ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
Θεοκλής Ζαούτης στο healthweb.gr: Η υποπαραλλαγή ‘’Κράκεν’’ είναι πιο μεταδοτική αλλά δεν υπάρχουν ενδείξεις που να δείχνουν ότι οδηγεί σε πιο σοβαρή νόσηση ή αυξημένο κίνδυνο για θάνατο
Σήμερα στην διαδικτυακή εκπομπή Opinion Health του healthweb.gr. συνομιλούμε με τον πρόεδρο του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας κύριο Θεοκλή Ζαούτη για την νέα μετάλλαξη του κορωνοϊού Κράκεν που έφτασε και στην Ελλάδα και θα μας πει αν υπάρχει πιθανότητα να μας οδηγήσει σε ένα νέο κύμα πανδημίας. Παράλληλα, θα μας πει ο κύριος Ζαούτης αν είναι υπέρ της υποχρεωτικότητας τόσο της μάσκας όσο και του εμβολίου κατά του cοvid. Ενώ , θα μας μεταφέρει την εικόνα που υπάρχει αυτή τη στιγμή στα δημόσια νοσοκομεία και στις νοσηλείες όσον αφορά στον covid, αλλά και τη γρίπη. Επίσης, θα συζητήσουμε και για τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις. Στη συζήτησή μας φυσικά θα μπουν και τα νέα εμβόλια mRNA, τόσο για τον covid, όσο και για τους καρκίνους. Κύριε Ζαούτη καλώς ήρθατε.
Κυρίε Ζαούτη, η μετάλλαξη του κορωνοϊού ‘’Κράκεν ‘’ έφτασε και στην Ελλάδα. Έχουν εντοπιστεί μέχρι αυτή τη στιγμή, 6 κρούσματα. Το κύριο χαρακτηριστικό της είναι υψηλή μεταδοτικότητα. Τι γνώμη έχετε; Είσαστε ανήσυχος; Μήπως και υπάρχει κάποιο νέο κύμα πανδημίας του covid μέσα από αυτή τη μετάλλαξη;
Αυτό που γνωρίζουμε είναι η μετάλλαξη επιστημονικά είναι XBB1.5. Έχει ονομαστεί Κράκεν για ένα μυθολογικό τέρας. Ευτυχώς δεν θεωρούμε ότι θα είναι τέρας αυτή η μετάλλαξη. Είναι πρώτα από όλα μια υποπαραλλαγή της Όμικρον και γιατί το τονίζω αυτό; Γιατί μοιράζεται αρκετά χαρακτηριστικά με την Όμικρον. Δηλαδή ναι μεν είναι πιο μεταδοτική η υποπαραλλαγή αυτή, αλλά δεν έχουμε καμία ένδειξη πως οδηγεί σε πιο σοβαρή νόσηση ή αυξημένο κίνδυνο για θάνατο. Όπως με τις άλλες παραλλαγές Όμικρον, πήγαινε προς την πιο ήπια λοίμωξη. Πέρα από αυτό να συζητήσουμε για τον εμβολιασμό, το εμβόλιο αυτό που έχουμε σήμερα προστατεύει και από αυτή την υποπαραλλαγή, όσον αφορά σε σοβαρή νόσηση και θάνατο.
Πάντως κύριε Ζαούτη, το CDC είχε βγάλει κάποιες οδηγίες και υπάρχουν ορισμένες ενδείξεις από κάποιες ας πούμε μελέτες ίσως πιο μικρές, όπου δείχνουν ότι η υπόπαραλλαγή Κράκεν πυροδοτεί νέες μολύνσεις, επαναμολύνσεις, νέες εστίες μετάδοσης.
Ισχύει αυτό που λέτε. Είναι πιο μεταδοτική η μετάλλαξη αυτή από προηγούμενες μεταλλάξεις. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως θα δούμε πιο σοβαρές λοιμώξεις και θα οδηγήσει σε χειρότερη εικόνα όσον αφορά τη σοβαρότητα.
