Αυτοκτονίες ΗΠΑ: Οι αυτοκτονίες μεταξύ των νεότερων εφήβων των ΗΠΑ αυξάνονταν για χρόνια πριν από την πανδημία – με το σχολικό άγχος, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τα όπλα να στέκονται ως πιθανοί παράγοντες, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι μεταξύ 2008 και 2018, το ποσοστό αυτοκτονιών μεταξύ των 13- και 14χρονων σε εθνικό επίπεδο υπερδιπλασιάστηκε – από περίπου δύο θανάτους ανά 100.000 εφήβους το 2008, σε πέντε ανά 100.000 μια δεκαετία αργότερα. Πρόκειται για μια έντονη αντιστροφή της μείωσης που ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του 1990. Και, μάλιστα, η αυτοκτονία είναι πλέον η κύρια αιτία θανάτου για τους 13- και 14χρονους στις Ηνωμένες Πολιτείες, δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια δρ Σάρα Γουντ, καθηγήτρια παιδιατρικής στο Κολέγιο Ιατρικής Σμιντ του Πανεπιστημίου Ατλάντικ στη Φλόριντα. Η μελέτη -που δημοσιεύθηκε πρόσφατα online στα Χρονικά της Παιδιατρικής και της Υγείας του Παιδιού – έρχεται εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών για την ψυχική ευημερία των παιδιών των ΗΠΑ.
Εδώ και χρόνια, μελέτες καταγράφουν αυξανόμενα ποσοστά κατάθλιψης, άγχους και αυτοκτονικών σκέψεων και συμπεριφορών. Και οι τελευταίες κυβερνητικές έρευνες σε μαθητές λυκείου των ΗΠΑ συνεχίζουν να δίνουν μια ζοφερή εικόνα. “Στο μυαλό μου, αυτή η μελέτη είναι άλλο ένα προειδοποιητικό καμπανάκι”, δήλωσε ο Wood. “Τα πράγματα δεν βελτιώνονται. Χειροτερεύουν”. Πολλά έχουν ειπωθεί για τις επιπτώσεις της πανδημίας στην ψυχική υγεία των παιδιών. Και ενώ αυτό είναι αλήθεια, η πανδημία προστέθηκε σε προβλήματα που υπήρχαν εδώ και καιρό, δήλωσε ο Joseph Feinglass, καθηγητής έρευνας στην Ιατρική Σχολή Feinberg του Πανεπιστημίου Northwestern, στο Σικάγο. Ο Feinglass, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, δήλωσε ότι η νέα έρευνα αναδεικνύει αυτό το ζοφερό γεγονός. Το μεγαλύτερο ερώτημα, είπε, είναι τι μπορεί να γίνει γι’ αυτό. “Σκέφτομαι πολύ τι θα μπορούσε να οδηγήσει σε αυτό”, δήλωσε ο Feinglass. Σε μια μελέτη του 2022, ο ίδιος και οι συνάδελφοί του διαπίστωσαν ότι στο Ιλινόις, οι επισκέψεις των παιδιών στα επείγοντα περιστατικά για αυτοκτονικές σκέψεις αυξήθηκαν κατά 59% μεταξύ 2016 και 2021 – με μια απότομη αιχμή το 2019, πριν από την πανδημία. Ο Feinglass δήλωσε ότι πιστεύει ότι η έντονη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από τα παιδιά είναι μέρος της ιστορίας, αν και μόνο ένας παράγοντας. Ο Wood συμφώνησε. Αυτό οφείλεται εν μέρει στη χρονική στιγμή της αντιστροφής των ποσοστών αυτοκτονιών των νεαρών εφήβων. Πριν από το 2008, σύμφωνα με τη μελέτη, το ποσοστό αυτό μειωνόταν – από περίπου 2,3 θανάτους ανά 100.000 το 1999, σε 1,5 ανά 100.000 το 2007. Αυτό ακολουθήθηκε από μια ξαφνική, και αμείλικτη, άνοδο -αύξηση κατά 2,5 φορές μεταξύ 2008 και 2018. Σύμφωνα με την ομάδα του Wood, το μοτίβο υποδηλώνει τον ρόλο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, καθώς ιστότοποι όπως το Facebook, το YouTube και το Twitter ξεκίνησαν μεταξύ 2004 και 2006. Αυτό ακολουθήθηκε αργότερα από εφαρμογές όπως το Instagram και το SnapChat, οι οποίες έγιναν εξαιρετικά δημοφιλείς μεταξύ των εφήβων.
