Την δραστήρια Πρόεδρο του Συλλόγου ΚΕΦΙ, την Ζωή Γραμματόγλου φιλοξενούμε σήμερα στο healthweb για να μιλήσουμε για τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς με καρκίνο στη χώρα μας και αν η Πολιτεία και οι αρμόδιοι φορείς έχουν βρει κάποια λύση σε κάποια από αυτά, καθώς και για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια μέχρι το τέλος της ζωής που όλοι δικαιούνται.
- Ευχαριστώ πάρα πολύ για την πρόσκληση να είμαι εδώ μαζί σας σήμερα και να βάλουμε και να ξαναπούμε σε μία σειρά όλα τα θέματα που ταλανίζουν τους ασθενείς με καρκίνο, τόσο κατά τη διάρκεια των θεραπειών αλλά και της αποθεραπείας.
- Εμείς ευχαριστούμε πολύ κυρία Γραμματόγλου που αποδεχτήκατε την πρόσκλησή μας, ακριβώς γι’ αυτό, για να ξαναδούμε που βρίσκονται τα πράγματα για τους ανθρώπους που πάσχουν από τη νόσο του καρκίνου.
Κυρία Γραμματόγλου εσείς προσωπικά έχετε δώσει μάχη με τον καρκίνο του μαστού και την κερδίσατε. Βάσει της εμπειρίας που έχετε εδώ και 22 χρόνια που έχετε ξεπεράσει τη νόσο, πιστεύετε ότι σήμερα το Σύστημα Υγείας έχει πιο ευνοϊκές συνθήκες για έναν ασθενή που πάσχει από καρκίνο σε σχέση με παλαιότερα; Δηλαδή ας πούμε οι ασθενείς έχουν καλύτερη πρόσβαση στο γιατρό τους;
Έχουν πάρα πολλά πράγματα αλλάξει από όταν νόσησα εγώ με καρκίνο και σίγουρα δεν βρισκόμαστε 20 χρόνια πίσω, έχουμε πάει μπροστά, ένα είναι ότι υπάρχουν καινούρια φάρμακα και καινούριες θεραπείες και το δεύτερο είναι και η χειρουργική και η ακτινοθεραπεία έχουν κάνει βήματα μεγάλα και έτσι μία γυναίκα που θα νοσήσει τώρα με καρκίνο του μαστού σίγουρα στη φαρέτρα των γιατρών υπάρχουν πολύ πιο πολλά ‘’όπλα’’ για να πολεμήσει τον καρκίνο. Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει στις δημόσιες δομές υγείας προσωπικό ώστε να μπορέσει η γυναίκα που θα νοσηλευτεί και θα χρειαστεί στη συνέχεια να κάνει τις θεραπείες της να είναι προσβάσιμες προς αυτήν. Και αυτό το έχουμε πει κι άλλες φορές ότι οφείλετε στην υποστελέχωση των νοσοκομείων, δεν υπάρχουν γιατροί, δεν υπάρχει νοσηλευτικό προσωπικό με αποτέλεσμα να καθυστερούν ειδικά τα χειρουργεία, γιατί για τις χημειοθεραπείες έστω και στην καρέκλα γίνονται . Το θέμα είναι με τα χειρουργεία που καθυστερούν , έχουν πολύ μεγάλη λίστα αναμονής και το αποτέλεσμα είναι να χρεώνεται ο ασθενής για να πάει στον ιδιωτικό νοσοκομείο να κάνει το χειρουργείο και μετά θα ξαναχτυπήσει την πόρτα του δημόσιου νοσοκομείου για τις θεραπείες και στην ακτινοθεραπεία πάλι το πρόβλημα είναι πάρα πολύ μεγάλο γιατί δεν επαρκούν τα μηχανήματα που υπάρχουν.
Κυρία Γραμματόγλου αυτή τη στιγμή τι αναμονή υπάρχει στα χειρουργεία;
Για ένα απλό χειρουργείο μαστού περιμένει η γυναίκα από 1 έως 1,5 μήνα σίγουρα . Υπάρχουν και πιο δύσκολα χειρουργεία όπου μπορεί να υπάρχει αναμονή 3 και 5 μήνες .
Επειδή μιλήσαμε για τον καρκίνο του μαστού η αποκατάσταση στο δημόσιο νοσοκομείο αρχίζει να γίνεται άπιαστο όνειρο. Προχθές μου έλεγε μία κοπέλα ότι απευθύνθηκε σε δημόσιο νοσοκομείο και 7 μήνες αναμονή στη λίστα για να κάνει αποκατάσταση. Οπότε βλέπετε πόσο απαγορευτικό είναι αυτό για τις γυναίκες με καρκίνο του μαστού.
Οι χρόνοι αυτοί είναι απειλητικοί για τη ζωή ενός ανθρώπου που πάσχει από καρκίνο κυρία Γραμματόγλου.
Σίγουρα για το πρώτο χειρουργείο οι χρόνοι είναι απειλητικοί , όταν το χειρουργείο έπρεπε να είχε γίνει χθες, γιατί πολλές φορές διαγιγνώσκονται καρκίνοι σε πολύ προχωρημένο στάδιο, καταλαβαίνετε τι σημαίνει αυτό συν την αναμονή για το χειρουργείο .
