«Έχουμε να συζητήσουμε σήμερα ένα τεράστιο νομοσχέδιο, ένα σπονδυλωτό νομοσχέδιο, το πρώτο νομοσχέδιο μετά από δεκαέξι δεκαοκτώ μήνες από το Υπουργείο Υγείας. Μετά από μία περίοδο νηνεμίας, τις τελευταίες λίγες ώρες άρχισε να «βρέχει» κυριολεκτικά τροπολογίες’’, είπε ο βουλευτής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης και υπεύθυνος του τομέα υγείας, κ. Κώστας Μπαργιώτας, σήμερα , στην Βουλή κατά την διάρκεια της ψήφισης του πολυνομοσχέδιου για την Υγεία .
Πριν από λίγο -κύριε Υπουργέ, θα ζητήσω να το διασταυρώσετε και να μου πείτε- φάνηκε ότι υπήρξε είδηση στον ελληνικό Τύπο ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητάει το πάγωμα των άρθρων 96 και 97 και τρίμηνη διαβούλευση.
Μερικές είναι σημαντικότατες και πολύ μεγάλες. Πριν από δευτερόλεπτα πήρα στα χέρια μου μια τροπολογία που αφορά την τιμολόγηση των φαρμάκων, την οποία δεν μπόρεσα να διαβάσω. Γι’ αυτό, κύριε Πρόεδρε, θα ζητήσουμε την ελαστικότητα στον χρόνο, σε δεύτερο χρόνο, για να τοποθετηθούμε επί των τροπολογιών, όταν ολοκληρωθεί η συνεχιζόμενη κατάθεση τροπολογιών.
Μεταμφίεση του ΚΕΕΛΠΝΟ …
Όσον αφορά το ΚΕΕΛΠΝΟ, είπα πολλές φορές και θα το ξαναπώ και σήμερα: Στην ουσία πρόκειται περί μεταμφιέσεως άνευ ιδιαιτέρου νοήματος, καθώς ακόμα και η αλλαγή του χαρακτήρα από νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου σε νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, ουσιαστικά αδρανοποιείται, απενεργοποιείται από το γεγονός ότι το άρθρο 54 προβλέπει μία συγκεκριμένη διαδικασία απευθείας αναθέσεων κατά παρέκκλιση της κείμενης νομοθεσίας για τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου. Δεν μπορεί να γίνει αλλιώς σε έναν οργανισμό σαν το ΚΕΕΛΠΝΟ. Γι’ αυτό και δεν θα έπρεπε να έχει αλλάξει το καθεστώς από νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου σε νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου.
Ακούω τον Υπουργό να αναφέρεται διαρκώς σε εκκαθάριση εν λειτουργία και εξυγίανση του ΚΕΕΛΠΝΟ. Καμία αντίρρηση. Αυτό σημαίνει ότι το θεσμικό πλαίσιο είχε τις δυνατότητες και της διαφάνειας και του ελέγχου και της εξυγίανσης. Δεν χρειαζόταν να αλλάξει η μορφή και πολύ περισσότερο δεν χρειαζόταν προφανώς, να αλλάξει το όνομα. Όλα αυτά γίνονται για ένα πολύ συγκεκριμένο λόγο, για να μπορεί ο κ. Πολάκης, όπως είπα κι άλλες φορές, να διατείνεται ότι έκανε μία μεγάλη αλλαγή, χωρίς στην πραγματικότητα να έχει κάνει απολύτως τίποτα.
