«Δημιουργία υποβαθμισμένων μονάδων, στελεχωμένων με ελάχιστο προσωπικό και με γιατρούς μόνο κάποιων ειδικοτήτων που θα παρέχουν ορισμένες υποτυπώδεις υπηρεσίες υγείας». Η Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας (ΟΕΝΓΕ) εκτιμά ότι με το νομοσχέδιο για τη μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ), το τοπίο δεν θα αλλάξει προς το καλύτερο, αλλά προς το χειρότερο. Με τα λιγοστά Κέντρα Υγείας, τα αποψιλωμένα από προσωπικό, με τις ελλείψεις σε διαγνωστικά εργαστήρια, με τη θεσμοθέτηση του «κόφτη» των ΤΟΜΥ προς τα Κ.Υ και τα νοσοκομεία, οι ασθενείς θα έχουν πρόσβαση σε ελάχιστες υποβαθμισμένες υπηρεσίες, πολύ πίσω από τις ανάγκες τους, επισημαίνει η Ομοσπονδία. Η μεταρρύθμιση χαρακτηρίζεται «κομμένη και ραμμένη στα μέτρα της τήρησης των δημοσιονομικών στόχων, της περικοπής των δαπανών για την Υγεία, την επίτευξη των αιματοβαμμένων πρωτογενών πλεονασμάτων».
Πιο συγκεκριμένα, η ΟΕΝΓΕ αναφέρει: «Η μεταρρύθμιση της ΠΦΥ θα στηριχθεί στις Τοπικές Μονάδες Υγείας (ΤΟΜΥ), οι οποίες θα αποτελούν το πρώτο επίπεδο ΠΦΥ με ελάχιστη σύνθεση μόνο 1 γιατρό (γενικό γιατρό ή παθολόγο ή παιδίατρο), 1 νοσηλευτή ή επισκέπτη υγείας και 1 διοικητικό υπάλληλο οι οποίες θα έχουν στην ευθύνη τους έναν αρκετά μεγάλο αριθμό πληθυσμού (10.000 – 12.000 κατοίκους). Το ωράριο λειτουργίας των ΤΟΜΥ θα είναι από 8:00 πμ. – 9:00 μμ. Οι ΤΟΜΥ θα φτάσουν στην πλήρη ανάπτυξη τους τις 239 σε 65 αστικά κέντρα και θα στελεχωθούν με 3.000 άτομα (περίπου 1.300 γιατροί και περίπου 1.500 νοσηλευτές, επισκέπτες υγείας και διοικητικό προσωπικό), με “προσλήψεις” μέσω ΑΣΕΠ (με διετείς συμβάσεις και δυνατότητα ανανέωσης για δύο επιπλέον χρόνια).
Το δεύτερο επίπεδο θα αποτελούν τα Κέντρα Υγείας. Σε Κ.Υ μετονομάζονται τα σημερινά Κ.Υ Αστικού Τύπου, τα Κ.Υ της υπαίθρου και οι Μονάδες Υγείας του ΠΕΔΥ».
Σύμφωνα με την Ομοσπονδία, η κυβέρνηση επιδιώκει:
– Δημιουργία υποβαθμισμένων μονάδων ΠΦΥ, στελεχωμένων με ελάχιστο προσωπικό και με γιατρούς μόνο κάποιων ειδικοτήτων που θα παρέχουν ορισμένες υποτυπώδεις υπηρεσίες υγείας. Βασική αποστολή των ΤΟΜΥ θα είναι αυτή του «κόφτη» των ασθενών προς τα Κ.Υ και τα νοσοκομεία, προκειμένου να μη «στοιχίζουν» στο κράτος και τα ασφαλιστικά ταμεία. Ακόμα και στην πλήρη ανάπτυξη τους οι ΤΟΜΥ θα καλύπτουν μόλις το 30% του πληθυσμού ενώ δεν υπάρχει κανένας σχεδιασμός για την κάλυψη των αναγκών του υπόλοιπου πληθυσμού.