Βέβαια, ο καρκίνος δεν περιμένει, δεν έχει χρόνο ο καρκίνος κυρία Γραμματόγλου, οπότε είναι ένα σημαντικό σημείο αυτό να το τονίσουμε ότι θα πρέπει με κάποιον τρόπο είτε με νέες προσλήψεις κλπ, το πρόβλημα αυτό να ξεπεραστεί, οπότε οι ασθενείς αναγκάζονται να πηγαίνουν στις ιδιωτικές κλινικές κυρία Γραμματόγλου και εκεί τι γίνεται με τις ακτινοθεραπείες το πρόβλημα που υπήρχε στα ιδιωτικά κέντρα όπου ο ασθενής πληρώνει τις ακτινοθεραπείες, οι οποίες ωστόσο καλύπτονται από τον ΕΟΠΥΥ και είναι μία διαδικασία που δεν είναι νόμιμη, αυτό έχει ξεπεραστεί;
Όχι δεν έχει ξεπεραστεί. Συχνά πυκνά έχουμε καταγγελίες ότι πηγαίνοντας στον ιδιωτικό τομέα τους ζητούν παραπάνω χρήματα με την αιτιολογία ότι έχουν καινούρια μηχανήματα ή ότι άλλο μπορούν να σκεφτούν, ενώ κανονικά θα έπρεπε να πληρώνουν μόνο την αμοιβή του γιατρού και τίποτα άλλο, το πακέτο που δίνει ο ΕΟΠΥΥ έπρεπε να καλύπτει το κόστος των ακτινοθεραπειών.
Έχετε κάποια νέα απάντηση από τον ΕΟΠΥΥ γι’ αυτό το συγκεκριμένο θέμα;
Ο ΕΟΠΥΥ συνεχίζει να στέλνει το μπαλάκι στον ασθενή και λέει ελάτε με επώνυμες καταγγελίες, τους έχω στείλει και έγγραφο και το έχω πει και προσωπικά ότι δεν μπορεί ο ασθενής που ψάχνει μία θέση να κάνει μία ακτινοθεραπεία να πάει να καταγγείλει τον ιδιώτη γιατί δεν θα έχει που να πάει. Και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην κάνουν επώνυμα καταγγελίες, να φτάνουν σε εμάς. Αν θυμόσαστε όταν πρωτοξεκίνησε όλο αυτό το σκηνικό που είχαμε μαζέψει μία ομάδα ασθενών και πήγαμε στο Υπουργείο, έχουν γίνει πάρα πολλές προσπάθειες από τη μεριά των Συλλόγων των ασθενών και όμως μερικά ιδιωτικά κέντρα συνεχίζουν ακόμα την ίδια τακτική.
Ναι , σίγουρα ο ασθενής εκείνη τη στιγμή δεν είναι σε θέση να κάνει την καταγγελία διότι είναι μονόδρομος κυρία Γραμματόγλου δεν θα πήγαινε στην ιδιωτική κλινική, προφανώς, θα πήγαινε σε δημόσια δομή υγείας. Οπότε να υπογραμμίσουμε σε αυτό το σημείο ότι δουλειά του ΕΟΠΥΥ είναι να κάνει εκείνος τους ελέγχους και να μπορέσει να εντοπίσει το πρόβλημα και να δώσει τις κυρώσεις τις οποίες πρέπει . Να μην βάζει τον ασθενή να κάνει τους ελέγχους ουσιαστικά, τις καταγγελίες εννοώ.
Ακριβώς όπως το λέτε είναι και το έχουμε τονίσει πάρα πολλές φορές και όποιος μας ακούσει ας έρθει να κάνει καταγγελία σε εμάς, εμείς θα μαζέψουμε τα ονόματα. Να πούμε ότι έχουμε 10-15 ασθενείς που έχουμε την ίδια καταγγελία, να ξαναπάμε στον ΕΟΠΥΥ μήπως το πάρουν απόφαση ότι πρέπει να κάνουν πιο εντατικούς ελέγχους και να ελέγχουν τα κέντρα που ζητούν, δεν ζητούν όλα τα κέντρα, είναι όμως αρκετά που ζητούν.
Για να υπάρχει σε αυτό το μεγάλο βαθμό το πρόβλημα το οποίο κι εσείς βλέπετε μέσω των καταγγελιών των ασθενών δεν είναι κάτι το οποίο το υποθέτουμε άρα είναι αρκετά τα κέντρα, οπότε ο ΕΟΠΥΥ πρέπει να το ελέγξει ή να στείλετε και ως Σύλλογος ένα υπόμνημα στον Υπουργό, για να μπορέσει αυτό να διευθετηθεί γιατί πραγματικά είναι λυπηρό που δεν έχει λυθεί κυρία Γραμματόγλου.
Ακριβώς, ακριβώς.
Κυρία Γραμματόγλου ας μπούμε λίγο στο κομμάτι το ανθρώπινο των ασθενών που πάσχουν από καρκίνο στην Ελλάδα. Στις δημόσιες δομές υγείας υπάρχουν πια ψυχολόγοι ώστε να βοηθήσουν τον ογκολογικό ασθενή προκειμένου να μπορέσει να διαχειριστεί όλο αυτό το οποίο του συμβαίνει.