Αυτή τη στιγμή βλέπουμε ότι από τον covid σημειώνονται 20 θάνατοι την ημέρα και από τη γρίπη είναι λιγότεροι οι θάνατοι και τα κρούσματα και όλα αυτά. Κύριε Ζαούτη, σας ανησυχεί όλη αυτή η κατάσταση; Γιατί σκέφτομαι ότι παλαιότερα με πολύ λιγότερους θανάτους και κρούσματα από cοvid ήμασταν σε lockdown. Τώρα μήπως πρέπει να σκεφτείτε την υποχρεωτικότητα κάποιων μέτρων όπως οι μάσκες, για παράδειγμα, για να προφυλαχθεί ο πολίτης ή το αφήνετε στην προσωπική του ατομική ευθύνη;
Κοιτάχτε δεν είμαστε στην ίδια φάση της πανδημίας που είμαστε πριν 1 και 2 χρόνια. Γιατί έχουμε ψηλότερο ποσοστό ανοσίας στον πληθυσμό είτε από το εμβόλιο, είτε από τη φυσική λοίμωξη από τον κορωνοϊό. Αυτό όμως που λέμε από την αρχή της πανδημίας, αυτός ο κορωνοϊός δεν θα φύγει. Θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με αυτό τον κορωνοϊό τον συγκεκριμένο. Υπάρχει ακόμα σύσταση για τη χρήση μάσκας από τον οργανισμό μας και από από άλλους φορείς. Η άρση της υποχρεωτικότητας δεν σημαίνει πως είναι ένα αναποτελεσματικό εργαλείο για να προστατευτούμε. Από τη στιγμή που θα παραμείνει μαζί μας ο κορωνοϊός δεν προβλέπουμε να φύγει, η χρήση υποχρεωτικότητας για πόσο καιρό θα μπορούσαμε να βάλουμε υποχρεωτικά μέτρα, για πάντα; Βλέπουμε δηλαδή, θεωρώ πως είναι πιο σημαντικό η σύσταση, δηλαδή πρέπει όλοι μας να εκτιμήσουμε τον κίνδυνο προπαντός για τις ευπαθείς ομάδες και να μην θεωρούμε ότι η υποχρεωτικότητα είναι η λύση.
Άρα εσείς αυτή τη στιγμή και με τα δεδομένα τα συγκεκριμένα που έχουμε σήμερα δεν είστε υπέρ στο να ξαναγίνει υποχρεωτική η μάσκα;
Θ.Ζ. Αυτή τη στιγμή όχι.
Το εμβόλιο του covid;
Το εμβόλιο του covid πέρα από τους υγειονομικούς, ποτέ δεν ήταν υποχρεωτικό. Μόνο στους άνω των 60 ετών. Αυτή τη στιγμή δεν συζητάμε την υποχρεωτικότητα του εμβολίου για τον covid και πάλι αυτά πρέπει να τα τοποθετήσουμε στο γεγονός πως θα μείνει μαζί μας αυτός ο ιός και πρέπει να σκεφτόμαστε τη μάσκα και τον εμβολιασμό σαν εργαλεία να αντιμετωπίσουμε μακρόχρονα, γιατί η υποχρεωτικότητα δεν είναι λύση μακρόχρονη για την πανδημία.
Θεωρώ τα ίδια μέτρα που συζητάμε και μαζί από την αρχή της πανδημίας τα βασικά που τα υποτιμάμε. ‘Όταν είμαστε άρρωστοι να μην πηγαίνουμε σχολείο, να μην πηγαίνουμε στη δουλειά,. Να εξαερίζουμε τους χώρους μας σωστά, να βήχουμε και να μαθαίνουμε και τα παιδιά πώς βήχουμε σωστά. Να βάζουμε τη μάσκα όταν είμαστε σε κλειστούς χώρους που δεν έχουν εξαερισμό και προπαντός τα άτομα που είναι σε υψηλό κίνδυνο και να πλένουμε τα χέρια μας. Αυτά είναι οι βασικοί κανόνες υγιεινής που όχι μόνο για τον κορωνοϊό, αλλά προστατεύουν από τη γρίπη και από τους άλλους αναπνευστικούς ιούς, στους οποίους βλέπουμε έξαρση αυτή τη στιγμή.
