Η εξ αποστάσεως εργασία κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού έχει βυθίσει τους γιατρούς στην τεχνολογία, επιταχύνοντας ίσως την ενσωμάτωσή της με την ιατρική πρακτική – αλλά όχι απαραίτητα την αποδοχή ή την αυθεντικότητά της.
Τεχνολογία και πανδημία
Αμφισβητούμε επίσης τις αναφορές που βασίζονται σε δεδομένα που συγκεντρώθηκαν από μεγάλες ιατρικές βάσεις δεδομένων – για παράδειγμα, περιλήψεις σχετικά με την αμοιβή των ιατρών και τις τάσεις της πρακτικής. Πολλές αναφέρουν ότι οι γιατροί προφίλ δημιουργούνται σε επαγγελματικούς ιστότοπους ανεξάρτητα ή με τη βοήθεια αυτοχρισμένων εταιρειών «υψηλής τεχνολογίας». Πλησιάζουν στην αυτοπροβολή και η ακεραιότητα των δεδομένων μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο και να θεωρηθεί πολύ αναξιόπιστη για να είναι αξιόπιστη.
Το ρητό «δεν μπορείς πάντα να πιστεύεις αυτό που διαβάζεις» είναι σήμερα πιο αληθινό από ποτέ, και μελέτες έχουν δείξει ότι πολλές ιατρικές πληροφορίες στο Διαδίκτυο είναι εσφαλμένες ή παραπληροφορούν το κοινό. Τα δεδομένα που συλλέγονται για την αξιολόγηση των προτύπων πρακτικής μπορεί να είναι ελλιπή. Η μεθοδολογία δειγματοληψίας μπορεί να είναι μεροληπτική. Οι «Λευκές Βίβλοι» σπάνια υποβάλλονται σε αξιολόγηση από ομοτίμους και συχνά στερούνται στατιστικής εξέτασης και ανάλυσης. Οι παρατηρήσεις συχνά υποκαθιστούν τα σιδερένια γεγονότα. Για παράδειγμα, το Doximity δημοσίευσε μια έκθεση – αυτόκλητη, φυσικά – συγκρίνοντας τις κορυφαίες ειδικότητες που επέλεξαν οι φοιτητές της ιατρικής μου σχολής alma mater το 1980 με τις κορυφαίες ειδικότητες που επέλεξαν οι φοιτητές στην τρέχουσα τάξη αποφοίτησης. Παρατήρησα μερικές ασυνέπειες, γι’ αυτό σήμανε τον κώδωνα του κινδύνου στον “ειδικό υποστήριξης” του ιστότοπου.
Ο ειδικός απάντησε: «Σας ευχαριστώ πολύ για τις προτάσεις και τα σχόλιά σας σχετικά με αυτήν την αναφορά δεδομένων. Διαβιβάσαμε το μήνυμά σας στην ομάδα προϊόντων μας για έλεγχο. Εργαζόμαστε πάντα για να κάνουμε τα εργαλεία μας όσο το δυνατόν πιο χρήσιμα για τους γιατρούς». Σε μια μακιαβελική στιγμή, θυμήθηκα την προφητική δήλωση του Henry David Thoreau στο Walden: «Οι άνθρωποι έχουν γίνει τα εργαλεία των εργαλείων τους». Ας μην το αφήσουμε να συμβεί, είπα μέσα μου. Στη συνέχεια συνειδητοποίησα ότι τα λόγια του Thoreau έχουν ήδη φανεί αληθινά, λαμβάνοντας υπόψη τον ανησυχητικό αριθμό προβλημάτων που σχετίζονται με τα ηλεκτρονικά αρχεία υγείας – αυξημένος χρόνος παρόχου, διακοπές λειτουργίας υπολογιστή, διακοπή αλληλεπιδράσεων με ασθενείς, έλλειψη προτύπων και απειλές για την εμπιστευτικότητα.
