Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) δημοσιεύει τις πρώτες κατευθυντήριες γραμμές του για τη διαχείριση της χρόνιας οσφυαλγίας (LBP) σε χώρους πρωτοβάθμιας και κοινοτικής φροντίδας, απαριθμώντας τις παρεμβάσεις που πρέπει να χρησιμοποιούν οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας και επίσης να μην χρησιμοποιούν κατά τη συνήθη φροντίδα.
Ο πόνος στη μέση είναι η κύρια αιτία αναπηρίας παγκοσμίως. Το 2020, περίπου 1 στα 13 άτομα, που ισοδυναμεί με 619 εκατομμύρια άτομα, παρουσίασε LBP, αύξηση 60% από το 1990. Τα κρούσματα LBP αναμένεται να αυξηθούν σε περίπου 843 εκατομμύρια έως το 2050, με τη μεγαλύτερη ανάπτυξη να αναμένεται στην Αφρική και την Ασία. όπου οι πληθυσμοί αυξάνονται και οι άνθρωποι ζουν περισσότερο.
Οι προσωπικές και κοινοτικές επιπτώσεις και το κόστος που σχετίζεται με την LBP είναι ιδιαίτερα υψηλά για άτομα που εμφανίζουν επίμονα συμπτώματα. Η χρόνια πρωτοπαθής LBP που αναφέρεται σε πόνο που διαρκεί περισσότερο από 3 μήνες και δεν οφείλεται σε υποκείμενη νόσο ή άλλη πάθηση – ευθύνεται για τη συντριπτική πλειονότητα της παρουσίας χρόνιας LBP στην πρωτοβάθμια περίθαλψη, που συνήθως εκτιμάται ότι αντιπροσωπεύει τουλάχιστον το 90% των περιπτώσεων. Για αυτούς τους λόγους, ο ΠΟΥ εκδίδει οδηγίες για τη χρόνια πρωτοπαθή LBP.
«Για να επιτευχθεί καθολική κάλυψη υγείας, το θέμα της οσφυαλγίας δεν μπορεί να αγνοηθεί, καθώς είναι η κύρια αιτία αναπηρίας παγκοσμίως», δήλωσε ο Δρ Bruce Aylward, Βοηθός Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ, Universal Health Coverage, Life Course. «Οι χώρες μπορούν να αντιμετωπίσουν αυτήν την πανταχού παρούσα αλλά συχνά παραβλέπεται πρόκληση ενσωματώνοντας βασικές, εφικτές παρεμβάσεις, καθώς ενισχύουν τις προσεγγίσεις τους στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας».
Με τις κατευθυντήριες γραμμές, ο ΠΟΥ συνιστά μη χειρουργικές παρεμβάσεις για να βοηθήσουν άτομα που αντιμετωπίζουν χρόνια πρωτοπαθή σφυαλγία. Οι παρεμβάσεις αυτές περιλαμβάνουν:
- εκπαιδευτικά προγράμματα που υποστηρίζουν τη γνώση και τις στρατηγικές αυτοεξυπηρέτησης
- προγράμματα άσκησης
- ορισμένες φυσικοθεραπείες, όπως η χειρουργική θεραπεία της σπονδυλικής στήλης και το μασάζ
- ψυχολογικές θεραπείες, όπως η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία
- φάρμακα, όπως τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα
Οι κατευθυντήριες γραμμές περιγράφουν βασικές αρχές φροντίδας για ενήλικες με χρόνια πρωτοπαθή LBP, συνιστώντας ότι θα πρέπει να είναι ολιστική, προσωποκεντρική, δίκαιη, μη στιγματιστική, χωρίς διακρίσεις, ολοκληρωμένη και συντονισμένη. Θα πρέπει να προσαρμόζεται προσοχή ώστε να αντιμετωπίζεται ο συνδυασμός παραγόντων (φυσικών, ψυχολογικών και κοινωνικών) που μπορεί να επηρεάσουν τη χρόνια πρωτοπαθή εμπειρία LBP. Μπορεί να χρειαστεί μια σειρά παρεμβάσεων για την ολιστική αντιμετώπιση της χρόνιας πρωτοπαθούς LBP ενός ατόμου, αντί για μεμονωμένες παρεμβάσεις που χρησιμοποιούνται μεμονωμένα.
