Eρευνητές στο πανεπιστήμιο της Ουψάλα έχουν αναπτύξει μια νέα μέθοδο για τον ταχύ προσδιορισμό του κατά πόσο τα βακτήρια που προκαλούν λοίμωξη είναι ανθεκτικά ή ευαίσθητα στα αντιβιοτικά. Τα ευρήματά τους έχουν πλέον δημοσιευθεί στο αμερικανικό περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) .
Η ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά είναι ένα διογκούμενο ιατρικό πρόβλημα που απειλεί την ανθρώπινη υγεία παγκοσμίως. Ένας σημαντικός παράγοντας που συμβάλλει στην ανάπτυξη αντοχής είναι η εσφαλμένη χρήση αντιβιοτικών για θεραπεία. Οι αξιόπιστες μέθοδοι για την ταχεία και εύκολη αναγνώριση των προτύπων βακτηριακής αντοχής (Antibiotic Sensitivity Testing, AST) και η ορθή έναρξη αγωγής, αποτελούν λύση στο πρόβλημα. Αυτό δεν είναι πάντα εφικτό, διότι οι υπάρχουσες δοκιμασίες αντοχής στα αντιβιοτικά είναι χρονοβόρες.
Τώρα, ερευνητές στην Ουψάλα έχουν αναπτύξει για πρώτη φορά ένα τεστ ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά, το οποίο είναι αρκετά ταχύ για να μπορεί ακόμη και ο εξωτερικός ασθενής να λάβει εξ’αρχής την δέουσα αγωγή άμεσα. “Έχουμε αναπτύξει μια νέα μέθοδο που επιτρέπει τον προσδιορισμό των προτύπων βακτηριακής αντοχής στις λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος σε 10 έως 30 λεπτά. Συγκριτικά, ο προσδιορισμός αντοχής που χρησιμοποιείται σήμερα απαιτεί μία έως δύο ημέρες. Η νέα ταχεία δοκιμασία βασίζεται σε ένα νέο πλαστικό μικρορευστό, όπου τα βακτήρια παγιδεύονται και η ανάλυση της βακτηριακής ανάπτυξης πραγματοποιείται σε κυτταρικό επίπεδο», λέει ο διδακτορικός φοιτητής Ozden Baltekin, ο οποίος υλοποίησε το μεγαλύτερο μέρος του πειραματικού έργου.
Η μέθοδος “fastest” βασίζεται σε ευαίσθητες οπτικές και αναλυτικές τεχνικές που αναπτύχθηκαν για να μελετήσουν τη συμπεριφορά μεμονωμένων βακτηρίων. Η παρακολούθηση του εάν μεμονωμένα βακτήρια αναπτύσσονται παρουσία αντιβιοτικών (δηλαδή είναι ανθεκτικά) ή όχι (είναι ευαίσθητα) αποκαλύπτει την αντοχή ή την ευαισθησία τους μέσα σε λίγα λεπτά. “Είναι σπουδαίο ότι ερευνητικές μέθοδοι που έχουν αναπτυχθεί για την αντιμετώπιση θεμελιωδών ζητημάτων στη μοριακή βιολογία μπορούν να βοηθήσουν σε μια τέτοια εξαιρετικά σημαντική ιατρική εφαρμογή”, λέει ο Johan Elf, ένας από τους ερευνητές της μελέτης.
Η μέθοδος ανίχνευσης αναπτύσσεται τώρα σε ένα φιλικό προς το χρήστη προϊόν και αναμένεται να αυτοματοποιηθεί και να δοκιμασθεί σε λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος μέσα σε λίγα έτη. “Η ελπίδα είναι ότι στο μέλλον η μέθοδος θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στα νοσοκομεία και στα κέντρα υγείας για να παρέχει γρήγορα σωστή θεραπεία και να μειώσει την περιττή χρήση αντιβιοτικών”, λέει ο Dan Andersson, έτερος ερευνητής της μελέτης.«Πιστεύουμε ότι αυτή η μέθοδος θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και για άλλους τύπους λοιμώξεων, όπως οι αιματογενείς λοιμώξεις, όπου η άμεση, σωστή επιλογή αντιβιοτικού είναι κρίσιμη για τους ασθενείς».