Δυστυχώς και λυπάμαι που θα το πω για ακόμα μία φορά, δεν υπάρχουν οργανωμένες δομές υποστήριξης για τον ασθενή που παίρνει τη διάγνωση ή είναι στην περίοδο της θεραπείας.
Αν δείτε μεμονωμένες θέσεις ψυχολόγων ή κοινωνικών λειτουργών στα νοσοκομεία όταν ένα νοσοκομείο σαν τον Άγιο Σάββα ή σαν το Μεταξά ή σαν τα νοσοκομεία που έχουν ογκολογικές κλινικές, έχει ένα ψυχολόγο ή κοινωνικό λειτουργό, πείτε μου εσείς πόσους ασθενείς μπορεί να δει. Και αυτό το ρόλο έχουν αναλάβει οι Σύλλογοι όχι μόνο στην Αθήνα αλλά σε όλη την Ελλάδα που υπάρχουν, γιατί οι σύλλογοι καρκινοπαθών, για τον καρκίνο μιλάω τώρα αλλά το ίδιο ισχύει και για τις άλλες ασθένειες, έχουν αναλάβει οι Σύλλογοι, οργανώνοντας ομάδες ψυχολογικής υποστήριξης των ασθενών, των φροντιστών που είναι ένα πάρα πολύ μεγάλο κομμάτι, που δυστυχώς στη χώρα μας δεν έχει γίνει αξιολόγηση, τώρα φέτος με αυτό το πακέτο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ο κύριος Κυμπουρόπουλος έχει κάνει αρκετά βήματα, να δούμε τι εφαρμογή θα έχει, αλλά οι φροντιστές είναι οι άτυποι ήρωες και επειδή στην Ελλάδα ακόμα καλά κρατεί η ελληνική οικογένεια όλο αυτό το φορτίο πέφτει στις πλάτες της οικογένειας.
Υπάρχει κάποιο επίδομα που παίρνουν οι φροντιστές των ανθρώπων που νοσούν από καρκίνο;
Όχι δεν υπάρχει επίδομα και μέχρι πριν ένα χρόνο δεν υπήρχε και άδεια από την εργασία τους , τώρα θεσμοθετήθηκε 4 ημέρες άδεια άνευ αποδοχών τον χρόνο, εντάξει έγινε το πρώτο βήμα, πιστεύω ότι θα το δουν γιατί το μέγεθος είναι όντως πάρα πολύ μεγάλο. Χάνονται εργατοώρες πάρα πολλές, υπάρχουν μέχρι απολύσεις ή παραιτήσεις από τη δουλειά όταν έχεις έναν άνθρωπο να τον φροντίσεις 24 ώρες το 24ωρο. Ένα πολύ μεγάλο θέμα σε αυτό το κεφάλαιο που θίγετε τώρα είναι επειδή ο καρκίνος είναι νόσος της τρίτης ηλικίας, συνήθως οι πιο πολλοί ασθενείς είναι ήδη στη σύνταξη, ενώ αν είσαι εν ενεργεία υπάλληλος με το ποσοστό αναπηρίας παίρνεις το επίδομα εταίρου προσώπου που σημαίνει ένα συμπλήρωμα στο ποσό που παίρνεις 300€ το μήνα. Για έναν που παίρνει 500€ σύνταξη ή 400€ τα 300€ είναι πάρα πολύ μεγάλη βοήθεια στο να πάρουν μία κοπέλα να τους βοηθάει, να πλένουν τον ασθενή, να τον σηκώσουν, να τον συγυρίσουν κλπ.
Το λαμβάνουν οι συνταξιούχοι άνθρωποι που νοσούν από καρκίνο το επίδομα του εταίρου προσώπου κυρία Γραμματόγλου;
Δυστυχώς, όχι μόνο για τον καρκίνο αλλά για όλες τις ασθένειες, στους συνταξιούχους δεν δίνεται, καταλαβαίνω ότι είναι πολλά τα χρήματα, είναι μεγάλη μερίδα ανθρώπων αυτής της κατηγορίας αλλά όμως δεν μπορούμε να τους αφήνουμε και στο έλεος του Θεού και κάνετε εσείς ότι νομίζετε. Το έχω θέσει θέμα πάρα πολλές εγώ και στα Συνέδρια με έχετε ακούσει που το λέω αλλά δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει κάτι, δεν έχει νομοθετηθεί, δεν έχει γραφτεί κάπου και συνεχίζεται το ίδιο καθεστώς που συνεχιζόταν εδώ και χρόνια. Και είναι και άλλες ασθένειες που είναι δύσκολες, παράδειγμα και η σκλήρυνση κατά πλάκας, δηλαδή είναι πάρα πολύς κόσμος σε αυτή την κατηγορία.
