Τεχνητή Νοημοσύνη: Διεθνής ομάδα γιατρών και εμπειρογνωμόνων στον τομέα της δημόσιας υγείας προσχώρησαν στις φωνές που ζητούν μορατόριουμ στην έρευνα για την τεχνητή νοημοσύνη έως ότου ρυθμιστεί κατάλληλα η ανάπτυξη και η χρήση της τεχνολογίας. Παρά το μετασχηματιστικό δυναμικό της για την κοινωνία, μεταξύ άλλων στην ιατρική και τη δημόσια υγεία, ορισμένοι τύποι και εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης, συμπεριλαμβανομένης της αυτοβελτιούμενης τεχνητής νοημοσύνης γενικού σκοπού (AGI), αποτελούν “υπαρξιακή απειλή για την ανθρωπότητα”, προειδοποιούν στο περιοδικό ανοικτής πρόσβασης BMJ Global Health. Επισημαίνουν τρεις ομάδες απειλών που σχετίζονται με την κατάχρηση της ΤΝ και τη συνεχιζόμενη αποτυχία πρόβλεψης, προσαρμογής και ρύθμισης των μετασχηματιστικών επιπτώσεων της τεχνολογίας στην κοινωνία.
Η πρώτη από αυτές προέρχεται από την ικανότητα της τεχνητής νοημοσύνης να καθαρίζει, να οργανώνει και να αναλύει ταχύτατα τεράστια σύνολα δεδομένων που αποτελούνται από προσωπικά δεδομένα, συμπεριλαμβανομένων των εικόνων. Αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη χειραγώγηση της συμπεριφοράς και την υπονόμευση της δημοκρατίας, εξηγούν, αναφέροντας τον ρόλο της στην υπονόμευση των εκλογών στην Κένυα το 2013 και το 2017, των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ το 2016 και των γαλλικών προεδρικών εκλογών το 2017. “Όταν συνδυάζονται με την ταχέως βελτιούμενη ικανότητα διαστρέβλωσης ή παραποίησης της πραγματικότητας με βαθιές απομιμήσεις, τα πληροφοριακά συστήματα με βάση την τεχνητή νοημοσύνη μπορούν να υπονομεύσουν περαιτέρω τη δημοκρατία προκαλώντας γενική κατάρρευση της εμπιστοσύνης ή οδηγώντας σε κοινωνικό διχασμό και συγκρούσεις, με επακόλουθες επιπτώσεις στη δημόσια υγεία”, υποστηρίζουν. Η επιτήρηση με βάση την ΤΝ μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί από τις κυβερνήσεις και άλλους ισχυρούς παράγοντες για να ελέγχουν και να καταπιέζουν τους ανθρώπους πιο άμεσα, παράδειγμα του οποίου είναι το σύστημα κοινωνικής πίστωσης της Κίνας, επισημαίνουν. Το σύστημα αυτό συνδυάζει λογισμικό αναγνώρισης προσώπου και ανάλυση αποθετηρίων “μεγάλων δεδομένων” για τις οικονομικές συναλλαγές, τις μετακινήσεις, τα αστυνομικά μητρώα και τις κοινωνικές σχέσεις των ανθρώπων. Όμως, η Κίνα δεν είναι η μόνη χώρα που αναπτύσσει επιτήρηση με τεχνητή νοημοσύνη: τουλάχιστον 75 άλλες, “από φιλελεύθερες δημοκρατίες έως στρατιωτικά καθεστώτα, έχουν επεκτείνει τέτοια συστήματα”, τονίζουν.
Η δεύτερη ομάδα απειλών αφορά την ανάπτυξη θανατηφόρων αυτόνομων οπλικών συστημάτων (LAWS) – ικανών να εντοπίζουν, να επιλέγουν και να προσβάλλουν ανθρώπινους στόχους χωρίς την ανάγκη ανθρώπινης επίβλεψης. Τα θανατηφόρα αυτόνομα οπλικά συστήματα LAWS μπορούν να προσαρτηθούν σε μικρές κινητές συσκευές, όπως τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, και θα μπορούσαν να παραχθούν μαζικά με φτηνό κόστος και να ρυθμιστούν εύκολα για να σκοτώνουν “σε βιομηχανική κλίμακα”, προειδοποιούν οι συγγραφείς.