Αυτή τη στιγμή η γρίπη είναι λιγότερο, ας το πούμε απειλητική από τον cοvid, γιατί βλέπουμε ότι υπάρχει μια αντιστοιχία η οποία ας πούμε, υπάρχουν καθημερινά 20 άτομα που πεθαίνουν από covid και στη γρίπη είναι όλα μαζί το τελευταίο τρίμηνο 6. Άρα οι περισσότεροι πλέον κολλάνε από cοvid και είναι λιγότερο τοξική η γρίπη;
Αυτό που ξέρουμε από την αρχή της πανδημίας κάποιοι λέγανε, είναι μια απλή γρίπη. Ο covid δεν είναι μια απλή γρίπη, έχει αυξημένο κίνδυνο θανάτου, προπαντός στις ευπαθείς ομάδες. Είναι πιο επικίνδυνος ιός από τη γρίπη και συνεχίζει να είναι, αν και έχει πάει προς το πιο ήπιο όπως είπαμε με τις μεταλλάξεις, αλλά συνεχίζει να μην είναι μια απλή γρίπη ο κορωνοϊός.
Πάντως, κύριε Ζαούτη από ότι καταλαβαίνω, δεν βλέπετε lockdown.
Όχι, δεν βλέπω lockdown και κανένα κράτος δεν βλέπει lockdown. Και το παράδειγμα του lockdown το βιώνουμε όταν κοιτάζουμε στην Κίνα αυτή τη στιγμή. Ακολουθήσανε ένα lockdown σε μια προσπάθεια να έχουνε μηδέν κρούσματα. Κάποια στιγμή μόλις κάνανε και αυτοί ένα άνοιγμα που επρεπε να γινει γιατι δεν μπορει να κρατήσουμε τις κοινωνίες σε lockdown πάντα, τι έγινε; Αυτός ο ιός είναι τόσο μεταδοτικός που με το παραμικρό άνοιγμα η Κίνα έχει αυξημένη εικόνα επιδημιολογική.
Τώρα που είπατε Κίνα, κύριε Ζαούτη, να σας μεταφέρω μια ανησυχία που ακούω στο ευρύ κοινό από τους πολίτες. Μιλώντας μεταξύ τους, στις παρέες λένε, μήπως η Κίνα μας κρύβει ξανά κάτι όπως μας έκρυβε και στην αρχή της πανδημίας του cοvid; Υπάρχει κάποιος ιός εκεί ο οποίος θα μας κάνει καμία έκπληξη;
Τι να σας πω; Αυτά είναι όλες υποθέσεις. Ο ΠΟΥ έχει βγάλει μια ανακοίνωση που λέει ότι δεν είναι 100% σίγουρος για τα δεδομένα που βγαίνουν από την Κίνα, αλλά πέρα από αυτό δεν μπορώ να σας πω κάτι άλλο.
Εντάξει, δεν υπάρχουν παραπάνω στοιχεία. Πάμε λίγο στα νοσοκομεία μας στην Ελλάδα. Αυτή τη στιγμή οι εισαγωγές στα νοσοκομεία από covid ποιος είναι ο αριθμός των ασθενών;
Παραμένουν σταθερές εισαγωγές με μια μικρή αύξηση τον τελευταίο καιρό. Οι διασωληνώσεις μένουν σταθερές. Δεν βλέπουμε μια ιδιαίτερα μεγάλη αύξηση στον κορωνοϊό αυτή τη στιγμή, αλλά παρακολουθούμε τα δεδομένα, όπως λέμε από την αρχή της πανδημίας.
Ν.Ν. Ναι, ούτε στις απλές κλίνες, ούτε στις ΜΕΘ; Είναι σταθερή η κατάσταση.
Θ.Ζ. Ναι.