Και ποια είναι τα κριτήρια; Ποιοι ασθενείς δικαιούνται το επίδομα εταίρου προσώπου; Έχει σχέση με το βαθμό αναπηρίας ας πούμε;
Συνήθως ο βαθμός αναπηρίας που δίνεται όταν νοσείς από καρκίνο είναι το 67%, με το 67% δεν παίρνεις εταίρου προσώπου και με το 80% που θεωρείσαι ότι είσαι κατάκοιτος πάλι αν είσαι συνταξιούχος είναι πολύ δύσκολο να πάρεις αυτό το επίδομα. Δηλαδή θα πρέπει να το δει η Πολιτεία πάρα πολύ σοβαρά γιατί υποφέρει πολύς κόσμος και αναγκάζονται τα παιδιά να βάζουν το χέρι στην τσέπη να φροντίζουν τους γονείς από χρήματα που τα στερούν από τη δική τους οικογένεια και όλο αυτό γίνεται ένας φαύλος κύκλος.
Σίγουρα, γιατί οι συντάξεις γενικότερα για όλο τον πληθυσμό της Ελλάδας, για τον περισσότερο έχουν μειωθεί και πόσο μάλιστα για κάποιον ασθενή που νοσούσε για πάρα πολλά χρόνια φανταζόμαστε όλοι ότι θα είναι μία μικρή σύνταξη κυρία Γραμματόγλου και είναι σημαντικό αυτό να σημειωθεί και για όλα όσα συζητάμε ώστε να μπορέσουμε να τα υπενθυμίσουμε στην Πολιτεία και στους αρμόδιους φορείς για να τους δώσουν προτεραιότητα. Στην Ελλάδα έχουμε ξενώνες περίθαλψης για τη φιλοξενία των καρκινοπαθών του τελικού σταδίου;
Γενικά δεν έχουμε κέντρα τελικού σταδίου, όχι μόνο για τον καρκίνο αλλά και για τις άλλες παθήσεις. Η μόνη μονάδα που λειτουργεί και είναι ιδιωτικής πρωτοβουλίας είναι ο Δεσπότης Λαυρεωτικής και Μεσογείων Νικόλαος που έχει κάνει μία μονάδα με 9 κλίνες. Σκεφτείτε τώρα ολόκληρη Περιφέρεια με προτεραιότητα στους ασθενείς που είναι από τα Μεσόγεια γιατί είναι στην περιοχή του αλλά αν έχουν, και αυτό θέλω να το πω και να ευχαριστήσω τον ξενώνα της Γαλιλαίας ότι αν έχουν άδειο κρεβάτι παίρνουν ασθενείς από όλη την Αττική και ότι μπορούμε κάνουμε αλλά είναι πάρα πολύ λίγα τα κρεβάτια. Το hospice δεν είναι μόνο για το τελικό στάδιο είναι αν έχω εγώ τον γονιό μου και τον φροντίζω και θέλω να πάω και δύο εβδομάδες διακοπές, μπορώ να τον πάω σε αυτό το κέντρο, να τον αφήσω και όταν επιστρέψω να τον ξαναπάρω αλλά να ξέρω ότι είναι σε ασφαλές περιβάλλον και έχει την περίθαλψη που πρέπει. Θα δώσει λύση στα νοσοκομεία, θα αδειάσουν κρεβάτια γιατί τώρα πολλές φορές, γιατί στην Ελλάδα «ο γνωστός του γνωστού», πολλές φορές υπάρχουν ασθενείς στα νοσοκομεία στερώντας τα κρεβάτια που θα μπορούσαν να δοθούν σε ασθενείς που είναι τώρα στο ξεκίνημα της νόσου και θα έλυνε προβλήματα και στην οικογένεια και στο κράτος και στο σύστημα υγείας.
Γιατί πιστεύετε κυρία Γραμματόγλου ότι δεν έχουμε ξενώνες περίθαλψης και φιλοξενίας των ασθενών στην Ελλάδα; Δεν αποτέλεσε ποτέ πιστεύετε προτεραιότητα του Υπουργείου Υγείας βάσει των συζητήσεων που έχετε κάνει κι εσείς, γιατί είσαστε πάρα πολύ δραστήρια και σίγουρα δεν υπάρχει περίπτωση να μην έχετε συζητήσει και αυτό το θέμα με τον εκάστοτε Υπουργό;
Το θέμα αυτό 22 χρόνια που είμαι εγώ τώρα στο κίνημα των ασθενών, έχω δει όλους τους Υπουργούς Υγείας από τον Αβραμόπουλο και μετά. Όταν πας και τους το λες «Ναι το καταλαβαίνω γιατί κι εγώ είχα κάποιο δικό μου συγγενή» αλλά κλείνοντας η πόρτα δυστυχώς, λυπάμαι που θα το πω δεν έχει γίνει ούτε ένα μικρό βήμα. Συστάθηκε με την προηγούμενη Κυβέρνηση με τον κύριο Ξανθό μία επιτροπή για την ανακουφιστική φροντίδα, στην οποία συμμετείχα κι εγώ σε συνεργασία με το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Η μελέτη είναι πάρα πολύ σημαντική, βάζει την ανακουφιστική φροντίδα από την ώρα της διάγνωσης και φτάνει μέχρι το τελικό στάδιο, ήταν κοστολογημένη με προϋπολογισμό, με σχέδιο πως θα γίνει, ο κύριος Ξανθός την παρουσίασε τότε αλλά έφυγε και δεν την ψήφισε και η Νέα Δημοκρατία που είχαμε πάει και είχαμε δει τον κύριο Μητσοτάκη, το είχε βάλει στις προγραμματικές δηλώσεις ότι με το που θα γινόταν Κυβέρνηση θα ήταν το πρώτο θέμα που θα έβλεπε, δυστυχώς όμως μέχρι σήμερα δεν έχουμε δει κάποιο φως και είμαστε πάλι στην αναμονή και οι ασθενείς να συνεχίζουν και οι οικογένειές τους να ταλαιπωρούνται.