Η τρίτη ομάδα απειλών προκύπτει από την απώλεια θέσεων εργασίας που θα συνοδεύσει την ευρεία ανάπτυξη της τεχνολογίας ΤΝ, με εκτιμήσεις που κυμαίνονται από δεκάδες έως εκατοντάδες εκατομμύρια κατά την επόμενη δεκαετία. “Ενώ θα υπάρξουν πολλά οφέλη από τον τερματισμό της εργασίας που είναι επαναλαμβανόμενη, επικίνδυνη και δυσάρεστη, γνωρίζουμε ήδη ότι η ανεργία συνδέεται στενά με δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία και τη συμπεριφορά”, επισημαίνουν. Μέχρι σήμερα, η αυξανόμενη αυτοματοποίηση τείνει μόνο να μετατοπίζει το εισόδημα και τον πλούτο από την εργασία στους ιδιοκτήτες του κεφαλαίου, συμβάλλοντας έτσι στην άνιση κατανομή του πλούτου σε όλο τον κόσμο, σημειώνουν. “Επιπλέον, δεν γνωρίζουμε πώς θα αντιδράσει ψυχολογικά και συναισθηματικά η κοινωνία σε έναν κόσμο όπου η εργασία δεν θα είναι διαθέσιμη ή περιττή, ούτε σκεφτόμαστε πολύ για τις πολιτικές και τις στρατηγικές που θα χρειαστούν για να σπάσει η σχέση μεταξύ ανεργίας και κακής υγείας”, τονίζουν. Όμως, η απειλή που θέτει η αυτοβελτιούμενη τεχνητή νοημοσύνη γενικού σκοπού (AGI), η οποία, θεωρητικά, θα μπορούσε να μάθει και να εκτελέσει όλο το φάσμα των ανθρώπινων καθηκόντων, είναι συνολική, προτείνουν. “Επιδιώκουμε τώρα να δημιουργήσουμε μηχανές που είναι πολύ πιο έξυπνες και ισχυρές από εμάς τους ίδιους. Το ενδεχόμενο τέτοιες μηχανές να εφαρμόσουν αυτή τη νοημοσύνη και τη δύναμη -είτε σκόπιμα είτε όχι- με τρόπους που θα μπορούσαν να βλάψουν ή να υποτάξουν τον άνθρωπο, είναι πραγματικό και πρέπει να ληφθεί υπόψη. “Αν πραγματοποιηθεί, η σύνδεση της αυτοβελτιούμενης τεχνητής νοημοσύνης γενικού σκοπού (AGI) με το διαδίκτυο και τον πραγματικό κόσμο, μεταξύ άλλων μέσω οχημάτων, ρομπότ, όπλων και όλων των ψηφιακών συστημάτων που ολοένα και περισσότερο διοικούν τις κοινωνίες μας, θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει το “μεγαλύτερο γεγονός στην ανθρώπινη ιστορία””, γράφουν. “Με την εκθετική αύξηση της έρευνας και της ανάπτυξης της ΑΙ, το παράθυρο ευκαιρίας για την αποφυγή σοβαρών και δυνητικά υπαρξιακών βλαβών κλείνει. Τα μελλοντικά αποτελέσματα της ανάπτυξης της τεχνητής νοημοσύνης και της αυτοβελτιούμενης τεχνητής νοημοσύνης γενικού σκοπού (AGI) θα εξαρτηθούν από τις πολιτικές αποφάσεις που λαμβάνονται τώρα και από την αποτελεσματικότητα των ρυθμιστικών θεσμών που σχεδιάζουμε για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου και της βλάβης και τη μεγιστοποίηση του οφέλους”, τονίζουν.
Θα χρειαστεί διεθνής συμφωνία και συνεργασία, καθώς και η αποφυγή μιας αμοιβαία καταστροφικής “κούρσας εξοπλισμών” της ΤΝ, επιμένουν. Και οι επαγγελματίες της υγείας έχουν βασικό ρόλο στην ευαισθητοποίηση και στην έκκληση του συναγερμού για τους κινδύνους και τις απειλές που θέτει η Τεχνητή Νοημοσύνη. “Εάν η τεχνητή νοημοσύνη πρόκειται να εκπληρώσει ποτέ την υπόσχεσή της να ωφελήσει την ανθρωπότητα και την κοινωνία, πρέπει να προστατεύσουμε τη δημοκρατία, να ενισχύσουμε τους θεσμούς μας που έχουν δημόσιο συμφέρον και να αραιώσουμε την εξουσία, ώστε να υπάρχουν αποτελεσματικοί έλεγχοι και ισορροπίες. “Αυτό περιλαμβάνει τη διασφάλιση της διαφάνειας και της λογοδοσίας των τμημάτων του στρατιωτικού-εταιρικού βιομηχανικού συμπλέγματος που προωθούν τις εξελίξεις της ΤΝ και των εταιρειών μέσων κοινωνικής δικτύωσης που επιτρέπουν την κατευθυνόμενη από την ΤΝ, στοχευμένη παραπληροφόρηση για να υπονομεύσουν τους δημοκρατικούς θεσμούς μας και τα δικαιώματα στην ιδιωτική ζωή”, καταλήγουν.