Έχω ξαναπεί: Εδώ στο ΚΕΕΛΠΝΟ όποια προβλήματα υπήρχαν -που υπήρχαν- διαχείρισης ή διαφάνειας δεν απαντώνται απ’ αυτήν την αλλαγή. Δεν υπάρχει καμία διάταξη η οποία να βελτιώνει τη διαφάνεια και τον τρόπο διαχείρισης των κονδυλίων του οργανισμού είτε τον λένε ΚΕΕΛΠΝΟ είτε τον λένε ΕΟΔΥ. Σε αυτό το νομοσχέδιο δεν υπάρχει καν η υποχρέωση κατάθεσης ισολογισμών και απολογισμών. Θα κατατεθεί υπουργική απόφαση σε δεύτερο χρόνο, που θα προβλέπει τον τρόπο με τον οποίο γίνεται ο έλεγχος της διαχείρισης. Πάμε από ένα αδιαφανές και προβληματικό ενδεχομένως, ΚΕΕΛΠΝΟ σε ένα ακόμα χειρότερο ΕΟΔΥ, όσον αφορά τη διαφθορά, όσον αφορά τη διαφάνεια και τη διαχείριση του δημόσιου χρήματος. Επίσης, πάμε από έναν οργανισμό, που καλώς ή κακώς είχε ένα προσωπικό, το οποίο σήμερα πρέπει να περάσει ξανά «κρισάρα» και θα είναι για πολύ καιρό έρμαιο και όμηρος του Υπουργείου δια μέσω του υπηρεσιακού συμβουλίου του Υπουργείου και κυρίως, πάμε στην απομάκρυνση αρκετών από τους επιστήμονες του ΚΕΕΛΠΝΟ.
Σας άκουσα προηγουμένως, κύριε συνάδελφε, να λέτε σωστά ότι το ΚΕΕΛΠΝΟ, στο ιατρικό κομμάτι και στο κομμάτι της παρακολούθησης των επιδημιών, έχει εξαιρετικούς επιστήμονες και εξαιρετική παρουσία και ιστορικό. Καταστρέφετε το brandname, αλλάζοντας όνομα και με την πρόβλεψη που έχει το νομοσχέδιο για τη μετατροπή των πανεπιστημιακής εκπαίδευσης θέσεων γιατρών σε γιατρούς δημόσιας υγείας του ΕΣΥ, ουσιαστικά αν ισχύσει -ευτυχώς υπάρχουν τριάντα μήνες-, απωθούνται και οδηγούνται στην έξοδο του ΚΕΕΛΠΝΟ οι περισσότεροι γιατροί, οι οποίοι δεν θα μείνουν. Συν το γεγονός ότι εδώ υπάρχει σημαντικό νομικό πρόβλημα. Οι γιατροί δημόσιας υγείας του ΕΣΥ είναι γενικοί γιατροί και γιατροί ιατρικής εργασίας. Δεν προβλέπεται κανένας άλλος ούτε λοιμωξιολόγοι ούτε ηπατολόγοι ούτε καμία άλλη από τις πολλές και σημαντικές ειδικότητες που χρειάζεται για να λειτουργήσει ο ΕΟΔΥ ή το ΚΕΕΛΠΝΟ, καθώς είναι το ίδιο πράγμα.
Εδώ σε αυτό δεν χωρούν ούτε πανεπιστημιακοί ούτε ιδιώτες εγνωσμένου κύρους ούτε άνθρωποι οι οποίοι έχουν τις δυνατότητες και το επιστημονικό υπόβαθρο για να τρέξουν από βαθμούς διευθυντή και υπεύθυνου προγραμμάτων τα αναγκαία προγράμματα του ΚΕΕΛΠΝΟ. Απλώς θα απωθηθούν και θα φύγουν. Είναι σαφώς μία προσπάθεια απώθησης των γιατρών του ΚΕΕΛΠΝΟ και αντικατάστασή τους, «Κύριος οίδε» από ποιους. Τώρα αν πιστεύετε ότι με το καθεστώς πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, το οποίο εισάγεται στο ΚΕΕΛΠΝΟ ή θα εισαχθεί αν και όταν σε τριάντα μήνες, θα βρείτε γιατρούς με τα προσόντα που περιέγραψα προηγουμένως, για να λειτουργήσει ο Οργανισμός, σας θυμίζω απλώς το ναυάγιο και του Βατερλό των ΤΟΜΥ, οι οποίες δεν βρίσκουν προσωπικό ακριβώς για τον ίδιο λόγο. Διότι το περιοριστικό εργασιακό απωθεί τους περισσότερους νέους γιατρούς, πολλώ δε μάλλον τους ώριμους επιστήμονες.
