Ευάγγελος Φουστέρης στο www.healthweb.gr : «70% των Ελλήνων είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι». Nέο φάρμακο από του στόματος (χάπι) προσφέρει στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας με απώλεια βάρους άνω του 6% μέσα σε ένα εξάμηνο και διατήρηση του απολεσθέν βάρους. Είναι εγκεκριμένο από τις αρχές για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και κυκλοφορεί σε δισκία. Το Mysimba έχει ένα ιδιαίτερο μηχανισμό δράσης που μειώνει τη λαχτάρα για φαγητό .
Τα ποσοστά της παχυσαρκίας βαίνουν συνεχώς αυξανόμενα εξαιτίας του καθιστικού τρόπου ζωής, αλλά και της κατά 20% αύξησης στην ημερήσια πρόσληψη θερμίδων. Ωστόσο, μπορεί τα αίτια να είναι γενετικοί, φυσιολογικοί, συμπεριφορικοί, περιβαλλοντικοί παράγοντες; Η παχυσαρκία είναι νόσος ή παράγοντας κινδύνου; Ποιο είναι το όφελος αν κάποιος χάσει κιλά; Η φαρμακευτική αγωγή θεωρείται ότι βοηθάει αρκετά. Με τους υπέρβαρους όμως τι γίνεται; Σ’ αυτές αλλά και σε περισσότερες ερωτήσεις απάντησε στην εκπομπή για την Υγεία OPINION HEALTH ο κύριος Ευάγγελος Φουστέρης, ο οποίος είναι Παθολόγος με εξειδίκευση στον Σακχαρώδη Διαβήτη.
Αρχικά, ο κύριος Φουστέρης μας έδωσε έναν ορισμό ως προς το ποιοι άνθρωποι θεωρούνται παχύσαρκοι: «Ένας αδρός τρόπος για να την κατανοήσουμε και να την κατατάξουμε δεν είναι φυσικά το βάρος, γιατί αν κάποιος είναι 100 kg, για παράδειγμα, έχει σημασία αν είναι 1,90 ή αν είναι 1,50 στο ύψος. Άρα λοιπόν, συνδυάζουμε το βάρος με το ύψος. Οπότε το βάρος δια το ύψος σε μέτρα εις το τετράγωνο μας δίνει αυτό που λέμε τον Δείκτη Μάζας Σώματος. Ο δείκτης μάζας σώματος κατατάσσει τους ανθρώπους αδρά, αν και εμπεριέχονται κάποια σφάλματα μέσα, σε:
- Νορμοβαρείς, με ΔΜΣ από 18,5 μέχρι 25
- Ελλιποβαρείς, με ΔΜΣ κάτω από 18,5
- Άτομα που ζουν με υπέρβαρο με ΔΜΣ από 25 μέχρι 30 και ΔΜΣ πάνω από 30 είναι η νόσος της παχυσαρκίας (30-35 είναι η παχυσαρκία τάξης 1, 35-40 είναι η παχυσαρκία τάξης 2 και πάνω από 40 είναι η παχυσαρκία τάξης 3).
Η παχυσαρκία στη χώρα μας φτάνει και ξεπερνά το 25% του ενήλικου πληθυσμού. Θεωρείται μια σύγχρονη μάστιγα που ακόμη δυστυχώς δεν μας έχει απασχολήσει όσο σοβαρά θα έπρεπε. Ο κύριος Φουστέρης επισημαίνει σχετικά πως «Είμαστε πρωταθλητές στη νόσο αυτή, μαζί με τις ΗΠΑ. Τα στατιστικά πραγματικά είναι εντυπωσιακά αν σκεφτούμε ότι από το 1975 μέχρι σήμερα, χωρίς να έχει αλλάξει το γονιδίωμά μας, έχουν τριπλασιαστεί τα ποσοστά παχυσαρκίας στον πλανήτη. Υπάρχουν περιοχές που έχουμε περίπου 39-49% του πληθυσμού να ζουν με υπέρβαρο με παχυσαρκία. Στην Ελλάδα από μια πρόσφατη μελέτη που έγινε τη μελέτη MNO:
- 37,6% των ενήλικων Ελλήνων ζουν με υπέρβαρο, δηλαδή έχουν δείκτη μάζας σώματος 25-30
- 32,1% ζουν με παχυσαρκία, δηλαδή έχουν δείκτη μάζας σώματος πάνω από 30.
