση, η οποία να προσομοιάζει στο περιβάλλον και τις πρακτικές της κάθε χώρας.
Ο κ. Παναγιώτης Γεωργακόπουλος, Αντιπρόεδρος ΕΟΠΥΥ
Λαμβάνοντας το λόγο, ο κ. Γεωργακόπουλος σημείωσε ότι η διαδικασία του HTA σχετίζεται με όλα τα προϊόντα υγείας. Κάθε κράτος, ανέφερε, θα πρέπει να ακολουθεί το δικό του σύστημα αξιολόγησης, αν και στην αρχή μπορεί να ακολουθήσει την «πεπατημένη μεταφοράς κόστους από άλλες χώρες».
Επεσήμανε ακόμη ότι ο ΕΟΠΥΥ εισέρχεται σταδιακά στη λογική του ΗΤΑ. Πρόσθεσε επίσης ότι η ακαδημαϊκή κοινότητα όφειλε όλα αυτά τα χρόνια να έχει αναπτύξει και παράξει σχετική γνώση, ενώ είναι απαραίτητο να διατηρείται μια συνέχεια στο σχεδιασμό της πολιτικής Υγείας και όχι ο εκάστοτε Υπουργός να ακυρώνει το έργο του προηγούμενου.
Ο κ. Γεώργιος-Φίλιππος Ταραντίλης, Αναπληρωτής Διοικητής Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών «Λαϊκό» και μέλος της Ομάδας Εργασίας για τη δημιουργία οργανισμού ΗΤΑ στην Ελλάδα
Σύμφωνα με τον κ. Ταραντίλη, η εισαγωγή νέων θεραπειών ή παρεμβάσεων θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη χρηματοδοτική ικανότητα της χώρας. Η δημιουργία του Οργανισμού ΗΤΑ ήταν αναγκαιότητα, αλλά και προτεραιότητα για τη χώρα. Θα πρέπει να είναι ένας φορέας που θα παράγει γνωμοδοτήσεις και συστάσεις για την ενσωμάτωση τεχνολογιών στην θεραπευτική πρακτική.
Σχολίασε επίσης θετικά την επιλογή της νομικής μορφής του Φορέα, ώστε να υπάρχει ευελιξία και να αποφεύγονται οι αγκυλώσεις της Δημόσιας Διοίκησης. Επίσης υπάρχει και σκέψη για τη συγκρότηση διοικητικού και επιπλέον επιστημονικού συμβουλίου. Γενικότερα, το σύστημα ΗΤΑ θα πρέπει να έχει ιδιαίτερα εξωστρεφή χαρακτήρα, υπογράμμισε ο κ. Ταραντίλης.
Όσον αφορά στη διάρθρωσή του, έχει προταθεί η δημιουργία ξεχωριστών διευθύνσεων, όπως Διεύθυνση κλινικής αποτελεσματικότητας και Κοινωνικοοικονομικής αξιολόγησης για τα φάρμακα αλλά και τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα, Διεύθυνση προσωπικού, Διεύθυνση Πληροφορικής και Νομική Διεύθυνση. Ο Φορέας θα πρέπει να στελεχωθεί με μόνιμο προσωπικό, πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης. Όσον αφορά στη χρηματοδότησή του, έχει προταθεί η υποβολή τέλους ανά φάκελο.
Ο κ. Ταραντίλης ανέφερε ακόμη ότι από τις 80-90 θεραπείες το χρόνο (horizon scanning), δεν θα είναι δυνατόν να αξιολογούνται όλες, ενώ σημείωσε ότι στις 180 ημέρες που θα διαρκεί η διαδικασία, θα συμπεριλαμβάνεται και η διαπραγμάτευση τιμών.
Η κ. Δέσποινα Μακριδάκη, Αντιπρόεδρος ΕΟΦ και Πρόεδρος Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοποιών Νοσηλευτικών Ιδρυμάτων (ΠΕΦΝΙ)
Η κα Μακριδάκη σημείωσε ότι χρειάστηκαν 3 χρόνια σοβαρής και συστηματικής δουλειάς «ώστε να είμαστε μια αναπνοή από μια κατάσταση που θα μας φέρει πριν από το νέο Φορέα». Επίσης ανέφερε ότι η διαδικασία “evidence based decision making” είναι ένα δυναμικό εφαλτήριο, το οποίο θα επιτρέψει την εκτέλεση των σωστών κινήσεων. Ο χώρος της ιατρικής τεχνολογίας είναι ένας δυναμικός χώρος και οι όποιες προσεγγίσεις θα πρέπει να είναι ξεκάθαρες και προσεκτικές όσον αφορά την αξιοπιστία του συστήματος έναντι των ασθενών.
