Της Γεωργίας Αθ. Σκιτζή
Με την Επίτροπο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, Dunja Mijatovic, συναντήθηκε ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός. Η κ. Mijatovic, που πραγματοποιεί τετραήμερη επίσκεψη στη χώρα μας, ζήτησε να ενημερωθεί για τις συνέπειες που είχαν τα προγράμματα λιτότητας στην υγεία των πολιτών, τις περικοπές δαπανών, τη μείωση του προσωπικού, τις υφιστάμενες συνθήκες εργασίας στο σύστημα Υγείας, αλλά και τη φυγή επιστημονικού προσωπικού στο εξωτερικό (brain drain).
Ο εξωραϊσμός της κατάστασης
Ο κ. Ξανθός παρουσίασε τους βασικούς άξονες της πολιτικής του υπουργείου για την περίοδο μετά την έξοδο από τα προγράμματα οικονομικής προσαρμογής, οι οποίοι είναι: η καθολική υγειονομική κάλυψη του πληθυσμού*, η ενίσχυση και η ηθικοποίηση του δημόσιου συστήματος Υγείας, η προώθηση προοδευτικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων, όπως η ανάπτυξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας* και η επανεκκίνηση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης.
Τόνισε ότι παρά την πολυετή οικονομική κρίση τα ανθρώπινα δικαιώματα στον τομέα της υγείας είναι σήμερα απολύτως εξασφαλισμένα, αναγνωρίζοντας ότι τα προηγούμενα χρόνια υπήρξαν προβλήματα αλλά πλέον αυτή η εικόνα έχει αντιστραφεί μετά την εγγυημένη πρόσβαση όλων των ανασφάλιστων πολιτών στο δημόσιο σύστημα Υγείας.
Αποδόμηση 1
* Θα πρέπει να συνυπολογιστεί ότι ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός της χώρας – περίπου 3 εκατομμύρια πολίτες – συντηρεί και όλους τους ανασφάλιστους. Δεδομένου ότι τα συστήματα υγείας σε όλο τον κόσμο είναι δύο: 1) Το σύστημα τύπου Μπίζμαρκ, όπου πληρώνει ο ασφαλισμένος εισφορές για να έχει περίθαλψη και 2) Το σύστημα Μπεβεριτζ, που δεν προβλέπονται εισφορές για περίθαλψη αλλά αυτό καλύπτεται από τη φορολογία, αίσθηση προκαλεί το γεγονός της ελληνικής πρωτοτυπίας που μπλέκει ανεπιτυχώς τα δύο αυτά συστήματα. Διότι όσοι εργάζονται και δέχονται κρατήσεις σε μια τόσο δύσκολη οικονομικά συγκυρία, όπως η σημερινή αισθάνονται τουλάχιστον άδικη αυτή την κατάσταση και μη μιλήσει κάποιος για κοινωνικό κράτος, γιατί το κοινωνικό κράτος δεν στήνεται στις πλάτες αποκλειστικά και μόνο των εργαζόμενων, οι οποίοι στηρίζουν μη ανταποδοτικά το ασφαλιστικό σύστημα.
Αποδόμηση 2
* Ποια ακριβώς πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας ευαγγελίζεται ο υπουργός; Καλά, γνωρίζουμε ότι αποτελεί μνημονιακή επιταγή, για αυτό και “καίγονται”. Αλλά, αφού η προσέλευση για τους οικογενειακούς γιατρούς είναι μηδαμινή, γιατί επιμένουν; Και όχι μόνο επιμένουν, προσπαθούν να το πιστέψουν και οι ίδιοι και να παραπλανήσουν τους ασφαλισμένους, με προτροπές για εγγραφή σε οικογενειακούς γιατρούς που δεν υπάρχουν, από τα έντυπα των συνταγών. Εάν ο ασθενής επιχειρήσει να ψάξει να βρει γενικό γιατρό, θα διαπιστώσει ότι σε όλη την Αθήνα υπάρχουν μόνο 40-50 γιατροί. Κτίρια για τις ΤΟΜΥ δεν υπάρχουν, προϋπολογισμός πέραν τις διετίας δεν υπάρχει, οι γιατροί είναι φαντάσματα και εκείνοι επιμένουν ότι η πρωτοβάθμια ΕΡΧΕΤΑΙΙΙΙ!
Πιο συγκεκριμένα ο υπουργός Υγείας ανέφερε ότι από το 6,8% του ΑΕΠ που ήταν οι δαπάνες για την υγεία πριν την κρίση, φτάσαμε το 2014 στο 4,6% και σήμερα βρισκόμαστε στο 5,2% έχοντας αυξήσει σωρευτικά τη χρηματοδότηση του ΕΣΥ κατά 1,1 δισ. ευρώ στο πλαίσιο των δύο ΜΠΔΣ (2015-2021).
Σημείωσε επίσης ότι το προσωπικό του συστήματος υγείας έχει αυξηθεί κατά 8.000 μόνιμους εργαζόμενους και με αρκετές χιλιάδες συμβασιούχους και με αυτόν τον τρόπο μπόρεσε να καλύψει τις αυξημένες υγειονομικές ανάγκες της κοινωνίας μέσα στην κρίση με υποδειγματική ευσυνειδησία, γεγονός που αποτυπώνεται και στους συνολικούς δείκτες υγείας, οι οποίοι δεν επιδεινώθηκαν την περίοδο των μνημονίων.
Αναφορικά με την κάλυψη των ανασφάλιστων ο υπουργός Υγείας ανέφερε ότι το 2017 περισσότεροι από 800.000 πολίτες έκαναν χρήση των δυνατοτήτων που τους παρέχει ο νόμος 4368/2016 στα δημόσια νοσοκομεία και ήδη στο πρώτο εξάμηνο του 2018, περισσότερες από 500.000 ανασφάλιστοι έχουν προσέλθει στο ΕΣΥ γεγονός που σημαίνει ότι μέχρι το τέλος του έτους θα ξεπεράσουν το ένα εκατομμύριο.
Μιλώντας, τέλος, για τη φυγή ιατρών στο εξωτερικό (brain drain) ο Ανδρέας Ξανθός σημείωσε ότι ξεπερνούν τις 18.000 και αυτό έχει δημιουργήσει προβλήματα στη στελέχωση και του συστήματος υγείας, κυρίως με ειδικευμένους γιατρούς.
Συμπέρασμα: Μπορεί ο υπουργός Υγείας να επιχείρησε να ωραιοποιήσει την κατάσταση της υγείας και να μιλήσει για τις επιτυχίες της κυβέρνησης, οι καλά γνωρίζοντες όμως μπορούν να πιστοποιήσουν ότι δεν μπορείς να κάνεις το άσπρο – μαύρο για πολύ καιρό!