Αν τα αθροίσουμε και τα 2 μαζί, είναι 70% – δηλαδή είναι περισσότεροι οι πάσχοντες από τους υγιείς.
Ο κύριος Φουστέρης δεν δίστασε να χαρακτηρίσει την παχυσαρκία ως «πανδημία», τονίζοντας ότι: «Είναι μάστιγα, είναι πανδημία, μία επιδημία για τη χώρα μας. Ένα πρώτο βήμα που πρέπει να γίνει από εμάς τους γιατρούς, από εσάς που είστε στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και μετά να περάσει σιγά σιγά στον κόσμο είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι η παχυσαρκία δεν είναι επιλογή. Η παχυσαρκία είναι νόσος, σοβαρή νόσος. Είναι μια νόσος πολυσυστηματική. Πλήττει όλα τα συστήματα του ανθρώπου και έχει πάρα πολλές σοβαρές επιπλοκές. Από εκεί φαίνεται ακριβώς ότι είναι νόσος. Είναι μια νοσηρή κατάσταση, μια λανθασμένη εναπόθεση λιπώδους ιστού, όχι μόνο ως αποθήκη ενέργειας, αλλά και όλες οι ορμονικές διαταραχές που κρύβονται από πίσω, που αρχίζουν σιγά σιγά και βλάπτουν όλα τα συστήματα του ανθρώπου. Βλάπτουν:
- Το μυοσκελετικό σύστημα με οστεοαρθρίτιδες .
- Το αναπαραγωγικό σύστημα με υπογονιμότητα .
- Τον γαστρεντερικό σωλήνα, καθώς μπορεί να κάνουμε παλινδρόμηση και χολοκυστίτιδα .
- Τον μεταβολισμό μας οδηγώντας σε υπέρταση, σε σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και σε υπερλιπιδαιμία.
- Το καρδιαγγειακό μας σύστημα οδηγώντας σε καρδιακή ανεπάρκεια και σε αυξημένο κίνδυνο για έμφραγμα και εγκεφαλικό.».
Σε ερώτηση της Νικολέτας Ντάμπου , εάν υπάρχουν ορισμένοι παχύσαρκοι που έχουν προτεραιότητα ως προς την αντιμετώπιση της νόσου, ο κ. Φουστέρης απαντά ότι : «Αναλόγως με τον βαθμό της παχυσαρκίας, η επικινδυνότητα διαφέρει. Στον τελευταίο βαθμό παχυσαρκίας, σε δείκτη μάζας σώματος πάνω από 40, Ο κίνδυνος είναι ακόμα μεγαλύτερος.
Πώς διαμορφώνεται όμως η πιθανότητα να ζήσει τα 70 έτη;
- Αν κάποιος έχει φυσιολογικό βάρος, οι στατιστικές λένε ότι έχει 80% πιθανότητα.
- Αν ζεις με υπέρβαρο έχεις ένα ποσοστό 60%,
- Αν ζεις με παχυσαρκία έχεις ένα ποσοστό 50%.
Γι’ αυτό απαιτείται παρέμβαση και πρέπει να βγάλουμε το στίγμα και την περιθωριοποίηση από τη μέση και να αντιμετωπίσουμε την παχυσαρκία κατάματα, σοβαρά και υπεύθυνα επιστημονικά.
