Ένας άνδρας που ονομάστηκε «ασθενής της Γενεύης» είναι το τελευταίο άτομο με HIV που κηρύχθηκε σε μακροχρόνια ύφεση — ωστόσο δεν έλαβε μόσχευμα με γονιδιακή μετάλλαξη που αναστέλλει τον ιό όπως προηγούμενες περιπτώσεις, δήλωσαν ερευνητές την Πέμπτη. Πέντε άτομα είχαν θεωρηθεί στο παρελθόν «θεραπευμένα» από τον ιό HIV : οι ασθενείς του Βερολίνου, του Λονδίνου, του Ντίσελντορφ , της Νέας Υόρκης και του City of Hope της Καλιφόρνια.
Όλοι είχαν μεταμοσχεύσεις μυελού των οστών για τη θεραπεία σοβαρών περιπτώσεων καρκίνου, λαμβάνοντας βλαστοκύτταρα από δότη με μετάλλαξη του γονιδίου CCR5. Αυτή η μετάλλαξη είναι γνωστό ότι εμποδίζει τον HIV να εισέλθει στα κύτταρα του σώματος. Το 2018, ο ασθενής της Γενεύης έλαβε ομοίως μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων για τη θεραπεία μιας ιδιαίτερα επιθετικής μορφής λευχαιμίας. Αλλά αυτή τη φορά η μεταμόσχευση προήλθε από έναν δότη που δεν έφερε τη μετάλλαξη CCR5, είπαν Γάλλοι και Ελβετοί ερευνητές σε συνέντευξη Τύπου στην αυστραλιανή πόλη Μπρίσμπεϊν στο πλαίσιο μιας διάσκεψης για το AIDS που ξεκινά το Σαββατοκύριακο.
Αυτό σημαίνει ότι ο ιός εξακολουθεί να μπορεί να εισέλθει στα κύτταρα του ασθενούς. Ωστόσο, 20 μήνες αφότου ο άνδρας σταμάτησε να παίρνει αντιρετροϊκή αγωγή – η οποία μειώνει την ποσότητα του HIV στο αίμα – οι γιατροί στα Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία της Γενεύης δεν βρήκαν ίχνος του ιού στο σύστημά του, είπαν οι ερευνητές. Αν και δεν μπορούν να αποκλείσουν ότι ο ιός HIV του άνδρα θα επιστρέψει, οι ερευνητές είπαν ότι τον θεωρούν σε μακροχρόνια ύφεση. «Αυτό που μου συμβαίνει είναι υπέροχο, μαγικό», ανέφερε σε δήλωσή του ο ασθενής της Γενεύης. Ο ασθενής, ένας λευκός άνδρας που επέλεξε να μην κατονομαστεί, διαγνώστηκε με HIV το 1990.
Είχε λάβει αντιρετροϊκά μέχρι τον Νοέμβριο του 2021, όταν οι γιατροί του συνέστησαν να σταματήσει τη θεραπεία μετά τη μεταμόσχευση μυελού των οστών. Δύο προηγούμενες περιπτώσεις, γνωστές ως ασθενείς της Βοστώνης, είχαν επίσης λάβει φυσιολογικά ή “άγριου τύπου” βλαστοκύτταρα κατά τη διάρκεια των μεταμοσχεύσεών τους . Αλλά και στις δύο περιπτώσεις, ο HIV επέστρεψε λίγους μήνες αφότου σταμάτησαν να παίρνουν αντιρετροϊκά. Ο Asier Saez-Cirion, επιστήμονας στο Γαλλικό Ινστιτούτο Παστέρ που παρουσίασε την περίπτωση ασθενούς της Γενεύης στο Μπρισμπέιν, είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι εάν δεν υπήρχε ακόμη σημάδι του ιού μετά από 12 μήνες «η πιθανότητα να μην ανιχνευθεί στο μέλλον αυξάνεται σημαντικά».
Υπήρχαν μερικές πιθανές εξηγήσεις για το γιατί ο ασθενής της Γενεύης παραμένει ελεύθερος HIV, είπε ο Saez-Cirion. «Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ίσως το μόσχευμα εξάλειψε όλα τα μολυσμένα κύτταρα χωρίς να χρειαστεί η περίφημη μετάλλαξη», είπε. «Ή ίσως έπαιξε ρόλο η ανοσοκατασταλτική του θεραπεία, η οποία απαιτήθηκε μετά τη μεταμόσχευση». Η Sharon Lewin, πρόεδρος της Διεθνούς Εταιρείας για το AIDS που διοργανώνει το επιστημονικό συνέδριο για τον HIV στο Μπρίσμπεϊν, είπε ότι η υπόθεση ήταν «υποσχόμενη». «Αλλά μάθαμε από τους ασθενείς της Βοστώνης ότι ακόμη και ένα μόνο» σωματίδιο του ιού μπορεί να οδηγήσει σε ανάκαμψη του HIV, προειδοποίησε. «Αυτό το συγκεκριμένο άτομο θα πρέπει να παρακολουθείται στενά τους επόμενους μήνες και χρόνια».
Ενώ αυτές οι περιπτώσεις μακροχρόνιας ύφεσης γεννούν ελπίδες ότι μια μέρα ο HIV μπορεί πραγματικά να θεραπευτεί, η βάναυση και επικίνδυνη διαδικασία μεταμόσχευσης μυελού των οστών δεν αποτελεί επιλογή για τα εκατομμύρια των ανθρώπων που ζουν με τον ιό σε όλο τον κόσμο. Αντίθετα, είναι μια τελευταία προσπάθεια για τη θεραπεία του απειλητικού για τη ζωή καρκίνου σε άτομα που έχουν επίσης HIV. Ωστόσο, υπάρχουν ελπίδες ότι οι περιπτώσεις ύφεσης θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε νέες οδούς έρευνας, όπως ο πιθανός ρόλος που διαδραματίζουν οι ανοσοκατασταλτικές θεραπείες. Ο Saez-Cirion είπε ότι η υπόθεση ενθάρρυνε επίσης τους ερευνητές να συνεχίσουν τη μελέτη των έμφυτων ανοσοκυττάρων, τα οποία λειτουργούν ως η πρώτη γραμμή άμυνας ενάντια σε διάφορα παθογόνα και θα μπορούσαν να βοηθήσουν στον έλεγχο του ιού. Από την πλευρά του, ο ασθενής της Γενεύης είπε ότι τώρα «κοιτάζει το μέλλον».