Οι μεσήλικες και οι ηλικιωμένοι είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στις λοιμώξεις γιατί με την ηλικία, το ανοσοποιητικό τους σύστημα εξασθενεί με συνέπεια να αφήνει αθωράκιστο τον οργανισμό.
Αν σε αυτή τη φυσιολογική βιολογική φθορά προσθέσουμε και το γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα των ατόμων μιας προχωρημένης ηλικίας πάσχουν ήδη από ένα ή περισσότερα χρόνια νοσήματα, τα οποία καταβάλλουν τον οργανισμό, διαπιστώνουμε πως όταν περάσουμε το κατώφλι των 60 ετών αρχίζουμε να γινόμαστε πιο ευπαθείς σε πολλές ασθένειες. Μια από τις πιο επώδυνες ασθένειες, οι οποίες μπορούν τότε να μας πλήξουν είναι και ο έρπης ζωστήρας.
H πιθανότητα να μας συμβεί είναι μεγάλη: Ένας στους τέσσερις ανθρώπους θα εμφανίσει έρπητα ζωστήρα κάποια στιγμή στην ζωή του.
Η νόσος αποκαλείται έτσι γιατί το χαρακτηριστικό δερματικό εξάνθημα με το οποίο εμφανίζεται, εκτείνεται από τη μια πλευρά του σώματος-συνήθως στο επάνω μέρος του κορμού- σαν ζώνη. Ο έρπης ζωστήρας συνοδεύεται από αφόρητο πόνο και μπορεί να έχει μεγάλο αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής του ατόμου, δυσκολεύοντας ακόμα και τις καθημερινές δραστηριότητες. Για τους ασθενείς, το να πλυθούν, να ντυθούν, να πάρουν αγκαλιά τα εγγόνια τους ισοδυναμεί με άθλο. Ούτε το άγγιγμα των ρούχων δεν μπορούν να ανεχθούν πάνω στο σώμα τους καθώς η νόσος συνοδεύεται από καυστικό διαπεραστικό πόνο που οι πάσχοντες τον περιγράφουν σαν ηλεκτροσόκ. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα ο πόνος συνεχίζεται πολύ καιρό μετά την εξαφάνιση των σημαδιών του έρπητα ζωστήρα στο σώμα. Πρόκειται για μια σοβαρή επιπλοκή, την λεγόμενη μεθερπητική νευραλγία, η οποία εμφανίζεται κυρίως σε άτομα ηλικίας 70 ετών και άνω. Στη μεθερπητική νευραλγία ο πόνος διαρκεί μήνες ή και χρόνια και χαρακτηρίζεται από τους ασθενείς ως πιο ανυπόφορος από αυτόν της χρόνιας κεφαλαλγίας.
Μάθε αν κινδυνεύεις να πάθεις έρπητα ζωστήρα
Πρόκειται για μια λοίμωξη που ταλαιπωρεί έναν στους τέσσερις μεσήλικες, ενώ σε μεγαλύτερες ηλικίες, όπου εννέα στους δέκα πάσχουν από κάποιο υποκείμενο χρόνιο νόσημα που αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα, οι πιθανότητες να εμφανιστεί ο έρπης ζωστήρας υπερδιπλασιάζονται. Πιθανά «θύματά» του είναι όσοι άνθρωποι έχουν περάσει ανεμοβλογιά, κάτι που ισχύει για το 95% των ενηλίκων. Ο ιός του έρπητα ζωστήρα είναι ο ιός της ανεμοβλογιάς, που δεν φεύγει ποτέ από τον οργανισμό μας εφόσον νοσήσουμε. Αντίθετα, παραμένει στα νευρικά γάγγλια σε κατάσταση ύπνωσης. Όσο το ανοσοποιητικό σύστημα είναι γερό και λειτουργεί αποτελεσματικά, ο ιός της ανεμοβλογιάς/ζωστήρα διατηρείται σε λανθάνουσα κατάσταση χωρίς να δημιουργεί προβλήματα. Όταν όμως οι αμυντικοί μηχανισμοί του ανοσοποιητικού συστήματος εξασθενήσουν τότε ο ιός δύναται να βγει από τον «ύπνο» του και να επενεργοποιηθεί και να προκαλέσει έρπητα ζωστήρα.
Πώς θα το καταλάβεις ότι έχεις έρπητα ζωστήρα
Η ασθένεια-βάσανο εκδηλώνεται αρχικά με ένα δερματικό εξάνθημα που εκτείνεται στη μία πλευρά του σώματος και εντοπίζεται στη μέση, την πλάτη ή και στο πρόσωπο. Το εξάνθημα αυτό χαρακτηρίζεται από φυσαλίδες που προκαλούν έντονο κνησμό. Ωστόσο, ο έρπης ζωστήρας δεν είναι μόνο ένα εξάνθημα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το δεύτερο και κυρίαρχο σύμπτωμα του είναι ο πόνος, που χαρακτηρίζεται από τους ίδιους τους ασθενείς ως καυστικός, διαπεραστικός και συχνά αφόρητος. Αν ο έρπητας ζωστήρας προσβάλλει το οφθαλμικό νεύρο, οι ασθενείς διατρέχουν τον κίνδυνο μόνιμης οφθαλμικής βλάβης, ακόμα και απώλειας όρασης στο προσβεβλημένο μάτι.
Υπάρχει εμβόλιο που μειώνει τον κίνδυνο να πάθεις έρπητα ζωστήρα
Το εμβόλιο για την πρόληψη του έρπητα ζωστήρα και της μεθερπητικής νευραλγίας κυκλοφορεί πλέον στην Ελλάδα κι έχει ενταχθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών. Χορηγείται δωρεάν σε όλα τα άτομα άνω των 60 ετών, ακόμη και αν έχουν περάσει έρπητα ζωστήρα στο παρελθόν και δρα ενδυναμώνοντας το ανοσοποιητικό σύστημα ώστε ο ιός ανεμοβλογιάς/ζωστήρα να παραμείνει σε ύπνωση. Το εμβόλιο προφυλάσσει από τον έρπητα ζωστήρα και την μεθερπητική νευραλγία, και πρέπει να το κάνεις, αν είσαι 60 ετών κι άνω αφού συμβουλευτείς τον γιατρό σου. Σε κάποιες περιπτώσεις το εμβόλιο δεν ενδείκνυται αν συνυπάρχουν καταστάσεις που επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα.