Μπάμπης Καραθάνος στο healthweb: Η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη δεν ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες

O σύμβουλος του Υπουργού Υγείας κύριος Μπάμπης Καραθάνος παραχώρησε συνέντευξη στο healthweb και στην διαδικτυακή εκπομπή Opinion Health  με την Νικολέτα Ντάμπου μιλώντας γιαθέματα πολιτικής φαρμάκου και εάν  πρόκειται να γίνουν νέες αλλαγέςώστε να αντιμετωπιστούν προβλήματα, όπως το clawback  αλλά και για τον προσωπικό γιατρό .

Κύριε Καραθάνο οι υποχρεωτικές επιστροφές πλέον έχουν φτάσει στο 1 δις και έχουν προκαλέσει πολλά προβλήματα στην αγορά, ακόμα και στη διαθεσιμότητα των φαρμάκων. Επιχειρείτε στο Υπουργείο Υγείας να βρείτε κάποιες λύσεις, ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Οι υποχρεωτικές επιστροφές, δηλαδή το clawback είναι ένα μέτρο που κατά βάση, κατά κανόνα, θα πρέπει να είναι σε ισχύ για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και να λειτουργεί σαν ‘’ Δίχτυ’’ ασφάλειας στις περιπτώσεις που πραγματικά δεν μπορούν να καλυφθούν οι πραγματικές φαρμακευτικές ανάγκες από τους διαθέσιμους πόρους. Πλέον στην Ελλάδα έχουμε φτάσει στα 10 χρόνια όπου είναι σε ισχύ το μέτρο αυτό. Πιστεύετε ότι είναι άδικο, είναι δυσλειτουργικό;

Είναι ένα μέτρο που πράγματι πάρθηκε μέσα στα χρόνια της κρίσης, από την Τρόικα ώστε να είναι ένας τρόπος να ελέγχουμε την υπέρβαση της φαρμακευτικής δαπάνης που είναι συγκεκριμένη, όπως γνωρίζετε με το θέμα της πτωχεύσεως του ελληνικού κράτους ήρθε η Τρόικα και μας έδωσε χρήματα, για να μπορέσει να σταθεί η χώρα και να μπορέσει να εξυπηρετήσει τις ανάγκες του ΑΕΠ της χώρας, δηλαδή να μπορεί να πληρώνει και τους μισθούς και τις συντάξεις και όλες τις κοινωνικές παροχές και ότι χρειάζεται να πληρώσει ένα κράτος και ουσιαστικά πάρθηκε τότε η συμφωνία με την Τρόικα, στο γνωστό μνημόνιο, το πρώτο, μειώθηκε η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη, από τα 5,2 δις περίπου στα 2,1δις αρχικά, σήμερα είναι στο 2,88 δις. Σε αυτό έχουμε μία υπέρβαση της τάξεως του 1,5 δις και στο retail και στην κοινότητα αλλά και στα νοσοκομεία.

• Πράγματι γίνεται τον τελευταίο καιρό, τουλάχιστον τον τελευταίο χρόνο που είμαι εγώ σε αυτή τη θέση και έχει αναλάβει Υπουργός, ο κύριος Θάνος Πλεύρης, γίνεται μία μεγάλη προσπάθεια να περιοριστεί. Έχουμε μία συμβατική υποχρέωση με το RRF, με το Ταμείο Ανάκαμψης, έχουμε υπογράψει, να μειώσουμε για το 2022 το clawback, σε σχέση με το 2020 κατά 50 εκατομμύρια. Για το 2023, 150 εκατομμύρια, για το 2024- 350 εκατομμύρια και για το 2025- 500 εκατομμύρια. Αυτό βεβαίως καταλαβαίνετε ότι σημαίνει ότι για να μπορέσουμε να φτάσουμε εκεί, θα πρέπει να ελεγχθεί η συνταγογράφηση και η υπερβολική θα έλεγα συνταγογράφηση και η μη χρειαζούμενη συνταγογράφηση. Άρα αυτό για να επιτευχθεί θα πρέπει να ολοκληρωθεί η ψηφιακή διασύνδεση με τον ηλεκτρονικό φάκελο του ασθενούς στα νοσοκομεία, τους ιδιώτες γιατρούς, τους δημόσιους γιατρούς και τα διαγνωστικά, να μπορεί να μπει ουσιαστικά το νέο αυτό σύστημα με τον ηλεκτρονικό φάκελο ασθενούς άρα να μπορεί να παρακολουθείται και η συνταγογράφηση και σε διαγνωστικά και σε φάρμακα αλλά και η διάθεση στα νοσοκομεία, ώστε από εκεί και πέρα μετά δεν θα χρειάζεται φαντάζομαι, ο σχεδιασμός είναι από 01/01/2024 να έχει ολοκληρωθεί και να εφαρμόζεται πλήρως σε όλη την Ελλάδα και σε όλα τα νοσοκομεία και σε όλο το Σύστημα Υγείας ο έλεγχος.

