Με μια εγκύκλιο του στις 6 Μαρτίου ο υφυπουργός υγείας κ. Βαρτζόπουλος ενημερώνει τις ΥΠΕ, τα νοσοκομεία, τις ΚΟΙΣΠΕ και τις ΑΜΚΕ για το άρθρο 17 του Ν. 5129/2024 (ΦΕΚ Α’ 124) «Ολοκλήρωση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης», με τίτλο: «Ρυθμίσεις ζητημάτων των Κοινωνικών Συνεταιρισμών Περιορισμένης Ευθύνης (Κοι.Σ.Π.Ε.)» και ενέργειες για την περαιτέρω ενίσχυση των Κοι.Σ.Π.Ε. μέσω συμβάσεων ανατιθέμενων κατ’ αποκλειστικότητα και παραχώρησης χώρων του Δημοσίου σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
Σύμφωνα με το υπουργείο υγείας οι Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης (Κοι.Σ.Π.Ε.) θεσπίστηκαν με το άρθρο 12 του ν.2716/1999 του Υπουργείου Υγείας για την «Ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών ψυχικής υγείας» και αποτελούν μια ιδιαίτερη μορφή συνεταιρισμού, αφού παράλληλα είναι παραγωγικές – εμπορικές μονάδες, αλλά και μονάδες ψυχικής υγείας. Βασικός στόχος τους είναι η κοινωνικοοικονομική ενσωμάτωση και επαγγελματική ένταξη των ατόμων με σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα, συμβάλλοντας στη θεραπεία τους και στην κατά το δυνατόν οικονομική τους αυτάρκεια.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο και όσον αφορά το άρθρο 17 του ν. 5129/2024 (ΦΕΚ Α’ 124) για την «Ολοκλήρωση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης», ρυθμίζονται ζητήματα των Κοι.Σ.Π.Ε. ως εξής:
α) Η παράγραφος 17 του άρθρου 12 ν. 2716/1999 διαμορφώνεται ως εξής: «17. Το Δημόσιο, οι Δημόσιοι Οργανισμοί, οι Ο.Τ.Α. α’ και β’ βαθμού και τα νομικά τους πρόσωπα προμηθεύονται αγαθά και δέχονται υπηρεσίες από τους Κοι.Σ.Π.Ε. Η προμήθεια αγαθών και η παροχή υπηρεσιών της παραγράφου αυτής απαλλάσσεται από κάθε κράτηση υπέρ τρίτου. Το Δημόσιο, οι Δημόσιοι Οργανισμοί, οι Ο.Τ.Α. α’ και β’ βαθμού και τα νομικά τους πρόσωπα επιτρέπεται να παραχωρούν κατά χρήση στους Κοι.Σ.Π.Ε. πράγματα κινητά ή ακίνητα και κάθε μορφής εγκαταστάσεις. Ειδικότερα, το ίδιο ισχύει για νοσοκομεία του ν.δ. 2592/1953 και του ν. 1397/1983, τα Πανεπιστημιακά Ψυχιατρικά Νοσοκομεία και λοιπές Μ.Ψ.Υ. που λειτουργούν ως Ν.Π.Δ.Δ. ή Ν.Π.Ι.Δ. Παραχώρηση κατά χρήση πραγμάτων κινητών ή ακινήτων και κάθε μορφής εγκαταστάσεων, που έχει πραγματοποιηθεί μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος σε άτυπες συνεταιριστικές δραστηριότητες ή σε μονάδες επανένταξης ή αποκατάστασης που δημιουργήθηκαν με τον Κανονισμό (ΕΟΚ) 815/1984 του Συμβουλίου της 26ης Μαρτίου 1984 για την έκτακτη οικονομική ενίσχυση υπέρ της Ελλάδας στον κοινωνικό τομέα (L 88), διατηρούνται μέχρι τη σύσταση των Κοι.Σ.Π.Ε. Μετά τη σύσταση των Κοι.Σ.Π.Ε. επιτρέπεται η κατά παραχώρηση χρήση τους σύμφωνα με το δεύτερο και τρίτο εδάφιο της παρούσας. Τα καταστατικά ή τροποποιήσεις των καταστατικών των Κοι.Σ.Π.Ε., πρωτοβάθμιων και δευτεροβάθμιων, δεν υπόκεινται στο τέλος χαρτοσήμου ή άλλη επιβάρυνση υπέρ του Δημοσίου. Κατά την προμήθεια αγαθών και την παροχή των υπηρεσιών τους, οι Κοι.Σ.Π.Ε. απαλλάσσονται από την υποχρέωση παρακράτησης φόρου εισοδήματος».