Η αξιοπιστία του ιατρικού φακέλου έχει πέσει κατακόρυφα λόγω σφαλμάτων στην τεκμηρίωση που προκαλούνται εν μέρει από πληροφορίες από πολλούς χρήστες και λάθη «αντιγραφής και επικόλλησης». Στην ειδικότητά μου (ψυχιατρική), οι εικονικές νεοφυείς επιχειρήσεις ψυχικής υγείας είναι η οργή. Τα περισσότερα είναι ιδιωτικά χρηματοδοτούμενα. Οι εταιρείες φαίνεται να είναι μαγεμένες με την τεχνολογία και να καυχώνται για την ικανότητά τους να «εκδημοκρατίζουν» τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας προσεγγίζοντας εκατομμύρια ασθενείς. Ωστόσο, οι εταιρείες ψηφιακής φροντίδας ψυχικής υγείας αισθάνονται στείρες και μπορεί να αποβούν αντιπαραγωγικές στα οφέλη της ψυχιατρικής θεραπείας με πρόσωπο.
Οι εταιρείες ψυχικής υγείας που λειτουργούν 100 τοις εκατό στο διαδίκτυο μπορεί να είναι απαραίτητες για πρόσβαση σε ασθενείς σε απομακρυσμένες τοποθεσίες ή όταν η ζήτηση είναι υψηλή, αλλά η απόσταση οδηγεί τους ασθενείς –που τώρα αναφέρονται ως «πελάτες»– στους συνεχώς αυξανόμενους κινδύνους της εικονικής ψυχιατρικής θεραπείας: αναπάντητες εκκλήσεις για βοήθεια – περιστασιακά από αυτοκτονικούς ασθενείς – και ακατάλληλη συνταγογράφηση ελεγχόμενων ουσιών.
Η εργασία σε startups τηλευγείας που υποστηρίζονται από επενδυτές ήταν χαοτική και συγκεχυμένη σε σύγκριση με την εργασία σε αλυσίδες fast-food. Ένας πληροφοριοδότης ισχυρίζεται ότι οι πολιτικές και οι πρακτικές σε μια εταιρεία μπορεί να έχουν θέσει τα κέρδη και την ανάπτυξη πάνω από την ασφάλεια των ασθενών. Είναι ενδεικτικό ότι οι εταιρείες που παρέχουν εικονικές ψυχιατρικές υπηρεσίες ενσωμάτωσαν νομικές δηλώσεις αποποίησης ευθύνης στους ιστότοπούς τους εξηγώντας ότι οι παρεχόμενες υπηρεσίες είναι μόνο διοικητικές, οικονομικές και υποστηρικτικές. Τα ψιλά γράμματα καθιστούν επίσης σαφές ότι οι υπηρεσίες τους δεν αντιμετωπίζουν καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και οι πάροχοι τους αποτελούν προσθήκη και όχι αντικατάσταση των τοπικών παρόχων πρωτοβάθμιας περίθαλψης.
Η νέα σειρά εταιρειών τηλε-ψυχικής υγείας αναφέρει θετικά αποτελέσματα σε ασθενείς που χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες τους. Οι μαρτυρίες ασθενών κοσμούν τους ιστότοπούς τους και για άλλη μια φορά συζητήσιμες –σίγουρα, όχι στατιστικά σημαντικές μετρήσεις– χαρακτηρίζονται ως de facto δείκτες κλινικής βελτίωσης. Είμαι κολλητός στο ιατρικό πρωτόκολλο και την ακρίβεια γιατί, μετά από δώδεκα χρόνια δουλειάς στη φαρμακοβιομηχανία, είδα πώς οι διαφημιστικές δηλώσεις μπορούσαν εύκολα να παραποιηθούν και να αλλοιωθούν για επαγγελματικούς σκοπούς και να καταλήξουν σε ψευδείς ισχυρισμούς.