Και ο έλεγχος τι σημαίνει;

Να υπάρχουν κόφτες στους γιατρούς, στη συνταγογράφηση γιατρών με βάση τα πρωτόκολλα, τα ιατρικά πρωτόκολλα, τα θεραπευτικά πρωτόκολλα, τα μητρώα ασθενών, καθώς επίσης και διαγνωστικές εξετάσεις που θα υπαγορεύουν αλλά και τα στάδια στα οποία θα πρέπει να δίνεται ένα φάρμακο, 1ο, 2ο, 3ο και ουσιαστικά να μην γίνεται σπατάλη δίνοντας ένα φάρμακο 3ου σταδίου από το 1ο. Σε αυτή λοιπόν την προσπάθεια πιστεύουμε ότι εμείς, το δικό μας καθήκον θα το κάνουμε, δηλαδή για το ’22. Θα μπορέσουμε να πετύχουμε αυτή τη μείωση των 50 εκατομμυρίων έναντι του ’20 αλλά σας θυμίζω ότι είχαμε και μία μεγαλύτερη ουσιαστικά υπέρβαση το ’21, διότι λόγω της πανδημίας και όλων αυτών μας ξέφυγε πάλι η δαπάνη στο clawback εννοώ, οπότε ουσιαστικά η δική μας προσπάθεια δεν ήταν απλώς να μειώσουμε 50 εκατομμύρια, αλλά να μειώσουμε και άλλα περίπου 150 εκατομμύρια όπου έφυγε η δαπάνη το ’21. Άρα, νομίζω ότι θα πετύχουμε αυτό το στόχο και βεβαίως θα προσπαθήσουμε στη συνέχεια να φτάσουμε σε αυτό που η χώρα είναι υποχρεωμένη να κάνει, με τη μείωση του ’25 ουσιαστικά κατά 500 εκατομμύρια.

Εσείς τώρα κύριε Καραθάνο, σύμφωνα με αυτά τα οποία ακούγονται, ετοιμάζετε κάποιες νέες αλλαγές στο Υπουργείο Υγείας, όσον αφορά στα φάρμακα και στο rebate. Και τι εννοώ; Υπάρχουν πληροφορίες οι οποίες θέλουν , να κάνετε νέες αλλαγές στους κλειστούς προϋπολογισμούς που έχουν οριστεί για τα φάρμακα. Αρχικά αυτό ισχύει;

