Για τη θεραπεία της χρόνιας λοίμωξης από τον ιό της ηπατίτιδας C σε πολλαπλούς γονοτύπους ασθενών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκρίνει το daclatasvir της Bristol-Myers Squibb .
Το daclatasvir, σε συνδυασμό με τo sofosbuvir, είναι ένα πλήρως από του στόματος, άπαξ ημερησίως δοσολογικό σχήμα με ποσοστά αποτελεσματικότητας της θεραπείας έως 100%
Το συνδυαστικό σχήμα daclatasvir + sofosbuvir προσφέρει δυνητικά θεραπεία σε ένα ευρύ φάσμα ασθενών με HCV στην Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένων εκείνων με προχωρημένη ηπατική νόσο, γονότυπο 3 και ανεπαρκή θεραπεία με αναστολείς πρωτεάσης.
Η εταιρεία Bristol-Myers Squibb (NYSE:BMY) ανακοίνωσε πρόσφατα ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το daclatasvir, έναν ισχυρό, παν-γονοτυπικό αναστολέα του συμπλέγματος αντιγραφής της NS5A (in vitro), για χρήση σε συνδυασμό με άλλα φαρμακευτικά προϊόντα για τη θεραπεία του ιού της χρόνιας ηπατίτιδας C (HCV) σε γονοτύπους 1, 2, 3 και 4 σε ενήλικες ασθενείς. 1,2,3 Σε κλινικές μελέτες, ο συνδυασμός του daclatasvir (ντακλατασβίρη) με sofosbuvir (σοφοσμπουβίρη) είναι ένα πλήρως από του στόματος σχήμα χωρίς ιντερφερόνη με ποσοστά αποτελεσματικότητας θεραπείας έως και 100%, συμπεριλαμβανομένων των ασθενών με προχωρημένη ηπατική νόσο, γονότυπο 3 και εκείνων που δεν είχαν ανταποκριθεί στο παρελθόν στη θεραπεία με τους αναστολείς πρωτεάσης. Το daclatasvir είναι ο πρώτος αναστολέας του συμπλέγματος NS5A που εγκρίθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) και θα διατίθεται για χρήση σε συνδυασμό με άλλα φαρμακευτικά προϊόντα, προσφέροντας μια πιο σύντομη διάρκεια θεραπείας (12 ή 24 εβδομάδων), έναντι των 48 εβδομάδων με τα σχήματα ιντερφερόνης και ριμπαβιρίνης.3,4
Η πρόσφατη έγκριση επιτρέπει την κυκλοφορία του daclatasvir και στα 28 κράτη-μέλη της Ε.Ε. Η άδεια κυκλοφορίας για το daclatasvir ακολούθησε μια ταχεία διαδικασία αξιολόγησης από την Επιτροπή για τα Φαρμακευτικά Προϊόντα για Ανθρώπινη Χρήση (CHMP), χαρακτηρισμός που αφορά σε νέα φάρμακα τα οποία παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον για τη δημόσια υγεία.
«Η αντιμετώπιση του ιού της Hπατίτιδας C είναι δύσκολη και απαιτεί πολλαπλούς τρόπους καταπολέμησης. Με την έγκριση του daclatasvir, διαθέτουμε μια νέα κατηγορία φαρμάκου που καταπολεμά τον ιό με δύο τρόπους: αναστέλλοντας την αντιγραφή και τη συγκέντρωση του ιού και, όταν συνδυάζεται με άλλες ενώσεις, το αποτέλεσμα είναι συχνά η ίαση ακόμη και μεταξύ των ασθενών που θεραπεύονται με δυσκολία», δήλωσε ο Michael P. Manns, MD, Καθηγητής & Πρόεδρος, Τμήμα Γαστρεντερολογίας, Ηπατολογίας και Ενδοκρινολογίας, Ιατρική Σχολή του Ανόβερου, Γερμανία.
