Της Νικολέτας Ντάμπου
Παρελθόν αποτελεί η δυνατότητα μονοπωλιακής προμήθειας φαρμάκων από μία μόνο φαρμακευτική εταιρεία ανά δραστική ουσία στα δημόσια νοσοκομεία της Ελλάδας, χάρη στο νέο μοντέλο διαγωνισμών προμήθειας φαρμάκων του Εθνικού Συστήματος Υγείας.
Συγκεκριμένα, ένα νέο μοντέλο δημιουργήθηκε με διαφορετικά κριτήρια για τους διαγωνισμούς προμήθειας φαρμάκων του Εθνικού Συστήματος Υγείας, το οποίο αναρτήθηκε πριν λίγα λεπτά στο site του Υπουργείου Υγείας στο λίνγκ (http://www.moh.gov.gr/articles/epitroph-promhtheiwn-ygeias/diagwnismoi/1285-diakhrykseis-diagwnismwn?fdl=5512) και με το οποίο σπάει δυνατότητα δημιουργίας μονοπωλίων ανά δραστική ουσία στην Ελλάδα.Αναλυτικότερα, μέχρι σήμερα το μοναδικό κριτήριο για την συμμετοχή των φαρμακευτικών εταιρειών στους διαγωνισμούς προμήθειας φαρμάκων του Εθνικού Συστήματος Υγείας ήταν η προσφορά χαμηλότερης τιμής και συνεπώς προέκυπτε η ανακήρυξη ενός μόνο μειοδότη.Το γεγονός αυτό είχε δημιουργήσει μονοπώλιο στην ελληνική αγορά καθώς μία μόνο φαρμακευτική εταιρία αποκτούσε το δικαίωμα να προμηθεύει αποκλειστικά την κάθε δραστική ουσία, όπως έγινε και με τον πρώτο διαγωνισμό ΕΠΥ1 αποτέλεσμα του οποίου ήταν μία μόνο εταιρεία να επιτρέπεται να προμηθεύσει την ουσία Ομεπραζόλη τα τρία μεγάλα νοσοκομεία της Αττικής.Ανταγωνιστικές και νικήτριες μπορούσαν να είναι μόνο πολυεθνικές φαρμακευτικές εταιρίες οι οποίες αξιοποιώντας τις εκπληκτικές και ασυναγώνιστες οικονομίες κλίμακος που πετυχαίνουν με τεράστια παραγωγή σε χώρες εξαιρετικά χαμηλού κόστους ( όπως Ινδία , Μπαγκλαντές κ.α. ) συνήθως πληρούν το κριτήριο της φτηνότερης τιμής φαρμάκου. Μία εκ των ισχυρότερων τέτοιων φαρμακευτικών που ευνοείται από το γεγονός ότι ως μόνο κριτήριο στους διαγωνισμούς είναι η χαμηλότερη τιμή δίχως άλλα ποιοτικά κριτήρια, είναι η MYLAN η οποία και αναδείχτηκε μειοδότρια του ΕΠΥ1 για τα τρία μεγάλα νοσοκομεία της Αττικής. ,σύμφωνα με ασφαλείς δημοσιογραφικές πληροφορίες.
Σύμφωνα με πληροφορίες του www.Life2day.gr, o Υπουργός Υγείας κος Λυκουρέντζος 3 -10 – 2012, επιβεβαίωσε με έγγραφό του ότι η πολυεθνική φαρμακοβιομηχανία ενημέρωσε την Επιτροπή Προμηθειών Υγείας ότι αδυνατεί να παραδώσει τις ζητούμενες ποσότητες της ουσίας Ομεπραζόλη για όλο τον Οκτώβρη λόγω κολλημάτων στη διαχείριση των αποθεμάτων της!!!!