Ένα σημαντικό ερώτημα σε σχέση με την παχυσαρκία είναι το εξής: Ποιο είναι το όφελος αν κάποιος μπει στη διαδικασία και χάσει μερικά κιλά και πόσα πρέπει να χάσει για να έχει θετικό πρόσημο στην υγεία του;
Ο κύριος Φουστέρης απαντά ότι : «Εδώ έχουμε καλά και ενθαρρυντικά νέα. Εάν ένα άτομο που ζει με παχυσαρκία οποιουδήποτε βαθμού καταφέρει και χάσει 5% του σωματικού του βάρους, δηλαδή αν κάποια γυναίκα που μας ακούει τώρα είναι 100 κιλά και καταφέρει να κατέβει στα 95 κιλά, ήδη μειώνει κατά πολύ την αρτηριακή της πίεση, την ανάγκη της σε αντιϋπερτασικά και αντιυπεργλυκαιμικά φάρμακα, αν πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Δηλαδή από το πρώτο βήμα της απώλειας βάρους, εισπράττεις όφελος. Το όφελος είναι διαβαθμισμένο, δηλαδή αν χάσεις 10-15% του σωματικού σου βάρους, μειώνεις σημαντικότατα τον καρδιαγγειακό σου κίνδυνο, το λίπος στο συκώτι και την στεατοηπατίτιδα, το σύνδρομο άπνοιας ύπνου που συνοδεύει πάρα πολύ τα άτομα που ζουν με παχυσαρκία, τον κίνδυνο εμφάνισης οστεοαρθρίτιδας. Και το καλύτερο όλων, αν καταφέρεις και χάσεις πάνω από 15% του σωματικού σου βάρους, τότε αν είσαι στα αρχικά στάδια του σακχαρώδους διαβήτη, μπορείς να καταφέρεις μέχρι και ύφεση του διαβήτη. Αυτό σημαίνει να έχεις γλυκοζυλιωμένη κάτω από 5,7 χωρίς φάρμακα.»
Πολλοί άνθρωποι καταφέρνουν να χάσουν κάποια κιλά και στην συνέχεια τα ξαναπαίρνουν. Γιατί συμβαίνει αυτό; Ο κύριος Φουστέρης απάντησε ότι: «Αυτό είναι ένα μείζον θέμα, που απασχολεί την επιστημονική κοινότητα και τα άτομα που ασχολούνται με την παχυσαρκία σε ερευνητικό επίπεδο αυτή τη στιγμή. Η νόσος της παχυσαρκίας είναι χρόνια νόσος που ρυθμίζεται, αλλά δεν ιάται. Το ποσοστό λίπους που έχουμε πάνω στο σώμα μας ρυθμίζεται από τον λιποστάτη που έχουμε μέσα στον εγκέφαλό μας, στον υποθάλαμο, μέσα στους πυρήνες του εγκεφάλου. Δεν παίζει ρόλο ο μετωπιαίος φλοιός μπροστά, που είναι η λογική. Καταλαβαίνουμε ότι δεν είναι σωστό αυτό το λίπος που έχουμε, αλλά οι πυρήνες του εγκεφάλου επιθυμούν να έχεις παραπάνω λίπος, γιατί ο λιποστάτης είναι ρυθμισμένος σε υψηλότερο ποσοστό λίπους. Όταν χάσεις λίπος, ο λιποστάτης πέφτει και πρέπει να σε ανεβάσει. Πλημμυρίζει τον εγκέφαλό σου με ορεξιογόνες ορμόνες, με την γκρελίνη που σε ωθεί να αναζητάς τροφές πυκνές για να ανακτήσεις το ποσοστό λίπους που είχες. Άρα λοιπόν δεν είσαι αδύναμος χαρακτήρας, δεν φταις εσύ που έκανες την προσπάθειά σου και ξαναπήρες πίσω το βάρος. Είναι θέμα φυσιολογίας του εγκεφάλου. Άμα το καταλάβουμε αυτό θα αντιληφθούμε πόσο σοβαρό είναι το πρόβλημα. Θέλει χρόνια αντιμετώπιση και όχι αντιμετώπιση με πυροτεχνήματα, με δίαιτες-αστραπή, με στερητικές δίαιτες και όλες αυτές τις λάθος παρεμβάσεις που κάνουμε μέσα στην απελπισία μας.»