Από τα 9 εκατομμύρια άτομα που εκτιμάται ότι πάσχουν από HCV στην Ε.Ε., ο γονότυπος 1 είναι ο πιο συχνός, ωστόσο η κατανομή του ποικίλλει από περιοχή σε περιοχή.5,6 Η επιβάρυνση της ηπατικής νόσου και άλλων νοσημάτων που προκύπτουν από τη λοίμωξη HCV είναι κρίσιμη στην Ευρώπη, όπου η HCV ευθύνεται για το 63% των μεταμοσχεύσεων ήπατος σε ασθενείς με ηπατική νόσο που σχετίζεται με ιό.7 Οι πληθυσμοί ασθενών με υψηλές ανεκπλήρωτες ιατρικές ανάγκες περιλαμβάνουν εκείνους με προχωρημένη ηπατική νόσο, ανεπαρκή θεραπεία με αναστολείς πρωτεάσης, γονότυπο 3, ασθενείς με συνυπάρχουσα λοίμωξη HIV και εκείνους που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση ήπατος.
«Η εξάλειψη της HCV είναι προ των πυλών και με την πρόσφατη έγκριση, το daclatasvir, σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες, θα είναι μια σημαντική επιλογή για την επίτευξη ίασης σε πολλαπλούς γονότυπους HCV και τύπους ασθενών για εκείνους στην Ε.Ε. που έχουν απόλυτη ανάγκη από νέες θεραπευτικές επιλογές», δήλωσε ο Emmanuel Blin, Επικεφαλής του τμήματος Worldwide Commercialization της Bristol-Myers Squibb. «Είμαστε περήφανοι για την ανακάλυψη, ανάπτυξη και, πλέον, την κυκλοφορία στην αγορά του πρώτου στην κατηγορία του αναστολέα του συμπλέγματος αντιγραφής NS5A. Προσβλέπουμε στη συνέχιση της συνεργασίας μας με τις αρχές υγείας της Ε.Ε. ώστε να διασφαλίσουμε ότι τα σχήματα με βάση το daclatasvir θα διατεθούν το συντομότερο δυνατό σε ασθενείς.»
Η έγκριση του daclatasvir στηρίζεται σε δεδομένα από πολλαπλές μελέτες, όπως η ανοιχτή, τυχαιοποιημένη μελέτη του daclatasvir με sofosbuvir σε γονότυπους 1, 2 και 3, συμπεριλαμβανομένων των ασθενών χωρίς ανταπόκριση σε προηγούμενη θεραπεία με telaprevir (τελαπρεβίρη) ή boceprevir (μποσεπρεβίρη) και ασθενών με ίνωση.3 Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το σχήμα του daclatasvir με sofosbuvir πέτυχε SVR12 (παρατεταμένη ιολογική ανταπόκριση 12 εβδομάδες μετά το τέλος της θεραπείας, ίαση) στο 99% των πρωτοθεραπευόμενων ασθενών με HCV γονοτύπου 1, στο 100% των ασθενών με γονότυπο 1 που είχαν αποτύχει στη θεραπεία με telaprevir ή boceprevir, στο 96% εκείνων με γονότυπο 2 και στο 89% των ασθενών με γονότυπο 3.3
Επιπλέον, το θεραπευτικό σχήμα κατέδειξε χαμηλά ποσοστά διακοπής της θεραπείας (<1%) λόγω ανεπιθύμητων ενεργειών (ΑΕ). 8 Το ποσοστό των σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών (ΣΑΕ) ήταν χαμηλό (4,7%).8 Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν κόπωση, κεφαλαλγία και ναυτία. Σε όλες τις κλινικές μελέτες, τα σχήματα με βάση το daclatasvir ήταν γενικά επαρκώς ανεκτά με χαμηλά ποσοστά διακοπής της θεραπείας σε ένα ευρύ φάσμα ασθενών.3 Σε μελέτες για το daclatasvir που έχουν ολοκληρωθεί και βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη, έχουν συμπεριληφθεί περισσότεροι από 5.500 ασθενείς που λαμβάνουν μια σειρά από πλήρως από του στόματος σχήματα και την τρέχουσα τυπική θεραπεία με ιντερφερόνη.
