Εκτός από όσα λέτε και κάνετε, προβάλλετε έναν συγκεκριμένο τύπο γλώσσας του σώματος για τους ανθρώπους γύρω σας. Οι άλλοι την αντιλαμβάνονται και τη χρησιμοποιούν για να ερμηνεύσουν τη διάθεσή σας. Ας ρίξουμε, λοιπόν, μια πιο προσεκτική ματιά σε αυτό το στοιχείο.
Η γλώσσα του σώματος αναφέρεται σε όλες τις μορφές της μη λεκτικής επικοινωνίας, συνειδητής καθώς και ασυνείδητης. Οι διαφορές στη γλώσσα του σώματος ποικίλλουν τόσο μεταξύ ατόμων όσο και μεταξύ διαφορετικών ομάδων. Η γλώσσα του σώματός μας λειτουργεί επίσης ως κοινωνικός και πολιτιστικός δείκτης, ακόμη κι αν υπάρχουν κοινά βιολογικά θεμέλια. Η αγγλική γλώσσα περιέχει περίπου 100.000 λέξεις, εκ των οποίων 5.000 χρησιμοποιούνται τακτικά. Από αυτές, χρησιμοποιούμε ίσως 1.000 λέξεις στην καθημερινή μας επικοινωνία.
Σύμφωνα με ορισμένους μελετητές, η γλώσσα του σώματος περιέχει σχεδόν 700.000 σήματα. Ναι, μπορούμε να συζητήσουμε τους ακριβείς αριθμούς, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα. Εκείνο που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι υπάρχει ένας τεράστιος αριθμός σημάτων, περισσότερα από όσα ίσως γνωρίζουμε. Δεν πρόκειται να εξετάσω όλα αυτά τα σήματα, ωστόσο είναι ενδιαφέρον να δούμε τις διαφορές μεταξύ των διαφορετικών προφίλ προσωπικότητας. Απλώς να θυμάστε ότι η νοοτροπία μας, η κατάστασή μας και το αν αισθανόμαστε ασφάλεια ή ανασφάλεια έχει καταλυτική επίδραση στη γλώσσα του σώματός μας.
Στάση του σώματος
Εάν η στάση του σώματός σας είναι χαλαρή, φυσική, αλλά όχι υποτονική, οι άλλοι συχνά αποκομίζουν την εντύπωση ότι έχετε αυτοπεποίθηση. Αν, πάλι, φαίνεστε μαζεμένοι, η στάση σας μπορεί να ερμηνευτεί ως δείγμα παραίτησης και απογοήτευσης. Αν είστε ευθυτενείς και κάπως άκαμπτοι, οι άνθρωποι μπορεί να θεωρήσουν ότι η στάση σας δηλώνει κυριαρχία. Με άλλα λόγια, απαιτείτε σεβασμό από τους γύρω σας. Ωστόσο, θα μπορούσε επίσης να αποτελεί ένδειξη ότι είστε στρατιωτικός.
Βλέμμα
Χρησιμοποιούμε τα μάτια μας για πολλά διαφορετικά πράγματα. Τα μάτια που αποφεύγουν την οπτική επαφή γενικά υποδηλώνουν ότι το εν λόγω άτομο θα προτιμούσε να είναι κάπου αλλού. Άλλοι άνθρωποι έχουν σταθερή οπτική επαφή, χωρίς καν να ανοιγοκλείνουν τα βλέφαρα. Αυτό δημιουργεί εντελώς διαφορετική εντύπωση. Λένε ότι οι ψεύτες δεν μπορούν να σε κοιτάξουν στα μάτια και συχνά αποστρέφουν το βλέμμα. Αλλά καθώς αυτό το γνωρίζουν και οι ψεύτες, οι χειρότεροι από αυτούς μαθαίνουν να σε κοιτάνε κατάματα όταν ψεύδονται. Οπότε τίποτα δεν είναι τόσο προφανές.
Συνηθέστερη ένδειξη ότι κάποιος ψεύδεται είναι το ότι αγγίζει επανειλημμένως τον λαιμό του. Όταν κάτι είναι φρικτό ή δυσάρεστο, πολλοί βάζουν τα χέρια τους στο πρόσωπό τους. Και όταν πρέπει να σκεφτούμε, συχνά κλείνουμε για λίγο τα μάτια.
Κεφάλι και πρόσωπο
Όταν μιλάμε, συνήθως είτε κατανεύουμε είτε κουνάμε δεξιά κι αριστερά το κεφάλι, ανάλογα με το αν συμφωνούμε ή όχι. Όταν ακούμε πολύ προσεκτικά μια συζήτηση, μπορεί να γείρουμε το κεφάλι στη μία πλευρά.
Το ζαρωμένο μέτωπο μπορεί να σημαίνει λύπη ή κατάθλιψη. Όταν κάτι μας προκαλεί έκπληξη, συχνά ανασηκώνουμε τα φρύδια, ενώ πιέζουμε τη μύτη προς τα πάνω όταν κάτι δεν μας αρέσει. Στο πρόσωπό σας και μόνο κρύβονται είκοσι τέσσερις διαφορετικοί μύες που μπορούν να συνδυαστούν με αμέτρητους τρόπους.
