ΜΕΘ: Μια πολυκεντρική μελέτη με επικεφαλής το Amsterdam UMC που διεξήχθη σε εννέα Ολλανδικές Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) έδειξε ότι η προσαρμογή ενός μηχανογραφημένου συστήματος υποστήριξης αποφάσεων (CDSS) στο περιβάλλον της ΜΕΘ μείωσε σημαντικά τον αριθμό των συνδυασμών φαρμάκων υψηλού κινδύνου που χορηγήθηκαν σε ασθενείς ΜΕΘ. Επίσης, βελτίωσε την παρακολούθηση των ασθενών στη ΜΕΘ όταν η αποφυγή τέτοιων συνδυασμών δεν ήταν δυνατή και μείωσε τη διάρκεια παραμονής των ασθενών στη ΜΕΘ.
Αυτή η μελέτη δημοσιεύεται στο The Lancet. “Όχι περισσότερες, αλλά λιγότερες και πιο σχετικές ειδοποιήσεις από ένα μηχανογραφημένο σύστημα υποστήριξης αποφάσεων CDSS καθιστούν ένα τέτοιο σύστημα πιο πολύτιμο για τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης και τους ασθενείς”, λέει ο καθηγητής Ιατρικής Πληροφορικής του Amsterdam UMC Ameen Abu-Hanna, ο κύριος ερευνητής της μελέτης. Ο συνδυασμός δύο ή περισσότερων φαρμάκων, ταυτόχρονα, μπορεί να οδηγήσει είτε σε αυξημένο αποτέλεσμα είτε σε μειωμένη επίδραση των εμπλεκόμενων φαρμάκων. Αυτό μπορεί να προκαλέσει σοβαρή βλάβη στους ασθενείς. Οι συνδυασμοί φαρμάκων είναι πιο συχνοί στη ΜΕΘ, επειδή οι ασθενείς της ΜΕΘ είναι σοβαρά άρρωστοι και, συχνά, αντιμετωπίζονται με πολλά φάρμακα ταυτόχρονα.
Λιγότερες, αλλά πιο αποτελεσματικές ειδοποιήσεις
Τα μηχανογραφημένα συστήματα υποστήριξης αποφάσεων (CDSS) χρησιμοποιούνται για να ειδοποιούν τους γιατρούς της ΜΕΘ σχετικά με πιθανούς επικίνδυνους συνδυασμούς φαρμάκων. Αυτά τα συστήματα προειδοποιούν τους γιατρούς μέσω ειδοποιήσεων κατά τη συνταγογράφηση φαρμάκων. Ωστόσο, αυτά τα συστήματα δεν είναι κατάλληλα προσαρμοσμένα στο περιβάλλον της ΜΕΘ, οδηγώντας σε πληθώρα ειδοποιήσεων που δεν είναι κλινικά σχετικές, γεγονός που προκαλεί κόπωση σε εγρήγορση. Η έρευνα δείχνει ότι περισσότερο από το 80% των ειδοποιήσεων για δυνητικά επικίνδυνους συνδυασμούς φαρμάκων απορρίπτονται από τους γιατρούς της ΜΕΘ, συμπεριλαμβανομένων των σημαντικών. Αυτό μειώνει σημαντικά την αξία του μηχανογραφημένου συστήματος υποστήριξης αποφάσεων (CDSS) στην καθημερινή κλινική πρακτική και θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια των ασθενών. “Οι ασθενείς στη ΜΕΘ είναι βαριά άρρωστοι και συχνά υποβάλλονται σε θεραπεία με ταυτόχρονα φάρμακα. Ταυτόχρονα, οι ασθενείς της ΜΕΘ παρακολουθούνται εκτενώς και συνεχώς. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να προσαρμόζεται το μηχανογραφημένο σύστημα υποστήριξης αποφάσεων (CDSS) στο περιβάλλον της ΜΕΘ για να αποφευχθεί η εγρήγορση και να βελτιωθεί η ασφάλεια των ασθενών στη ΜΕΘ», λέει η επίκουρη καθηγήτρια και συν-συγγραφέας, Joanna Klopotowska.