Η ασφάλεια του daclatasvir για τη θεραπεία της ηπατίτιδας C έχει αποδειχθεί σε διαφορετικούς πληθυσμούς ασθενών που περιλαμβάνουν ηλικιωμένους ασθενείς, ασθενείς με προχωρημένη ηπατική νόσο, ασθενείς μετά από μεταμόσχευση ήπατος και ασθενείς με συνυπάρχουσα λοίμωξη HIV. Δεν σημειώθηκε κανένα σημαντικό ζήτημα ασφαλείας σε ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με daclatasvir σε όλες τις κλινικές μελέτες και στο πρόγραμμα πρώιμης πρόσβασης. Αρκετές από αυτές τις μελέτες βρίσκονται σε εξέλιξη.
Τα συνιστώμενα σχήματα και η διάρκεια θεραπείας για τη συνδυαστική θεραπεία του daclatasvir περιλαμβάνουν:
- HCV γονότυπος και πληθυσμός ασθενών Θεραπεία Διάρκεια
- Γονότυπος 1 ή 4 χωρίς κίρρωση
- daclatasvir + sofosbuvir 12 εβδομάδες
- Εξετάστε το ενδεχόμενο παράτασης της θεραπείας σε 24 εβδομάδες για ασθενείς που έχουν λάβει προηγούμενη θεραπεία, συμπεριλαμβανομένου ενός αναστολέα πρωτεάσης NS3/4A (βλ. ενότητες 4.4 και 5.1)
- Γονότυπος 1 ή 4 με αντιρροπούμενη κίρρωση daclatasvir + sofosbuvir 24 εβδομάδες
Η συντόμευση της θεραπείας σε 12 εβδομάδες ενδέχεται να ληφθεί υπόψη για ασθενείς με κίρρωση που δεν έχουν λάβει προηγούμενη θεραπεία και θετικούς προγνωστικούς παράγοντες, όπως ο γονότυπος IL28B CC ή/και το χαμηλό αρχικό ιϊκό φορτίο.
- Εξετάστε το ενδεχόμενο προσθήκης ribavirin σε ασθενείς με πολύ προχωρημένη ηπατική νόσο ή με άλλους αρνητικούς προγνωστικούς παράγοντες, όπως η προηγούμενη εμπειρία θεραπείας.
- Γονότυπος 3 με αντιρροπούμενη κίρρωση και/ή προηγούμενη θεραπεία daclatasvir+ sofosbuvir+ ribavirin (ριμπαβιρίνη) 24 εβδομάδες
- Γονότυπος 4
- daclatasvir + pegylated interferon (πεγκυλιωμένη ιντερφερόνη) + ribavirin Θεραπεία 24 εβδομάδων μεdaclatasvir σε συνδυασμό με θεραπεία με πεγκυλιωμένη ιντερφερόνη και ριμπαβιρίνη διάρκειας 24-48 εβδομάδων.
Εάν ο ασθενής έχει μη ανιχνεύσιμο RNA του HCV στις εβδομάδες θεραπείας 4 και 12 και οι 3 ουσίες του σχήματος θα πρέπει να συνεχιστούν για συνολική διάρκεια 24 εβδομάδων. Εάν ο ασθενής επιτύχει μη ανιχνεύσιμο RNA του HCV, αλλά όχι και στις δύο εβδομάδες θεραπείας 4 και 12, το daclatasvir πρέπει να διακόπτεται στις 24 εβδομάδες και η πεγκυλιωμένη ιντερφερόνη άλφα και ριμπαβιρίνη να συνεχίζονται για συνολική διάρκεια 48 εβδομάδων.
Η μονοθεραπεία με daclatasvir δεν συνιστάται. Η εμπορική διάθεση του daclatasvir στην Ε.Ε. θα καθοριστεί από κάθε κράτος-μέλος χωριστά.
