Αθήνα, 21 Μαΐου 2021
Ο Νίκος Χαρδαλιάς ανέφερε: «Άλλη μια δύσκολη βραδιά ολοκληρώθηκε. Συνεχίστηκαν αδιάκοπα για δεύτερο βράδυ οι προσπάθειες κατάσβεσης της πυρκαγιάς που ξεκίνησε χθες στην περίμετρο του οικισμού Σχίνος, με τους ανέμους να πνέουν ισχυροί καθ’ όλο αυτό το διάστημα. Παραμένουν σε κατάσταση επιφυλακής οι δυνάμεις του Πυροσβεστικού Σώματος σε όλη την ηπειρωτική Ελλάδα. Συνολικά επιχειρούν 278 πυροσβέστες, με 10 ομάδες πεζοπόρου, 89 οχήματα και όλα τα διαθέσιμα στη χώρα εναέρια μέσα. Παράλληλα συνδράμουν προσωπικό και μηχανήματα των Ενόπλων Δυνάμεων, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και εθελοντές της Πολιτικής Προστασίας.
Δύσκολη η εξέλιξη της φωτιάς την νύχτα
- Κατά τη διάρκεια της νύχτας τα μέτωπα ήταν πολλά και εξαιρετικής επικινδυνότητας για τις δυνάμεις μας. Δόθηκε μάχη για να προστατευτούν κατοικίες στις περιοχές Πευκογιαλός, όπου η πυρκαγιά κινούνταν προς το παραλιακό μέτωπο απειλώντας όλες τις κατοικίες του οικισμού, στις Αιγειρούσες, όπου η φωτιά απείλησε όλον τον οικισμό και τις κατοικίες σε όλη την περίμετρο, στον Παρασκευά και την Ιερά Μονή Αϊ Γιάννη, όπου η πυρκαγιά πέρασε μέσα από τον οικισμό και τη Μονή με μεγάλη ένταση και οι δυνάμεις έδωσαν μάχη κτίριο-κτίριο, όπως και στα Σπάρτα. Καθώς και στις περιοχές Χάνι και Πευκενέας όπου απείλησε μεμονωμένα διάσπαρτα κτίρια.
Τα στοιχήματα που έπρεπε να κερδηθούν
- Επίσης, το βράδυ είχαμε να κερδίσουμε δύο μεγάλα επιχειρησιακά στοιχήματα. Να αποτραπεί η επέκταση της φωτιάς στην δυτική πλευρά της πυρκαγιάς, ώστε να μην επεκταθεί προς τα νότια και να μην απειληθεί το καταφύγιο άγριας ζωής Πλάτανος- Μύλοι, αλλά και να ανασχεθεί η πορεία της φωτιάς στη νοτιοανατολική πλευρά και προς την πόλη των Μεγάρων, μέσα από τα δυσπρόσιτα ρέματα της ευρύτερης περιοχής της Ι.Μ. του Αγ. Ιερόθεου.
- Και στις δύο αυτές περιπτώσεις και κάτω από εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες με ριπές ανέμων να ξεπερνούν τα 8 μποφόρ και φλόγες μεγάλου ύψους που δημιουργούσαν στροβιλισμούς, μικροκλίμα και μεγάλα θερμικά φορτία, κερδίσαμε το στοίχημα. Οποιαδήποτε άλλη εξέλιξη θα ήταν ολέθρια τόσο για το Καταφύγιο, όσο και για την ευρύτερη περιοχή των Μεγάρων.
- Παράλληλα, για δεύτερη συνεχόμενη νύχτα, η Πυροσβεστική και η ΕΛ.ΑΣ χρειάστηκε να προχωρήσουν σε επιπλέον οργανωμένες απομακρύνσεις προληπτικού χαρακτήρα στις Αιγειρούσες, Πευκενέα και Ιερόθεο, συμπεριλαμβανόμενης και της Ιεράς Μονής ενώ εκδόθηκαν τέσσερα μηνύματα από το 112 με αυστηρά τοπικό χαρακτήρα για τους οικισμούς και τις περιοχές που αντιμετώπιζαν πιθανό κίνδυνο από τις απότομες αλλαγές της φοράς των ανέμων.
- Δυστυχώς, η δεύτερη απεικόνιση μέσω της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Copernicus δίνει πάνω από 40.000 στέμματα καμένης δασικής έκτασης, ενώ θα ήθελα να σας ενημερώσω ότι υπήρξαν ζημιές και σε κάποιες περιπτώσεις καταστροφή σε οικίες που στην συντριπτική τους πλειοψηφία ήταν εξοχικές ή αγροικίες απομακρυσμένες από οργανωμένους οικισμούς. Η καταγραφή των ζημιών είναι ήδη σε εξέλιξη.
