Νέοι κάνονες για τον υγειονομικό έλεγχο των επιβατηγών πλοίων θα τεθούν σε εφαρμογή μέσα από ένα νέο ευρωπαϊκό Εγχειρίδιο για την δημιουργία μιας ολοκληρωμένης και βιώσιμης στρατηγικής σε ευρωπαϊκό επίπεδο με σκοπό τη διαφύλαξη της υγείας των επιβατών και των εργαζομένων σε πλοία (επιβατηγά, κρουαζιερόπλοια, φορτηγά) και την πρόληψη κινδύνων δημόσιας υγείας.
Της Νικολέτας Ντάμπου
Συγκεκριμένα, ο έλεγχος αφορά στην πρακτική σε θέματα ασφάλειας υδάτων, ασφάλειας τροφίμων, καθαριότητας, αποβλήτων, επικίνδυνων ουσιών, διαχείριση νερού έρματος-θαλασσέρματος και διαχείριση επιβλαβών οργανισμών.
Αναλυτικότερα, με αφορμή πρόσφατα συμβάντα δημόσιας υγείας σε πλοία εντός των υδάτων των ευρωπαϊκών κρατών το υπουργείο Υγείας και η γενική διεύθυνση υγείας ζήτησε την άμεση εφαρμογή υγειονομικών ελέγχων σύμφωνα με το «Ευρωπαϊκό Εγχειρίδιο Προτύπων Υγιεινής και Επιδημιολογικής Επιτήρησης Μεταδοτικών Νοσημάτων σε Επιβατηγά Πλοία».
Ειδικότερα τα γεγονότα αυτά ανέδειξαν την ανάγκη για ένα τυποποιημένο κοινό πρόγραμμα υγειονομικών ελέγχων σε επιβατηγά πλοία στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο που εξέδωσε το Υπουργείο Υγείας μαζί με την Γενική Διεύθυνση Υγείας και το τμήμα Μεταδοτικών και μη μεταδοτικών νοσημάτων της διεύθυνσης «οι συχνοί υγειονομικοί έλεγχοι αναμένεται να αυξήσουν την συμμόρφωση με τα ευρωπαϊκά υγειονομικά πρότυπα και να συνεισφέρουν στη μείωση των λοιμωδών νοσημάτων. Ένα κοινό πρόγραμμα υγειονομικών ελέγχων για επιβατηγά πλοία σε όλη την Ευρώπη θα επιτρέπει την διεξαγωγή υγειονομικών ελέγχων βασισμένων σε κοινά πρότυπα. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με την διεξαγωγή υγειονομικών ελέγχων σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Εγχειρίδιο Προτύπων Υγιεινής και Επιδημιολογικής Επιτήρησης Μεταδοτικών Νοσημάτων σε Επιβατηγά Πλοία το οποίο περιλαμβάνει τις απαιτήσεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας και κατευθυντήριες γραμμές βέλτιστης πρακτικής σε θέματα ασφάλειας υδάτων, ασφάλειας τροφίμων, καθαριότητας, αποβλήτων, επικίνδυνων ουσιών, διαχείριση νερού έρματος-θαλασσέρματος και διαχείριση επιβλαβών οργανισμών».
Ευρωπαϊκή Κοινή Δράσης SΗΙΡSΑΝ ΑCΤ
Όπως επισημαίνεται στην εγκύκλιο « διατηρείται βάση δεδομένων στο πληροφοριακό σύστημα της Ευρωπαϊκής Κοινής Δράσης SΗΙΡSΑΝ ΑCΤ για την καταχώρηση των αποτελεσμάτων των υγειονομικών ελέγχων που διεξάγονται στα επιβατηγά πλοία με βάση το Ευρωπαϊκό Εγχειρίδιο». Επιπλέον υπογραμμίζεται ότι «για την αντιμετώπιση των παραπάνω κινδύνων και την εφαρμογή των προαναφερθέντων δράσεων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συγχρηματοδότησε με ανταγωνιστικές διαδικασίες δυο ευρωπαϊκά προγράμματα: το SΗΙΡSΑΝ (http://www.eu-shipsan.gr) και το SHIPSANTRAINET(http://trainet. shipsan.eu/) από το 2006 έως το 2011. Τον Φεβρουάριο του 2013 άρχισε το νέο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Κοινής Δράσης για τις θαλάσσιες μεταφορές, το SHIPSANACT με τίτλο «SHIPSANACT Joint Action: Κίνδυνοι για τη δημόσια υγεία στις θαλάσσιες μεταφορές εξαιτίας βιολογικών, χημικών και ραδιενεργών παραγόντων συμπεριλαμβανομένων των μεταδοτικών νοσημάτων», το οποίο συγχρηματοδοτείται από τη Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Προστασίας του Καταναλωτή .