Κύριε Ζαούτη, υπάρχει μια απορία που υπήρχε και για πολύ καιρό τώρα εν πάση περιπτώσει. Όταν ένας ασθενής κάνει εισαγωγή στο νοσοκομείο για κάποιο άλλο πρόβλημα, για παράδειγμα για ένα πρόβλημα σοβαρό της καρδιάς, και εκεί μέσα στο νοσοκομείο κολλήσει covid και πεθάνει απο covid, ο θάνατός του πώς καταγράφεται; Ότι πέθανε από καρδιά;
Στην Ελλάδα, και αυτό είναι κάτι που νομίζω πρέπει να το πούμε, ακολουθούμε τον πιο συντηρητικό ορισμό του θανάτου. Εάν κάποιος έχει covid είναι θετικός για covid, ανεξάρτητα από υποκείμενο νόσημα ή ότι άλλο πρόβλημα, θεωρείται, covid θάνατος. Ελάχιστα κράτη μετράνε τους θανάτους έτσι και γι’ αυτό δεν μπορούμε πλέον να συγκρίνουμε., να λέμε έχουμε πιο λίγους ή πιο πολλούς, γιατί όλοι μετράνε με διαφορετικό τρόπο. Αυτό που είναι σημαντικό είναι η υπερβάλλουσα θνητότητα, δηλαδή παραπάνω απ’ ότι περιμέναμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Παραμένουμε σε χαμηλό ποσοστό συγκριτικά με άλλα κράτη.
Ν.Ν. Ναι αλλά αυτό πόσο αντικειμενικό είναι κύριε Ζαούτη;
Θ.Ζ. Η υπερβάλλουσα θνητότητα είναι τελείως αντικειμενική.
Όχι, το να έρθει κάποιος στο νοσοκομείο για άλλο λόγο και να πεθάνει τελικά από covid.
Θ.Ζ. Δεν καταλαβα την ερώτηση.
Λέω ποσό αντικειμενικό μπορεί να είναι ότι η καταγραφή του θανάτου ότι πέθανε από covid ενώ είχε μπει για άλλο πράγμα και ο covid μπορεί να πυροδότησε την αρχική ασθένεια.
Θ.Ζ. Ναι, καταλαβαίνετε όμως πως είναι ο πιο αντικειμενικός τρόπος, γιατί το ποιος κρίνει πόσο πυροδότησε ο covid. Αυτό ειναι τελειως υποκειμενικο, γιατι το πώς το κρίνει ο καθένας; Για αυτό ακολουθούμε στην επιδημιολογική επιτήρηση τον πιο αντικειμενικό ορισμό δηλαδή έχεις covid δεν κοιτάμε τίποτα άλλο, γιατί όλα τα άλλα είναι υποκειμενικά και ορίζεται σαν θάνατος απο covid.
Μάλιστα. Για το εμβόλιο κατά του cοvid, το οποίο λέει θα γίνεται μία φορά το χρόνο τι πληροφόρηση έχετε ή σε ποια φάση βρισκόμαστε;
Θ.Ζ. Ακόμα είναι σε εξέλιξη η γνώση στο αν θα χρειαζόμαστε να κάνουμε κάθε χρόνο εμβολιο του covid. Δεν έχουμε κατάλληλη πληροφόρηση, η επιστημονική κοινότητα, δεν έχει καταλήξει αν θα είναι ετήσιο ή όχι, φαίνεται να κλίνει προς τα κει, αλλά δεν είναι οριστική αυτή η προσέγγιση.
Φαίνε
Κάθε χρόνο να χρειαζόμαστε, αλλά δεν το έχουμε κλείσει ακόμα.
Ποιος είναι ο αριθμός και τα ποσοστά των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων στα νοσοκομεία μας το 2022;
Γενικότερα παγκοσμίως υπήρχε μια μεγάλη αύξηση στο ποσοστό ενδονοσοκομειακών οιμώξεων επί την περίοδο covid. Αυτό εξηγείται επειδή οι μονάδες εντατικής θεραπείας είχαν περισσότερα άτομα, άτομα που μένανε μεγαλύτερο διάστημα στα νοσοκομεία και έτσι είχαν μεγαλύτερη πιθανότητα να έχουν έκθεση σε ενδονοσοκομειακή λοίμωξη. Δεν έχουμε καλά στοιχεία όσο αφορά συγκριτικά με πριν και μετά τον covid στην Ελλάδα. Είμαστε σε αυτή τη διαδικασία, νομίζω έχουμε συζητήσει και στο παρελθόν μαζί να έχουμε πιο επαρκή στοιχεία και ο ΕΟΔΥ εστιάζει σε ακριβή δεδομένα για τις λοιμώξεις και στην αντιμετώπιση αυτών των λοιμώξεων στα νοσοκομεία μας, αλλά σίγουρα υπάρχει αύξηση. Δεν έχω καμία αμφιβολία γιατί δεν μπορεί εμείς να είμαστε διαφορετικά από τον υπόλοιπο κόσμο. Όλος ο υπόλοιπος κόσμος έχει δει αύξηση σε αυτές τις λοιμώξεις.
Σε ότι αφορά στην συλλογή των στοιχείων αυτών υπάρχει κάποια εξέλιξη, δηλαδή είμαστε σε μια καλύτερη φάση;
Ναι, γενικά η συλλογή δεδομένων για τις νοσοκομειακές λοιμώξεις και πάλι σας λέω παγκοσμίως βίωσε μια δυσκολία, επειδή όλοι οι πόροι, όλο το ανθρώπινο δυναμικό στα νοσοκομεία, στις επιτροπές λοιμώξεων είχε πέσει πάνω στον covid και στην πανδημία covid και έτσι δημιουργήθηκαν κενά στις δυνατότητες να κάνουμε καταγραφές για άλλα θέματα. Τώρα έχουμε επανέλθει και έχουμε μπει σε μια διαδικασία να έχουμε πιο ακριβή δεδομένα και θα τα βγάζουμε από τον ΕΟΔΥ.
Υπάρχουν δεδομένα για τον αριθμό των νοσηλευομένων που μολύνθηκαν με κορωνοϊό, ενώ ήταν στο νοσοκομείο για νοσηλεία για άλλο λόγο, σε αυτό το κομμάτι έχουμε;
Έχουμε κάποια δεδομένα, δεν τα έχω μαζί μου αυτή τη στιγμή να σας τα πω. Μπορώ να σας τα στείλω.
Βεβαίως με χαρά. Κύριε Ζαούτη, η έρευνα για τα εμβόλια mRNA πέρα από το covid έχει εξελιχθεί και στο κομμάτι του καρκίνου. Αυτό πόσο πολύ έχει προχωρήσει και αν ναι για ποιους τύπους καρκίνου;
Πραγματικά εκεί δεν μπορώ να σχολιάσω πάρα πολλά. Δεν μπορώ να προσφέρω πάρα πολλά στη συζήτηση αυτή πέρα από κάποιες γενικές σκέψεις. Η τεχνολογία των mRNA εμβολίων, που αναπτύχθηκε πολύ γρήγορα επί την πανδημία του covid 19, φαίνεται να είναι πάρα πολύ χρήσιμη για άλλες ασθένειες και εμβολιασμούς για άλλες ασθένειες ή θεραπείες για άλλες ασθένειες, όπως είπατε για τον καρκίνο. Διαβάζω και εγώ τη βιβλιογραφία δεν είμαι ούτε ο ογκολόγος ούτε παθολόγος. Διαβάζω τη βιογραφία που λέει πως γίνονται κλινικές μελέτες και είναι ενθαρρυντικά τα αποτελέσματα για κάποιους καρκίνους, αλλά πραγματικά δεν είναι η αρμοδιότητά μου και δεν γνωρίζω τις λεπτομέρειες. Αλλά πάντως φαίνεται να έχουν κάποια θετικά αποτελέσματα.
Θα δημιουργηθούν εμβόλια personalized έχουμε καμία πληροφορία γι’ αυτό;
Η ιατρική και η επιστήμη γενικά πάει προς το personalized medicine, αυτό που λέτε, και οι θεραπείες για τον καρκίνο είναι πιο μπροστά στη διαδικασία του personalized. Και πάλι δεν έχω κάποια συγκεκριμένα δεδομένα να μοιραστώ μαζί σας.
Εντάξει, κύριε Ζαούτη άρα δεν βλέπετε το 2024 να απαλλαχθούμε από την πανδημία του covid.