Πως εξελίχθηκαν οι άνεμοι το ξημέρωμα
- Το ξημέρωμα μας βρήκε με ανέμους 5-6 μποφόρ και με ριπές που αγγίζουν και τα 7, με εστίες στην ανατολική πλευρά της πυρκαγιάς από Αιγειρούσες μέχρι Χάνι, ενώ στη δυτική στην περιοχή του Σχίνου η εικόνα δείχνει σαφώς καλύτερη. Από το πρώτο φως, στις 6 το πρωί, επιχειρούν μαζί με τις επίγειες δυνάμεις τα εναέρια μέσα και συγκεκριμένα 8 αεροσκάφη Canadair (σε κύκλο 4 αεροσκαφών), 10 PZL (σε κύκλο 30 λεπτών), 2 Ελικόπτερα Chinook του Στρατού ξηράς, 1 SuperPuma του Πυροσβεστικού Σώματος, 2 συντονιστικά ελικόπτερα της Πυροσβεστικής και 1 της ΕΛ.ΑΣ, ενώ στο σημείο παραμένουν ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας, Βασίλειος Παπαγεωργίου, ο Εθνικός Διοικητής Πολιτικής Προστασίας, Θεοδόσιος Δημακογιάννης και συντονίζει ο Αρχηγός της Πυροσβεστικής, Αντιστράτηγος Στέφανος Κολοκούρης.
Ο μηχανισμός παραμένει σε απόλυτη επιφυλακή και επαγρύπνηση. Η προσπάθεια συνεχίζεται -και πιστέψτε με είναι τιτάνια- και είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι ότι στη διάρκεια της μέρας και με τη σταδιακή βελτίωση των καιρικών συνθηκών η πυρκαγιά θα οριοθετηθεί, ενώ όλες οι δυνάμεις μας θα παραμείνουν σε κάθε περίπτωση στο πεδίο μέχρι την πλήρη κατάσβεσή της».
Απαντήσεις στις ερωτήσεις
- Απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις, ο Υφυπουργός σημείωσε: «Καταρχάς, για το θέμα του 112, επειδή για άλλη μια φορά, διαβάζω μια κριτική η οποία είναι παντελώς άδικη, πρέπει να ξεκαθαριστεί το εξής: το 112 είναι η έσχατη λύση, είναι το τελευταίο εργαλείο που έχουμε για ο ζήτημα της οργανωμένης απομάκρυνσης των πολιτών. Πρώτα χρησιμοποιούμε τα πρωτόκολλα και τους συμβατικούς τρόπους απομάκρυνσης και αν για οποιονδήποτε λόγο, είτε δεν προλαβαίνουμε, είτε υπάρχει πρόβλημα, είτε κάποιες συνθήκες καιρικές δεν το επιτρέπουν, τότε έχουμε την δυνατότητα του 112.
- Κατά την πρώτη νύχτα, πολύ συγκροτημένα και πειθαρχημένα, έγινε η απομάκρυνση των πολιτών. Δεν χρειάστηκε να ενεργοποιήσουμε το 112. Στις περιπτώσεις που είδαμε ότι η αλλαγή των ανέμων ή η ισχυροποίησή τους ή κάποια ζητήματα υπερτοπικά μπορούσαν ενδεχομένως να δημιουργήσουν πρόβλημα στην ανθρώπινη ζωή, βεβαίως και το ενεργοποιήσαμε. Το 112 δεν είναι μηχανισμός ενημέρωσης. Το 112 είναι ένας μηχανισμός ο οποίος πρέπει να αξιοποιείται με φειδώ και με μόνο μέλημα το πώς θα σώσουμε ανθρώπινες ζωές.
- Σχετικά με τα εναέρια μέσα: Όλα τα διαθέσιμα εναέρια μέσα τέθηκαν στην υπηρεσία των επίγειων μέσων. Βεβαίως, είμαστε άτυχοι -θα μου επιτρέψετε να πω- διότι γνωρίζετε ότι εδώ και 15 χρόνια και με βάση τον ευρωπαϊκό σχεδιασμό των 120 ημερών, τα μισθωμένα εναέρια μέσα που έχουμε κάθε χρόνο αναπτύσσονται στο διάστημα από τις 25 Μαΐου μέχρι τις 10 Ιουνίου, ώστε να μπορέσουμε να φτάσουμε μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου. Εμείς, δηλαδή, αντιμετωπίσαμε μια εξαιρετικά δύσκολη πυρκαγιά σε μια χρονική συγκυρία εκτός της βασικής αντιπυρικής περιόδου χωρίς τα 29 μισθωμένα μέσα – 12 μεσαίου τύπου, 10 βαρέως τύπου, χωρίς τα Ericsson και το βασικότερο, χωρίς τα 2 επιπλέον εργαλεία που θα έχουμε φέτος που είναι τα AirTractor και το ρωσικό το Beriev Βε-200 με τη δυνατότητα των 12 τόνων.