Στην συνέχεια στις 17 -10-2012 στο πλαίσιο της αρμόδιας επιτροπής της Βουλής που συνεδρίαζε για να εγκρίνει το διορισμό των νέων Διοικητών των Υγειονομικών Περιφερειών της χώρας όπου Τέθηκαν οι βάσεις αποδόμησης του συστήματος προμήθειας φαρμάκων με μοναδικό κριτήριο τη χαμηλότερη τιμή που δημιουργεί μονοπωλιακό καθεστώς και δεν επιτρέπει τη συνεκτίμηση κανενός ποιοτικού κριτηρίου στην επιλογή του προμηθευτή. Ο κος Λυκουρέντζος , σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, δέχτηκε τις καταγγελίες του Βουλευτή των Ανεξαρτήτων Ελλήνων κου Παύλου Χαικάλη και του Κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ κου Παναγιώτη Κουρουμπλή σχετικά με το γεγονός ότι η μόνη εταιρεία που κέρδισε το διαγωνισμό ΕΠΥ1 αδυνατούσε να προμηθεύσει με φάρμακα τρία νοσοκομεία της Αττικής. Έτσι στιλητεύτηκε το μοντέλο της φτηνότερης τιμής με μόνο ένα νικητή – μειοδότη που επιτρέπει σε εταιρείες που ενδιαφέρονται να ισοπεδώσουν την εγχώρια παραγωγή , να αποκτούν το 100% της ελληνικής αγοράς αλλά επειδή δεν υπάρχουν ποιοτικά κριτήρια στη βαθμολογία των εταιρειών να φτάνουμε μπροστά σε επικίνδυνα περιστατικά όπου ο προμηθευτής να ξεμένει από φάρμακα ενώ είναι ο μόνος που έχει κερδίσει το διαγωνισμό!Ο Υπουργός Υγείας , προς τιμήν του, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του www.life2day.gr επιβεβαίωσε αργότερα εγγράφως ότι το περιστατικό είναι αληθές και ζήτησε , προτάσεις για να βελτιωθεί το σύστημα προμήθειας φαρμάκων με τη δημιουργία νέου μοντέλου διαγωνισμών. Με αυτό τον τρόπο άδραξε τη χρυσή ευκαιρία που προσέφερε η αποτυχία της MYLAN να αποδείξει ότι ο ίδιος ως Υπουργός έχει γρήγορα αντανακλαστικά και μαζί με τον εξορθολογισμό της φαρμακευτικής δαπάνης ενδιαφέρεται εξίσου για τη διασφάλιση της δημόσιας Υγείας.
Να σημειωθεί ότι συνιστά ευτυχές γεγονός για τον ΕΠΥ1 ότι ο διαγωνισμός αυτός λειτούργησε πιλοτικά και αφορούσε μόνο τα τρία μεγάλα νοσοκομεία της Αττικής . Είναι σοκαριστικό να σκεφτεί κανείς τι θα συνέβαινε αν η εταιρία που αδυνατούσε να προμηθεύσει φάρμακα είχε κερδίσει ως μόνη μειοδότρια τον διαγωνισμό για ΟΛΑ και όχι μόνο για τα ΤΡΙΑ δημόσια νοσοκομεία και αν το φάρμακο αφορούσε περιπτώσεις που αντιμετωπίζονται σε Μονάδες Εντατικής Θεραπεία.Από την πλευρά της τότε , η πρόεδρος της Επιτροπής Προμηθευτών Υγείας (ΕΠΥ) κ. Κατερίνα Καστανιώτη συνειδητοποιώντας και αποκωδικοποιώντας τα μηνύματα του ΕΠΥ1 , προχώρησε σε εντυπωσιακή ανατροπή του πλαισίου διαγωνιστικού μοντέλου ‘’με μόνο κριτήριο την χαμηλότερη τιμή με έναν μόνο μειοδότη’’ το οποίο επέφερε μονοπωλιακές καταστάσεις και θα μπορούσε ένα θέσει σε κίνδυνο την ομαλή προμήθεια των φαρμάκων στα νοσοκομεία και ως εκ΄ τούτου να μην διαφυλαχθεί η δημόσια υγεία . Η ανατροπή αυτή πραγμάτωσε την πολιτική απόφαση να διαφυλαχτεί η δημόσια υγεία μέσω την προμήθειας φαρμάκων και να σπάσει η μονοπωλιακή ομηρία των νοσοκομείων της χώρας ανά δραστική ουσία.Αρχές Απριλίου αναρτάται στο site της Ε.Π.Υ. προς διαβούλευση το νέο μοντέλο διαγωνιστικών διαδικασιών. Το Υπουργείο Υγείας προχωρά σε ιστορική κίνηση σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς αλλά και του Ε.Σ.Υ. που ξαναβάζει στο επίκεντρο τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας ενώ ταυτόχρονα εξασφαλίζει τις φτηνότερες τιμές της αγοράς.