Πόσο σημαντική είναι η ανακουφιστική φροντίδα για έναν ασθενή κυρία Γραμματόγλου;
Αν εφαρμοστεί όπως έλεγε η μελέτη σκοπιμότητάς είναι πάρα πολύ σημαντική, γιατί θα ξεκινάει από την ώρα της διάγνωσης, αυτό που είπατε, θα υπάρχει ψυχολόγος.
Τι προσφέρει; Για πείτε μας τι προσφέρει για να καταλάβει και ένας άνθρωπος που μας ακούσει αυτή τη στιγμή και δεν είναι ενημερωμένος.
Η ανακουφιστική φροντίδα αν εφαρμοστεί από την ώρα της διάγνωσης θα βάλει άλλη βάση στην πορεία της ασθένειας, δηλαδή ο ασθενής θα έχει ψυχολογική υποστήριξη, θα έχει κοινωνική υποστήριξη από κοινωνικό λειτουργό που θα του προσφέρει όλα ότι χρειάζεται να γνωρίζει για τα δικαιώματά που πρέπει να διεκδικήσει, γιατί αυτό είναι ένα άλλο μεγάλο κομμάτι τα δικαιώματα των ασθενών, που όταν σου έρχεται η ανακοίνωση ότι έχεις καρκίνο και χάνεις τη γη κάτω από τα πόδια σου, το μόνο που δεν σκέφτεσαι είναι τι δικαιούμαι, σκέφτεσαι πως θα ζήσω, που θα βρω τον καλύτερο γιατρό και που θα πάω. Αυτά η ανακουφιστική φροντίδα τα έχει στο πρόγραμμά της και στη συνέχεια σε όλη την πορεία του ταξιδιού με τον καρκίνο μέχρι και το τελικό στάδιο, ακόμα και για το πένθος και για την υποστήριξη της οικογένειας όταν οι δικοί μας άνθρωποι φεύγουν από αυτή τη ζωή. Είναι ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα υποστήριξης που πρέπει να εφαρμοστεί στα νοσοκομεία και σε όλες τις δομές υγείας γιατί αν η ανακουφιστική φροντίδα μπει στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας θα μπορεί και εκείνος που είναι στο χωριό του να απευθυνθεί στο Κέντρο Υγείας, στον ψυχολόγο ή στον κοινωνικό λειτουργό. Είναι πάρα πολύ σημαντική μελέτη και το πρόγραμμα είναι πάρα πολύ καλό αλλά χρειάζεται πολιτική βούληση και χρήματα για να γίνουν προσλήψεις και να εφαρμοστεί.
Οι ογκολογικοί ασθενείς στην Ελλάδα έχουν πρόσβαση στην εξέταση βιοδείκτη ;
Οι βιοδείκτες είναι μία εξέταση που πρέπει να γίνεται σε κάθε ασθενή όταν πρέπει να πάρει ένα καινούριο φάρμακο, δηλαδή κάθε καινούριο φάρμακο που βγαίνει έχει και το βιοδείκτη του.
Το παράξενο είναι εδώ σε εμάς, είτε εγκρίνονται είτε με την πρώιμη έγκριση, τα φάρμακα έρχονται, δηλαδή σε αυτό πρέπει να αναγνωρίσουμε στην ελληνική Πολιτεία ότι έχουμε φάρμακα πολύ καλύτερα από άλλες χώρες, πρόσβαση στα καινούρια φάρμακα. Το παράδοξο είναι ότι δεν εγκρίνουν το βιοδείκτη και πρέπει να τον πληρώσει ο ασθενής ή να πάρει το φάρμακο χωρίς να έχει κάνει την εξέταση του βιοδείκτη. Και αυτό είναι παράδοξο, δηλαδή είμαστε φτηνοί στο πιπέρι και ακριβοί στα λάχανα, αυτό κάνουμε στην ουσία, δηλαδή εγκρίνουμε το καινούριο φάρμακο αλλά δεν εγκρίνουμε το βιοδείκτη. Όπως έχει γίνει τώρα η θεραπεία του καρκίνου ο ασθενής είναι ένας και μοναδικός και ένα και μοναδικό είναι και το φάρμακο που του ταιριάζει. Με την εξέταση του βιοδείκτη βρίσκουν ποιος ασθενής πρέπει να πάρει αυτό το καινούριο φάρμακο. Μπαίνουν και ψηφίζουν να εγκρίνουν βιοδείκτες που έχουν φάρμακα πριν από τρία χρόνια, αυτά τα φάρμακα είναι ήδη παλιά, οπότε δεν κάνουν τίποτα για τα καινούρια φάρμακα και την πρόσβαση σε αυτά. Θα πρέπει όταν εγκρίνεται ένα φάρμακο να εγκρίνεται και ο βιοδείκτης.