Για την ηπατίτιδα C
Σε παγκόσμιο επίπεδο, πάνω από 150 εκ. άνθρωποι έχουν προσβληθεί από τον ιό της χρόνιας ηπατίτιδας C, εκ των οποίων περίπου 9 εκατομμύρια ζουν με ηπατίτιδα C σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.).5,9 Η ηπατίτιδα C είναι ένας ιός που μολύνει το ήπαρ και μεταδίδεται μέσω της άμεσης επαφής με μολυσμένο αίμα και προϊόντα αίματος.10 Σε ποσοστό έως και 90% των προσβληθέντων, ο ιός δεν θα υποχωρήσει και, κατά συνέπεια, θα καταστούν χρόνιοι φορείς.11 Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ποσοστό 20% των ατόμων με χρόνια ηπατίτιδα C θα αναπτύξουν κίρρωση, εκ των οποίων ποσοστό 5-7% θα πεθάνουν ως συνέπεια της λοίμωξης.12
Σχετικά με το χαρτοφυλάκιο προϊόντων της Bristol-Myers Squibb για τον ιό της χρόνιας ηπατίτιδας C
Οι ερευνητικές προσπάθειες της Bristol-Myers Squibb επικεντρώνονται στην ολοκληρωμένη ανάπτυξη σκευασμάτων για την παροχή οφέλους στους ασθενείς που πάσχουν από ηπατίτιδα C. Στο επίκεντρο της σειράς των προϊόντων μας βρίσκεται τοdaclatasvir, ένας ισχυρός, παν-γονοτυπικός αναστολέας του συμπλέγματος αντιγραφής της NS5A (in vitro),για τον οποίο η έρευνα συνεχίζεται σε πολλαπλά θεραπευτικά σχήματα και σε άτομα με συνοσηρότητες.
Το daclatasvir πρόσφατα εγκρίθηκε στην Ιαπωνία, σε συνδυασμό με το asunaprevir, έναν αναστολέα πρωτεάσης NS3/4Α. Το διπλό σχήμα daclatasvir + asunaprevir είναι το πρώτο πλήρως από του στόματος θεραπευτικό σχήμα χωρίς interferonκαι ribavirin στην Ιαπωνία, για ασθενείς με χρόνια λοίμωξη HCV γονοτύπου 1, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με αντιρροπούμενη κίρρωση.
Οι αιτήσεις για το Διπλό Σχήμα daclatasvir βρίσκονται επίσης υπό εξέταση από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), ο οποίος το έχει θέσει σε αξιολόγηση κατά προτεραιότητα θέτοντας την 30η Νοεμβρίου 2014 ως την ημερομηνία-στόχο για την αξιολόγηση, σύμφωνα με τη νομοθετική πράξη συνταγογράφησης φαρμάκων (PDUFA).
Το 2014, ο FDA αναγνώρισε το ερευνητικό, διπλό συνδυαστικό σχήμα daclatasvir της Bristol-Myers Squibb (daclatasvir + asunaprevir) ως «Πρωτοποριακή θεραπεία (Breakthrough Therapy)» με ένδειξη για χρήση ως θεραπεία συνδυασμού σε ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα C γoνοτύπου 1β.
Το 2013, οι υπό έρευνα από του στόματος χορηγούμενοι συνδυασμοί (3DAA) της Bristol-Myers Squibb (daclatasvir/asunaprevir/BMS-791325) αναγνωρίστηκαν ως «πρωτοποριακή θεραπεία (breakthrough therapy)» στις Η.Π.Α., γεγονός το οποίο συνέβαλε στην επίσπευση της έναρξης του προγράμματος UNITY φάσης ΙΙΙ. Οι πληθυσμοί της μελέτης περιλάμβαναν μη κιρρωτικούς, πρωτοθεραπευόμενους ασθενείς και ασθενείς που είχαν λάβει προηγούμενη θεραπεία. Το σχήμα daclatasvir 3DAA μελετάται ως θεραπεία συνδυασμού σταθερής δόσης, χορηγούμενης δις ημερησίως.
Επί του παρόντος, διεξάγονται επιπλέον μελέτες με το daclatasvir σε συνδυασμό με το sofosbuvir σε ασθενείς με υψηλές ανεκπλήρωτες ανάγκες, όπως λ.χ. ασθενείς πριν και μετά τη μεταμόσχευση, ασθενείς με συνυπάρχουσα λοίμωξη HIV/HCV και, ασθενείς με γονότυπο 3, στο πλαίσιο του εν εξελίξει προγράμματος ALLY Φάσης ΙΙΙ.