της Νικολέτας Ντάμπου
Το Υπουργείο Υγείας και ο ΕΟΠΥΥ έδωσαν τον Αύγουστο, οριστική λύση στο πρόβλημα χιλιάδων καρκινοπαθών ασθενών για απρόσκοπτη διενέργεια της διαγνωστικής εξέτασης PET-CT, καθώς οι πέντε μεγάλοι ιδιωτικοί όμιλοι είχαν απειλήσει για μη εκτέλεση της εξέτασης αν προμηθεύονταν εκείνοι το ραδιοφαρμακο το οποίο είναι απαραίτητο για την εκτέλεση της εξέταση PET-CT.
Η αιτία ήταν, γιατί οι κλινικές και τα διαγνωστικά κέντρα προμηθεύομενοι αναγκαστικά το ραδιοφάρμακο από τον μοναδικό προμηθευτή παραγωγό στην χώρα μέχρι πρόσφατα, χωρίς κανένα κέρδος , επιβαρύνονταν εκείνοι με υψηλό claw back και όχι ο παραγωγός που ήταν και ο κάτοχος αδείας κυκλοφορίας, όπως συμβαίνει με όλα τα άλλα φάρμακα.
Σύμφωνα με τα όρια δαπανών του ΕΟΠΥΥ, το 2018 η κατηγορία Διαγνωστικό Ραδιοφάρμακο είχε όριο 5.000.000 ευρώ, ενώ το 2017 ήταν 6.900.000 €. Το πρώτο εξάμηνο του 2018, καταλογίστηκε ποσοστό clawback στις εταιρείεςύψους 46,15% επί της υποβαλλόμενης δαπάνης στην υποκατηγορία παρεχόμενης υπηρεσίας υγείας «Διαγνωστικό Ραδιοφάρμακο».
Το γεγονός αυτό επέφερε έντονες αντιδράσεις και διαμαρτυρίες από τους συμβεβλημένους παρόχους και είχε άμεσο αντίκτυπο στην εξυπηρέτηση των ασθενών. Η είσοδος στην ελληνικά αγορά μιας νέας προμηθεύτριας εταιρείας συντέλεσε στη μείωση των τιμών . Έτσι σταμάτησε η επι χρόνια ολοκληρα τιμολόγηση του ραδιοφάρμακου FDG στα 700€ συν το ΦΠΑ, με επιπλέον επιβάρυνση επι του τιμολογίου το τέλος υπέρ ΕΑΕΕ (1,5 %), μετακυλώντας τη δαπάνη στις κλινικές και εν συνεχεία στον ΕΟΠΥΥ.
Αντιδράσεις για την τιμή του ραδιοφαρμάκου
Αντιδράσεις σχετικά με αυτή τη τιμή του ραδιοφαρμάκου υπήρξαν στο παρελθόν και από τα νοσοκομεία (Παπαγεωργίου, Θεαγένειο κα), καθώς η τιμή του ραδιοφαρμάκου κρίνεται υψηλή σε συνάρτηση με τις τιμές στην Ευρώπη.
Εκτός από την υψηλή τιμή του ραδιοφαρμάκου, δημιουργούνταν από καιρό εις καιρο προβλήματα στην εξυπηρέτηση των καρκινοπαθών, λόγο του μικρού χρόνου ημιζωής του ραδιοφαρμάκου καθώς και των εύλογων ελλείψεων λόγω βλαβών η συντηρήσεων της μοναδικής παραγωγικής μονάδας στην χώρα.
Σε αυτό συνέβαλαν τα διάφορα γραφειοκρατικά εμπόδια και παρεμβάσεις που στερούν διαχρονικά την ανάπτυξη και τη δημιουργία και άλλων παραγωγικών μονάδων στην Ελλάδα, εξορκίζοντας επενδύσεις και θέσεις εργασίας αλλά και διατηρώντας ντε φάκτο μια « μονοπωλιακή κατάσταση».
Νέα εργοστάσια παραγωγής ραδιοφαρμάκων
Θετική εξέλιξη αποτελεί η έναρξη κατασκευής δύο νέων εργοστασίων παραγωγής ραδιοφαρμάκων στην Αττική και Θεσσαλονίκη, αλλά δυστυχώς οι διαδικασίες και οι εγκρίσεις (πχ περιβαντολογική αδειοδότηση έργου) κινούνται με αργό ρυθμό και τα ζητήματα αυτά θα πρέπει άμεσα να επιλυθούν από την κυβέρνηση, αν όντως επιθυμεί να διαμορφώσει ένα ευνοικό και ισχυρό επενδυτικό και αναπτυξιακό περιβάλλον.
Με στόχο την επίλυση του θέματος, ο ΕΟΠΥΥ ξεκίνησε τις διαπραγματεύσεις οι οποίες ολοκληρώθηκαν με επιτυχία και επικυρώθηκαν με απόφαση του ΔΣ ΕΟΠΥΥ.
Με την ανωτέρω απόφαση επιτεύχθηκε μείωση της τιμής του ραδιοφαρμάκου FDG από 700€ σε 470€ (~33%) και χωρίς πρόσθετες επιβαρύνσεις του ΕΟΠΥΥ (όπως το τέλος υπερ ΕΑΕΕ) και φυσικά επέφερε την αποδέσμευση των κλινικών και των διαγνωστικών εργαστηρίων με τμήμα PET-CT από το clawback του διαγνωστικού ραδιοφαρμάκου, ικανοποιώντας το πάγιο αίτημα τους και εξασφαλίζοντας την προσβασιμότητα των καρκινοπαθών ασθενών.
Η έγκριση συμβατικού πλαισίου για την παροχή διαγνωστικού ραδιοφαρμάκου FDG εξασφαλίζει την εξάλειψη των μονοπωλίων στο χώρο, καθώς ο ΕΟΠΥΥ θα μπορεί να συμβάλλεται με όλους τους προμηθευτές που πληρούν τις προϋποθέσεις της νομοθεσίας και επιθυμούν να συμβληθούν με τον ΕΟΠΥΥ.
Υλοποίηση σχεδιασμού εγκατάστασης κυκλοτρονίων στα Νοσοκομεία
Το Υπουτργείο Υγείας θα πρέπει να επιταχύνει την υλοποίηση σχεδιασμού εγκατάστασης κυκλοτρονίων στα Νοσοκομεία, καθώς έχει εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση από τη δωρεά του Ιδρύματος Νιάρχου και υπάρχει η νομοθετική κατοχύρωση .
Ακόμη θα πρέπει να αναζητηθούν απαντήσεις σε ερωτήματα :
- Η διαχρονική εξέλιξη των τιμών του FDG,
- Η διαφοροποίηση τιμής αγοράς στα νοσοκομεία καθώς δεν προμηθεύονται το ραδιοφάρμακο FDG σε ενιαία τιμή .
Η νέα κατάσταση έχει διαμορφώσει ευνοϊκές συνθήκες για την εισροή επενδύσεων στον τομέα της πυρηνικής ιατρικής και των ραδιοφαρμάκων, προάγοντας τον υγιή ανταγωνισμό με περαιτέρω μείωση των τιμών, καθώς και την καινοτομία στην διάγνωση και θεραπεία των καρκινοπαθών ασθενών.