Η θερμιδική δίαιτα και η άσκηση θεωρούνται ότι είναι η βάση της πυραμίδας για την απώλεια του βάρους. Μήπως όμως δεν επαρκεί μόνο αυτό; Είναι ίσως απαραίτητα κάποια φάρμακα; Ο κύριος Φουστέρης απαντά: «Οι πυλώνες που έχουμε για την αντιμετώπιση αυτής της τόσο σοβαρής νόσου είναι η δίαιτα και η άσκηση. Ένα ισορροπημένο διατροφολόγιο σε συνδυασμό με την αύξηση της φυσικής δραστηριότητας και με συμπεριφορική υποστήριξη, ψυχολογική υποστήριξη, ούτως ώστε να αντιληφθούμε και να καταλάβουμε τους λόγους που μας ωθούν πολλές φορές να κάνουμε αυτό που λέμε συναισθηματική υπερφαγία. Η φαρμακευτική αγωγή είναι επίσης σημαντική για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, καθώς και η λεγόμενη μεταβολική βαριατρική χειρουργική. Όμως αυτές οι επιλογές δίνονται σε ειδικές περιπτώσεις.»
Η φαρμακευτική αγωγή θεωρείται ότι βοηθάει αρκετά. Με τους υπέρβαρους όμως τί γίνεται; , είναι περισσότεροι από τους παχύσαρκους, θα έχουν κάποιο όφελος αν πάρουν κάποιο φαρμακευτικό σκεύασμα που είναι εγκεκριμένο για απώλεια βάρους;
Ο κύριος Φουστέρης απάντησε: «Για τα άτομα με υπέρβαρο, όταν υπάρχουν πολλοί παράγοντες κινδύνου, όπως για παράδειγμα ο σακχαρώδης διαβήτης, τότε και αυτά τα άτομα έχουν ένδειξη για να λάβουν φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση του υπερβάλλοντος λιπώδους ιστού. Αλλά οι φαρμακευτικές αγωγές που έχουμε σήμερα στα χέρια μας και αυτές που περιμένουμε να έρθουν τα επόμενα 1-2 είναι κυρίως σχεδιασμένες για τα άτομα με παχυσαρκία με δείκτη μάζας σώματος πάνω από 30.»
Η φαρμακευτική αγωγή που ήδη είναι διαθέσιμη, το Mysimba της WinMedica, έρχεται να βοηθήσει και έχει την μορφή χαπιού . Πόσο ασφαλής είναι ; «Είναι ασφαλής η φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και εύκολη στην χρήση αφού είναι σε μορφή χαπιού . Φυσικά πάντα θα πρέπει να χορηγείται με τη βοήθεια του γιατρού μας, γιατί όπως όλες οι φαρμακευτικές αγωγές έχει ενδείξεις και αντενδείξεις. Μπορούμε να πετύχουμε άνω του 6% απώλεια βάρους με τις φαρμακευτικές αγωγές από του στόματος μέσα σε ένα εξάμηνο και να διατηρήσουμε το απολεσθέν βάρος. Η απώλεια ενδέχεται να φτάσει και το 10% σε σύντομο χρονικό διάστημα. Όσο για την ασφάλεια του φαρμάκου, ο συνδυασμός των ουσιών που χρησιμοποιείται σήμερα έχει δοκιμαστεί για περισσότερο από 10 χρόνια. Δοκιμές έχουν γίνει τόσο συνδυαστικά όσο και μεμονωμένα η κάθε ουσία. Μάλιστα το 1 συστατικό έχει ελαφριά αντικαταθλιπτική δράση. Θα μπορούσε επομένως να ταιριάξει στο προφίλ ενός ασθενή με παχυσαρκία που έχει και κάποια δυσθυμία, έτσι ώστε να αντιμετωπιστεί και το συναισθηματικό κομμάτι της νόσου.», είπε ο γιατρός .
