” Η διεύρυνση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης εδώ και τώρα είναι απαραίτητη γιατί μόνο έτσι θα εξασφαλιστεί τη χρονιά που διανύουμε η βιωσιμότητα των εταιριών και όσα αυτή συνεπάγεται, δηλαδή θέσεις εργασίας, ομαλή τροφοδοσία της αγοράς, συνέχιση των αναπτυξιακών δράσεων όπως κλινικές μελέτες και παραγωγικής διαδικασία.” είπε ο κ. Ολύμπιος Παπαδημητρίου πρόεδρος του ΣΦΕΕ στο Health Innovation Conference
Ενώ, τόνισε ο κ. Παπαδημητρίου ότι ” Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις είναι απολύτως απαραίτητες γιατί αν δεν τις υλοποιήσουμε το συντομότερο δυνατό, θα ακυρώσουμε την όποια ανάσα θα δώσει βραχυπρόθεσμα η διεύρυνση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης. Το καλύτερο που θα πετύχουμε θα είναι να μεταθέσουμε το πρόβλημα στο κοντινό μέλλον.
Εξήγησε ότι ” Αυτό που χρειάζεται αυτή τη στιγμή η φαρμακευτική αγορά είναι ένα μίγμα διεύρυνσης της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων (εισαγωγή κλειστών θεραπευτικών πρωτοκόλλων) που θα αλλάξουν την πορεία των πραγμάτων και την νοοτροπία των εταίρων που συμμετέχουν στο σύστημα. Η διεύρυνση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης εδώ και τώρα είναι απαραίτητη γιατί μόνο έτσι θα εξασφαλιστεί τη χρονιά που διανύουμε η βιωσιμότητα των εταιριών και όσα αυτή συνεπάγεται, δηλαδή θέσεις εργασίας, ομαλή τροφοδοσία της αγοράς, συνέχιση των αναπτυξιακών δράσεων όπως κλινικές μελέτες και παραγωγικής διαδικασία.
Αναλυτικότερα , είπε ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ ότι Ο κλάδος μας, ο κλάδος του φαρμάκου επενδύει παγκοσμίως σημαντικά ποσά σε Έρευνα και Ανάπτυξη, καθώς εργαζόμαστε συστηματικά,έτσι ώστε οι ασθενείς σε όλη την Ευρώπη να ζουν περισσότερο, με καλύτερη υγεία και πιο παραγωγικά, χάρη στα καινοτόμα φάρμακα που αναπτύσσονται από τις φαρμακευτικές εταιρίες.
Η περίοδος 1995-2010 χαρακτηρίζεται κυρίως από την επανάσταση στην τεχνολογία και την ιατρική καινοτομία με την εισαγωγή πολλών νέων καινοτόμων φαρμάκων και σωτήριων θεραπειών – στον καρκίνο, τη Σκλήρυνση κατά Πλάκας, σημαντικό αριθμό Σπάνιων Παθήσεων κοκ – που οδήγησαν σε αύξηση του προσδόκιμου ζωής. Συνολικά το προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα αυξήθηκε ακριβώς κατά 2 χρόνια, από τα 74,7 έτη στα 76,7, ενώ το προσδόκιμο επιβίωσης στην Ελλάδα το 2015 κυμάνθηκε στο μέσο όρο των χωρών της ΕΕ22, στα 81,1 έτη. Η παραπάνω αύξηση οφείλεται κατά 44% στην εισαγωγή καινοτόμων φαρμάκων.
Ενδεικτικά: Παγκοσμίως σε σχέση με τη δεκαετία του 1980 τα ποσοστά θνησιμότητας από τον ιό HIV έχουν μειωθεί κατά 80% και το AIDS πια δεν αποτελεί θανατική καταδίκη αλλά μια διαχειρίσιμη χρόνια νόσο, σήμερα πλέον του 95% των περιπτώσεων της χρόνιας ηπατίτιδας C θεραπεύεται με μια φαρμακευτική αγωγή διάρκειας μόλις 2-3 μηνών, οι θάνατοι από καρκίνο έχουν μειωθεί κατά 20%, το συνολικό ποσοστό των ανθρώπων που διαγιγνώσκονται με καρκίνο και επιστρέφει στην εργασία του έχει φτάσει πλέον το 75% και οι βιολογικές θεραπείες έχουν προσφέρει πολύ σημαντική βελτίωση στην ποιότητα ζωής των ασθενών με αυτοάνοσα νοσήματα. Την ίδια στιγμή κυριολεκτικά εκατομμύρια συμπολίτες μας ρυθμίζουν με την βοήθεια της φαρμακευτικής τους αγωγής χρόνια νοσήματα.