Μόλις πριν από λίγα λεπτά(Μεγάλη Πέμπτη 16:00 ) αναρτήθηκε στο site του Υπουργείου Υγείας στο λίνγκ (http://www.moh.gov.gr/articles/epitroph-promhtheiwn-ygeias/diagwnismoi/1285-diakhrykseis-diagwnismwn?fdl=5512) ο νέος διαγωνισμός φαρμάκων για την δραστική ουσία ΟΜΕΜΠΡΑΖΟΛΗ (με το νέο μοντέλο να περνά από τη φάση της διαβούλευσης στην υλοποίηση) που συνιστά την χρυσή τομή μεταξύ της εξοικονόμησης, της ομαλής προμήθειας, της αγοράς και της διασφάλισης της δημόσιας Υγείας . Πλέον δεν θα υπάρχει ένας μόνο νικητής (μειοδότης) καθώς το νέο μοντέλο για τους διαγωνισμούς προμήθειας φαρμάκων του Εθνικού Συστήματος Υγείας , βασίζεται σε ‘’ συμφωνία πλαίσιο’’ με τρεις νικητές (μειοδότες). Δηλαδή αναδεικνύονται ως νικητές οι τρεις φθηνότεροι προμηθευτές που συμμετέχουν στον διαγωνισμό , ενώ συνιστά ευχάριστη τομή το γεγονός ότι εξασφαλίζεται προμήθεια και στους τρεις μειοδότες μέσω του συστήματος ‘’ 50-30-20’’. Με αυτό το μοντέλο ο πρώτος θα προμηθεύει το 50% της ζητούμενης ποσότητας φαρμάκων , ο δεύτερος το 30% και ο τρίτος το 20% . Έτσι ξεπερνιέται το ζήτημα της μονοπωλιακής ομηρίας των νοσοκομείων από μόνο ένα προμηθευτή. Ταυτόχρονα εξασφαλίζεται ότι και να προκύψει πρόβλημα αποθεμάτων μίας από τις τρεις φαρμακευτικές εταιρίες θα υπάρχουν οι άλλοι δύο ενεργοί προμηθευτές της δραστικής ουσίας . Γεγονός που σιγουρεύει την ομαλή προμήθεια στα νοσοκομεία της χώρας μας. Είναι σημαντικό να συνειδητοποιούμε ότι βελτιώνονται οι διαδικασίες προς όφελος των ασθενών ενώ, είναι αυτονόητο ότι το νέο αυτό σύστημα των διαγωνισμών θα καταστήσει προσιτούς τους διαγωνισμούς για ελληνικές παραγωγικές μονάδες των οποίων η προστιθέμενη αξία είναι αυταπόδεικτη .
Η ειρωνεία πάντως είναι πως η ”επιβράβευση” της κ. Καστανιώτη επήλθε τις μέρες που το καινούριο μοντέλο διαγωνιστικής διαδικασίας ολοκληρώθηκε και εστάλη προς δημοσίευση. Το Φ.Ε.Κ. της καρατόμησής της κοινοποιήθηκε στην Ε.Π.Υ. Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι τον Ιούνιο έληγε η θητεία της . Αν και εθεωρείτο βέβαιη η αντικατάστασή της από τον κο Γιάνναρη κάποιοι ενέμεναν ότι μετά από αυτή την πετυχημένη ανατροπή και δημιουργία του νέου μοντέλου σε συνεργασία με την κυβέρνηση Σαμαρά, ότι η αντικατάσταση θα γινόταν ομαλά στη λήξη της θητείας της. Να σημειώσω ότι όπως έχει καλυφθεί και δημοσιογραφικά , πριν από λίγους μήνες με ενέργειες της κ. Καστανιώτη επήλθε ραγδαία μείωση των τιμών στα φίλτρα νεφρού . Αναρωτιέμαι ως προς τι η βιασύνη; Θα παρακολουθούμε δημοσιογραφικά τις εξελίξεις .