Φαρμακευτική πολιτική
Για τη φαρμακευτική πολιτική θα κάνω ένα πρώτο σχόλιο γι’ αυτό που έλαβα. Στην Ελλάδα τα τελευταία τέσσερα χρόνια ασκείται δια αποσπασματικών τροπολογιών. Θα ήταν καλό κάποια στιγμή, όπως κάνουμε με τις κλινικές σήμερα που κωδικοποιούμε τη νομοθεσία, να κωδικοποιήσουμε κάποια στιγμή και τις τροπολογίες που αφορούν την τιμολόγηση και τη διακίνηση των φαρμάκων, γιατί αρχίζει να γίνεται εξαιρετικά πολύπλοκο το νομικό πλαίσιο.
Όσον αφορά τις κλινικές, κωδικοποίηση της νομοθεσίας είναι όντως. Δεν αλλάζουν πολλά πράγματα, δεν κλείνει καμία από τις παλιές κλινικές και είναι θετικό αυτό καταρχήν. Υπήρξε μια περίοδος στην οποία υπήρξε μια ενδιάμεση εγκύκλιος του υπουργείου, η οποία ουσιαστικά απειλούσε με κλείσιμο έναν μεγάλο αριθμό των παλαιών κλινικών. Εκεί κάποιοι αναγκάστηκαν είτε να κλείσουν είτε να κάνουν αδικαιολόγητα μεγάλες επενδύσεις, οι οποίες αποδεικνύονται από το σημερινό πλαίσιο αχρείαστες. Είναι ένα μεγάλο θέμα. Και ταυτόχρονα, γίνεται μια προσπάθεια να κωδικοποιηθεί η νομοθεσία. Έχουμε ουσιαστικά κλινικές τριών ταχυτήτων πλέον: αυτές που λειτουργούν με το νομικό πλαίσιο του 1992, του 2000 και το σημερινό που είναι ιδιαίτερα αυστηρό.
Για τα άρθρα, οι παρατηρήσεις έχουνε γίνει. Για το άρθρο 3 που προβλέπει τις ασυμβατότητες και την αδυναμία λήψης άδειας, έχουμε πει ότι είναι ιδιαίτερα αυστηρό. Σε ό,τι αφορά τους υπόδικους, είναι έως και νομικά προβληματικό και πρέπει να αντιμετωπιστεί. Προτείναμε να υιοθετηθεί το αντίστοιχο άρθρο για τις μονάδες ημερήσιας νοσηλείας, που προβλέπει κάπως διαφορετικά πράγματα. Εσείς το νομοθετήσατε. Καλό θα ήταν να το δείτε. Περιμένουμε να το δείτε.
Για το άρθρο 8 είπα ότι αφορά έναν πολύ μικρό αριθμό κλινικών του παρελθόντος που έχει κατασκευαστεί με τις παλιές οδηγίες, οι οποίες είναι λειτουργικά αυτόνομες, αλλά έχουν και μια άλλη χρήση στο ίδιο κτήριο, η οποία δεν έχει καμία σχέση με την κλινική ούτε λειτουργική ούτε οργανική.
Πρότεινα και τις προάλλες ότι θα ήταν καλό να υπάρχει μια διαδικασία στην οποία το Υπουργείο θα έχει την τελική γνώμη που θα μπορούσε ενδεχομένως κατ’ εξαίρεση να αποδεχθεί όσες παρεκτροπές υπάρχουν εκεί. Και τελικά το άρθρο 21 αφορά τις ποινές και ουσιαστικά είναι η επαναδιατύπωση ενός άρθρου του 2001, που όμως έχει τροποποιηθεί το 2011 σε ό,τι αφορά το επαγγελματικό καθεστώς των πανεπιστημιακών. Το μόνο που κάνει είναι να δημιουργεί αμφιβολίες και φασαρία με τον τρόπο που είναι διατυπωμένο. Αν υπάρχει στην Κυβέρνηση η πολιτική βούληση να αλλάξει το καθεστώς των πανεπιστημιακών γιατρών, όσον αφορά την πλήρη και αποκλειστική απασχόληση, καλό είναι να το συζητήσουμε δια νομολογίας και συζήτησης. Αυτό εδώ απλώς δημιουργεί φασαρία, καθώς νεότερες νομοθετικές ρυθμίσεις και μια σειρά από δικαστικές αποφάσεις το κάνουν άσχετο στην πραγματικότητα και ανίσχυρο. Παρόλα αυτά, η ανακίνηση είναι κατά τη γνώμη μου άνευ ιδιαιτέρας σημασίας και θα έπρεπε να είχε αποφευχθεί εδώ.