– Η αλλαγή ταμπέλας των μονάδων Υγείας του ΠΕΔΥ σε Κέντρα Υγείας δεν είναι τίποτα άλλο από μία προσπάθεια της κυβέρνησης να «βαφτίσει το κρέας ψάρι». Δεν προβλέπεται η επαναλειτουργία των 130 πρώην μονάδων του ΕΟΠΥΥ που έκλεισαν το 2014, η αναβάθμιση της λειτουργίας αυτών που έχουν απομείνει. Ταυτόχρονα στον κρατικό προϋπολογισμό του 2017, μειώνονται η χρηματοδότηση για τις μονάδες του ΠΕΔΥ κατά 7 εκατ. ευρώ και οι δαπάνες για το προσωπικό του ΠΕΔΥ κατά 6 εκατ. Αυτό θα οδηγήσει στην επιδείνωση των παρεχόμενων υπηρεσιών.
– Η χρηματοδότηση των ΤΟΜΥ θα είναι από το ΕΣΠΑ και όχι από τον κρατικό προϋπολογισμό αφού η κυβέρνηση με το τρίτο μνημόνιο έχει υπογράψει το πάγωμα της κρατικής χρηματοδότησης μέχρι το 2018. Οι πόροι του ΕΣΠΑ είναι προσωρινοί και αποσπασματικοί. Στρώνεται έτσι το έδαφος, μετά τη λήξη του προγράμματος, για τη μετακύλιση του κόστους στις πλάτες των ασθενών, για τη λειτουργία τους σε ανταποδοτική βάση, με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια.
– Αντί για προσλήψεις μόνιμου προσωπικού για την κάλυψη των τραγικών ελλείψεων, επεκτείνεται το άθλιο καθεστώς των συμβάσεων ορισμένου χρόνου με εργαζόμενους με μειωμένα δικαιώματα που θα εναλλάσσονται μεταξύ φτηνής εντατικοποιημένης εργασίας και ανεργίας, που οδηγεί εκτός των άλλων στην απαξίωση πολύτιμου έμπειρου επιστημονικού δυναμικού. Ταυτόχρονα η κυβέρνηση επιδιώκει με μπαλώματα, με την αύξηση της κινητικότητας των γιατρών από τις ΤΟΜΥ στα Κ.Υ και από τα Κ.Υ στα νοσοκομεία να καλύψει τα κενά σε προσωπικό.
– Δίνεται η δυνατότητα ίδρυσης Πανεπιστημιακών Εκπαιδευτικών Μονάδων που θα μπορούν να συνάπτουν προγραμματικές συμβάσεις με τους ΟΤΑ. Διττή η στόχευση. Από τη μία υπηρετεί την αναγκαία προσαρμογή της προπτυχιακής και της μεταπτυχιακής ιατρικής εκπαίδευσης, συνολικά της εκπαίδευσης των υγειονομικών, για την προώθηση των αντιδραστικών αλλαγών στην ΠΦΥ. Αναθέτουν στους Γενικούς Γιατρούς το ρόλο του «gatekeeper», του φραγμού για εξετάσεις και ιατρικές επισκέψεις σε γιατρούς άλλων ειδικοτήτων. Ακρωτηριάζουν με αυτό τον τρόπο την αποστολή τους να προσφέρουν υψηλού επιπέδου σύγχρονες υπηρεσίες πρόληψης και προαγωγής της Υγείας, απαξιώνουν τον επιστημονικό τους ρόλο. Από την άλλη γίνεται ένα βήμα παραπέρα στην κατεύθυνση της μετακύλισης αρμοδιοτήτων από το κράτος στην Τοπική Διοίκηση. Άλλωστε έχει ήδη θεσμοθετηθεί με νόμο η δυνατότητα οι ίδιοι οι δήμοι να μπορούν να αναπτύσσουν μονάδες Υγείας που φυσικά η χρηματοδότηση της λειτουργίας τους θα προέρχεται από το χαράτσωμα των δημοτών μέσω της αύξησης της τοπικής φορολογίας κλπ.
Για τους λόγους αυτούς, η ΟΕΝΓΕ απορρίπτει το νομοσχέδιο της κυβέρνησης για την ΠΦΥ, διεκδικώντας την πλήρη ανάπτυξη ενός δημόσιου και δωρεάν συστήματος Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας με Κέντρα Υγείας με πλήρη στελέχωση και μόνιμο προσωπικό πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, με γιατρούς όλων των ειδικοτήτων, με υγειονομικούς όλων των κλάδων και σύγχρονο εξοπλισμό, με 24ωρη λειτουργία που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες του λαού για υψηλού επιπέδου, σύγχρονες, υπηρεσίες υγείας.