Οι κατευθυντήριες γραμμές περιγράφουν επίσης 14 παρεμβάσεις που δεν συνιστώνται για τους περισσότερους ανθρώπους στα περισσότερα περιβάλλοντα. Αυτές οι παρεμβάσεις δεν θα πρέπει να προσφέρονται συστηματικά, καθώς η αξιολόγηση των διαθέσιμων στοιχείων από τον ΠΟΥ δείχνει ότι οι πιθανές βλάβες πιθανώς υπερτερούν των οφελών. Ο ΠΟΥ συμβουλεύει να μην γίνονται παρεμβάσεις όπως:
- Οσφυϊκά σιδεράκια, ζώνες και/ή στηρίγματα
- ορισμένες φυσικοθεραπείες, όπως η έλξη (δηλαδή το τράβηγμα μέρους του σώματος)
- και ορισμένα φάρμακα, τα οποία μπορεί να σχετίζονται με υπερβολική δόση και εξάρτηση
Η οσφυαλγία είναι μια κοινή κατάσταση που βιώνουν οι περισσότεροι άνθρωποι κάποια στιγμή στη ζωή τους. Το 2020, η LBP αντιπροσώπευε το 8,1% των ετών που ζούσαν με αναπηρία για όλες τις αιτίες παγκοσμίως. Ωστόσο, κατευθυντήριες γραμμές κλινικής διαχείρισης έχουν αναπτυχθεί κυρίως σε χώρες υψηλού εισοδήματος. Για τα άτομα που βιώνουν επίμονο πόνο, η ικανότητά τους να συμμετέχουν σε οικογενειακές, κοινωνικές και εργασιακές δραστηριότητες συχνά μειώνεται, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ψυχική τους υγεία και να επιφέρει σημαντικό κόστος σε οικογένειες, κοινότητες και συστήματα υγείας.
Οι χώρες μπορεί να χρειαστεί να ενισχύσουν και να μεταμορφώσουν τα συστήματα και τις υπηρεσίες υγείας τους για να καταστήσουν τις προτεινόμενες παρεμβάσεις διαθέσιμες, προσβάσιμες και αποδεκτές μέσω της καθολικής υγειονομικής κάλυψης, ενώ διακόπτεται η τακτική παροχή ορισμένων παρεμβάσεων. Η επιτυχής εφαρμογή της καθοδήγησης θα βασιστεί στα μηνύματα δημόσιας υγείας σχετικά με την κατάλληλη φροντίδα για την LBP, την οικοδόμηση της ικανότητας του εργατικού δυναμικού για την αντιμετώπιση της φροντίδας για χρόνια οσφυαλγία, την προσαρμογή των προτύπων περίθαλψης και την ενίσχυση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων παραπομπής.
“Η αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου στη μέση απαιτεί μια ολοκληρωμένη, ανθρωποκεντρική προσέγγιση. Αυτό σημαίνει να λαμβάνεται υπόψη η μοναδική κατάσταση του κάθε ατόμου και οι παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν την εμπειρία του πόνου”, δήλωσε ο Δρ Anshu Banerjee, Διευθυντής του ΠΟΥ για την Υγεία Μητέρων, Νεογέννητων, Παιδιών, Εφήβων και Ηλικιωμένων. «Χρησιμοποιούμε αυτήν την κατευθυντήρια γραμμή ως εργαλείο για να υποστηρίξουμε μια ολιστική προσέγγιση στη φροντίδα της χρόνιας οσφυαλγίας και να βελτιώσουμε την ποιότητα, την ασφάλεια και τη διαθεσιμότητα της περίθαλψης».