Κοιτάξτε, εμείς λοιπόν, όπως γνωρίζετε για να κάνουμε τη φαρμακευτική μας πολιτική έχουμε ορισμένα όπλα. Ένα από τα όπλα μας είναι η γνωστή επιτροπή HTA, ουσιαστικά είναι η Επιτροπή η οποία εξετάζει τα νέα φάρμακα και δίνει το ΟΚ,  για να μπουν στη θετική λίστα, αφού πρώτα έρθουν στην Επιτροπή Διαπραγμάτευσης στην οποία πλέον είμαι κι εγώ μέλος, και να διαπραγματευτούν με βάση τη  τιμή που έχει ένα φάρμακο και με βάση τη θεραπεία ή σε κατηγορία ή σε σοβαρή ασθένεια ή σε ακριβή θεραπεία, να διαπραγματευτεί με το κράτος σε τι τιμή θα το πληρώσουμε, θα δώσουμε αυτά τα χρήματα. Άρα, εμείς αυτό το οποίο κάνουμε είναι, έχουμε ξεκινήσει πιο εντατικά η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης να κάνουμε σε μεγάλες κατηγορίες κλειστούς προϋπολογισμούς, ώστε να μπορέσουμε να ελέγξουμε καλύτερα μεγάλες και ακριβές κατηγορίες και θεραπείες, ώστε κλείνοντας το 2022 να έχουμε πετύχει μία μεγάλη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης.

• Όπως ξέρετε μέσα στο 2022 η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης, έχει πετύχει μέχρι τον Ιούλιο περίπου 100 εκατομμύρια μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης με βάση τις συμφωνίες που κλείστηκαν μέχρι τον Ιούλιο του 2022, το 1ο επτάμηνο και ουσιαστικά αυτό το τετράμηνο που έχουμε τώρα το τελευταίο, από το Σεπτέμβριο μέχρι 31 Δεκεμβρίου, έχουμε βάλει μεγάλες κατηγορίες, όπως σκλήρυνση κατά πλάκας, ογκολογικά, έχουμε βάλει αιματολογικές που είναι πολύ ακριβά φάρμακα, κυρίως νοσοκομειακά, καινοτόμα φάρμακα, τα οποία όμως θα πρέπει να μπούνε με κάποια διαπραγμάτευση και να μην πληρώνουμε πιο ψηλά από όσο σε άλλες χώρες. Άρα, υπολογίζουμε περίπου άλλα 100 εκατομμύρια ότι θα πετύχουμε τους κλειστούς προϋπολογισμούς άρα αυτό το καινούριο που έχουμε είναι ότι ουσιαστικά έχουμε βάλει τους κλειστούς προϋπολογισμούς ως ένα βασικό μας όπλο για μπορέσουμε να ελέγξουμε τη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη και νομίζω ότι σχετικά καλά πάμε. Βεβαίως υπάρχει μία αύξηση των επιστροφών που χρειάζεται να δώσουν οι φαρμακευτικές εταιρείες, βλέπουμε λοιπόν λίγο αυτό ότι πράγματι υπάρχει ένα πρόβλημα στο split που έχουμε κάνει, δηλαδή στο κομμάτι των 1Α και 1Β ΦΥΚ, φάρμακα υψηλού κόστους, τα οποία έχουμε ενοποιήσει και τα φάρμακα κοινότητας τα οποία κυρίως δίνονται από τα φαρμακεία. Προφανώς χρειάζεται μία διόρθωση σε αυτό, το 38 ας πούμε 62 που έχουμε κάνει μάλλον θέλει μία διόρθωση, θέλει μία μεγαλύτερη ενίσχυση ο τομέας των φαρμάκων.

Μπορεί να μοιραστεί η δαπάνη σε 58% για τα φάρμακα που πωλούνται στα φαρμακεία και 42% για τα καινοτόμα; Ισχύει ότι αυτό, είναι στις σκέψεις σας;

Δεν ξέρω ακριβώς, ακόμα δεν ξέρω αν θα είναι 58-42, μπορεί να είναι 51-49, μπορεί να είναι 60-40, δεν το ξέρω, μια φορά θα είναι καλύτερο από το 38-62. Αυτό είναι απόφαση του Υπουργού τι αέρα θα δώσει στα φάρμακα υψηλού κόστους, που ουσιαστικά καλύπτουν τα φάρμακα καινοτομίας, τα φάρμακα ακριβών θεραπειών. Αλλά σίγουρα θα διορθωθεί για να μπορέσουμε λίγο να μειώσουμε τις επιστροφές για να μπορούν αυτά τα φάρμακα, για να μπορούν να μπουν με ένα ανεκτό και από τις εταιρείες επίπεδο επιστροφών. Άρα θεωρώ ότι θα βρεθεί λύση σε αυτό για να προχωρήσουμε.