Κύριε φουστέρη, ποιο είναι το ‘μυστικό’ του συγκεκριμένου φαρμάκου που έχει την μορφή χαπιού και βοηθάει τόσο πολύ στην απώλεια του βάρους;
«Το φάρμακο δρα σε εκείνο το σημείο μέσα στους πυρήνες του εγκεφάλου που είναι η παθοφυσιολογία της παχυσαρκίας. Ενισχύει κάποιες ορμόνες, μπλοκάροντας παράλληλα κάποιες άλλες ορμόνες. Οπότε στην ουσία ευοδώνει το αίσθημα του κορεσμού και την απόλαυση. Στα ίδια σημεία του ντοπαμινεργικού συστήματος δρα και η χαρτοπαιξία, το κάπνισμα, το αλκοόλ. Εκεί δρα το φάρμακο αυτό και μπλοκάρει αυτούς τους υποδοχείς, οπότε από εκεί έρχεται η μείωση της όρεξης, η μείωση της πρόσληψης τροφής και στην ουσία μετά η απώλεια του σωματικού βάρους. Το φάρμακο αυτό έχει πάρει έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων και από τον ΕΟΦ. Είναι σε δισκία, είναι από του στόματος φαρμακευτική αγωγή και μπορεί να προσφέρει μεγάλη βοήθεια στο να χάσουμε περισσότερο ποσοστό βάρους και λίπους από όσο θα χάναμε μόνο με τη διατροφή και την άσκηση.» απάντησε .
Συνταγογραφούνται ή μπορεί να τα πάρει όποιος θέλει από το φαρμακείο της γειτονιάς του;
Τα φάρμακα της παχυσαρκίας συνταγογραφούνται, αλλά δεν υπάρχει αποζημίωση από τον ΕΟΠΥΥ. Δηλαδή ο ασθενής καλείται να καλύψει το 100% του κόστους. Υπάρχουν βλέψεις να αλλάξει αυτό στο μέλλον; «Πρόκειται για μεγάλη αδικία. Αυτό όμως έχει αρχίσει να αλλάζει, όχι μόνο στην Ελλάδα. Γιατί εφόσον η παχυσαρκία είναι νόσος, ο ασθενής θα πρέπει να αποζημιώνεται από την ασφάλειά του. Έχει φανεί μάλιστα πως το σύστημα ωφελείται από αυτή την αγωγή. Ο ασθενής σου ρυθμίζει το βάρος του και το κράτος εισπράττει λιγότερα εμφράγματα, λιγότερα εγκεφαλικά, λιγότερη καρδιακή ανεπάρκεια. Άρα λοιπόν λιγότερη δαπάνη πόρων. Γι’ αυτό και είναι τόσο σημαντικό το φάρμακο να αποζημιώνεται και να παρέχεται στον ασθενή».
Εν κατακλείδι , το νέο αυτό φάρμακο- Mysimba – από του στόματος, προσφέρει την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας τα εξής :
- Είναι εγκεκριμένο από τις αρχές για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας και κυκλοφορεί σε δισκία
- Χορηγείται με σύσταση γιατρού σε ενήλικους άνω των 18 ετών υπέρβαρους με συννοσηρότητες ή παχύσαρκους
- Έχει ένα ιδιαίτερο μηχανισμό δράσης που μειώνει τη λαχτάρα για φαγητό
- Μειώνει αποτελεσματικά το βάρος και έχει διάρκεια
- 1 στους 2 ασθενείς θα έχει απώλεια βάρους >10% μετά από 1 χρόνο αγωγής.
- Άνω του 6% απώλεια βάρους μέσα σε ένα εξάμηνο και να διατηρηθεί το απολεσθέν βάρος
- Το Mysimba περιέχει 2 δραστικές ουσίες: υδροχλωρική ναλτρεξόνη και υδροχλωρική βουπροπιόνη,
και χρησιμοποιείται σε παχύσαρκους και υπέρβαρους ενήλικες για τη διαχείριση του βάρους μαζί με
μια δίαιτα μειωμένων θερμίδων και φυσική άσκηση. Το φάρμακο αυτό δρα σε περιοχές του
εγκεφάλου που εμπλέκονται στον έλεγχο της πρόσληψης τροφής και της δαπάνης ενέργειας. Ρωτήστε τον γιατρό σας .