Το 2021, 4,7 εκατομμύρια παιδιά κάτω των πέντε ετών πέθαναν. 2,4 εκατομμύρια από αυτά αποδίδονταν σε παιδικό και μητρικό υποσιτισμό. Αυτό σημαίνει ότι περίπου οι μισοί παιδικοί θάνατοι συνδέονται με διατροφικές ελλείψεις. Όταν σκέφτεστε αυτούς τους θανάτους, μπορείτε να φανταστείτε μια πολύ οξεία μορφή πείνας: ένα παιδί που πεινάει. Αν και αυτό μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκεια λιμών ή σε περιοχές με πολύ χαμηλά επίπεδα διαθεσιμότητας τροφίμων, είναι μόνο ένα μικρό κλάσμα των συνολικών θανάτων που συνδέονται με τον υποσιτισμό.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα παιδιά δεν πεθαίνουν από υποσιτισμό. Πεθαίνουν από καταστάσεις που επιδεινώνονται ή προκαλούνται από αυτήν. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αποτελεί παράγοντα κινδύνου για πρόωρο θάνατο. Πάρτε το παράδειγμα του παράγοντα κινδύνου του καπνίσματος. Οι άνθρωποι πεθαίνουν από καρκίνο του πνεύμονα, αλλά ο κίνδυνος να τον αναπτύξουν αυξάνεται σημαντικά εάν ήταν καπνιστές. Στο παρακάτω διάγραμμα, μπορούμε να δούμε πόσοι παιδικοί θάνατοι αποδίδονται σε διαφορετικούς διατροφικούς παράγοντες κινδύνου.
Με διαφορά, το μεγαλύτερο είναι το χαμηλό βάρος γέννησης, το οποίο συμβαίνει συχνά επειδή η μητέρα είναι υποσιτισμένη ή έχει παρουσιάσει μολυσματικές ασθένειες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Τα βρέφη που γεννιούνται με χαμηλό βάρος γέννησης – το οποίο ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ορίζει ως βάρος μικρότερο από 2.500 γραμμάρια ή 5,5 κιλά – έχουν πολύ υψηλότερο κίνδυνο βρεφικής θνησιμότητας και επιπλοκών στην υγεία.
Μετά τις πρώτες εβδομάδες ή μήνες της ζωής, τα παιδιά είναι επίσης πιο ευάλωτα σε λοιμώξεις και ασθένειες όταν είναι λιποβαρή ή υποσιτισμένα και δεν αναπτύσσονται με υγιή ρυθμό. Εκατοντάδες χιλιάδες πεθαίνουν ως αποτέλεσμα του ότι το βάρος τους είναι πολύ χαμηλό για το ύψος τους. Ή είναι πολύ κοντά για την ηλικία τους.
Αυτό δεν αφορά μόνο τη λήψη αρκετών θερμίδων. Τα παιδιά υποσιτίζονται επίσης όταν δεν τρώνε διαφορετικά τρόφιμα, επομένως δεν λαμβάνουν αρκετές πρωτεΐνες, βιταμίνες και μικροθρεπτικά συστατικά. Τα ποσοστά θανάτου από υποσιτισμό είναι πολύ υψηλότερα στις χώρες χαμηλού εισοδήματος, όπου τα παιδιά συχνά δεν λαμβάνουν την ποικιλία των θρεπτικών συστατικών που χρειάζονται και όπου οι μολυσματικές ασθένειες είναι πολύ πιο κοινές.
Μπορείτε να το δείτε στο παρακάτω διάγραμμα, όπου οι θάνατοι από υποσιτισμό απεικονίζονται στον κάθετο άξονα και το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) ανά άτομο στον οριζόντιο άξονα. Στις πλούσιες χώρες – στα δεξιά του διαγράμματος – τα ποσοστά είναι 20 έως 50 φορές χαμηλότερα από ό,τι στις φτωχότερες χώρες, στα αριστερά. Εξαιτίας αυτού, οι περισσότεροι θάνατοι από υποσιτισμό συμβαίνουν στην Υποσαχάρια Αφρική και τη Νότια Ασία.
Ευτυχώς, γνωρίζουμε ότι μπορούμε να σημειώσουμε πρόοδο σε αυτό το πρόβλημα. Αυτό συμβαίνει γιατί ο κόσμος έχει ήδη σημειώσει πρόοδο. Λιγότερα παιδιά πεθαίνουν από υποσιτισμό από ό,τι πριν από μερικές δεκαετίες. Το παρακάτω διάγραμμα δείχνει τις εκτιμήσεις του IHME για τον αριθμό των παιδικών θανάτων που σχετίζονται με τον υποσιτισμό από το 1990. Περίπου 6,6 εκατομμύρια θάνατοι συνδέθηκαν με αυτούς τους κινδύνους το 1990. Μέχρι το 2021, ο αριθμός αυτός είχε μειωθεί σε περίπου 2,4 εκατομμύρια.