Ναι, είναι ένα πρόβλημα πολύ σημαντικό το οποίο πρέπει να λυθεί. Δυστυχώς όλο για προβλήματα έχουμε να συζητήσουμε κυρία Γραμματόγλου, αυτό είναι το θέμα, διότι προφανώς και δεν υπάρχει καμία βελτίωση σε όλα αυτά τα θέματα, τα οποία υπάρχουν και χρόνια κάποια από αυτά. Κυρία Γραμματόγλου και η πρόληψη είναι πολύ σημαντική φυσικά για τον καρκίνο, για κάποιους τύπους καρκίνου, αλλά και γενικότερα η πρόληψη είναι σημαντική. Πως βλέπετε το πρόγραμμα για την παροχή δωρεάν προληπτικής μαστογραφίας στις γυναίκες 50-69 ετών, αυτό της Φώφης Γεννηματά, θα βοηθήσει; Τι πιστεύετε εσείς από την εμπειρία σας;
Η πρόληψη σώζει ζωές και όσο θα ζω θα φωνάζω πρόληψη-πρόληψη-πρόληψη, όχι μόνο για τον καρκίνο του μαστού αλλά για όλους τους καρκίνους. Αν υπήρχε οργανωμένος προσυμπτωματικός έλεγχος θα είχαμε γλυτώσει πάρα πολλές ανθρώπινες ζωές και ταλαιπωρία ανθρώπων που πάνε όταν είναι πλέον πολύ αργά και κάνουν διάγνωση του καρκίνου τους. Όσον αφορά στο πρόγραμμα «Φώφη Γεννηματά» εμείς το χαιρετίζουμε, πιστεύουμε ότι έγινε μία πολύ καλή αρχή και ίσως να ακολουθήσουν και για άλλες μορφές καρκίνου, τουλάχιστον αυτό υποστήριξε ο κύριος Μητσοτάκης στην παρουσίαση του προγράμματος, θα πρέπει όμως να γίνει μεθοδική δουλειά, τα ραντεβού που στέλνουν, έχουν σταλεί αρκετά μηνύματα σε γυναίκες να πάνε. Στον σύλλογο έχει φτάσει ότι τα διαγνωστικά κέντρα που απευθύνονται δεν έχουν θέσεις για να κάνουν τη μαστογραφία τους.
Οι πληροφορίες οι δικές μας λένε κυρία Γραμματόγλου ότι είναι μικρός ο αριθμός των κλινικών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα αυτό ώστε να κάνουν τις δωρεάν μαστογραφίες. Άρα το θέμα είναι εκεί, η μικρή συμμετοχή των κλινικών στο πρόγραμμα αυτό;
Οι κλινικές έχουν ένα πλαφόν εξετάσεων, όταν το έχουν κλείσει από γυναίκες για το συγκεκριμένο που μιλάμε που είναι τακτικές στον έλεγχό τους και έχουν κλείσει τις μαστογραφίες του μήνα, αυτή θα πάει υποχρεωτικά πολύ πιο πίσω και αυτό θα πρέπει να το δουν με ελέγχους αυτοί που είναι συμβεβλημένοι αν είναι συνεπείς σε αυτό που έχουν υπογράψει και δεν το στέλνουν μόνο πιο πίσω, οπότε το πρόγραμμα όσο καλό και να είναι γραμμένο στην πράξη θα αποδειχθεί πόσο θα είναι λειτουργικό.
Φυσικά, αν αυξηθεί όμως ο αριθμός των κλινικών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα αυτό το προληπτικών μαστογραφιών, κάπως θα αρχίσει να λύνεται το θέμα αυτό.
Σίγουρα έγινε μία πολύ μεγάλη αρχή, σίγουρο είναι αυτό. Κι εμείς σας λέω επειδή έχουμε ομάδες, έχουμε ομάδα γυναικολογικού καρκίνου στον Σύλλογο ευελπιστούμε ότι αυτό το πρόγραμμα, το δεύτερο που θα ισχύσει ο προσυμπτωματικός έλεγχος θα είναι για τους γυναικολογικούς καρκίνους γιατί κι εκεί υπάρχει ένα ταμπού. Δεν είναι όπως ο καρκίνος του μαστού που βγαίνουμε και το λέμε «κι εγώ νόσησα κι εγώ έχω μείνει πίσω». Με τους γυναικολογικούς καρκίνους υπάρχει πολύ πιο μεγάλο ταμπού και αυτό θα πρέπει να το δούμε πως θα ξεκλειδώσουμε αυτή τη γυναίκα που έχει νοσήσει με γυναικολογικό καρκίνο ή αυτή που πρέπει να πάει να κάνει τον προσυμπτωματικό έλεγχο, αυτό που είπατε, με την πρόληψη μόνο θα καταφέρουμε να σώσουμε ανθρώπους, δηλαδή να πείσουμε τη γυναίκα ότι πρέπει:
- Να κάνει το τεστ
- Υπέρηχο για τα γυναιολογικά
- και θα πρέπει να είναι συνεπής με τη μαστογραφία
Γιατί αν κάτι έχουμε πετύχει με τον καρκίνο του μαστού είναι ότι βγήκε αυτό το μήνυμα μέσα από τους συλλόγους και από τους ανθρώπους που έχουν επιβιώσει και έχει γίνει πολλή δουλειά σε αυτό και παγκόσμια και εδώ στην Ελλάδα, αυτή τη στιγμή νομίζω ότι ο καρκίνος του μαστού ο προσυμπτωματικός έλεγχος είναι στα υψηλότερα ποσοστά από όλους τους άλλους καρκίνους. Δηλαδή πιο εύκολα η γυναίκα θα πάει να κάνει τη μαστογραφία της ή τον υπέροχη μαστού ότι της προτείνει ο γιατρός από οποιοδήποτε άλλον καρκίνο.
