Όταν προσπαθούν να αποφύγουν μια ανεπιθύμητη σκέψη, οι άνθρωποι συχνά την απορρίπτουν και την αντικαθιστούν αμέσως με άλλη. Αλλά η προληπτική αποφυγή μιας συσχέτισης μπορεί να είναι πολύ πιο αποτελεσματική και να βοηθήσει στην αποφυγή επαναλαμβανόμενων ανεπιθύμητων σκέψεων, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στις 14 Ιουλίου στο PLOS Computational Biology από τους Isaac Fradkin και Eran Eldar του Εβραϊκού Πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ.
Η προσπάθεια διακοπής μιας ανεπιθύμητης επαναλαμβανόμενης σκέψης είναι μια γνώριμη εμπειρία για τους περισσότερους από μας. Συχνά, ένα σύνθημα μπορεί επανειλημμένα να προκαλέσει ανεπιθύμητες σκέψεις ή αναμνήσεις. Εκτός από την ανάγκη να διώξουν τους ανεπιθύμητους συνειρμούς από το μυαλό τους, οι άνθρωποι πρέπει να βεβαιωθούν ότι αυτές οι ανεπιθύμητες συσχετίσεις δεν θα συνεχίσουν να εμφανίζονται σε έναν ατελείωτο κύκλο που τους ενδυναμώνει με την πάροδο του χρόνου.
Σε μία νέα μελέτη, οι ερευνητές μελέτησαν πώς 80 αγγλόφωνοι ενήλικες βρήκαν νέους συσχετισμούς με κοινές λέξεις. Όλοι οι συμμετέχοντες είδαν λέξεις σε μια οθόνη και έπρεπε να πληκτρολογήσουν μια συσχετισμένη λέξη. Τα άτομα μιας ομάδας ενημερώθηκαν εκ των προτέρων ότι δεν θα λάμβαναν χρηματικά μπόνους εάν επαναλάμβαναν τις συσχετίσεις, έτσι άρχισαν να καταπνίγουν τις σκέψεις των προηγούμενων λέξεων που είχαν εισαγάγει. Με βάση τους χρόνους αντίδρασης και το πόσο αποτελεσματικοί ήταν οι συμμετέχοντες στη δημιουργία νέων συσχετισμών, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν υπολογιστικές προσεγγίσεις για να μοντελοποιήσουν πώς οι άνθρωποι απέφευγαν τους επαναλαμβανόμενους συσχετισμούς. Σύμφωνα με τα ευρήματα, οι περισσότεροι άνθρωπο χρησιμοποιούν αντιδραστικό έλεγχο – απορρίπτοντας τους ανεπιθύμητους συσχετισμούς αφού έχουν ήδη κάνει την εμφάνισή τους στο μυαλό τους.
“Αυτός ο τύπος αντιδραστικού ελέγχου μπορεί να είναι ιδιαίτερα προβληματικός”, λένε οι συγγραφείς, “επειδή, όπως υποδεικνύουν τα ευρήματά μας, οι σκέψεις με αυτόν τον τρόπο αυτοενισχύονται: η σκέψη μιας σκέψης αυξάνει την ισχύ της μνήμης και την πιθανότητα να επαναληφθεί. Με άλλα λόγια, κάθε φορά που απορρίπτουμε αντιδραστικά μια ανεπιθύμητη συσχέτιση, έχει τη δυνατότητα να ενδυναμώνεται. Ωστόσο, διαπιστώσαμε επίσης ότι οι άνθρωποι μπορούν να προλάβουν εν μέρει αυτήν τη διαδικασία εάν θέλουν να διασφαλίσουν ότι η ανεπιθύμητη σκέψη θα έρχεται στο μυαλό τους όσο το δυνατόν λιγότερο.”
