Αντικαταθλιπτικά: Τα περισσότερα που συνταγογραφούνται για τον χρόνιο πόνο δεν έχουν αξιόπιστα στοιχεία αποτελεσματικότητας ή ασφάλειας

Η υιοθέτηση μιας ανθρωποκεντρικής προσέγγισης είναι ζωτικής σημασίας για τη θεραπεία και όταν οι ασθενείς και οι κλινικοί γιατροί αποφασίζουν από κοινού να δοκιμάσουν αντικαταθλιπτικά θα πρέπει να ξεκινούν από το φάρμακο για το οποίο υπάρχουν καλά στοιχεία".

Αντικαταθλιπτικά: Τα περισσότερα αντικαταθλιπτικά που χρησιμοποιούνται για τον χρόνιο πόνο συνταγογραφούνται με “ανεπαρκή” στοιχεία για την αποτελεσματικότητά τους, προειδοποίησαν οι επιστήμονες. Mεγάλη έρευνα σχετικά με τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση του μακροχρόνιου πόνου διαπίστωσε ότι οι βλάβες πολλών από τα ευρέως συνιστώμενα φάρμακα δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς. Η μελέτη που δημοσιεύθηκε στη Bάση Δεδομένων Cochrane για Συστηματικές Ανασκοπήσεις, με επικεφαλής επιστήμονες από διάφορα βρετανικά πανεπιστήμια, μεταξύ των οποίων το Σαουθάμπτον και το Νιούκαστλ, εξέτασε 176 δοκιμές που αποτελούνταν από σχεδόν 30.000 ασθενείς που συμμετείχαν σε αξιολογήσεις οι οποίες συνταγογράφησαν αντικαταθλιπτικά για χρόνιο πόνο.

Μεταξύ των φαρμάκων που μελετήθηκαν ήταν η αμιτριπτυλίνη, η φλουοξετίνη, η σιταλοπράμη, η παροξετίνη, η σερτραλίνη και η ντουλοξετίνη – με μόνο την τελευταία να εμφανίζει αξιόπιστα στοιχεία για την ανακούφιση από τον πόνο. Το ένα τρίτο των ανθρώπων παγκοσμίως ζει με χρόνιο πόνο, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ενώ σε πολλούς συνταγογραφούνται αντικαταθλιπτικά για την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Η επικεφαλής συγγραφέας καθηγήτρια Tamar Pincus από το Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον δήλωσε: “Πρόκειται για ένα παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας. Ο χρόνιος πόνος αποτελεί πρόβλημα για εκατομμύρια ανθρώπους στους οποίους συνταγογραφούνται αντικαταθλιπτικά χωρίς επαρκή επιστημονική απόδειξη ότι βοηθούν, ούτε κατανόηση των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων στην υγεία. “Η ανασκόπησή μας δεν βρήκε αξιόπιστα στοιχεία για τη μακροπρόθεσμη αποτελεσματικότητα οποιουδήποτε αντικαταθλιπτικού, ούτε αξιόπιστα στοιχεία για την ασφάλειά τους για τον χρόνιο πόνο σε κανένα σημείο. Αν και διαπιστώσαμε ότι η ντουλοξετίνη παρείχε βραχυπρόθεσμη ανακούφιση από τον πόνο στους ασθενείς που μελετήσαμε, παραμένουμε ανήσυχοι για την πιθανή μακροπρόθεσμη βλάβη της λόγω των κενών στα τρέχοντα στοιχεία”. Η αμιτριπτυλίνη είναι ένα από τα πιο συχνά συνταγογραφούμενα αντικαταθλιπτικά για τη διαχείριση του πόνου παγκοσμίως. Τους τελευταίους 12 μήνες- περίπου δέκα εκατομμύρια συνταγές δόθηκαν σε ασθενείς στην Αγγλία στη συνιστώμενη δόση των 10 mg για τον πόνο. Συγκριτικά, πέντε εκατομμύρια συνταγές δόθηκαν με τις υψηλότερες δόσεις που συνιστώνται για την κατάθλιψη.

Για τη ντουλοξετίνη, τριάμισι εκατομμύρια συνταγές χορηγήθηκαν στην Αγγλία, αλλά οι συνιστώμενες δόσεις δεν διαφέρουν επί του παρόντος μεταξύ των παθήσεων. Η διετής μελέτη Cochrane ήταν η μεγαλύτερη αξιολόγηση των αντικαταθλιπτικών που συνιστώνται από κορυφαίους φορείς, όπως το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας και Αριστείας Φροντίδας (NICE) του Ηνωμένου Βασιλείου και ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) στις ΗΠΑ. Ο στατιστικολόγος Gavin Stewart, συν-συγγραφέας της ανασκόπησης από το Πανεπιστήμιο του Newcastle, δήλωσε: “Καλούμε τους κυβερνητικούς φορείς υγείας NICE και FDA να επικαιροποιήσουν τις κατευθυντήριες γραμμές τους ώστε να αντικατοπτρίζουν τα νέα επιστημονικά στοιχεία και τους χρηματοδότες να σταματήσουν να υποστηρίζουν μικρές και ελαττωματικές δοκιμές. Η σύνθεση των στοιχείων είναι συχνά πολύπλοκη και διαφοροποιημένη, αλλά τα στοιχεία που στηρίζουν τη χρήση αυτών των θεραπειών δεν είναι ισοδύναμα, οπότε οι σημερινές θεραπευτικές μέθοδοι είναι δύσκολο να δικαιολογηθούν”. Η ανασκόπηση αποκάλυψε ότι η ντουλοξετίνη ήταν σταθερά το φάρμακο με την υψηλότερη βαθμολογία και ήταν εξίσου αποτελεσματική για την ινομυαλγία, το μυοσκελετικό και το νευροπαθητικό πόνο. Άλλα αποτελέσματα έδειξαν:

• Οι τυπικές δόσεις της ντουλοξετίνης είναι εξίσου επιτυχείς για τη μείωση του πόνου με τις υψηλότερες ποσότητες
• Η μιλνασιπράνη ήταν επίσης αποτελεσματική στη μείωση του πόνου, αλλά οι επιστήμονες δεν είναι τόσο σίγουροι όσο η ντουλοξετίνη λόγω των λιγότερων μελετών με λιγότερα άτομα.

Η καθηγήτρια Tamar Pincus πρόσθεσε: “Απλώς δεν μπορούμε να πούμε για άλλα αντικαταθλιπτικά, επειδή δεν υπάρχουν επαρκώς καλές μελέτες – αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι άνθρωποι πρέπει να σταματήσουν να παίρνουν τα συνταγογραφούμενα φάρμακα χωρίς να συμβουλευτούν τον παθολόγο τους”. Οι επιστήμονες που ήταν υπεύθυνοι για την ανασκόπηση προέρχονταν από τα πανεπιστήμια του Σαουθάμπτον, του Νιούκαστλ, του Μπρίστολ, του UCL, του Μπαθ και του Keele, μαζί με το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Οξφόρδης. Η ομάδα αξιολόγησε τις δοκιμές χρησιμοποιώντας μια στατιστική μέθοδο που επιτρέπει στους ερευνητές να συνδυάζουν δεδομένα από σχετικές μελέτες για να εκτιμήσουν τις επιδράσεις διαφορετικών φαρμάκων, τα οποία δεν έχουν συγκριθεί άμεσα σε μεμονωμένες δοκιμές. Η ερευνήτρια του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον Dr. Hollie Birkinshaw δήλωσε: “Αν και προηγούμενες έρευνες δείχνουν ότι ορισμένα αντικαταθλιπτικά μπορεί να ανακουφίζουν τον πόνο, δεν υπήρξε ποτέ μια ολοκληρωμένη μελέτη που να εξετάζει όλα τα φάρμακα σε όλες τις χρόνιες παθήσεις – μέχρι τώρα. “Τα μόνα αξιόπιστα στοιχεία αφορούν τη ντουλοξετίνη. Η υιοθέτηση μιας ανθρωποκεντρικής προσέγγισης είναι ζωτικής σημασίας για τη θεραπεία και όταν οι ασθενείς και οι κλινικοί γιατροί αποφασίζουν από κοινού να δοκιμάσουν αντικαταθλιπτικά θα πρέπει να ξεκινούν από το φάρμακο για το οποίο υπάρχουν καλά στοιχεία”.

Πώς αντιμετωπίζεται ο πόνος στην ευαίσθητη περιοχή;

Έρπης ζωστήρας & ηλικία: Μια σχέση που «σοβαρεύει» με τα χρόνια

Χρόνιος Νευροπαθητικός Πόνος στη μέση:Ένα σημαντικό πρόβλημα για μεγάλο αριθμό Ελλήνων