Κυρία Γραμματόγλου, πιστεύετε ότι θα βοηθούσε αν υπήρχε εκπαίδευση όλων των γυναικών, όλων μας δηλαδή, ώστε να μπορούμε μόνες μας με πιο αποτελεσματικό τρόπο να κάνουμε ψηλάφηση του μαστού στο σπίτι μας; Θα βοηθούσε κάτι τέτοιο στην πρόληψη;
Αυτό για την ψηλάφηση το έχουμε όλοι οι Σύλλογοι, έχουν πάρα πολλά φυλλάδια που δείχνουν τις κινήσεις και οι γυναικολόγοι, δηλαδή αυτό πιστεύω ότι γίνεται. Το θέμα είναι τώρα και με τους γυναικολογικούς καρκίνους να γίνουν καμπάνιες γιατί με τα καινούρια τεστ, πέρα από το τεστ ΠΑΠ, το κλασικό που ξέρουμε όλοι, έχουν βγει και καινούρια τεστ και νομοθετήθηκαν και είμαστε πάρα πολύ χαρούμενοι που ψηφίστηκε να γίνεται δωρεάν. Θα μπορεί η γυναίκα κάνοντας το testing και στέλνοντάς το στο γυναικολόγο ή σε ένα οργανωμένο διαγνωστικό κέντρο, να μην κάνει κάθε χρόνο όπως είναι το τεστ ΠΑΠ αλλά στα 3 ή στα 5 χρόνια ανάλογα τι θα κρίνει ο γυναικολόγος. Οπότε βρισκόμαστε σε ένα καλό δρόμο σε ότι αφορά την γυναίκα, όπως το ίδιο έχει γίνει και με τον καρκίνο του πνεύμονα με τις αξονικές χαμηλής ενέργειας που μπορούν να διαγιγνώσκεται ο καρκίνος του πνεύμονα και αυτό υπάρχει.
Δηλαδή να μην τα βάζουμε όλα σε ένα τσουβάλι, παραπονιόμαστε γι’ αυτά που δεν έχουν γίνει, να λέμε όμως και αυτά που έχουν γίνει και όντως έχουν γίνει μεγάλα βήματα στην ογκολογία και αυτό το οφείλουμε και στην έρευνα και στη φαρμακοβιομηχανία και είμαστε ευτυχείς που τους έχουμε και συμπορευόμαστε μαζί τους.
Σίγουρα, η φαρμακευτική καινοτομία έχει φέρει επανάσταση σε πολλές νόσους. Τόσο για τον καρκίνο όσο και για τους ασθενείς με HIV και πολλές άλλες νόσους κυρία Γραμματόγλου και φυσικά υπογραμμίζουμε και τα προβλήματα έτσι ώστε να βάλουμε το λιθαράκι μας να βρεθεί κάποια λύση αλλά θα πούμε και τα θετικά όλων όσων μπορεί να έχουν γίνει. Εσείς κυρία Γραμματόγλου στο ΚΕΦΙ ως μία πολύ δραστήρια Πρόεδρος έχετε πλήθος δράσεων, μέχρι το τέλος του 2022 τι προγραμματίζετε;
Το πρώτο που προγραμματίζουμε είναι στις 20 Σεπτεμβρίου γιορτάζεται η ημέρα του γυναικολογικού καρκίνου και θα συμμετέχουμε στο Συνέδριο που κάνουν οι γυναικολόγοι και ογκολόγοι 16-18 Σεπτεμβρίου στο Caravel με ένα τραπέζι από το ΚΕΦΙ με ασθενείς και φροντιστές που θα θίξουν τα θέματα όλα αυτά να τα πούμε στους γιατρούς και να μιλήσουμε ειλικρινά μεταξύ μας και θα τελειώσει το Συνέδριο, θα έχει ενταχθεί στο Συνέδριο με έναν αγώνα μπάσκετ όπως το είχαμε κάνει και τα προηγούμενα χρόνια «Βάλε ένα καλάθι για τη γυναίκα της ζωής σου» και εκεί καλούμε όλο τον κόσμο να έρθει μαζί μας και να γιορτάσει αυτή τη μέρα.
