Ο θυμός είναι μια φυσική και ενστικτώδης απόκριση σε προσλαμβανόμενες απειλές. Πρόκειται για ένα συναίσθημα που είναι απαραίτητο για την επιβίωσή μας, το οποίο, ωστόσο, μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα όταν μας “βγάζει” εκτός ελέγχου, με αποτέλεσμα να λέμε ή να κάνουμε πράγματα που μετανιώνουμε αργότερα.
Τι προκαλεί τα προβλήματατα θυμού; Πολλές είναι οι αιτίες πρόκλησης θυμού, όπως το άγχος, τα οικογενειακά προβλήματα ή και τα οικονομικά ζητήματα. Βέβαια, ενώ, ο ίδιος ο θυμός δεν θεωρείται διαταραχή, μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να είναι σύμπτωμα που δηλώνει καταστάσεις ψυχικής υγείας.
Τρόποι βίωσης θυμού
Ως ένα βασικό συναίσθημα, ο θυμός, αλλά και η επιθετικότητα που συχνά συνυπάρχει με τον θυμό, μπορεί να εξωστρέφονται, να ενδοβάλονται και, συνεπώς, να βιώνονται ως εσωτερικές διεργασίες ή να εκφράζονται με πιο παθητικό και έμμεσο τρόπο.
1. Εξωστρέφεια θυμού
Βασικά, πρόκειται για την έκφραση του θυμού με τρόπους που μπορεί να περιλαμβάνουν συμπεριφορές, όπως, για παράδειγμα, φωνές, προσβολές ή καταχρηστικές πρακτικές που μπορεί να εκδηλώνονται προφορικά ή σωματικά και αφορούν τον έξω κόσμο.
2. Ενδοβολή συναισθήματος θυμού
Αυτός ο τύπος θυμού προσανατολίζεται προς τον εαυτό σας. Περιλαμβάνει αρνητικό και επι-κριτικό αυτο-διάλογο, άρνηση παροχής στον εαυτό σας πραγμάτων που σας κάνουν ευτυχισμένους, ενώ σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να περιλαμβάνει, ακόμη και άρνηση κάλυψης βασικών αναγκών, όπως το φαγητό. Ο αυτοτραυματισμός και η απομόνωση από τους ανθρώπους είναι άλλοι τρόποι με τους οποίους ο θυμός μπορεί να κατευθύνεται προς τα έσω.
3. Παθητική έκφραση θυμού
Αυτή η πρακτική έκφρασης του θυμού αφορά στη χρήση έμμεσων τρόπων έκφρασης του βασικού συναισθήματος (passive-aggressive). Παραδείγματα αυτής της “παθητικής – επιθετικής” συμπεριφοράς περιλαμβάνουν τη χρήση σιωπηλής μεταχείρισης των άλλων (silent treatment), σαρκαστικά και επικριτά σχόλια.
Ο θυμός προκαλεί συμπτώματα
Ο θυμός προκαλεί σωματικά και συναισθηματικά συμπτώματα. Ενώ είναι φυσιολογικό να παρουσιάζετε αυτά τα συμπτώματα περιστασιακά, ένα άτομο με προβλήματα θυμού τείνει να τα βιώνει πιο συχνά και σε πιο σοβαρό βαθμό. Ακολουθούν ορισμένα από τα πιο συνήθη συπτώματα που προκαλούνται από τον θυμό.
1. Φυσικά συμπτώματα
Ο θυμός επηρεάζει διάφορα μέρη του σώματός σας, συμπεριλαμβανομένης της καρδιάς, του εγκεφάλου και των μυών σας. Σύμφωνα με μελέτη, ο θυμός προκαλεί επίσης αύξηση στα επίπεδα τεστοστερόνης και μείωση στα επίπεδα κορτιζόλης.
Ορισμένα από τα φυσικά συμπτώματα του θυμού περιλαμβάνουν:
- αυξημένη αρτηριακή πίεση
- αυξημένο καρδιακό ρυθμό
- αίσθημα μυρμηγκιάσματος
- μυϊκή ένταση
2. Συναισθηματικά συμπτώματα
Μια ποικιλία αισθημάτων συνυπάρχει με το θυμό. Μπορεί να παρατηρήσετε τα ακόλουθα συναισθηματικά συμπτώματα πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά από ένα επεισόδιο θυμού:
- ευερεθιστότητα ή εκνευρισμό
- ανησυχία
- οργή
- στρες
- αίσθημα ταραχής ή ανησυχίας
- ενοχή