Χρειάζεται πραγματικά άλλος ενισχυτής COVID-19; Πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο αρχίζουν να κυκλοφορούν άλλο ένα αναμνηστικό εμβόλιο της COVID-19, αλλά, με το ενδιαφέρον του κοινού να μειώνεται και την αίσθηση της κανονικότητας να έχει εγκατασταθεί σταθερά στο μυαλό μας, αυτή μπορεί να αποδειχθεί μια κακότυχη προσπάθεια, εκτός εάν οι αρχές μπορούν να δώσουν μια συνεκτική απάντηση στο ερώτημα “Είναι πραγματικά απαραίτητο άλλο ένα εμβόλιο;”. (Η σύντομη απάντηση είναι φυσικά ένα σταθερό “ναι”).
Σε αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε “χρόνια” φάση της πανδημίας, οι περισσότερες χώρες έχουν πλέον συμβιβαστεί με έναν ορισμένο αριθμό καθημερινών κρουσμάτων και έναν (σχετικά χαμηλό) αριθμό επιπλοκών και θανάτων.
Είναι τα εμβόλια που μας έχουν προσφέρει αυτή την ηρεμία, για να μην ξεχνιόμαστε.
Αλλά είναι διαφορετικά από άλλα εμβόλια που μας είναι πιο οικεία, όπως το MMR που κάνουμε ως παιδιά και μετά ξεχνάμε για το υπόλοιπο της ζωής μας.
Όσο καλά και αν είναι τα διάφορα εμβόλια COVID-19, δεν ήρθαν ποτέ με την υπόσχεση ότι θα δημιουργούσαν ισόβια αντισώματα. Γνωρίζαμε από νωρίς ότι η ανοσία που παρέχουν φθίνει σιγά-σιγά με τον χρόνο.
Αυτό δεν σημαίνει ότι όσοι έχουν ενημερωμένο το αρχείο εμβολιασμών τους (το οποίο περιελάμβανε αναμνηστική δόση πιθανότατα νωρίτερα φέτος) είναι ξαφνικά εκτεθειμένοι.
Τα δεδομένα υποδηλώνουν ότι παρόλο που οι άνθρωποι που έχουν περάσει αρκετούς μήνες από το τελευταίο τους εμβόλιο θα ήταν τώρα πιο επιρρεπείς στο να επαναμολυνθούν, η προστασία από σοβαρή ασθένεια εξακολουθεί να κυμαίνεται γύρω στο 85%.
Με άλλα λόγια, οι πιθανότητες να καταλήξουν στο νοσοκομείο είναι χαμηλές.
Γιατί λοιπόν να ανησυχείτε για την περαιτέρω ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος;
Οι ίδιες μελέτες δείχνουν ότι ένα πρόσθετο εμβόλιο θα αύξανε το ποσοστό αυτό έως και 99%. Αξίζει πραγματικά αυτή η βελτίωση κατά ~10% μια ακόμη παγκόσμια εκστρατεία εμβολιασμού; Λοιπόν, αυτό είναι ένα παιχνίδι αριθμών, τελικά.
Η τρέχουσα μορφή του ιού είναι εξαιρετικά μολυσματική και το βόρειο ημισφαίριο οδεύει προς τους ψυχρούς μήνες του έτους, οι οποίοι έχουμε δει τα προηγούμενα χρόνια να αυξάνουν τις μολύνσεις της COVID-19, όπως θα περίμενε κανείς από οποιονδήποτε αερομεταφερόμενο ιό.
Έτσι, είναι εύκολο να περιμένουμε μια νέα κορύφωση του αριθμού των κρουσμάτων, ιδίως αν λάβουμε υπόψη ότι δεν πρόκειται να εφαρμόσουμε κανέναν από τους συνήθεις περιορισμούς για να το αποτρέψουμε. Υπό αυτές τις συνθήκες, η επέκταση του δικτύου ασφαλείας σε ένα επιπλέον 10% του πληθυσμού θα μείωνε σημαντικά τον συνολικό αριθμό των θυμάτων. Φαίνεται να είναι μια καλή επένδυση πόρων.
Μπορούμε να είμαστε πιο χειρουργικοί και να κατευθύνουμε αυτή τη νέα εκστρατεία εμβολιασμού στον πληθυσμό που είναι πιο πιθανό να καταλήξει στο νοσοκομείο.
Τα άτομα με συνοδές παθολογικές καταστάσεις βρίσκονται στην κορυφή της λίστας, αλλά είναι και θέμα ηλικίας.
Με βάση διάφορες μελέτες για τις πιο συχνές ηλικίες εισαγωγής, το όριο για το αναμνηστικό εμβόλιο ποικίλλει από χώρα σε χώρα, με το χαμηλότερο να είναι τα 50 έτη και σε άλλες περιπτώσεις να κυμαίνεται γύρω στα 65 έτη. Δεδομένης της ασφάλειας αυτών των εμβολίων, αν έχουμε την οικονομική δυνατότητα, όσο πιο πλατιά απλώσουμε το δίχτυ, τόσο το καλύτερο, αλλά τουλάχιστον θα πρέπει να καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για τον πλήρη εμβολιασμό των μεγαλύτερων ηλικιακών κατηγοριών.
Το τελικό ερώτημα είναι ποιο εμβόλιο να δώσουμε. Υπάρχουν συγκεχυμένες μελέτες σχετικά με τη σημασία της μετάβασης σε εμβόλια ειδικά για την Omicron, τα οποία είναι επιτέλους διαθέσιμα.
Αν και αυτό φαίνεται καλή ιδέα, δεδομένου ότι οι λοιμώξεις Omicron προκαλούν ένα πιο αποτελεσματικό φάσμα αντισωμάτων και οι νέες παραλλαγές φαίνεται να ξεφεύγουν καλύτερα από την άμυνά μας, πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι στην πραγματικότητα μπορεί να μην υπάρχει τόσο μεγάλη διαφορά με την παλιά φόρμουλα.
Το συμπέρασμα; Εμβολιάστε τους ηλικιωμένους (και κάποιους μεσήλικες επίσης, αν είναι δυνατόν) και τους αδύναμους το συντομότερο δυνατό με οποιαδήποτε εκδοχή του αναμνηστικού που έχετε στη διάθεσή σας, αν θέλετε να κρατήσετε την πίεση στα νοσοκομεία στο ελάχιστο και να γλιτώσετε αρκετές επιπλοκές και θανάτους τους επόμενους μήνες. Αυτό το σχήμα των ετήσιων ενισχυτικών για κάποιους μπορεί να είναι το σενάριο για τα επόμενα χρόνια, παρόμοιο με αυτό που κάνουμε ήδη για τη γρίπη, οπότε θα πρέπει να το συνηθίσουμε.