Δεκαετίες προόδου όσον αφορά το προσδόκιμο ζωής, την εκπαίδευση και την οικονομική ευημερία έχουν αρχίσει να ξετυλίγονται μετά την πανδημία, αναφέρει μια νέα έκθεση του ΟΗΕ. Τα τελευταία δύο χρόνια, εννέα στις 10 χώρες έχουν υποχωρήσει στον Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης του ΟΗΕ. Ο Covid-19, ο πόλεμος στην Ουκρανία και ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής ενοχοποιούνται για την αντιστροφή της παγκόσμιας ανάπτυξης. Ο Δείκτης Ανθρώπινης Ανάπτυξης ξεκίνησε το 1990 σε μια προσπάθεια να δούμε πέρα από το ΑΕΠ ως μέτρο ευημερίας.
Η Ελβετία βρίσκεται στην κορυφή του δείκτη φέτος με προσδόκιμο ζωής 84 χρόνια, κατά μέσο όρο 16,5 χρόνια στην εκπαίδευση και μέσο μισθό 66.000 $. Στο άλλο άκρο της κλίμακας είναι το Νότιο Σουδάν, όπου το προσδόκιμο ζωής είναι 55, οι άνθρωποι περνούν μόλις 5,5 χρόνια στο σχολείο κατά μέσο όρο και κερδίζουν 768 δολάρια το χρόνο. Οι οπισθοδρομήσεις στην πλειονότητα των 191 χωρών που περιλαμβάνονται στον δείκτη, ειδικά στο προσδόκιμο ζωής, έχουν επαναφέρει τα επίπεδα ανάπτυξης σε αυτά του 2016, αντιστρέφοντας μια τάση 30 ετών.
Διάγραμμα που δείχνει την άνοδο και την πτώση του δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης
Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση έχει μειωθεί κατά περισσότερο από δύο χρόνια από το 2019. Σε άλλες χώρες η μείωση είναι πολύ μεγαλύτερη. Με τα χρόνια από τότε που εισήχθη ο δείκτης, πολλές χώρες αντιμετώπισαν κρίσεις και υποχώρησαν, αλλά η παγκόσμια τάση κινούνταν σταθερά ανοδικά. Πέρυσι ήταν η πρώτη φορά που ο δείκτης υποχώρησε συνολικά από τότε που ξεκίνησαν οι υπολογισμοί και τα φετινά αποτελέσματα ενίσχυσαν αυτή την πτωτική τάση. Ωστόσο, ο αντίκτυπος ήταν άνισος. Τα δύο τρίτα των πλούσιων χωρών ανέκαμψαν πέρυσι, ενώ οι περισσότερες άλλες συνέχισαν να μειώνονται.
Ο φετινός δείκτης βασίζεται σε στοιχεία του 2021. «Αλλά οι προοπτικές για το 2022 είναι ζοφερές», λέει ο Achim Steiner, ένας από τους συγγραφείς του, ο οποίος επισημαίνει ότι περισσότερες από 80 χώρες αντιμετωπίζουν προβλήματα αποπληρωμής του εθνικού τους χρέους. «Ογδόντα χώρες βρίσκονται ένα βήμα μακριά από την αντιμετώπιση αυτού του είδους κρίσης είναι μια πολύ σοβαρή προοπτική», λέει. «Βλέπουμε βαθιές διαταραχές, το τέλος των οποίων θα διαδραματιστεί σε αρκετά χρόνια».