Εθνικό Ίδρυμα Νεοπλασιών
Όσον αφορά την ΕΑΝ, το Εθνικό Ίδρυμα Νεοπλασιών είπα και τις προάλλες ότι καταρχήν ακολουθεί ευρωπαϊκά πρότυπα, όσον αφορά τον τρόπο σύστασης και λειτουργίας. Και παρά τις κάποιες επιμέρους επιφυλάξεις που έχουμε, όσον αφορά κυρίως τον έλεγχο από το Υπουργείο του Διοικητικού της Συμβουλίου, θα το στηρίξουμε και το βλέπουμε θετικά. Το μεγάλο ερωτηματικό είναι το πώς θα δημιουργηθεί ένας τόσο μεγάλος, αναγκαίος, αλλά πολύ μεγάλος οργανισμός, με μηδέν χρηματοδότηση, χωρίς να προβλέπεται στην έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους για το 2019 ούτε μία δραχμή, χωρίς να υπάρχει καμία πρόβλεψη για τη σταδιακή έστω έναρξη χρηματοδότησης από το επόμενο έστω έτος. Αποτελεί μεγάλη απορία το πώς θα λειτουργήσει και πώς θα ξεκινήσει αυτή η μεγάλη διαδικασία.
Για την τροποποίηση του Οργανισμού είπα ό,τι είχα να πω. Είναι απορίας άξιο, γιατί αλλάζει σε τέτοια έκταση ο Οργανισμός του Υπουργείου, ο οποίος δεν είναι ούτε ένα χρόνο παλιός. Ουσιαστικά, το διάταγμα ήταν του 2017. Έχετε αποδείξει ότι έχετε χιούμορ σε όλη αυτήν τη διαδικασία, με την ίδρυση αυτόνομου τμήματος ιατρικού τουρισμού στο Υπουργείο. Η Κυβέρνηση που δεν έχει κάνει απολύτως τίποτα για τον ιατρικό τουρισμό -που είναι μία πολύ σημαντική κατά τη γνώμη μου δραστηριότητα, από την οποία η Ελλάδα μόνο κέρδη θα μπορούσε να έχει-, δεν έχει γίνει το παραμικρό τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Μας μάρανε η αυτόνομη διοίκηση στο Υπουργείο. Μακάρι να δουλέψει για τους επόμενους, αλλά η πολιτική βούληση έλειψε για τον ιατρικό τουρισμό, σχέδιο και ενίσχυση κάποιων επενδύσεων, που ενώ είχαν αρχίσει ήδη από το 2013 και 2014 ουσιαστικά εγκαταλείφθηκαν από τους ξένους, που είχαν έρθει να επενδύσουν στην Ελλάδα στον τομέα, ακριβώς γιατί το καθεστώς ήταν τέλειο επισφαλές, ειδικά αμέσως μετά από τα κατορθώματα του καλοκαιριού του 2015.