Περαιτέρω, στην παρ. 2 του άρθρου 12 του ν. 2716/1999 προστίθενται νέες περιπτώσεις – δ) και ε) – οι οποίες ουσιαστικά ολοκληρώνουν τον ρόλο των Κοι.Σ.Π.Ε. καθώς ορίζονται και ως φορείς υποστήριξης της μετάβασης των ατόμων με σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα, στην ελεύθερη αγορά εργασίας, μέσω παρεμβάσεων Υποστηριζόμενης Απασχόλησης, ενώ δίδεται και η δυνατότητα στους Κοι.Σ.Π.Ε., να είναι φορείς προγραμμάτων τριτογενούς πρόληψης στο πλαίσιο παρεμβάσεων στην Δημόσια Ψυχική Υγεία.
Περαιτέρω, στην παρ. 2 του άρθρου 12 του ν. 2716/1999 προστίθενται νέες περιπτώσεις – δ) και ε) – οι οποίες ουσιαστικά ολοκληρώνουν τον ρόλο των Κοι.Σ.Π.Ε. καθώς ορίζονται και ως φορείς υποστήριξης της μετάβασης των ατόμων με σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα, στην ελεύθερη αγορά εργασίας, μέσω παρεμβάσεων Υποστηριζόμενης Απασχόλησης, ενώ δίδεται και η δυνατότητα στους Κοι.Σ.Π.Ε., να είναι φορείς προγραμμάτων τριτογενούς πρόληψης στο πλαίσιο παρεμβάσεων στην Δημόσια Ψυχική Υγεία.
Αναλυτικότερα, στην παρ. 2 του άρθρου 12 του ν. 2716/1999, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) προστίθενται νέες περ. δ) και ε) και η παρ. 2 διαμορφώνεται ως εξής: «2. Οι Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης μπορούν να είναι ταυτόχρονα παραγωγικές, καταναλωτικές, εμπορικές, προμηθευτικές, μεταφορικές, τουριστικές, οικοδομικές, πιστωτικές, αναπτυξιακές, κοινωνικές, εκπαιδευτικές και πολιτιστικές μονάδες και να αναπτύσσουν οποιαδήποτε οικονομική δραστηριότητα (αγροτική, κτηνοτροφική, μελισσοκομική, αλιευτική, δασική, βιομηχανική, βιοτεχνική, ξενοδοχειακή, εμπορική, παροχής υπηρεσιών, κοινωνικής ανάπτυξης).
Οι Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης μπορεί:
α) Να ιδρύουν και να διατηρούν καταστήματα πώλησης και υποκαταστήματα οπουδήποτε.
β) Να συμμετέχουν σε επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας εφόσον η συμμετοχή αυτή επιτρέπεται από τις ειδικές κατά περίπτωση διατάξεις. Ειδικότερα, μπορεί να συμμετέχουν σε Ευρωπαϊκούς Ομίλους Οικονομικού Σκοπού (Ε.Ο.Ο.Σ.), Κοινοπραξίες, Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης (Ε.Π.Ε.), Ανώνυμες Εταιρείες (Α.Ε.) και Δημοτικές Επιχειρήσεις.
γ) Να συμμετέχουν σε αναπτυξιακά προγράμματα ή να συμμετέχουν με άλλες επιχειρήσεις ή εταιρείες στην πραγματοποίησή τους και να συνεργάζονται μέσω κοινοπραξιών ή προγραμματικών συμβάσεων με άλλα φυσικά ή νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, εταιρείες ή άλλες ενώσεις κάθε τύπου, οι οποίες έχουν ως αντικείμενο την ανάπτυξη δραστηριοτήτων, από αυτές που προβλέπονται στον παρόντα νόμο.
δ) Να αναπτύσσουν δομές, γραφεία και προγράμματα υποστηριζόμενης απασχόλησης, με σκοπό την ενίσχυση της ενεργητικής ένταξης και παραμονής στην αγορά εργασίας ατόμων με σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα.
ε) Να αναπτύσσουν δράσεις και προγράμματα τριτογενούς πρόληψης με σκοπό την ψυχοκοινωνική ένταξη και αποκατάσταση για άτομα με σοβαρά ψυχοκοινωνικά προβλήματα, τα οποία περιλαμβάνουν παρεμβάσεις που αφορούν στην εργασιακή ένταξη των ατόμων αυτών, στοχεύοντας στη μείωση του φορτίου των ψυχικών διαταραχών στους πάσχοντες, τις οικογένειές τους και την κοινότητα γενικά.
