Tους βασικούς άξονες του νέου νομοσχεδίου για την ψυχική υγεία, παρουσίασε σήμερα το πρωί (Πέμπτη 3 Νοεμβρίου) ο Υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, κατά τη διάρκεια του 2nd Mental Health Conference. Μεταξύ πολλών άλλων, ο Υπουργός ανήγγειλε τριακόσιεις προσλήψεις μόνιμου προσωπικού που θα καλύψουν την ψυχική υγεία.
“Βασική μας πολιτική στόχευση είναι η αποκατάσταση της «κακοποιημένης» ιδέας της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και ο σχεδιασμός για την επανεκκίνηση και ολοκλήρωση της με καλά προετοιμασμένα βήματα”, ανέφερε ο Υπουργός στην αρχή της ομιλίας του.
Ανθρωποκεντρικό ΕΣΥ
“Στον κατακερματισμένο ψυχικό κόσμο των ασθενών δεν μπορούμε να προσφέρουμε κατακερματισμένες υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Αυτή η προσέγγιση είναι απολύτως συμβατή με το πολιτικό σχέδιο ενός νέου ανθρωποκεντρικού ΕΣΥ με επίκεντρο την ΠΦΥ , στηριγμένου στις αρχές της καθολικής πρόσβασης και της ισότιμης και αποτελεσματικής φροντίδας“, τόνισε ο Υπουργός.
Τι περιλαμβάνει το Νέο Νομοσχέδιο
Στη συνέχεια έκανε λόγο για την Ομάδα Εργασίας που συστάθηκε για την Ψυχική Υγείας και αναφέρθηκε στους βασικούς πυλώνες του νέου νομοσχεδίου.
Για την εκπόνηση του νέου στρατηγικού σχεδιασμού το Υπουργείο Υγείας συνέστησε πολυμελή και αντιπροσωπευτική Ομάδα Εργασίας για την Ψυχική Υγεία.
Μετά από εισήγηση της ομάδας εργασίας, προχωρήσαμε στη σύνταξη Σχεδίου Νόμου με το οποίο επιχειρείται μια ριζική διοικητική αναδιοργάνωση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Με το νομοσχέδιο αυτό που έχει τύχει της ευρύτερης δυνατής διαβούλευσης και κατατίθεται άμεσα στη Βουλή προς ψήφιση :
- Επιχειρείται αποκέντρωση της διοίκησης των υπηρεσιών ψυχικής υγείας με τη δημιουργία Περιφερειακών Διοικήσεων Τομέων Ψυχικής Υγείας.
- Αποδίδονται για πρώτη φορά αποφασιστικές αρμοδιότητες στις Περιφερειακές αυτές Διοικήσεις, πάγιο διαχρονικό αίτημα των Τομεακών Επιτροπών Ψυχικής Υγείας.
- Σε όλα τα επίπεδα διοίκησης συμμετέχουν εκπρόσωποι των Ληπτών Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας και των Οικογενειών τους με δικαίωμα ψήφου.
- Η συγκρότηση των επιτροπών είναι δημοκρατική και αντιπροσωπευτική.
- Στις Τομεακές Επιτροπές συμμετέχουν για πρώτη φορά εκπρόσωπος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ώστε να διασφαλίζεται η διασύνδεση με κοινωνικές υπηρεσίες των Δήμων ( Βοήθεια στο Σπίτι, ΚΑΠΗ, ΚΗΦΗ ) καθώς και εκπρόσωπος των δομών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, ώστε να διασφαλίζεται η διασύνδεση με την ΠΦΥ.
- Θωρακίζονται τα δικαιώματα των ασθενών, καθώς σε κάθε Τομέα Ψυχικής Υγείας συγκροτούνται Επιτροπές Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ληπτών Ψυχικής Υγείας.
Το Νομοσχέδιο αυτό θα συνοδευτεί από ένα πλήρες και λεπτομερειακό σχέδιο αναδιοργάνωσης των Τομέων Ψυχικής Υγείας που θα τεθεί σύντομα σε διαβούλευση με τους ΤΟΨΥ όλων των περιοχών της χώρας.
300 μόνιμες προσλήψεις
Προϋπόθεση όμως για την τομεοποιημένη λειτουργία του συστήματος είναι η επαρκής στελέχωση των υπηρεσιών και η μέριμνα για τη δημιουργία νέων δομών εκεί που λείπουν. Έχουν δρομολογηθεί 300 περίπου μόνιμες προσλήψεις επαγγελματιών ψυχικής υγείας .
Εξασφαλίστηκε επίσης , για πρώτη φορά, η οικονομική βιωσιμότητα του συστήματος, καθώς η χρηματοδότηση όλων των υπηρεσιών ψυχικής υγείας ( και των ΑΜΚΕ) γίνεται πλέον από τον τακτικό κρατικό προϋπολογισμό.
Έμφαση σε ανήλικους και ηλικιωμένους
Δίνουμε έμφαση επίσης σε υπηρεσίες παιδιών και εφήβων, οι οποίες υπολείπονται σημαντικά σε στελέχωση εκείνων των ενηλίκων, στην ανάπτυξη δομών για την Άνοια και τη φροντίδα της τρίτης ηλικίας και στην περαιτέρω ανάπτυξη των Κοινωνικών Συνεταιρισμών (ΚΟΙΣΠΕ), τους οποίους υπερασπιζόμαστε και στηρίζουμε ανεπιφύλακτα ως πρωτοπόρα σχήματα κοινωνικής οικονομίας στη χώρα με διττό ρόλο , θεραπευτικό – αποκαταστασιακό και παραγωγικό-αναπτυξιακό .
Όμως, το σημαντικότερο είναι πως εάν δεν αναπτυχθεί η πρωτοβάθμια φροντίδα ψυχικής υγείας και η διασύνδεσή της με τις υπόλοιπες υπηρεσίες ΠΦΥ του ΕΣΥ , εάν δεν προωθηθούν στρατηγικές πρόληψης και εάν δεν ανιχνεύσουμε τις πραγματικές ανάγκες που αναδύονται από τη βιωματική εμπειρία των ασθενών, κάθε προσπάθεια μεταρρύθμισης κινδυνεύει να παραμείνει κενό γράμμα και «άσκηση επί χάρτου» .
“Η ενδυνάμωση της Ψυχικής Υγείας και το προοδευτικό πρόταγμα της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης δεν είναι μόνο ζήτημα τήρησης υποχρώσεων της χώρας απέναντι στην Ευρώπη , δεν είναι μόνο ζήτημα εναρμόνισης με τις κατευθυντήριες οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας(ΠΟΥ) και της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας .
Είναι και σοβαρό πολιτικό ζήτημα άρσης κοινωνικών ανισοτήτων και «μεροληψίας» υπέρ των αδύναμων και ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού. Είναι υπόθεση σεβασμού ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αξιοπιστίας του Κοινωνικού Κράτους , Πολιτισμού και Δημοκρατίας” κατέληξε ο Υπουργός.