Η ψηφιακή τεχνολογία γίνεται όλο και πιο σημαντική στη σύγχρονη υγειονομική περίθαλψη. Καθώς η κοινωνία έρχεται αντιμέτωπη με πληθώρα νέων προκλήσεων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, όπως η αύξηση του αριθμού των χρόνιων ασθενειών και ο διαρκώς γερασμένος πληθυσμός, η δημόσια υγεία θα επωφεληθεί αναμφίβολα από τον διευρυνόμενο ρόλο της ψηφιακής τεχνολογίας. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ορίζει την ψηφιακή υγεία ως «το πεδίο της γνώσης και της πρακτικής που σχετίζεται με την ανάπτυξη και τη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών για τη βελτίωση της υγείας».
Ο όρος έχει ευρείες επιπτώσεις και ενσωματώνει ένα ευρύ φάσμα ψηφιακών τεχνολογιών: από λύσεις λογισμικού που διευκολύνουν την καλύτερη διαχείριση των δεδομένων ασθενών και προσφέρουν εύκολη πρόσβαση τόσο σε υπηρεσίες υποστήριξης ασθενών όσο και σε νέα διαγνωστικά εργαλεία και συσκευές χορήγησης φαρμάκων. Γιατί η ψηφιακή υγεία είναι απαραίτητη στη σύγχρονη κοινωνία και πώς η ψηφιακή υγεία εφαρμόζεται και οργανώνεται;
Σύγχρονες προκλήσεις υγείας: Ένας οδηγός για την ψηφιακή υγεία;
Σήμερα, οι παγκόσμιοι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης αντιμετωπίζουν αύξηση της συχνότητας μη μεταδοτικών ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων των καρκίνων, των καρδιαγγειακών παθήσεων, του διαβήτη και των χρόνιων αναπνευστικών ασθενειών όπως το άσθμα και η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ). Ενώ αυτό συνδέεται με τη μείωση των θανάτων από μολυσματικές ασθένειες όπως η φυματίωση, οι μη μεταδοτικές ασθένειες έχουν καταστροφικές συνέπειες για την υγεία και κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, οι μη μεταδοτικές ασθένειες είναι μια σημαντική πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπιστεί. Καθώς ο παγκόσμιος πληθυσμός συνεχίζει να γερνάει, η εμφάνιση τέτοιων ασθενειών αυξάνεται. Μέχρι το 2050, ο ΠΟΥ έχει υπολογίσει ότι το ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού άνω των 60 ετών είναι πιθανό να διπλασιαστεί καθώς τα ποσοστά γεννήσεων μειώνονται σε συνδυασμό με την πρόσβαση σε βελτιωμένη υγειονομική περίθαλψη σε πολλές περιοχές.
Αυτός ο γηράσκων πληθυσμός απαιτεί παγκόσμια παρακολούθηση της υγείας, της δραστηριότητας και της φαρμακευτικής αγωγής. Η παραμονή στο νοσοκομείο είναι δαπανηρή και ενέχει αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης. Επομένως, η παράδοση φαρμάκων σε ασφαλέστερο περιβάλλον, όπως το σπίτι, και ίσως η απομακρυσμένη παρακολούθηση, πιστεύεται ότι μειώνει το κόστος υγειονομικής περίθαλψης και βελτιώνει τα αποτελέσματα. Ωστόσο, ορισμένες από τις ασθένειες που αναφέρονται παραπάνω αυξάνονται λόγω των περιβαλλοντικών συνθηκών, όπως τα εξαιρετικά λεπτά σωματίδια που προκαλούνται από:
- την αστική κυκλοφορία,
- τις βιομηχανικές διεργασίες,
- τη ρύπανση,
- και τις αυξανόμενες δασικές πυρκαγιές παγκοσμίως.
Αυτά τα ζητήματα επιδεινώνουν τις περιβαλλοντικές συνθήκες για όσους πάσχουν από άσθμα και ΧΑΠ και συνδέονται ακόμη και με ασθένειες όπως ο καρκίνος και η άνοια. Η ψηφιακή υγεία καταλαμβάνει κεντρικό ρόλο στη σύγχρονη κοινωνία, επιτρέποντας στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης να προχωρήσουν και να ανταποκριθούν σε αυτές τις προκλήσεις: από την ψηφιοποίηση των αρχείων ασθενών έως την ηλεκτρονική κράτηση ραντεβού και τις συνεχείς συσκευές παρακολούθησης γλυκόζης.
Πολλές από αυτές τις διατάξεις –όπως τα ραντεβού βιντεοκλήσεων– επιταχύνθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 και μέσα σε λίγους μήνες, η αναγκαιότητα ώθησε την πρόοδο και τις μεταρρυθμίσεις πολλών ετών.6 Η τρέχουσα υποδομή της ψηφιακής υγείας τώρα ορίζεται και ενοποιείται από παρόχους υγειονομικής περίθαλψης, κυβερνήσεις και βιομηχανικούς εταίρους.
Πώς οργανώνεται και υλοποιείται η ψηφιακή υγεία;
Ο όρος «Ψηφιακή υγεία» είναι ένας ευρύς, περιεκτικός όρος για την ανάπτυξη της ψηφιακής τεχνολογίας στον κλάδο της υγειονομικής περίθαλψης. Η οργάνωση υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης (για παράδειγμα, ψηφιακή διαχείριση δεδομένων ασθενών σε πραγματικό χρόνο, διαχείριση ιατρικών πράξεων και εργαλεία χρέωσης) είναι ένας από τους κύριους τρόπους με τους οποίους εφαρμόζεται επί του παρόντος η ψηφιακή υγεία.
Ωστόσο, η ψηφιακή υγεία περιλαμβάνει πολύ περισσότερα από αυτό. Οι αναδυόμενες εφαρμογές της ψηφιακής υγείας περιλαμβάνουν προηγμένες ιατρικές συσκευές (συμπεριλαμβανομένων συσκευών έγχυσης φαρμάκων) που εκτελούν νέες λειτουργίες παρακολούθησης και διάγνωσης. Αυτές οι ιατρικές συσκευές τοποθετούνται σε κοντινή απόσταση από τον ασθενή, συνήθως ως φορητές συσκευές (όπως αντλία ινσουλίνης) ή συσκευές χειρός (όπως έξυπνες συσκευές εισπνοής). Επιπλέον, οι νέες συσκευές ευεξίας, όπως τα έξυπνα ρολόγια, οι οθόνες ύπνου και οι αναλυτές αναπνοής προσφέρουν αυξημένο όγκο πληροφοριών σχετικών με την υγεία.