Χέρια
Και τώρα ένα πραγματικά κλασικό ζήτημα: Όταν ανταλλάσσετε χειραψία με κάποιον, πόσο δυνατά πρέπει να του σφίξετε το χέρι; Μια απλή χειραψία μπορεί να αποκαλύψει πολλά για ένα άτομο. Από τη μία, η χαλαρή και αδύναμη συχνά υποδηλώνει υποτελή προσωπικότητα, οπότε αν η χειραψία σας είναι όντως χαλαρή και αδύναμη, θα ήταν καλή ιδέα να σφίγγετε το χέρι των άλλων λίγο περισσότερο Από την άλλη, αν μια χειραψία είναι δυνατή, υποδηλώνει αποφασιστικότητα. Όποιος σφίγγει υπερβολικά το χέρι του άλλου ανήκει πιθανότατα στην πρώτη κατηγορία, αλλά θα προτιμούσε να ανήκει στη δεύτερη.
Οι σφιγμένες γροθιές σπάνια σημαίνουν καλά νέα, συνήθως υποδεικνύουν επιθετικότητα. Μερικοί νευρικοί άνθρωποι πειράζουν τα ρούχα τους, αφαιρώντας τρίχες ή κλωστές. Αυτό συχνά δείχνει ότι θα προτιμούσαν να εστιάσουν την προσοχή τους σε άλλα πράγματα. Το να κρατά κανείς τα χέρια σφιχτά πίσω από την πλάτη συχνά εκφράζει δύναμη και ασφάλεια. Θυμάστε τι είπα για τα ψέματα;
Ένας πιο αποτελεσματικός τρόπος για να εντοπίσετε έναν ψεύτη είναι να παρατηρήσετε αν βάζει την παλάμη του στο στήθος του –κατά προτίμηση το δεξί χέρι πάνω από την καρδιά του– και αναστενάζει αγανακτισμένος όταν κατηγορείται για ψέματα. «Θα σου έλεγα ψέματα; Πώς μπορείς να το λες αυτό για μένα;» Αυτή η χειρονομία έχει στόχο να ενισχύσει τον ισχυρισμό του ότι οι προθέσεις του ήταν ειλικρινείς, αλλά αμέσως βάζει τους πάντες σε υποψίες, επειδή είναι τόσο περιττή και υπερβολική. Σίγουρα κάτι ύποπτο συμβαίνει εδώ.
Χώρος
Είναι πολύ σημαντικό οι άνθρωποι να έχουν τον προσωπικό τους χώρο, καθώς όλοι χρειάζονται μια δική τους περιοχή. Μεταξύ άλλων, αυτή η περιοχή μπορεί να είναι η απόσταση που διατηρείτε από τους ανθρώπους όταν τους μιλάτε. Η προσωπική ζώνη είναι γενικά λιγότερο από ένα μέτρο και η κοινωνική ζώνη είναι ένα έως τρία μέτρα. Όταν μιλάμε για την προσωπική ζώνη εννοούμε τον κενό χώρο όταν επικοινωνούν δύο άνθρωποι που γνωρίζονται μεταξύ τους. Η κοινωνική ζώνη αναφέρεται στην απόσταση μεταξύ ξένων που επικοινωνούν. Ωστόσο, αυτό εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη νοοτροπία των ομιλητών. Στη βόρεια Ευρώπη, για παράδειγμα, η προσωπική ζώνη είναι σίγουρα μεγαλύτερη από αυτή ενός κατοίκου μιας μεσογειακής χώρας.
Τι κάνουμε λοιπόν με όλα αυτά;
Με ποιον τρόπο διαφέρουν μεταξύ τους οι ποικίλες μορφές συμπεριφοράς; Είναι προφανές ότι κάποια «γνωστά» δεδομένα για τη γλώσσα του σώματος δεν ισχύουν για κάθε άτομο. Κάποιος που μαζεύει χνούδια από το μανίκι του μπορεί να βαριέται ή να είναι αγχωμένος.
Προσπαθήστε να παρατηρήσετε ανθρώπους στην πραγματική ζωή για να δείτε αν μπορείτε να εντοπίσετε κάποια από τις ακόλουθες μορφές συμπεριφοράς. Αλλά να θυμάστε ότι η γλώσσα του σώματος είναι πολύ προσωπική υπόθεση. Ασφαλώς, υπάρχουν γενικοί τρόποι έκφρασης που ισχύουν σε όλο τον κόσμο και για όλους τους ανθρώπους, ένα περιφρονητικό βλέμμα, για παράδειγμα, είναι όμοιο σε όλες τις χώρες, ωστόσο οι διαφορές είναι τόσο πολλές, που θα πρέπει να μελετήσετε τους συνανθρώπους σας για να βελτιώσετε αυτή την ικανότητα.