Παράλληλα, τα φάρμακα εξοικονομούν πόρους δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης. Αξίζει να αναφερθεί ότι στην Ελλάδα μόνο για την περίοδο 2000-2009 συνέβαλαν σε τέτοια μείωση του χρόνου νοσηλείας των ασθενών, που οδήγησε σε μείωση τους κόστους νοσηλείας εξοικονομώντας δημόσια δαπάνη σε ποσοστό πάνω από 60%.
Η καινοτομία που παράγει ο Κλάδος μας είναι το φάρμακο για τον Έλληνα ασθενή και η θεραπεία για την οικονομία μας. Επενδύουμε στην Έρευνα και την Ανάπτυξη και ενισχύουμε την Εθνική μας Ανταγωνιστικότητα. Αποτελούμε μία ισχυρή Εθνική φαρμακευτική παραγωγική δύναμη, με περισσότερες από 150 εταιρίες και 28 εργοστάσια, απασχολώντας περισσότερες από 26.000 άμεσες και 86.000 έμμεσες θέσεις εργασίας, με το 64% να είναι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, όταν στο σύνολο της οικονομίας είναι 22,7%. Είμαστε η δεύτερη εξαγωγική δύναμη της πατρίδας μας, εξάγοντας σε 141 χώρες, με επίδραση που αγγίζει τα €6 δις συνεισφέροντας κατά 3,5% στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν (ΑΕΠ) της χώρας.
Πέρα από την παραγωγική δραστηριότητα Βασικό μοχλό ανάπτυξης αποτελεί τεκμηριωμένα η κλινική έρευνα, που είναι μια από τις πλέον παραγωγικές επενδύσεις, με εξαιρετικά υψηλή προστιθέμενη αξία για την πραγματική οικονομία. Σήμερα, η διεξαγωγή κλινικών μελετών στη χώρα μας, παρά τις πολλές γραφειοκρατικές δυσκολίες και τα αντικίνητρα, συνδέεται με την εισροή σημαντικών ιδιωτικών κεφαλαίων από το εξωτερικό που αγγίζουν τα €80 εκατ. ετησίως με τη διεξαγωγή 2.265 κλινικών μελετών (2017). Μόνο με τη στήριξη της καινοτομίας μπορεί αυτή επένδυση στις κλινικές μελέτες να φτάσει τα €250 εκ. το χρόνο σε βάθος τριετίας. .
Γιατί μόνο μέσα από την καινοτομία μπορούμε να αναβαθμίζουμε τις υπηρεσίες υγείας που παρέχονται στη χώρα μας -ενσωματώνοντας τη νέα γνώση και εμπειρία και μεταλαμπαδεύοντάς τη στο ιατρικό προσωπικό- προς όφελος των Ελλήνων ασθενών.
Η καινοτομία της βιομηχανίας παίρνει την απάντησή της από την καινοτομία της πολιτείας: Κάθε χρόνο η πολιτεία οχυρώνεταιπίσω από έναν ανεπαρκή κλειστό δημόσιο φαρμακευτικό προϋπολογισμό και καινοτομεί στη διαχείριση της υπέρβασης, του clawback, αντί να επικεντρώνεται στη μείωσή του. Το 2017 η καινοτομία μεταφράστηκε στην μετατροπή του clawback σε rebate ώστε να πλησιάσουμε το μνημονιακό στόχο του -30%. Τι απογοήτευση όμως, ο στόχος δεν επετεύχθη! Με τη διαφορά ότι ενώ όταν οι στόχοι δεν επιτυγχάνονται υπάρχουν συνέπειες για τους υπεύθυνους, στην προκειμένη περίπτωση δεν υπήρξε καμία απολύτως συνέπεια.