Περαιτέρω, οι Κοι.Σ.Π.Ε. κατέχουν δεσπόζουσα θέση στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ψυχική Υγεία 2021-2030, το οποίο διαρθρώνεται σε δέκα άξονες, στην κατεύθυνση ολοκλήρωσης της μεταρρύθμισης και του εκσυγχρονισμού των υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Συγκεκριμένα, ο πέμπτος άξονας με τίτλο: 5. «Ολοκλήρωση & ενίσχυση Πανελλαδικού Δικτύου Κοινωνικών Συνεταιρισμών Περιορισμένης Ευθύνης», εμπεριέχει τόσο την στρατηγική επιλογή, όσο και το πλαίσιο που έθεσε το Υπουργείο Υγείας για την συνέχιση, την επιτάχυνση και την εμπέδωση του θεσμού και του έργου των Κοι.Σ.Π.Ε. Τέλος στο πλαίσιο του όγδοου άξονα με τίτλο: 8. «Ενίσχυση της ένταξης ατόμων με προβλήματα ψυχικής υγείας στην αγορά εργασίας και ανάπτυξη προγραμμάτων για την προστασία της ψυχικής υγείας των εργαζομένων», έχει ξεκινήσει πιλοτικά η υλοποίηση του θεσμού των Εξειδικευμένων Γραφείων Υποστηριζόμενης Απασχόλησης.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειωθεί ότι η οικονομική δραστηριότητα των Κοι.Σ.Π.Ε. έχει συμπληρωματικό χαρακτήρα και αποτελεί εργαλείο στον κύριο στόχο τους, ο οποίος είναι η κοινωνική ένταξη των ληπτών των υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Χαρακτηριστικό είναι ότι το σύνολο των όποιων κερδών επανεπενδύεται σε δραστηριότητες αποκατάστασης και κοινωνικής ένταξης ή σε νέα παραγωγική δραστηριότητα και σε δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Αναλυτικότερα, τα υφιστάμενα ευεργετικά νομοθετήματα για τους Κοι.Σ.Π.Ε., παρέχουν σε δημόσιους φορείς τη δυνατότητα να αγοράσουν υπηρεσίες και προϊόντα κατ’ αποκλειστικότητα από του Συνεταιρισμούς. Οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να παραχωρούν κατ’ αποκλειστικότητα υπό τους ειδικότερους όρους του άρθρου 20 του ν.4412/2016, όπως συμπληρώθηκε με την παράγραφο 6 του άρθρου 22 του ν.4441/2016, το δικαίωμα συμμετοχής σε διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων, μεταξύ άλλων, σε Κοι.Σ.Π.Ε. του άρθρου 12 του ν.2716/1999. Επιπρόσθετα, υπάρχει η δυνατότητα ανάθεσης υπηρεσιών, δυνάμει του άρθρου 12 παρ. 17 του ν.2716/1999, στο οποίο αναφέρεται ότι «το Δημόσιο, οι δημόσιοι οργανισμοί, οι ΟΤΑ α΄& β΄ βαθμού και τα νομικά τους πρόσωπα προμηθεύονται αγαθά και δέχονται υπηρεσίες από τους Κοι.Σ.Π.Ε.». Τέλος στην ίδια παράγραφο του προαναφερθέντος άρθρου αναφέρεται επίσης ότι: «το Δημόσιο, οι δημόσιοι οργανισμοί, οι Ο.Τ.Α. α΄& β΄ βαθμού και τα νομικά τους πρόσωπα επιτρέπεται να παραχωρούν κατά χρήση στους Κοι.Σ.Π.Ε. πράγματα κινητά ή ακίνητα και κάθε μορφής εγκαταστάσεις».
- Ως εκ τούτου, το Υπουργείο Υγείας επισημαίνει για μια ακόμα φορά τη δυνατότητα ανάθεσης συμβάσεων κατ’ αποκλειστικότητα σε Κοινωνικούς Συνεταιρισμούς Περιορισμένης Ευθύνης κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 20 του ν. 4412/2016.