Έρχομαι στο μεγάλο θέμα που αφορά την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, για το οποίο δεν άκουσα, επαναλαμβάνω, ούτε μία κουβέντα. Τα πάντα περνούν στην ΗΔΙΚΑ. Διαδικασίες που είχε ξεκινήσει ο ΕΟΠΥΥ, αρμοδιότητες που είχε ο ΕΟΠΥΥ, μητρώα τα οποία έχει χρηματοδοτήσει και είχε ξεκινήσει ο ΕΟΠΥΥ, ο φάκελος ασθενών και πολλά άλλα πράγματα, περνάνε στην ΗΔΙΚΑ υπό την εποπτεία του Υπουργείου. Δεν λέω ότι είναι λάθος. Λέω ότι αυτό που γινόταν μέχρι σήμερα ήταν λάθος. Όλοι ξέρουμε ότι εξελίσσεται ένας πόλεμος κυριολεκτικά, πολυεπίπεδος, κομματικός, ενδοκομματικός, ενδοκυβερνητικός, πόλεμος συμφερόντων ιδιωτικών που συνασπίζονται πίσω από τους δύο οργανισμούς, πόλεμος μεταξύ των δύο οργανισμών και αυτό που συζητάμε σήμερα και προσπαθούμε να το περάσουμε στη ζούλα είναι ακόμα ένα επεισόδιο ενός ματς, το οποίο δεν φαίνεται να τελειώνει.
Η διαχείριση της ψηφιακής πληροφορίας, ουσιαστικά ένα από τα πιο σημαντικά κομμάτια της διακυβέρνησης του ΕΣΥ που είναι η ψηφιακή υγεία και η ψηφιακή διακυβέρνηση, δεν μπορεί να γίνεται ευκαιριακά ή ως αποτέλεσμα ενδοκομματικών, ενδοκυβερνητικών, δεν ξέρω ποιων άλλων συγκρούσεων. Θέλουμε και χρειαζόμαστε μία συγκεκριμένη πολιτική, η οποία με διαφάνεια και με συγκεκριμένο τρόπο και ιεράρχηση θα αναλάβει την ανάπτυξη ψηφιακών εργαλείων, όπως είναι ο ηλεκτρονικός φάκελος ασθενούς και ας είναι καθυστερημένος και ξεπερασμένος πλέον, όπως είναι τα απαραίτητα ηλεκτρονικά μητρώα ασθενών, όπως είναι μία σειρά από ψηφιακές λειτουργίες. Θα τις αναλάβει με συγκεκριμένο τρόπο. Τα big data, τα λεγόμενα μεγάλα δεδομένα, για τα οποία γίνεται, επιτρέψτε μου τη λέξη, το «πατιρντί» εδώ και πολλά χρόνια, είναι πόρος δημόσιος, είναι περιουσία του ελληνικού λαού. Έχουν συγκεντρωθεί τεράστια στοιχεία τα τελευταία δέκα χρόνια που λειτουργεί η ηλεκτρονική συνταγογράφηση για τα φάρμακα, πολύτιμα για τις εταιρείες, ακόμη πιο πολύτιμα για το Υπουργείο Υγείας. Είμαι σε θέση να γνωρίζω ότι διάφορα κομμάτια κυκλοφορούν και διαχειρίζονται από διάφορους με αδιαφανείς τρόπους και ο μόνος ο οποίος δεν έχει αναρτήσει στοιχεία επεξεργασμένα ή προς επεξεργασία είναι το ελληνικό δημόσιο με διαφανή τρόπο, όπως αρμόζει. Νομίζω ότι το θέμα πρέπει να λυθεί.
Κύριε Υπουργέ, περιμένω να ακούσω ποιες είναι οι επιλογές της Κυβέρνησής σας και του Υπουργείου σχετικά με την ηλεκτρονική διακυβέρνηση και γιατί έγιναν οι επιλογές που έγιναν που, όπως ξέρετε πολύ καλά -καλύτερα από εμένα- ξεσήκωσαν επανάσταση στον ΕΟΠΥΥ. Δεν λέω ότι έγινε σωστά. Κυρίως γιατί έγινε ξαφνικά; Έγινε με έναν τρόπο αδιαφανή και δεν διαγράφεται καμία συγκεκριμένη πολιτική.
Προστασία δεδομένων
Όσον αφορά στο data protection, στηνπροστασία των δεδομένων είναι θετικό ότι συστήνεται για πρώτη φορά θέση υπεύθυνου διαχείρισης δεδομένων. Υπάρχει πολύ μεγάλος δρόμος, δυστυχώς, στην Ελλάδα μέχρι να πετύχουμε τη συμμόρφωση με τις ευρωπαϊκές Οδηγίες. Είναι, όμως, ένα πολύ μεγάλο θέμα.