Με τη σύμφωνη γνώμη του Υπουργείου Υγείας, το Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας του Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας ηγείται της Κοινής Δράσης SHIPSAN ACΤ».
Σημειώνεται δε ότι «κύριος στόχος της είναι η δημιουργία μιας ολοκληρωμένης και βιώσιμης στρατηγικής σε ευρωπαϊκό επίπεδο με σκοπό τη διαφύλαξη της υγείας των επιβατών και των εργαζομένων σε πλοία (επιβατηγά, κρουαζιερόπλοια, φορτηγά) και την πρόληψη κινδύνων δημόσιας υγείας». Επιπλέον γνωστοποιείται ότι «οι εταίροι της Κοινής Ευρωπαϊκής Δράσης SHIPSAN ACΤ εφαρμόζοντας την Απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αναγνωρίζουν τα παρακάτω στοιχεία: τα πλοία καλούνται να εφαρμόσουν πολλαπλά πρότυπα για την υγεία και την υγιεινή σύμφωνα με τις απαιτήσεις διαφορετικών χωρών, τα διαφορετικά πρότυπα μπορούν να προκαλέσουν διοικητικές δυσκολίες για τους αρμόδιους φορείς των χωρών άλλα και για τις πλοιοκτήτριες εταιρίες, όσον αφορά την πρόληψη και τον έλεγχο των μεταδοτικών νοσημάτων πάνω σε πλοία, τη σημαντικότητα των κοινά αποδεκτών προτύπων όσον αφορά θέματα υγείας από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα εφαρμόζονται στους λιμένες». Αναφορικά με τη συμφωνία τονίζεται ότι «οι αρμόδιες Υπηρεσίες της χώρας μας, η οποία συμμετέχει ως βασικός εταίρος (coordinator) στο SHIPSAN ACΤ, βάσει, του συμβολαίου με τη Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας και Προστασίας του Καταναλωτή (DG SANTE), έχουν τη δυνατότητα και πρέπει να χρησιμοποιούν όλα τα παραδοτέα της Ευρωπαϊκής Κοινής Δράσης».
Μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι «Σε συνέχεια των ανωτέρω, για τη διευκόλυνση της διεξαγωγής υγειονομικών ελέγχων κατά τα πρότυπα του Ευρωπαϊκού Εγχειριδίου, πρέπει να ισχύουν τα ακόλουθα:
1. Οι επιθεωρητές/επιθεωρήτριες που εργάζονται στις Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας της χώρας πρέπει να πληρούν τα κριτήρια για τη διεξαγωγή ελέγχων που περιέχονται το Ευρωπαϊκό Εγχειρίδιο.
Συγκεκριμένα:
α) Εργάζονται σε αρμόδιο φορέα των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχουν την αρμοδιότητα από αυτόν να διεξάγουν υγειονομικούς έλεγχους στα επιβατηγά πλοία.
β) Έχουν λάβει εκπαίδευση από τα Ευρωπαϊκά προγράμματα
SHIPSANACΤ ή SHIPSAN TRAINET
γ) Έχουν συμπληρώσει την ηλεκτρονική εκπαίδευση του προγράμματος
SHIPSANACΤ ή SHIPSAN TRAINET.
δ) Έχουν συμμετάσχει σε τουλάχιστον έναν έλεγχο που έχει λάβει χώρα σε πλοίο κατά τα πρότυπα του Ευρωπαϊκού Εγχειριδίου Προτύπων Τγιεινής και Επιδημιολογικής Επιτήρησης Μεταδοτικών Νοσημάτων σε Επιβατηγά Πλοία, με την συνοδεία εκπαιδευτή