Βάσει των ανωτέρω καλούνται όλοι οι εποπτευόμενοι φορείς του Υπουργείου Υγείας στους οποίους έχουν υποβληθεί ή θα υποβληθούν από Κοι.Σ.Π.Ε. αιτήματα για παραχώρηση ακινήτων αλλά και ανάθεση δημοσίων συμβάσεων κατ’ αποκλειστικότητα να τα αξιολογήσουν με την μέγιστη σοβαρότητα και υπευθυνότητα. Η υλοποίηση των αιτημάτων προκρίνεται ως αναπόσπαστο τμήμα της πολιτικής ψυχικής υγείας του Υπουργείου Υγείας. Για την επίσπευση υλοποίησης των ανωτέρω ορίζονται ως πρόσωπα αναφοράς ο αρμόδιος Υποδιοικητής για τα θέματα Ψυχικής Υγείας εκάστης Υγειονομικής Περιφέρειας.
- Μιλάμε λοιπόν για τη νομιμοποίηση και συνέχιση των απευθείας αναθέσεων στις ΚΟΙΣΠΕ αξίας εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ ετησίως χωρίς κρατήσεις και χωρίς φορολογική υποχρέωση!!! Και βέβαια επειδή μπορεί να βρεθούν αρκετοί «ευαίσθητοι» να σας πληροφορήσουμε ότι οι ΚΟΙΣΠΕ έχουν ιδιοκτήτες τους ενήλικες που εργάζονται στο χώρο της ψυχικής υγείας, όπως αεροθεραπευτές, εκπαιδευτές και άλλες κατηγορίες επαγγελματιών της ψυχικής υγείας. Επιτρέπεται και η συμμετοχή των δημοσίων υπαλλήλων ή ψυχιάτρων ή ψυχολόγων κλάδου Ε.Σ.Υ. όπως και άλλα πάσχοντα φυσικά πρόσωπα.
Κάποιοι λοιπόν λειτουργούν μονοπωλιακά σχεδόν αφού σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα του άρθρου 3 του ν. 3852/2010 (Α’ 87), δύναται να λειτουργεί ένας Κοι.Σ.Π.Ε.. Στην Περιφέρεια Αττικής και στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης δύναται να λειτουργούν δεκατρείς (13) και τρεις (3) Κοι.Σ.Π.Ε., αντίστοιχα. Για αυτό και στις απευθείας αναθέσεις που τους γίνονται για τη παροχή υπηρεσιών οι τιμές είναι πάρα πολύ υψηλές αφού δεν μπορούν να συμμετέχουν άλλες εταιρίες φύλαξης σίτισης.
Όμως αυτό που προκαλεί τεράστια έκπληξη και ερωτηματικά για τη σκοπιμότητα του είναι ότι «το Δημόσιο, οι δημόσιοι οργανισμοί, οι Ο.Τ.Α. α΄& β΄ βαθμού και τα νομικά τους πρόσωπα επιτρέπεται να παραχωρούν κατά χρήση στους Κοι.Σ.Π.Ε. πράγματα κινητά ή ακίνητα και κάθε μορφής εγκαταστάσεις» και ότι όλοι οι εποπτευόμενοι φορείς του Υπουργείου Υγείας στους οποίους έχουν υποβληθεί ή θα υποβληθούν από Κοι.Σ.Π.Ε. αιτήματα για παραχώρηση ακινήτων αλλά και ανάθεση δημοσίων συμβάσεων κατ’ αποκλειστικότητα να τα αξιολογήσουν με την μέγιστη σοβαρότητα και υπευθυνότητα. Μέσα σε αυτούς τους φορείς είναι και τα νοσοκομεία του ν.δ. 2592/1953 και του ν. 1397/1983, τα Πανεπιστημιακά Ψυχιατρικά Νοσοκομεία και λοιπές Μ.Ψ.Υ. που λειτουργούν ως Ν.Π.Δ.Δ. ή Ν.Π.Ι.Δ. Αναρωτιόμαστε εάν είναι δυνατόν να εκχωρηθούν χιλιάδες στρέμματα σε περιοχές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης σε ιδιώτες και μάλιστα κατά προτεραιότητα!!
Όλη η ψυχιατρική μεταρρύθμιση είχε σαν στόχο την εκχώρηση υπηρεσιών και χιλιάδων στρεμμάτων του δημοσίου σε ιδιώτες που συμμετέχουν σε ΚΟΙΣΠΕ;
Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις για την υγεία από την Ελλάδα και τον ΚόσμοΑκολουθήστε το healthweb.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Ακολουθήστε το healthweb.gr στο κανάλι μας στο YouTube