- Ήταν μια δύσκολη φωτιά. Θα σας πω μόνο χαρακτηριστικά ότι την πρώτη μέρα, σε 4μιση ώρες η φωτιά «περπάτησε» 10,3 χλμ. Και όλα αυτά μέσα σε οικισμούς, κάτω από δύσκολες συνθήκες. Και νομίζω φάνηκε ότι ο μηχανισμός από την πρώτη στιγμή τέθηκε σε επιφυλακή κι ήταν σε εγρήγορση. Και κάθε φορά που θα έχουμε τέτοιου είδους προκλήσεις, το κύριο μέλημά μας είναι το πώς θα προφυλάξουμε και θα διαφυλάξουμε την ανθρώπινη ζωή».
- Σε διευκρινιστική ερώτηση σχετικά με τα εναέρια μέσα και την πλήρη ανάπτυξή τους, ο ίδιος σημείωσε: «Η ανάπτυξη των μέσων ξεκινάει από τις 25 Μαΐου και ολοκληρώνεται γύρω στις 10-15 Ιουνίου. Άρα, στις 15 Ιουνίου, έχουμε την πλήρη δύναμή μας παρούσα. Σε κάθε περίπτωση, όμως, ξέρετε πολύ καλά ότι οι φωτιές σβήνουν από τις επίγειες δυνάμεις. Και νομίζω ότι και το προσωπικό μας και πολύ εκπαιδευμένο είναι και αυταπάρνηση μεγάλη έχει δείξει – κι αυτό φάνηκε όλες αυτές τις συνεχόμενες ώρες που βρίσκονται εκεί στο πεδίο, όλα τα στελέχη μας με μόνο τους μέλημα, με μόνο τους στοίχημα να προσπαθήσουμε να οριοθετήσουμε μια φωτιά. Ως προς το μέγεθος της πυρκαγιάς και τη χρονική συγκυρία, δηλαδή νωρίς τον Μάιο, κάτι ανάλογο είχε να συμβεί πριν από 21 χρόνια, το 2000 στη Σάμο. Ο σχεδιασμός μας πάντως για τα εναέρια μέσα προχωράει κανονικά.
- Θα πρέπει να σταθώ σε ένα κομμάτι που αφορά στην ανάγκη όλοι όσοι εμπλέκονται στο ζήτημα της πρόληψης να ολοκληρώσουν τους καθαρισμούς που χρειάζονται. Εμείς, από πλευράς Πολιτικής Προστασίας και σε αυτήν την περίπτωση κάναμε αυτό που έπρεπε, δίνοντάς τους τα εργαλεία, τις δυνατότητες και κηρύσσοντας κάποιες περιοχές σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
- Ειδικότερα για τη συγκεκριμένης φωτιά, θα πρέπει να πω ότι πρόκειται για ιδιωτικά δάση. Η διαχείρισή τους δηλαδή γίνεται από τους δασοκτήμονες, και όχι από το κράτος, όμως αυτό δεν αποτελεί οποιαδήποτε δικαιολογία, αντίθετα είναι και ένα μήνυμα ότι σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία, με την κλιματική αλλαγή και τα δεδομένα να αλλάζουν συνεχώς, θα πρέπει ο καθένας να κάνει αυτό που πρέπει. Εμείς έχουμε αναλάβει και επιπλέον πρωτοβουλίες σε αυτή την κατεύθυνση. Ήδη βλέπετε ότι καθαρίζεται η Ιπποκράτειος Πολιτεία, ήδη έχουν ξεκινήσει καθαρισμοί στο Τατόι και η υπογειοποίηση των καλωδίων. Είμαστε στο πλευρό των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των εμπλεκόμενων φορέων συμπληρωματικά, επικουρικά, έτσι ώστε να μπορέσουμε να προλάβουμε καταστάσεις και αυτό που λέγεται πρόληψη να μην είναι απλά στα χαρτιά, αλλά να αρχίσει να παίρνει σάρκα και οστά».
- Σε ερώτηση για την έρευνα που είναι σε εξέλιξη για τα αίτια της πυρκαγιάς, ο ίδιος ανέφερε: «Προχωράει η ανακριτική διαδικασία. Με εντολή του Αρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος, κλιμάκιο της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού (ΔΑΕΕ) με έμπειρα στελέχη, μετέβη μέσα στις τρεις πρώτες ώρες στην περιοχή. Το σημείο έναρξης της πυρκαγιάς είναι δεδομένο. Το ποιος έχει ή όχι την ευθύνη θα φανεί μέσα από τη διαδικασία της προανάκρισης. Εάν υπήρχε οποιαδήποτε σύλληψη ή προσαγωγή, να είστε σίγουροι ότι θα σας είχαμε ενημερώσει. Σας ευχαριστώ».