Οι εφαρμογές που λειτουργούν με τεχνητή νοημοσύνη δείχνουν μεγάλες δυνατότητες στην ανίχνευση της κατάθλιψης μέσω φωτογραφιών των ματιών, κάτι που θα μπορούσε να αλλάξει τη διάγνωση των ψυχικών ασθενειών. Οι ερευνητές εδώ και χρόνια αναζητούν μη επεμβατικούς και εύκολους τρόπους διάγνωσης ψυχικών προβλημάτων, και η ανάπτυξη τεχνολογιών με τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί σημαντικό βήμα προόδου. Αυτές οι εφαρμογές εξετάζουν μικρές αλλαγές στα μάτια, όπως η διαστολή της κόρης, ο ρυθμός ανοιγοκλεισίματος των βλεφάρων και οι κινήσεις των ματιών, που σχετίζονται με συναισθηματικές και ψυχολογικές καταστάσεις. Στόχος είναι η παροχή άμεσων αξιολογήσεων της ψυχικής υγείας, αποτελώντας ένα καινοτόμο εργαλείο για την έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της κατάθλιψης.
Ένας σημαντικός λόγος για τον οποίο τα μάτια μελετώνται ως διαγνωστικό εργαλείο είναι επειδή συνδέονται άμεσα με τον εγκέφαλο. Ο αμφιβληστροειδής και το οπτικό νεύρο είναι μέρος του κεντρικού νευρικού συστήματος, και μικρές αλλαγές στη συμπεριφορά των ματιών μπορούν να αποκαλύψουν νευρολογικά και ψυχολογικά προβλήματα. Για παράδειγμα, έχει διαπιστωθεί ότι άτομα με κατάθλιψη συχνά εμφανίζουν διαφορετικά μοτίβα στις κινήσεις των ματιών, όπως πιο αργές κινήσεις και λιγότερο συχνό ανοιγοκλείσιμο των βλεφάρων. Με τη χρήση αλγόριθμων, αυτές οι διαφορές καταγράφονται και αναλύονται, προσφέροντας πληροφορίες που μπορεί να μην εντοπίζονται με τις παραδοσιακές μεθόδους.
Αυτές οι εφαρμογές στηρίζονται σε μοντέλα μηχανικής μάθησης, τα οποία εκπαιδεύονται με μεγάλα σύνολα δεδομένων από φωτογραφίες ματιών ατόμων με και χωρίς κατάθλιψη. Μέσω της αναγνώρισης μοτίβων, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να εντοπίσει σημάδια που υποδεικνύουν την παρουσία καταθλιπτικών συμπτωμάτων, τα οποία δεν είναι πάντα εμφανή με το γυμνό μάτι. Η δυνατότητα λήψης και ανάλυσης αυτών των εικόνων μέσω ενός κινητού τηλεφώνου κάνει την τεχνολογία αυτή ευρέως προσβάσιμη, ανοίγοντας το δρόμο για έγκαιρο έλεγχο της ψυχικής υγείας.
Ωστόσο, παρόλο που η τεχνολογία είναι ελπιδοφόρα, βρίσκεται ακόμη στα αρχικά στάδια και χρειάζεται περαιτέρω έρευνα. Υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με την ακρίβεια των αποτελεσμάτων, καθώς οι ψυχικές διαταραχές είναι σύνθετες και δεν μπορούν να διαγνωστούν πλήρως μόνο από τα μάτια. Επομένως, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι οι εφαρμογές αυτές πρέπει να χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με παραδοσιακές μεθόδους διάγνωσης από επαγγελματίες, και όχι ως αντικατάστασή τους.
Παρά τις προκλήσεις, τα εργαλεία ανίχνευσης κατάθλιψης με τη βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης αποτελούν σημαντική πρόοδο και μπορεί να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της παγκόσμιας κρίσης ψυχικής υγείας.