Μια τόσο δα μαγική λεξούλα, που κάνει τη διαφορά… Κάτι σαν το μαγικό ραβδάκι της νεράιδας που μπορεί να επαναφέρει τα πράγματα στην πρότερή τους κατάσταση.
«Ξέρετε τι είναι η συγγνώμη; Είναι η αδιαφορία γι’ αυτό που δεν μας αγγίζει…». Δεν θυμάμαι πότε και πού είχα ακούσει αυτή τη φράση, ξέρω ωστόσο ότι είναι το πρώτο πράγμα που μου έρχεται στο μυαλό κάθε φορά που ακούω μαμάδες να συνετίζουν μικρά παιδιά μετά της φράσεως «Ζήτα αμέσως συγγνώμη!». Το μικρό παιδί επαναλαμβάνει μηχανικά τη λέξη, χωρίς να καταλαβαίνει το νόημα και κυρίως τη διάστασή της. Η «συγγνώμη» ισούται στο μικρό του μυαλουδάκι με το συγχωροχάρτι της κάθε «αταξίας», η επόμενη μπορεί εύκολα να σβήσει με μία ακόμη «συγγνώμη». Μετά την άρθρωσή της σπάνια εξηγούμε στο παιδί τους λόγους που μας εξανάγκασαν στην επιλογή της, το λάθος που έκανε και την ενδεχόμενη «πληγή» που προκάλεσε με τη συμπεριφορά του. Γι’ αυτό κάθε φορά που βάζετε ένα μικρό παιδί να ζητήσει «συγγνώμη» καλό είναι να έχετε κατά νου τα παρακάτω λόγια της Ψυχολόγου, Mentor και Executive Coach, Νικόλ Καμβά…
Η άποψη της ειδικού: Μια τόσο δα μαγική λεξούλα, που κάνει τη διαφορά… Κάτι σαν το μαγικό ραβδάκι της νεράιδας που μπορεί να επαναφέρει τα πράγματα στην πρότερή τους κατάσταση! Κι έτσι κάπως, οι γονείς μεγαλώνουμε τα παιδιά μας, πιέζοντάς τα αρχικά να παπαγαλίσουν μια φρασούλα που μαγικά διορθώνει τα λάθη μας και επαναπροσδιορίζει τις σχέσεις μας.
Τα παιδιά μέχρι τα τέσσερα χρόνια τους αντιλαμβάνονται μόνο αυτό: «Λέω συγγνώμη και ο άλλος νιώθει καλύτερα». Στα πέντε τους, αντιλαμβάνονται πως η ειλικρινής συγγνώμη κάνει τη διαφορά και τότε έχει αποτέλεσμα. Γύρω στα έξι με επτά χρόνια του το παιδί καταλαβαίνει πως, δεν αρκεί μόνο η ειλικρινής συγγνώμη, αλλά χρειάζονται και οι ανάλογες διορθωτικές κινήσεις για να αποκατασταθεί η σχέση και να επανέλθει ο άλλος συναισθηματικά.
Είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό να διδάσκουμε στα παιδιά τη διαδικασία της συγχώρεσης από μικρά, με το παράδειγμά μας σε σχέση με το πώς λειτουργούμε εμείς σε αντίστοιχες καταστάσεις. Η ενσυναίσθηση είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για τη ζωή του παιδιού και την συνύπαρξή του με τους άλλους. Αν υποθέσουμε πως ξεχάσαμε να καλέσουμε τους παππούδες και συζητήσουμε με τα παιδιά την πορεία της σκέψης μας για την επίλυση του λάθους, αυτά εκπαιδεύονται σε ευέλικτους κοινωνικά χειρισμούς γενικότερα. Καλό θα ήταν λόγου χάρη να αναφέρουμε πως οι παππούδες ανησυχούν που δεν τους τηλεφωνήσαμε, πως εμείς αισθανόμαστε άσχημα γι΄αυτό, πως δεν θα το αναβάλλουμε άλλο και θα τους καλέσουμε άμεσα και πως θα είμαστε πιο προσεκτικοί στο μέλλον. Με αυτόν τον βιωματικό τρόπο τα παιδιά μαθαίνουν να χειρίζονται ανάλογες καταστάσεις πριν τους προκύψει ανάγκη να παπαγαλίσουν απλώς μία λέξη.
Τα παιδιά, μαθαίνουν μιμούμενα τη δική μας συμπεριφορά! Ας δείξουμε εμπιστοσύνη στο πώς λειτουργούμε εμείς, αποφεύγοντας πρακτικές επιβολής και καθοδήγησης για το «καθώς πρέπει». Καθετί, αν αποκτήσει νόημα, αφομοιώνεται καλύτερα. Συγχωρώ, στην πλούσια ελληνική μας γλώσσα, σημαίνει δίνω χώρο στον άλλον για να συνεχίσουμε να συνυπάρχουμε. Στο πλαίσιο αυτό, η αίσθηση της ικανοποίησης είναι αμφίπλευρη: αυτός που δέχεται τη συγγνώμη και παρέχει συγχώρεση πλουτίζει συναισθηματικά ενώ από την άλλη, αυτός που ζητά συγχώρεση λυτρώνεται από ενοχές και τύψεις για την απρεπή συμπεριφορά του. Έτσι, ακόμη κι αν δε λάβουμε συγχώρεση, η διαδικασία αυτή από μόνη της, είναι αρκετή για τη δική μας ισορροπία συνειδησιακά.