«Ξέχνα το»: να μια συμβουλή που ακούμε συχνά, η οποία όμως είναι δύσκολο να εφαρμοστεί. Έχω συναντήσει πολλούς ανθρώπους που η δυσαρέσκεια και η απογοήτευσή τους πηγάζουν από την αδυναμία τους να προχωρήσουν στη ζωή τους μετά από κάποια ατυχία ή να πάψουν να ασχολούνται με όνειρα που δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν.
Για παράδειγμα, αν κάποιος μας εκνεύρισε, θα θέλαμε να ξεχάσουμε το περιστατικό όσο πιο γρήγορα γίνεται και να συνεχίσουμε. Αλλά παρότι προσπαθούμε να το αφήσουμε πίσω μας, το φέρνουμε ξανά στη μνήμη μας και αναστατωνόμαστε. Κάποιες άλλες φορές βρισκόμαστε πολύ κοντά στην επίτευξη ενός σημαντικού στόχου, για τον οποίο προσπαθήσαμε πολύ, αλλά χάνουμε τα πάντα τη στιγμή που πρέπει να υπερνικήσουμε το τελευταίο εμπόδιο.
Έτσι, όταν προσπαθούμε να θέσουμε έναν καινούριο στόχο, οι αναμνήσεις και η ματαίωση επανέρχονται στο προσκήνιο και μας βασανίζουν, καθιστώντας μας ανήμπορους να εστιάσουμε σε οτιδήποτε. Το «ξέχασέ το» είναι ένας άλλος τρόπος να εκφράσουμε το «αποδέξου το πλήρως». Αυτό δεν σημαίνει πως η οδυνηρή μνήμη θα εξαφανιστεί ως δια μαγείας.
Μπορεί να θέλουμε να διαγράψουμε οριστικά το παρελθόν, όπως σβήνουμε την κιμωλία από τον μαυροπίνακα, αλλά αυτό είναι ανέφικτο. Και όσο πιο πολύ πασχίζουμε να ξεχάσουμε, τόσο περισσότερο εντείνουμε την ανάμνηση και τη συντηρούμε. Να θυμάστε όμως κάτι πολύ σημαντικό: αυτό που μας φέρνει τόση στεναχώρια δεν είναι η ίδια η μνήμη του γεγονότος, αλλά τα συναισθήματα που την περιβάλλουν – η μεταμέλεια, η απογοήτευση, ο θυμός και η ματαίωση.
Αυτή ίσως να είναι μια ανεπαίσθητη διαφορά, αλλά έχει μεγάλη σημασία να διαχωρίζουμε την ανάμνηση από τα συναισθήματα που τη συνοδεύουν. Μια απογοητευτική ή επώδυνη κατάσταση που συνέβη πριν από δέκα χρόνια δεν μας προκαλεί σήμερα την ίδια στενοχώρια με τότε. Αυτό οφείλεται στο ότι τα συναισθήματα που την περιβάλλουν έσβησαν ή αμβλύνθηκαν.
Η ανάμνηση αφ’ εαυτής δεν αποτελεί πρόβλημα – βρίσκεται ακόμα εκεί⋅ το πρόβλημα είναι τα συναισθήματα που συνδέονται μαζί της. Γι’ αυτό δεν υπάρχει κανένας λόγος να απωθήσουμε την ανάμνηση ή να προσπαθήσουμε να απαλλαγούμε από αυτήν, πράγμα μάλλον ανέφικτο.
Οπότε, τι πρέπει να κάνουμε όταν θέλουμε να αποδιώξουμε κάτι που μας βασανίζει; Η απάντηση είναι να αποδεχτούμε τον εαυτό μας όπως είναι. Αν αποδεχτούμε τον εαυτό μας που παλεύει σκληρά, τότε η διανοητική μας κατάσταση σύντομα θα μεταβληθεί, αν και στην αρχή αυτή η αλλαγή θα είναι αδιόρατη.
Όταν θεωρούμε πρόβλημα τα δυσάρεστα συναισθήματα μας και προσπαθούμε να τα ξεπεράσουμε, συνήθως το μόνο που κάνουμε είναι να τα αντιπαλεύουμε ακόμα περισσότερο. Αντίθετα, όταν τα αποδεχτούμε, ο νους μας παύει να αγωνίζεται πια, κατά παράδοξο τρόπο, ησυχάζει.
Και όταν συμβεί αυτό, μπορούμε να αφήσουμε πίσω μας τα συναισθήματα και να τα δούμε στοργικά από μακριά. Αντί λοιπόν να προσπαθείτε να μεταβάλλετε ή να ελέγξετε τα δύσκολα συναισθήματά σας, αφήστε τα να υπάρχουν, και ο νου σας θα ηρεμήσει. Έτσι μπορείτε να αποστασιοποιηθείτε ευκολότερα και να κοιτάξετε με ψυχραιμία τα συναισθήματά σας, σαν να ανήκουν σε κάποιο άλλο άτομο.