- Η δεύτερη εκδήλωση που θα γίνει στις 28 Σεπτεμβρίου είναι για τους αιματολογικούς καρκίνους που γίνεται κάθε χρόνο, ο μήνας Σεπτέμβριος είναι μήνας για τους αιματολογικούς καρκίνους, πολλοί αξιόλογοι ομιλητές, θα γίνει webinar, αν ο καιρός το επιτρέψει και δεν έχουμε κρούσματα πολλά θέλουμε να γίνει δια ζώσης και σκοπεύουμε να γίνει και μία εκδήλωση στο Σύνταγμα που να είναι ενημερωτική ο κόσμος που θα περνάει να του δώσουμε φυλλάδια, να τον ενημερώνουμε και για την δωρεά του μυελού των οστών να πάρουμε δείγματα, είναι μία οργανωμένη και αυτή δράση.
- Το Νοέμβριο που είναι ο μήνας για τον καρκίνο του παγκρέατος από το 2014 τρέχουμε αυτή τη δράση, είναι από τους πιο δύσκολους καρκίνους και νομίζω ότι τα τελευταία χρόνια είναι σε πολύ έξαρση ενώ δεν είχαμε τόσα πολλά περιστατικά και είναι πολύ δύσκολος και επώδυνος καρκίνος και φροντίζουμε γι’αυτό και για την ενημέρωση .
- Θα τελειώσουμε τον Νοέμβριο με τα «Δικαιώματα» των ασθενών που το κάνουμε κάθε χρόνο. Είναι ένα site που είναι ολοκληρωμένο και μπορεί ο καθένας να μπει και να βρει τι δικαιούται από την ημέρα που θα νοσήσει και μετά, όλες τις παροχές.
- Επίσης, για το «Δικαίωμα» γίνεται ενημέρωση από την κοινωνική μας λειτουργό στο Σύλλογο, μπορούν να τηλεφωνούν στο 2106468222, η κυρία Χριστοδούλου θα τους ενημερώνει για τα δικαιώματά τους και όσοι άνθρωποι δεν μπορούν τους βοηθά να καταθέσουν στα ΚΕΠΑ ή να πάει και η ίδια πολλές φορές που είναι μοναχικά άτομα να διεκπεραιώσει όλη αυτή τη διαδικασία. Σε ότι αφορά στα δικαιώματα νομίζω ότι ίσως είμαστε και ο μοναδικός Σύλλογος, χωρίς να θέλω να υποτιμήσω τους άλλους, που έχει κάνει τόση δουλειά για τα δικαιώματα των ασθενών.
Πολύ σημαντικό να ξέρουν τόσο οι ασθενείς τα δικαιώματά τους, που το έχουν πολύ μεγαλύτερη ανάγκη, όσο και οι υπόλοιποι πολίτες για άλλες εκφάνσεις της ζωής τους. Κυρία Γραμματόγλου κλείνοντας τι μήνυμα θα στέλνατε στο κοινό, τόσο στο ευρύ κοινό που μας παρακολουθεί, όπου μέσα σε αυτό είναι και οι συγγενείς ασθενών και οι φροντιστές όσο και στους ασθενείς που βιώνουν αυτή τη στιγμή την κατάσταση του καρκίνου;
Εγώ θα ήθελα να τελειώσω με την πρόληψη και τον προσυμπτωματικό έλεγχο, καλώ όλους τους ανθρώπους να μην αμελούν τις εξετάσεις τους. Αν αυτό γίνει ένας τρόπος ζωής, να μη αμελούμε τις προληπτικές μας εξετάσεις και θα ζούμε περισσότερα χρόνια και θα έχουμε ποιότητα ζωής, ακόμα κι αν έρθει ο καρκίνος θα τον έχουμε βρει στα αρχικά στάδια και θα είναι θεραπεύσιμος, αυτό θέλω να πω στους ασθενείς να μην αμελούν τις εξετάσεις τους.
- Όσον αφορά στην Πολιτεία θα παρακαλέσω για μία φορά ακόμα να στελεχώσει τα νοσοκομεία, το δημόσιο σύστημα υγείας παραπαίει και είναι κρίμα, γιατί ο φτωχός ο ασθενής εκεί θα απευθυνθεί, αυτοί που έχουν τα χρήματα ξέρουν και που θα πάνε, δυστυχώς όμως είναι μεγάλες οι ομάδες ανθρώπων που δεν έχουν χρήματα και δεν έχουν που να πάνε. Αν έρθετε μία ημέρα στον Σύλλογο που παίρνουμε για την πρόσβαση στα νοσοκομεία και τον οικονομικό μαρασμό των ασθενών που δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα τότε θα καταλάβετε και το μήνυμα αυτό. Να στελεχωθούν τα δημόσια νοσοκομεία, να υπάρχουν οργανωμένα κέντρα προσυμπτωματικού ελέγχου ούτως ώστε να προλαβαίνουμε τους καρκίνους. Αυτά ήθελα να πω εγώ και σας ευχαριστώ θερμά για τη φιλοξενία σήμερα.
Εμείς ευχαριστούμε θερμά κυρία Γραμματόγλου για όλα αυτά τα σημαντικά που μας είπατε, εύχομαι όλα να πάνε καλύτερα και σύντομα, σας ευχαριστώ πάρα πολύ.
Κι εγώ σας ευχαριστώ, αν είσαστε καλά, καλό υπόλοιπο καλοκαιριού.
Καλό υπόλοιπο καλοκαιριού, ευχαριστώ πολύ.