Είναι σαφές ότι πλέον δεν θα μιλάμε μόνο για τιμή, αλλά για την αξία ενός προϊόντος. Θα πρέπει να υπάρχει στενή συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκομένων, με αξιοποίηση της ευρωπαϊκής εμπειρίας, στο βαθμό που αυτή συνάδει με τις αρχές μας, τις επιλογές μας και τις ιδιαιτερότητές μας ως χώρα και ως σύστημα υγείας.
Ο κ. Ιωάννης Ποδηματάς, Ειδικός Σύμβουλος Γενικού Γραμματέα Υπουργείου Υγείας
Σύμφωνα με τον κ. Ποδηματά, το σύστημα ΗΤΑ αποτελεί μια προσπάθεια που θα πρέπει να στεφθεί με επιτυχία. Θα πρέπει να συζητηθούν οι παράμετροι που θα βοηθούσαν το έργο της Επιτροπής και του Οργανισμού. Επίσης εξέφρασε τον προβληματισμό του σχετικά με το γεγονός ότι έχουν περάσει σε δεύτερο επίπεδο οι απαραίτητες συμπληρωματικές δομές. Μεταξύ αυτών σημείωσε το ενιαίο μητρώο φαρμάκων όπως και την επέκταση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης στα νοσοκομεία. Με άλλα λόγια, τη δημιουργία ενός κεντρικού αποθετηρίου φαρμάκων.
Ο κ. Βασίλης Πενταφράγκας, Εντεταλμένος Σύμβουλος Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ)
Ο κ. Πενταφράγκας επεσήμανε ότι για την ΠΕΦ, το σύστημα ΗΤΑ οφείλει να γίνει ένα επιτυχημένο σύστημα στην Ελλάδα και τόνισε ότι η ΠΕΦ από το 1992 με επιστολή της στον τότε υπουργό Υγείας, ζητούσε να ληφθούν μέτρα προς την κατεύθυνση της αξιολόγησης της ιατρικής τεχνολογίας. Ωστόσο, πρόσθεσε, ότι για να επιτύχει το εγχείρημα του ΗΤΑ σήμερα πρέπει να τηρηθούν αρχές, όπως η ανεξαρτησία, η διαφάνεια, η εμπιστοσύνη, η συνέπεια και η επιστημονικότητα, αλλά και κανόνες, όπως η συνοχή στη μεθοδολογία, τα συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, ο ουσιαστικός διάλογος, η διαδικασία δευτεροβάθμιας κρίσης, η λογοδοσία κ.ά.
Ο κ. Πενταφράγκας έκανε ειδική αναφορά στην απώλεια της εμπιστοσύνης και πρόσθεσε ότι απαιτείται ένα σταθερό πλαίσιο και πολιτική συναίνεση για τα βήματα που θα γίνουν στο μέλλον, ώστε να μην βρεθούμε στη δυσάρεστη θέση η μια πολιτική ηγεσία να καταργεί όσα θέσπισε η προηγούμενη. Αναφορικά με το θεσμοθετημένο rebate της Ελλάδας, ανέφερε ότι σύμφωνα με πληροφορίες, ήδη στην Αυστρία οι θεσμικές ρυθμίσεις για τα καινοτόμα φάρμακα λαμβάνουν υπόψη το συγκεκριμένο rebate της Ελλάδας, γεγονός που δημιουργεί ανησυχίες για πιθανό αρνητικό σπιράλ, με ανεξέλεγκτες συνέπειες.
Η κ. Κατερίνα Αντωνίου, Πρόεδρος ΕΟΦ
Σε παρέμβασή της η κα Αντωνίου ανέφερε ότι η πανεπιστημιακή κοινότητα οφείλει να δημιουργεί φυτώρια επιστημόνων που θα δουλεύουν με επαγγελματικό τρόπο, αναφορά που σχετίζεται με τη διαδικασία της συνέχειας στη λειτουργία των δημόσιων Φορέων, ειδικά σε επίπεδο ΗΤΑ.