Οι ισχυρισμοί που διατυπώνονται από διαδικτυακές εταιρείες υγειονομικής περίθαλψης –στην τηλεόραση, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στους ιστότοπούς τους– θα πρέπει να τυγχάνουν του ίδιου επιστημονικού ελέγχου με τους φαρμακευτικούς ισχυρισμούς όταν έρχονται ενώπιον του FDA. Όλοι οι ισχυρισμοί για την αποτελεσματικότητα πρέπει να είναι αληθείς και όχι παραπλανητικές, να υποστηρίζονται από ισχυρές στατιστικές αναλύσεις. Δεν είμαι κατά της τεχνολογίας. Στην πραγματικότητα, έχω δει από πρώτο χέρι τα οφέλη της τεχνολογίας όταν χρησιμοποιείται εποικοδομητικά στη φαρμακευτική. Η συλλογική στροφή προς την αποκέντρωση – η διεξαγωγή ενός μέρους ή του συνόλου της κλινικής δοκιμής στα σπίτια των ασθενών – σε συνδυασμό με την επένδυση σε τεχνολογικές καινοτομίες που καθιστούν δυνατές τις κατ’ οίκον επισκέψεις και τη συλλογή δεδομένων αλλάζει το πρόσωπο της ανάπτυξης κλινικών δοκιμών.
Ωστόσο, είμαι κατά της χρήσης αναπόδεικτης ή κατώτερης τεχνολογίας με δυσλειτουργίες που θέτουν σε κίνδυνο την ευημερία των ασθενών. Δεν υπάρχει –και πιθανότατα δεν θα υπάρξει ποτέ– μια επιχείρηση τεχνολογίας all-in-one, ψηφιακής μόνο που επιτρέπει στους παρόχους να εισάγουν ευρήματα και διαγνώσεις, να επωφελούνται από συνδέσμους που τα συνδέουν με ενότητες υποστήριξης αποφάσεων και την ιατρική βιβλιογραφία και να επικοινωνούν με συναδέλφους και άλλοι που φροντίζουν τον ασθενή χωρίς κάποια εμφάνιση ανθρώπινης επαφής και την τελική ανάγκη για παρέμβαση σε πραγματικό χρόνο.
Η θεραπεία δεν μπορεί να παρέχεται επ’ αόριστον στον κυβερνοχώρο. Η συμμετοχή των ιατρών είναι ζωτικής σημασίας για τον επιτυχή σχεδιασμό και εφαρμογή ιατρικών εφαρμογών και ηλεκτρονικών αρχείων υγείας. Οι κλινικοί γιατροί πρέπει επίσης να εντείνονται και να είναι ορατοί σε ψηφιακά περιβάλλοντα. Η φροντίδα που λαμβάνεται εξ ολοκλήρου μέσω διαδικτυακών μηνυμάτων προωθείται επικίνδυνα εξίσου καλή με αυτή που παρέχεται στο γραφείο – παρά τις τεράστιες διαφορές μεταξύ των δύο τρόπων και μια σειρά περιορισμών που σχετίζονται με την τηλεθεραπεία ψυχικής υγείας.
Οι υπηρεσίες ψηφιακής ψυχικής υγείας που δεν βασίζονται σε κλινικούς ιατρούς, όπως chatbot, βίντεο και γραπτό περιεχόμενο, ασκήσεις παιχνιδιοποιημένων χρηστών και προγράμματα ψηφιακής γνωσιακής συμπεριφορικής θεραπείας δεν θα υποκαταστήσουν ποτέ τη θεραπεία πρόσωπο με πρόσωπο που βασίζεται σε κλινικούς ιατρούς. Ανεξάρτητα από το πόσο η εργασία ενός γιατρού μπορεί να αντικατασταθεί ή να υποστηριχθεί από την τεχνολογία, η ανθρώπινη επαφή θα παραμένει πάντα απαραίτητη προϋπόθεση για τη φροντίδα των ασθενών.