Χώροι εποπτευόμενης χρήσης. Θα προσπαθήσω να είμαι τηλεγραφικός από εδώ και πέρα. Είπα και προχθές ότι κάναμε την τροπολογία από το καλοκαίρι. Ελέχθη ότι εκκρεμούν ορισμένες λεπτομέρειες και ότι θα προχωρήσουμε σύντομα στη νομοθέτηση. Οι λεπτομέρειες που εκκρεμούσαν το καλοκαίρι φαίνεται ότι εκκρεμούν και τώρα, γιατί λέει ότι θα ρυθμιστούν με υπουργική απόφαση σε δεύτερο χρόνο.
Δεν μπορώ να καταλάβω τι είναι αυτό που δεν επιτρέπει στην Κυβέρνηση να νομοθετήσει με συγκεκριμένο τρόπο και χωροταξικά ακόμη, αν θέλετε, αλλά σίγουρα τους κανονισμούς και τον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργήσουν αυτά τα έρμα τα κέντρα. Κάνουμε τη δυσοίωνη πρόβλεψη ότι δεν θα λειτουργήσουν σύντομα και κατά πάσα πιθανότητα όχι από αυτή την Κυβέρνηση, είτε επειδή φοβάται επιστημονικές αντιδράσεις μέσα στους οργανισμούς του Δημοσίου είτε γιατί υπάρχουν αντιδράσεις από τους κατοίκους. Αυτό, όμως, είναι κάτι που πρέπει να γίνει οπωσδήποτε.
Καταθέσαμε τροπολογία τις προηγούμενες μέρες η οποία βελτιώνει, κατά τη γνώμη μας, το συγκεκριμένο άρθρο και επιτρέπει και την εμπλοκή του δήμου εκεί που το επιθυμεί και μπορεί να το κάνει -που πιστεύω ότι θα είναι πολύ μεγάλη βοήθεια- αλλά και την εμπλοκή και τη συνδρομή των ΜΚΟ που ασχολούνται με το θέμα της εποπτευόμενης χρήσης των ναρκωτικών και της αντιμετώπισής τους.
Ας ελπίσουμε ότι κάποια στιγμή οι πραγματικά απαραίτητοι χώροι εποπτευόμενης χορήγησης θα υπάρξουν. Ο Υπουργός έχει αναφέρει με εξαιρετικό τρόπο τα πλεονεκτήματα και τη βιβλιογραφική τεκμηρίωση της ανάγκης της δημιουργίας των χώρων εποπτευόμενης χρήσης. Συμφωνώ απόλυτα. Απομένει η πολιτική βούληση για να αρχίσουν να λειτουργούν. Εδώ και οκτώ μήνες ακούμε «σε λίγο». Ελπίζω αυτή τη φορά να είναι η τελευταία φορά που θα ακούσουμε «σε λίγο».
Ως προς τον ΕΟΜ, είναι θετικότατα τα μέτρα. Καταθέσαμε ακόμη μια τροπολογία για τη μείωση της εμπλοκής του ΚΕΣΥ, που, απ’ ό,τι φαίνεται από τη συζήτηση όλων όσων εμπλέκονται στις μεταμοσχεύσεις στον Εθνικό Οργανισμό, προκαλεί καθυστερήσεις.
Για τα καπνικά είπα από την αρχή ότι το τσουβάλιασμα όλων των προϊόντων όλων των ατμισμάτων και όλων των προϊόντων καπνού, καινοτόμων ή μη, στην ίδια κατηγορία είναι προβληματικό.
Πριν από λίγο -κύριε Υπουργέ, θα ζητήσω να το διασταυρώσετε και να μου πείτε- φάνηκε ότι υπήρξε είδηση στον ελληνικό Τύπο ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητάει το πάγωμα των άρθρων 96 και 97 και τρίμηνη διαβούλευση.