Η προδιάθεση για την παιδική παχυσαρκία καθορίζεται πριν τη γέννηση του παιδιού, ενώ περίπου 4 στα 10 Ελληνόπουλα προσχολικής και σχολικής ηλικίας είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Σύμφωνα με την Επίκουρη Καθηγήτρια Παιδιατρικής του Johns Hopkins University, Αίγλη Ζέλλου είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο ότι οι παχύσαρκοι γονείς θα αποκτήσουν παχύσαρκα παιδιά, τα οποία ως ενήλικες στην υπόλοιπη ζωή τους θα αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα υγείας, από τα λεγόμενα νοσήματα φθοράς (διαβήτη, υπέρταση, αγγειακά).
Τι προκαλεί την παιδική παχυσαρκία
Οι παράγοντες που επηρεάζουν και διαμορφώνουν την υγεία και το βάρος του παιδιού από την στιγμή της σύλληψης του μέχρι και την ηλικία των δυο χρόνων είναι:
-Αρχική υγεία των γονέων
-Εμβρυική ζωή- γονίδια και επιγενετική
-Περιγεννητικό περιβάλλον
-Τρόπος γέννησης (καισαρική τομή ή φυσιολογικός τοκετός)
-Μικροβίωμα (Εντερική χλωρίδα μητέρας-εμβρύου)
-Μητρικός θηλασμός
-Διατροφή τις πρώτες 1000 μέρες ζωής
Η υγεία των γονιών, τόσο της μητέρας (πριν την σύλληψη, κατά την κύηση και την περίοδο του θηλασμού) όσο και του πατέρα, είναι καθοριστική για το αν το παιδί θα είναι παχύσαρκο.Κι αυτό γιατί η παχυσαρκία της μητέρας διπλασιάζει τον κίνδυνο παχυσαρκίας του παιδιού στα δυο πρώτα χρόνια της ζωής του. Επίσης, η διατροφή του πατέρα (παχυσαρκία, κάπνισμα, αλκοόλ), επηρεάζει το σπέρμα μέσω του οποίου γίνεται η μεταφορά επιγενετικών αλλαγών στο DNA.
Μπορεί να αντιμετωπιστεί;
Για την πρόληψη και αντιμετώπιση της παχυσαρκίας οι παιδίατροι συστήνουν ότι πρέπει να γίνεται:
-Εκτίμηση και παρακολούθηση βάρους από 0-5 έτη
-Χρήση καμπύλης ανάπτυξης WHO/ CDCγια τα θηλάζοντα βρέφη
-Ενθάρρυνση μητρικού θηλασμού (Συστάσεις ΑmericanAcademyPediatrics/ WHO: 6-12 μήνες)
-Δημιουργία υγιεινού περιβάλλοντος σίτισης
-Σίτιση με βάση τη ζήτηση του παιδιού και αίσθηση πείνας και όχι υπερσίτιση βάσει κουλτούρας
-Αύξηση φυσικής άσκησης του παιδιού
-Τήρηση ωρών ύπνου ανά ηλικία
Ταυτόχρονα οι γενικές διαιτητικές οδηγίες για παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας συνιστούν διατροφή που βασίζεται:
-Στα φρούτα και τα λαχανικά
-Στα ολικής άλεσης προϊόντα
-Στα ημιαποβουτυρωμένα ή αποβουτυρωμένα γαλακτοκομικά προϊόντα σε παιδιά άνω των 2 ετών
-Στα όσπρια, τα ψάρια και τα άπαχα κρέατα
-Oχι στις τροφές που είναι φτωχές σε θρεπτικά συστατικά (π.χ. αλμυρά σνακ, παγωτά, τηγανητά τρόφιμα, ροφήματα με ζάχαρη)
-Περιορισμός σνακ κατά τις καθιστικές δραστηριότητες ή ως αντίδραση σε στιγμές ανίας (ιδ. χυμούς, αναψυκτικά, αθλητικά ποτά)
-Περιορισμός καθιστικών δραστηριοτήτων.
-Τακτικά οικογενειακά γεύματα για προαγωγή κοινωνικής αλληλεπίδρασης και διαμόρφωση διατροφικής συμπεριφοράς
-Η επιλογή των ωρών των γευμάτων πρέπει να γίνεται από τους γονείς και όχι από τα παιδιά