Ερευνητές της Ιατρικής Σχολής στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ (UPMC ) και του Πανεπιστημίου του Τορόντο έχουν αποκαλύψει τα πρώτα μοριακά βήματα που οδηγούν στην ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος και την ενδεχόμενη απόρριψη ενός μεταμοσχευμένου οργάνου. Τα ευρήματα, που δημοσιεύονται σήμερα στο Science Immunology, μπορεί να χρησιμοποιηθούν κάποια μέρα να δημιουργήσουν καλύτερο ταίριασμα δότη-λήπτη και να αναπτύξουν νέους τρόπους για την πρόληψη της απόρριψης μεταμοσχευμένων ιστών.
Περίπου το 50% όλων των μεταμοσχευμένων οργάνων απορρίπτονται μέσα σε 10 έως 12 χρόνια, οπότε υπάρχει μεγάλη ανάγκη για καλύτερους τρόπους μείωσης ή εξάλειψης της απόρριψης του οργάνου, εξήγησε ο κύριος συγγραφέας της μελέτης Fadi Lakkis, MD, επιστημονικός διευθυντής του Ινστιτούτου μεταμοσχεύσεων (STI). «Για πρώτη φορά, έχουμε μια εικόνα για τα πρώτα βήματα που ξεκινούν την αντίδραση απόρριψης», δήλωσε ο Lakkis. «Η διακοπή αυτής της πρώτης αναγνώρισης ξένων ιστών από το έμφυτο ανοσοποιητικό σύστημα διαταράσσει τη διαδικασία απόρριψης σε πρώιμο στάδιο και θα μπορούσε να εμποδίσει την αποτυχία της μεταμόσχευσης.»
Το UPMC υπήρξε ένας παγκόσμιος ηγέτης στην μεταμόσχευση οργάνων για περισσότερα από 35 χρόνια. Το UPMC μετονόμασε το STI το 1996 προς τιμήν του πρωτοπόρου στη μεταμόσχευση ήπατος Δρ Thomas E. Starzl. «Αυτή η μελέτη είναι το πιο πρόσφατο παράδειγμα της δέσμευσης του STI για τη βελτίωση της ζωής των ασθενών με ανεπάρκεια οργάνων», δήλωσε ο Lakkis.
Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια κλασική προσέγγιση γενετικής χαρτογράφησης για να δείξουν ότι στα ποντίκια ένα μόριο που ονομάζεται SIRP-α οδηγεί στην έμφυτη ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος και διαφέρει μεταξύ άσχετων ανάμεσά τους ζώων. Όταν το SIRP-α του μεταμοσχευμένου ιστού είναι διαφορετικό από τον SIRP-α σε ιστό του ξενιστή, το SIRP-α του μεταμοσχευμένου συνδέεται προς έναν υποδοχέα CD47 που βρίσκεται επί των μονοκυττάρων του λήπτη. Όπως στα ποντίκια, έτσι και στους ανθρώπους εκφράζεται το SIRP-α. Συνεπώς η αλληλούχιση του γονιδίου για τον εντοπισμό δότη και λήπτη με ταιριαστές μορφές του μορίου ελπίζουμε ότι θα οδηγήσει σε χαμηλότερα ποσοστά απόρριψης οργάνων στο μέλλον, δήλωσε ο Lakkis.
Επίσης, ο αποκλεισμός της αλληλεπίδρασης μεταξύ SIRP-α και CD47 σε ποντίκια εμπόδισε την ενεργοποίηση των μονοκυττάρων, που υποδηλώνει ότι η διάρρηξη αυτής της ζεύξης θα μπορούσε να εμποδίσει την ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος του λήπτη. Μελλοντικές μελέτες θα εξετάσουν τον τρόπο που η αλληλεπίδραση μεταξύ SIRP-α και CD47 που οδηγεί στην ενεργοποίηση των μονοκυττάρων μπορεί να οδηγήσει σε νέους τρόπους για την πρόληψη της απόρριψης οργάνων.