Το 2018 η καινοτομία επιχειρείται να μεταφραστεί στον κατακερματισμό του clawback βάσει κλειστών προϋπολογισμών σε επίπεδο ATC4 και μάλιστα στηριγμένων στα πρότυπα της Δανίας. Προφανώς η μετατροπή μας σε Δανία του Νότου θα ξεκινήσει από την αντιγραφή της φαρμακευτικής δαπάνης μιας χώρας με εντελώς διαφορετικά οργανωμένο σύστημα υγείας, με τελείως διαφορετικό επιδημιολογικό προφίλ και τελείως διαφορετική σχέση με την υπακοή σε κανόνες. Ευτυχώς το εγχείρημα εγκαταλείφθηκε, προς το παρόν τουλάχιστον, μια που έγινε αντιληπτό ότι για ακόμη μια φορά αναδρομικές ρυθμίσεις δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές. Ας γίνει όμως αντιληπτό ότι οι κλειστοί προϋπολογισμοί σε επίπεδο ATC4 θα κλείσουν ακόμη περισσότερο το δρόμο στην είσοδο νέων φαρμάκων στην αγορά.
Το clawback
Το πρόβλημά μας δεν είναι πως θα μοιράσουμε το clawback, το πρόβλημά μας είναι πως θα μειώσουμε το clawback και σε αυτή την κατεύθυνση δεν φαίνεται να εστιάζονται οι προσπάθειες.
Αυτό που χρειάζεται αυτή τη στιγμή η φαρμακευτική αγορά είναι ένα μίγμα διεύρυνσης της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα αλλάξουν την πορεία των πραγμάτων, και την νοοτροπία των εταίρων που συμμετέχουν στο σύστημα.
1. Η διεύρυνση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης εδώ και τώρα είναι απαραίτητη γιατί μόνο έτσι θα εξασφαλιστεί τη χρονιά που διανύουμε η βιωσιμότητα των εταιρειών και όσα αυτή συνεπάγεται, δηλαδή θέσεις εργασίας, ομαλή τροφοδοσία της αγοράς, συνέχιση των αναπτυξιακών δράσεων όπως κλινικές μελέτες και παραγωγική διαδικασία.
Πώς μπορεί να γίνει;
o Με καταλογισμό του Clawback στην τιμή παραγωγού
o Με καθορισμό ανώτατου ύψους clawbackτο οποίο θα καταβάλλει η βιομηχανία το οποία σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να υπερβεί το επίπεδο του 2017.
o Με εξεύρεση κονδυλίων για τα εμβόλια από την πρόληψη.
o Με εξεύρεση κονδυλίων για τους ανασφάλιστους από την πρόνοια
o Με εξεύρεση κονδυλίων για την κάλυψη ειδικών κατηγοριών νοσοκομειακών προϊόντων που παρουσιάζουν ανελαστική ζήτηση και αφορούν ειδικές, ευαίσθητες ομάδας πληθυσμού. Παράγωγα αίματος, ορφανά φάρμακα και αντιρετροϊκά.
2. Οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις είναι απολύτως απαραίτητες γιατί αν δεν τις υλοποιήσουμε το συντομότερο δυνατό, θα ακυρώσουμε την όποια ανάσα θα δώσει βραχυπρόθεσμα η διεύρυνση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης. Το καλύτερο που θα πετύχουμε θα είναι να μεταθέσουμε το πρόβλημα στο κοντινό μέλλον.
Σε τι συνίστανται αυτές;
o Άμεσα να εισαχθεί η εφαρμογή των κλειστών θεραπευτικών πρωτοκόλλων σε όσο γίνεται περισσότερες θεραπευτικές περιοχές
o Η ηλεκτρονική συνταγογράφηση θα πρέπει ΑΜΕΣΑ να παραμετροποιηθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να μην είναι δυνατές οι συνταγογραφικές παρεκτροπές. (συνταγογραφικοί δείκτες, κλείδωμα σε περίπτωση επαναλαμβανόμενης συνταγογράφησης στο ίδιο ΑΜΚΑ κλπ.)
o Τακτικοί και ουσιαστικοί έλεγχοι στην κατανάλωση με συνέπειες για τους παραβάτες
o Ενεργοποίηση ηλεκτρονικού φακέλου ασθενούς και σύνδεση με αποτελέσματα διαγνωστικών εξετάσεων.
o Τακτική παραγωγή στοιχείων για τη δαπάνη και αξιολόγηση των θεραπευτικών τάσεων αλλά και των θεραπευτικών εκβάσεων.
o Θεσμοθέτηση του φορέα HTA για ουσιαστική αξιολόγηση των νέων θεραπευτικών λύσεων και αποδοτική διαπραγμάτευση. Σε αυτή τη λογική βέβαια δεν χωράνε υποχρεωτικές εκπτώσεις τύπου 25% ή προκαθορισμένα κριτήρια χωρών τύπου 9-6-3.