Συντομότερη παραμονή στη ΜΕΘ
Σε αντίθεση με τα τρέχοντα αδιάκριτα μηχανογραφημένα συστήματα υποστήριξης αποφάσεων (CDSS) εννέα ΜΕΘ έλαβαν κατά τη διάρκεια κάποιας περιόδου ένα μηχανογραφημένο σύστημα υποστήριξης αποφάσεων (CDSS) που ήταν προσεκτικά προσαρμοσμένο στο περιβάλλον της ΜΕΘ. Αυτό το προσαρμοσμένο σύστημα έδειχνε ειδοποιήσεις μόνο για συνδυασμούς φαρμάκων που θεωρούνταν υψηλού κινδύνου ή χρειάζονταν επιπλέον παρακολούθηση, όπως ορίζεται από μια εθνική ομάδα ιατρών ΜΕΘ και φαρμακοποιών νοσοκομείων. Οι ειδοποιήσεις για συνδυασμούς φαρμάκων χαμηλού κινδύνου απενεργοποιήθηκαν. Ως αποτέλεσμα αυτής της προσαρμογής, χορηγήθηκαν 12% λιγότεροι συνδυασμοί φαρμάκων υψηλού κινδύνου στους ασθενείς της ΜΕΘ και βελτιώθηκε η παρακολούθηση πιθανών παρενεργειών που σχετίζονται με συνδυασμούς φαρμάκων υψηλού κινδύνου. Μειώθηκε και η παραμονή των ασθενών στη ΜΕΘ. Αυτή η μελέτη δείχνει ότι η προσαρμογή ενός μηχανογραφημένου συστήματος υποστήριξης αποφάσεων (CDSS) στο περιβάλλον της ΜΕΘ βελτιώνει την ασφάλεια των ασθενών στους ασθενείς της ΜΕΘ. Ειδοποιώντας μόνο όπου έχει σημασία, οι γιατροί της ΜΕΘ μπόρεσαν να αναγνωρίσουν καλύτερα τους επικίνδυνους συνδυασμούς φαρμάκων. Αυτή η προσέγγιση μπορεί επίσης να είναι πολύτιμη για άλλες ομάδες ασθενών όπως η νεογνολογία, η παιδιατρική και η ογκολογία. Αυτή τη στιγμή, πολλά νοσοκομεία χρησιμοποιούν μηχανογραφημένα συστήματα υποστήριξης αποφάσεων (CDSS) χωρίς προσαρμογή στις συγκεκριμένες ομάδες ασθενών τους και η αποτελεσματικότητα των συστημάτων σπάνια ελέγχεται εξονυχιστικά. “Ελπίζουμε ότι η μελέτη μας εμπνέει και ενθαρρύνει τα νοσοκομεία να ρίξουν μια πιο κριτική ματιά σε όλες τις ειδοποιήσεις που λαμβάνουν οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης μέσω τέτοιων συστημάτων. Αυτό θα ωφελήσει τους ασθενείς και τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης”, λέει η Klopotowska.
Ακόμη και τα τμήματα ΜΕΘ που δεν συμμετείχαν στη μελέτη μπορούν εύκολα να προσαρμόσουν το μηχανογραφημένο σύστημα υποστήριξης αποφάσεών (CDSS) τους σήμερα και να το κάνουν πιο αποτελεσματικό. Αυτές οι ρυθμίσεις μπορούν να γίνουν χειροκίνητα στα υπάρχοντα συστήματα και απαιτούν ελάχιστη προσπάθεια. Για τον σκοπό αυτό, οι ερευνητές δημοσίευσαν δύο λίστες. Μια λίστα συνδυασμών φαρμάκων που είναι υψηλού κινδύνου στη ΜΕΘ, για την οποία θα πρέπει να είναι ενεργοποιημένες οι ειδοποιήσεις και μια λίστα συνδυασμών φαρμάκων χαμηλού κινδύνου που δεν απαιτούν ειδοποιήσεις. «Η προσαρμογή των μηχανογραφημένων συστημάτων υποστήριξης αποφάσεων (CDSS) της ΜΕΘ είναι ένα χαμηλό φρούτο από το οποίο μπορούν να επωφεληθούν όλες οι ΜΕΘ στην Ολλανδία και όχι μόνο, δεν χρειάζεται να εφεύρουν εκ νέου τον τροχό για τον εαυτό τους», προσθέτει η Tinka Bakker, την εποχή της μελέτης η Ph.D. υποψήφιος και συν-συγγραφέας της μελέτης. Στις 7 Δεκεμβρίου 2023, υπερασπίστηκε τη διατριβή της στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ σχετικά με την προσαρμογή του μηχανογραφημένου συστήματος υποστήριξης αποφάσεων (CDSS) στο περιβάλλον της ΜΕΘ.