Προηγούμενες μελέτες, δήλωσε ο Wood, έχουν συνδέσει τη βαριά χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης με αυξημένους κινδύνους άγχους και κατάθλιψης στα παιδιά. Υπάρχουν διάφοροι πιθανοί λόγοι, είπαν και οι δύο ερευνητές. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να επιδεινώνουν τον εκφοβισμό, αναγκάζοντας τα παιδιά να συγκρίνουν συνεχώς τον εαυτό τους με τους άλλους, εκθέτοντάς τα σε κάθε είδους αρνητικά μηνύματα και τραβώντας την προσοχή τους σε μια οθόνη αντί για την πραγματική τους ζωή. Αλλά είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν υπάρχει ένας και μοναδικός ένοχος που να ευθύνεται. Ο Feinglass επισήμανε το ευρύτερο πλαίσιο: “Νομίζω ότι κάτι πολύ τοξικό συμβαίνει στην αμερικανική κοινωνία”. Σημείωσε ότι το 2008 σηματοδότησε, επίσης, την οικονομική ύφεση και τη στεγαστική κρίση που ήταν ιδιαίτερα σκληρή για τις νέες οικογένειες με παιδιά. Όταν οι γονείς βρίσκονται υπό πίεση, το νιώθουν και τα παιδιά τους. Ταυτόχρονα, είπε ο Feinglass, το έθνος έχει δει “ραγδαία αυξανόμενες εντάσεις” και ανοιχτή εχθρότητα μεταξύ φιλελεύθερων και συντηρητικών, μια επιδεινούμενη επιδημία οπιοειδών, μαζικούς πυροβολισμούς και άλλα πολιτιστικά ζητήματα που μπορούν να δώσουν στα παιδιά “την αίσθηση ότι το μέλλον δεν είναι λαμπρό”. Και το πανταχού παρόν smartphone μπορεί να εκθέσει τα παιδιά στην κακή πλευρά της ζωής με έναν τρόπο που δεν είχαν οι προηγούμενες γενιές. “Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να ενισχύσουν αυτό το μήνυμα ότι ο κόσμος είναι ένα τρομερό μέρος”, δήλωσε ο Feinglass.
Εν τω μεταξύ, η μελέτη διαπίστωσε και ορισμένα άλλα μοτίβα. Το ένα σχετιζόταν με τη γεωγραφία, με τα ποσοστά αυτοκτονιών να είναι υψηλότερα στις αγροτικές περιοχές από ό,τι στις μεγάλες πόλεις, ειδικά όταν επρόκειτο για θανάτους από πυροβόλα όπλα: Υπάρχουν 2,3 τέτοιοι θάνατοι ανά 100.000 στις αγροτικές περιοχές, έναντι 1,6 ανά 100.000 στις μεγάλες πόλεις. Η Wood δήλωσε ότι αυτό εγείρει ερωτήματα σχετικά με την πρόσβαση στα όπλα στις αγροτικές περιοχές της χώρας – αν και, πρόσθεσε, η κακή ψυχική υγεία θα εξακολουθούσε να βρίσκεται στην καρδιά του προβλήματος. Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι τα ποσοστά αυτοκτονιών των νεαρών εφήβων αυξήθηκαν κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους και μειώθηκαν το καλοκαίρι, γεγονός που υποδηλώνει ότι το σχολικό άγχος μπορεί να αποτελεί παράγοντα. Ο Feinglass είδε το ίδιο μοτίβο στην πρόσφατη μελέτη του. Θα μπορούσε εν μέρει να σχετίζεται με τον εκφοβισμό, αλλά τα παιδιά στις μέρες μας αντιμετωπίζουν επίσης μεγάλη ακαδημαϊκή πίεση, σημείωσε. Ακούνε το μήνυμα ότι πρέπει να αποφοιτήσουν από το κολέγιο για να έχουν μια καλή ζωή – σε βαθμό που οι προηγούμενες γενιές δεν το έκαναν. Ο Wood συμφώνησε ότι τα παιδιά σήμερα αντιμετωπίζουν στρεσογόνους παράγοντες. “Νομίζω ότι τείνουμε να είμαστε μια κοινωνία “τύπου Α”, προσανατολισμένη στα επιτεύγματα”, είπε. “Αλλά πρέπει επίσης να αφήνουμε τα παιδιά να είναι παιδιά”.
Αν και οι μελέτες δίνουν μια ζοφερή εικόνα, η Wood επεσήμανε επίσης ότι οι αυτοκτονίες εφήβων παραμένουν σχετικά σπάνιες. Θεωρεί ότι ευρήματα όπως αυτά αποτελούν έναν τρόπο ευαισθητοποίησης και “κινητοποίησής μας”. Και οι δύο ερευνητές δήλωσαν ότι τα σχολεία είναι ένα προνομιακό μέρος για παρέμβαση. Αυτό, είπε ο Feinglass, θα πρέπει να περιλαμβάνει την ενθάρρυνση των παιδιών να προσέχουν ο ένας τον άλλον και να μιλούν αν παρατηρήσουν ότι ένας φίλος τους είναι “πεσμένος”. Για τους γονείς, η Wood τόνισε τη σημασία του να περνάτε χρόνο με τα παιδιά σας και να τους δείχνετε ότι μπορούν να σας μιλήσουν. “Πρέπει να τους δώσουμε να καταλάβουν ότι είμαστε εδώ γι’ αυτούς και ότι τους ακούμε”, είπε.