Η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών παραμένει μια από τις πιο διαδεδομένες και διάχυτες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον κόσμο. Παγκοσμίως, υπολογίζεται ότι 736 εκατομμύρια γυναίκες – σχεδόν μία στις τρεις – έχουν υποστεί σωματική ή/και σεξουαλική βία από στενό σύντροφο, σεξουαλική βία από μη σύντροφο ή και τα δύο, τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους.
Αυτή η μάστιγα έχει ενταθεί σε διαφορετικά περιβάλλοντα, συμπεριλαμβανομένου του χώρου εργασίας και των διαδικτυακών χώρων, και έχει επιδεινωθεί από τις μεταπανδημικές επιπτώσεις, τις συγκρούσεις και την κλιματική αλλαγή. Η λύση βρίσκεται σε ισχυρές απαντήσεις, συμπεριλαμβανομένης της επένδυσης στην πρόληψη. Ωστόσο, ανησυχητικά, τα δεδομένα σχετικά με το πόσο δεσμεύονται τα έθνη να αντιμετωπίσουν τη βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών παραμένουν εξαιρετικά σπάνια.
Για παράδειγμα, μόλις το 5% της κρατικής βοήθειας επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών και λιγότερο από το 0,2% κατευθύνεται στην πρόληψή της. Χρειαζόμαστε περισσότερες επενδύσεις σε γυναικείες οργανώσεις, καλύτερη νομοθεσία, δίωξη των δραστών, περισσότερες υπηρεσίες για τους επιζώντες και εκπαίδευση για τους αξιωματούχους επιβολής του νόμου.
Γιατί πρέπει να εξαλείψουμε τη βία κατά των γυναικών
Η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών (VAWG) παραμένει σε μεγάλο βαθμό μη καταγγελθείσα λόγω της ατιμωρησίας, της σιωπής, του στιγματισμού και της ντροπής που τη περιβάλλει. Σε γενικές γραμμές, εκδηλώνεται με σωματικές, σεξουαλικές και ψυχολογικές μορφές, που περιλαμβάνει:
- βία από οικείο σύντροφο (κτυπήματα, ψυχολογική κακοποίηση, συζυγικός βιασμός, γυναικοκτονία)
- σεξουαλική βία και παρενόχληση (βιασμός, εξαναγκαστικές σεξουαλικές πράξεις, ανεπιθύμητες σεξουαλικές ενέργειες, σεξουαλική κακοποίηση παιδιών, εξαναγκαστικός γάμος, παρενόχληση στο δρόμο, καταδίωξη, παρενόχληση στον κυβερνοχώρο)
- εμπορία ανθρώπων (σκλαβιά, σεξουαλική εκμετάλλευση)
- ακρωτηριασμός γυναικείων γεννητικών οργάνων, και
- γάμος παιδιών
Για να διευκρινιστεί περαιτέρω, η Διακήρυξη για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών που εκδόθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 1993, ορίζει τη βία κατά των γυναικών ως «κάθε πράξη βίας με βάση το φύλο που οδηγεί ή είναι πιθανό να οδηγήσει σε σωματική, σεξουαλική ή ψυχολογική βλάβη ή ταλαιπωρία σε γυναίκες, συμπεριλαμβανομένων απειλών για τέτοιες πράξεις, εξαναγκασμού ή αυθαίρετης στέρησης της ελευθερίας, είτε συμβαίνουν στη δημόσια είτε στην ιδιωτική ζωή».
Οι δυσμενείς ψυχολογικές, σεξουαλικές και αναπαραγωγικές συνέπειες της VAWG επηρεάζουν τις γυναίκες σε όλα τα στάδια της ζωής τους. Για παράδειγμα, τα εκπαιδευτικά μειονεκτήματα σε πρώιμο στάδιο δεν αντιπροσωπεύουν μόνο το πρωταρχικό εμπόδιο για την καθολική εκπαίδευση και το δικαίωμα στην εκπαίδευση για τα κορίτσια. Στη γραμμή φταίνε επίσης για τον περιορισμό της πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και μάλιστα μεταφράζονται σε περιορισμένες ευκαιρίες για τις γυναίκες στην αγορά εργασίας.
Ενώ η βία με βάση το φύλο μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε, οπουδήποτε, ορισμένες γυναίκες και κορίτσια είναι ιδιαίτερα ευάλωτα – για παράδειγμα, νεαρά κορίτσια και ηλικιωμένες γυναίκες, γυναίκες που ταυτίζονται ως λεσβίες, αμφιφυλόφιλες, τρανς, μετανάστες και πρόσφυγες, γηγενείς γυναίκες και εθνικές μειονότητες , ή γυναίκες και κορίτσια που ζουν με HIV και αναπηρίες, και εκείνα που ζουν μέσα από ανθρωπιστικές κρίσεις.
Η βία κατά των γυναικών εξακολουθεί να αποτελεί εμπόδιο για την επίτευξη της ισότητας, της ανάπτυξης, της ειρήνης καθώς και για την εκπλήρωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών. Συνολικά, η υπόσχεση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) – να μην αφήσουμε κανέναν πίσω – δεν μπορεί να εκπληρωθεί χωρίς να τεθεί τέλος στη βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών.