Η γενετική, όπως οι παραλλαγές στον υποδοχέα των οιστρογόνων, πιθανώς επίσης συμβάλλει. Τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι τα θηλυκά τείνουν να αγαπούν το αλάτι περισσότερο από τα αρσενικά, λέει η Belin de Chantemele. Όπως και πολλές διαφορές που σχετίζονται με το φύλο, η προδιάθεση για το αλάτι πιθανότατα σχετίζεται με τη φυσιολογική ανάγκη συγκράτησης του νατρίου και του υγρού που ακολουθεί το νάτριο, το οποίο είναι επαρκές για τη διατήρηση μιας άλλης ζωής κατά την εγκυμοσύνη. Υπάρχουν επίσης κάποιες ενδείξεις ότι η ανδρική ορμόνη τεστοστερόνη καταστέλλει την όρεξη για αλάτι.
Γυναίκες: Υπάρχουν ολοένα και περισσότερες ενδείξεις ότι οι γυναίκες όλων των εθνοτήτων και ηλικιών είναι πιο ευαίσθητες στο αλάτι σε σχέση με τους άνδρες και ότι αυτή η τάση να συγκρατούν περισσότερο αλάτι, το οποίο ανεβάζει την αρτηριακή πίεση, αυξάνεται μετά την εμμηνόπαυση. Ένα άλλο σημαντικό αναδυόμενο συμπέρασμα είναι ότι η υγιής αρτηριακή πίεση μπορεί να διαφέρει μεταξύ των δύο φύλων, πράγμα που σημαίνει ότι οι γυναίκες μπορεί να ωφεληθούν από μια νωρίτερη και διαφορετική παρέμβαση για να αποφύγουν βλάβες στην καρδιά και το αγγειακό τους σύστημα. “Η πραγματικότητα είναι ότι οι γυναίκες και οι άνδρες ρυθμίζουν διαφορετικά την αρτηριακή τους πίεση και η αρτηριακή τους πίεση είναι διαφορετική στην αρχική της κατάσταση”, λέει ο Δρ Eric Belin de Chantemele, φυσιολόγος στο Κέντρο Αγγειακής Βιολογίας του Ιατρικού Κολλεγίου της Τζόρτζια στο Πανεπιστήμιο Augusta.
Γενικά, θεωρείται ότι οι γυναίκες προστατεύονται καλύτερα από τις καρδιαγγειακές παθήσεις από ό,τι οι άνδρες μέχρι την εμμηνόπαυση, οπότε ο κίνδυνος θεωρείται ότι εξισώνεται. Εργαστηριακές μελέτες σε παραδοσιακά μοντέλα αρουραίων με υπέρταση, όπως ο αρουραίος Dahl που είναι ευαίσθητος στο αλάτι, έχουν γενικά υποστηρίξει αυτές τις ιδέες, συμπεριλαμβανομένης της εξίσωσης του κινδύνου στα δύο φύλα μετά την αφαίρεση των ωοθηκών. Αλλά στους θηλυκούς ανθρώπους και σε ορισμένα μοντέλα ποντικών η προστασία φαίνεται λιγότερο απόλυτη: Επειδή περισσότερες γυναίκες είναι ευαίσθητες στο αλάτι πριν από την εμμηνόπαυση και η εμμηνόπαυση επιδεινώνει τόσο τη σοβαρότητα όσο και την επικράτησή της, αναφέρουν οι επιστήμονες του MCG σε άρθρο ανασκόπησης που παρουσιάζεται στο εξώφυλλο του περιοδικού Hypertension της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας. Αυτό υποστηρίζει μια ακόμη αναδυόμενη αντίληψη ότι το χρωμόσωμα φύλου ΧΧ προδιαθέτει τις γυναίκες στην ευαισθησία στο αλάτι, πιθανώς επειδή οι γυναίκες πρέπει να διπλασιάσουν σχεδόν τον όγκο των υγρών τους κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, και τα οιστρογόνα βοηθούν όντως να αμβλυνθεί μέρος του σχετικού αυξημένου κινδύνου, τουλάχιστον μέχρι να πέσουν τα επίπεδά τους μετά την εμμηνόπαυση, λέει η Belin de Chantemele.
Οι εργασίες κυρίως σε άνδρες ανθρώπους και ζωικά μοντέλα τροφοδοτούν την παρανόηση ότι οι γυναίκες είναι λιγότερο ευαίσθητες στο αλάτι, γράφουν ο Belin de Chantemele και οι συνάδελφοί του Dr. Jessica Faulkner, αγγειοφυσιολόγος στο Τμήμα Φυσιολογίας του MCG και η μεταπτυχιακή φοιτήτρια της AU Candee T. Barris. “Η ευαισθησία στο αλάτι είναι ένας από τους κύριους παράγοντες για την υπέρταση. Και, αν κοιτάξετε τους ανθρώπους που έχουν ανθεκτική στη θεραπεία υπέρταση, που είναι οι περισσότεροι άνθρωποι, οι περισσότεροι είναι ευαίσθητοι στο αλάτι”, λέει ο Belin de Chantemele. “Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε την αιτία που το προκαλεί αυτό”. Η ευαισθησία στο αλάτι σημαίνει ότι το σώμα σας έχει μια προφανή φυσική τάση να συγκρατεί το αλάτι αντί να αποβάλλει το πλεόνασμα με τα ούρα. Η ευαισθησία της αρτηριακής πίεσης στο αλάτι είναι όταν η αρτηριακή πίεση μειώνεται ή αυξάνεται περισσότερο από 10% ως απάντηση στο πόσο αλάτι καταναλώνετε, λένε οι επιστήμονες. Η ευαισθησία στο αλάτι αποτελεί παράγοντα στις μισές περίπου περιπτώσεις όπου η αιτία της υπέρτασης δεν είναι προφανής, όπως ένα πρόβλημα στα νεφρά. Είναι επίσης ένας συνήθης παράγοντας που συμβάλλει στην ανθεκτική στη θεραπεία υπέρτασης και μόνο περίπου 1 στους 4 ενήλικες έχει υπό έλεγχο την υπέρταση, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων. Υπάρχουν επίσης καλές ανθρώπινες πληροφορίες ότι η μείωση της πρόσληψης αλατιού μειώνει την ευαισθησία στο αλάτι και μάλιστα περισσότερο στις γυναίκες, λέει η Belin de Chantemele. “Πιστεύουμε ότι είναι κυρίως το αγγειακό σύστημα που δεν χαλαρώνει ως απάντηση στην πρόσληψη νατρίου που οδηγεί σε αύξηση της πίεσης”, λέει για τον ιδιαίτερο γυναικείο χειρισμό του αλατιού. Οι μελέτες σε ζώα σχετικά με την ευαισθησία στο αλάτι δείχνουν γενικά ότι τα νεφρά, τα οποία θα έπρεπε να αποβάλλουν περισσότερο νάτριο όταν καταναλώνουμε πολύ, λειτουργούν μια χαρά στις γυναίκες. Στην πραγματικότητα, τα στοιχεία σε ανθρώπους και πειραματόζωα δείχνουν ότι τα θηλυκά νεφρά είναι καλύτερα στην απέκκριση του αλατιού, λέει. Το πρόβλημα, όπως φαίνεται, είναι με το αγγειακό σύστημα, επειδή το αλάτι θα έπρεπε επίσης να κάνει τα αιμοφόρα αγγεία να χαλαρώνουν. “Αν διαστέλλετε περισσότερο τα αιμοφόρα αγγεία σας, τότε θα μπορέσετε να διατηρήσετε την αρτηριακή σας πίεση σταθερή, αλλά αν τα αγγεία σας δεν χαλαρώσουν, έτσι ανεβαίνει η πίεση”, λέει ο Belin de Chantemele. “Αργότερα, αποβάλλετε επίσης νάτριο για να μειώσετε τον όγκο του αίματός σας, αλλά η πρώτη αντίδραση θα πρέπει να είναι η χαλάρωση των αιμοφόρων αγγείων σας”. Και αυτός είναι ο τρόπος που λειτουργεί σε όσους από εμάς είναι ανθεκτικοί στο αλάτι. Αλλά, προφανώς, όχι τόσο καλά σε πολλές γυναίκες.
Ένας από τους άλλους μοναδικούς παράγοντες σχετικά με τις γυναίκες που διαπιστώνουν η Belin de Chantemele και άλλοι και ο οποίος φαίνεται να είναι σημαντικός είναι ότι, επίσης πιθανότατα επειδή το σώμα τους είναι προετοιμασμένο να αναπαραχθεί, έχουν υψηλά επίπεδα της ορμόνης αλδοστερόνης. Η αλδοστερόνη παράγεται από τα επινεφρίδια και έχει άμεση επίδραση στην αρτηριακή πίεση ρυθμίζοντας την ισορροπία αλατιού-νερού στο σώμα. Τα θηλυκά τείνουν επίσης να έχουν πολύ περισσότερους υποδοχείς για την αλδοστερόνη, που ονομάζονται υποδοχείς ορυκτοκορτικοειδών. Τα υψηλά επίπεδα αλδοστερόνης είναι γνωστό ότι συμβάλλουν σε άσχημα πράγματα για τον οργανισμό, όπως εκτεταμένη φλεγμονή, δύσκαμπτα και ουλώδη αιμοφόρα αγγεία, ακόμη και διεύρυνση της καρδιάς. Στις γυναίκες οι επιστήμονες πιστεύουν και έχουν κάποιες ενδείξεις ότι η αλδοστερόνη είναι κυρίως επιβλαβής για τα αιμοφόρα αγγεία, συμπεριλαμβανομένης της σημαντικής ικανότητάς τους να διαστέλλονται για να χωρέσουν περισσότερο όγκο αίματος ως απάντηση στη συγκράτηση περισσότερου αλατιού. Οι επιστήμονες βλέπουν αυτή την επίδραση στα ποντίκια του εργαστηρίου τους και στις γυναίκες. “Πιστεύουμε ότι αυτό που συμβαίνει είναι ότι τα ευαίσθητα στο αλάτι θηλυκά δεν μπορούν να μειώσουν αρκετά την παραγωγή αλδοστερόνης και πιστεύουμε ότι αυτό τα προδιαθέτει στην ευαισθησία στο αλάτι”, λέει η Belin de Chantemele.
Η υψηλότερη ενεργοποίηση του επιθηλιακού καναλιού νατρίου, το οποίο προτρέπει τον οργανισμό να συγκρατεί περισσότερο αλάτι, είναι ένα άλλο αρνητικό στοιχείο για τα θηλυκά. Και, το σύστημα ρενίνης-αγγειοτενσίνης-αλδοστερόνης, το οποίο συντονίζει το έργο της καρδιάς, των αιμοφόρων αγγείων και των νεφρών, για τη ρύθμιση της ισορροπίας των υγρών και των ηλεκτρολυτών στο σώμα, τείνει επίσης να καταστέλλεται στις γυναίκες. Υπάρχουν φάρμακα που στοχεύουν στην αλδοστερόνη, συμπεριλαμβανομένου του παλιού φαρμάκου για την αρτηριακή πίεση σπιρονολακτόνη, καθώς και νεότερα φάρμακα όπως η απλερενόνη και η φινερενόνη, τα οποία ο Belin de Chantemele έχει μελετήσει στο εργαστήριο και τα οποία έχει υποστηρίξει ότι θα ήταν μια καλή θεραπεία πρώτης γραμμής για τις γυναίκες, επειδή μειώνουν τη δράση της αλδοστερόνης. Σημειώνει ότι τα φάρμακα αυτά αποκτούν καλύτερη έλξη τελευταία. Μία από τις πολλές ενεργές επιδιώξεις των επιστημόνων του MCG είναι να εξετάσουν αν η αλδοστερόνη και τα επίπεδα οιστρογόνων έχουν σχέση, αλλά δεν έχουν αποδείξεις για κάτι τέτοιο σε αυτό το σημείο. Σημαντικό για την καλύτερη κατανόηση των διαφορών φύλου στον τρόπο με τον οποίο οι άνδρες και οι γυναίκες ρυθμίζουν την αρτηριακή πίεση είναι η επίσης αναδυόμενη πραγματικότητα ότι, ενώ η γυναικεία αρτηριακή πίεση τείνει να είναι χαμηλότερη από την ανδρική, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι οι πιέσεις τους είναι καλές. Διότι ενώ οι τρέχουσες κατευθυντήριες γραμμές έχουν το ίδιο υγιές εύρος αρτηριακής πίεσης και για τα δύο φύλα, φαίνεται ότι οι γυναίκες εμφανίζουν βλάβες σε χαμηλότερο όριο ή πίεση.
Οι γυναίκες τείνουν να ξεκινούν με χαμηλότερη πίεση, οπότε υποτίθεται ότι δεν είναι υπερτασικές, αλλά, ιδίως μετά την εμμηνόπαυση, οι αυξήσεις της πίεσης μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερες για τις γυναίκες, λέει η Belin de Chantemele. “Θα έλεγα ότι το όριο για την υπέρταση θα πρέπει να είναι χαμηλότερο στις γυναίκες”, λέει. “Αν είχαμε διαφορετικό κατώφλι, θα παρατηρούσαμε τις αλλαγές στην πίεση γρηγορότερα, οπότε ελπίζουμε ότι θα μπορούσαμε να παρέμβουμε γρηγορότερα”. Και όταν η αρτηριακή πίεση αρχίζει να αυξάνεται, η θεραπεία για τις γυναίκες θα πρέπει πιθανότατα να ξεκινά από χαμηλότερη πίεση, λέει. Ενώ η ευαισθησία στο αλάτι είναι διαδεδομένη και στα δύο φύλα και σε διαφορετικές εθνικότητες, μεγάλες πληθυσμιακές μελέτες παγκοσμίως δείχνουν ότι είναι πιο διαδεδομένη στις γυναίκες. Για παράδειγμα, μεγάλες μελέτες στην Κίνα δείχνουν ότι οι γυναίκες έχουν τη μεγαλύτερη ανταπόκριση της αρτηριακής πίεσης προς τα πάνω και προς τα κάτω στις αλλαγές των επιπέδων αλατιού στη διατροφή. Μεγάλες μελέτες σε άτομα από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Γαλλία, την Ισπανία και το Μεξικό δείχνουν επίσης ότι η ευαισθησία στο αλάτι είναι σημαντικά πιο διαδεδομένη στις γυναίκες. Σημειώνουν ότι τα άτομα αφροαμερικανικής καταγωγής έχουν τη μεγαλύτερη συνολική συχνότητα εμφάνισης ανεξάρτητα από το φύλο τους σε ποσοστό 70%. Τα δύο φυλετικά χρωμοσώματα, το ΧΧ που κάνει μια γυναίκα και το ΧΥ που σημαίνει άντρας, καθώς και οι ορμόνες του φύλου όπως τα οιστρογόνα, πιθανόν να είναι το κλειδί για την τάση των γυναικών για αυτή τη συχνή πάθηση. Η γενετική, όπως οι παραλλαγές στον υποδοχέα των οιστρογόνων, πιθανώς επίσης συμβάλλει. Τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι τα θηλυκά τείνουν να αγαπούν το αλάτι περισσότερο από τα αρσενικά, λέει η Belin de Chantemele. Όπως και πολλές διαφορές που σχετίζονται με το φύλο, η προδιάθεση για το αλάτι πιθανότατα σχετίζεται με τη φυσιολογική ανάγκη συγκράτησης του νατρίου και του υγρού που ακολουθεί το νάτριο, το οποίο είναι επαρκές για τη διατήρηση μιας άλλης ζωής κατά την εγκυμοσύνη. Υπάρχουν επίσης κάποιες ενδείξεις ότι η ανδρική ορμόνη τεστοστερόνη καταστέλλει την όρεξη για αλάτι.
Μοντέλα ποντικών που έχουν βρεθεί να αναπτύσσουν αυθόρμητα υπέρταση ευαίσθητη στο αλάτι μπορεί να είναι καλύτερα για μελλοντικές μελέτες αυτής της κατάστασης σε θηλυκά άτομα από ό,τι παλαιότερα μοντέλα όπως ο αρουραίος Dahl-Salt Sensitive, γράφουν. Επειδή αυτό που πολλοί έχουν δείξει ξανά και ξανά στους αρουραίους δεν αναπαράγει αυτό που συμβαίνει με τα θηλυκά, λέει η Belin de Chantemele. Προτείνει επίσης σε όλους μας να μειώσουμε την πρόσληψη αλατιού. “Δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο από αυτό”, σημειώνει.
Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις για την υγεία από την Ελλάδα και τον ΚόσμοΑκολουθήστε το healthweb.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Ακολουθήστε το healthweb.gr στο κανάλι μας στο YouTube