Κύριε Καραθάνο σε ότι αφορά στο rebate, βασικά στο σημερινό rebate, δηλαδή οι υποχρεωτικές εκπτώσεις από 5% ισχύει ότι θα αυξηθεί στο 8%;

Όχι ακριβώς, εμείς μειώσαμε με το τελευταίο νόμο και με τις υπουργικές που κάναμε του Μαΐου, όπως γνωρίζετε κόψαμε το 80-20 στα φάρμακα τα γενικά στην ανάπτυξη, δηλαδή να μην πληρώνουν επιπλέον growth ανάπτυξη οι φαρμακευτικές εταιρείες ότι ένα νέο προϊόν το οποίο μπαίνει και κάθε χρόνο αυξάνει την κυκλοφορία του, να μην πληρώνει αυτό το επιπλέον ποσό και στα νοσοκομεία το 90-10 growth. Αυτό το καταργήσαμε λοιπόν και για να ισοφαρίσουμε αυτή την ουσιαστική παροχή που κάναμε προς τις εταιρείες για νέα φάρμακα και να διευκολύνουμε την κυκλοφορία των νέων φαρμάκων, γι’ αυτό το λόγο βάλαμε ένα επιπλέον 5% rebate για φάρμακα τα οποία είναι μοναδικά, δεν έχουν δηλαδή γενόσημα και ουσιαστικά μονοπωλούν την αγορά, ώστε να μπορέσουμε να ισοφαρίσουμε αυτή τη διαφορά και βεβαίως βάλαμε και ένα 3% επιπλέον rebate σε όλα αυτά τα φάρμακα και τις κατηγορίες φαρμάκων τις οποίες μας κάνουν μία δαπάνη πάνω από 20 εκατομμύρια, δηλαδή μεγάλες κατηγορίες και πολύ ακριβά φάρμακα.

• Με αυτά τα rebate που βάλαμε ουσιαστικά προσπαθήσαμε να ελέγξουμε τα νέα και ακριβά φάρμακα και τις ακριβές κατηγορίες ώστε να πάρουμε κάτι περισσότερο σε έκπτωση για να μπορούμε και εμείς σαν δημόσια φαρμακευτική δαπάνη να μπορέσουμε να έχουμε ένα μεγαλύτερο χώρο. Βεβαίως έχουμε κάνει κι άλλα. Στην προσπάθειά μας αυτή να ξέρετε ότι μέσα στο ’22 έχουμε κάνει διαπραγμάτευση για τις βιταμίνες, ήδη κλείσαμε τη βιταμίνη D όπου εξοικονομήσαμε σχεδόν 35 εκατομμύρια, από 45 που δίναμε το ’21 θα δώσουμε 10.900.000 για το ’22, ήδη μπαίνουμε αυτή την εβδομάδα στη διαπραγμάτευση μαγνησίου και μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα μπούμε και ασβέστιο και σίδηρο ώστε ουσιαστικά να μειώσουμε σε όλη αυτή την κατηγορία των βιταμινών περίπου 80 εκατομμύρια. Και βεβαίως έχουμε πετύχει και άλλες τέτοιες συμφωνίες με φάρμακα τα οποία είναι δεύτερης γραμμής, δεν είναι φάρμακα ας πούμε οι βιταμίνες δεν είναι φάρμακα απαραίτητα για τη ζωή, απλώς είναι ενισχυτικά και θεωρούμε ότι δεν μπορούμε να πληρώνουμε τόσο πολλά χρήματα για κάτι το οποίο στο κάτω κάτω ο καθένας μπορεί σε ένα βαθμό, επιλέγοντας μία καλύτερη ας πούμε διατροφή, μία καλύτερη ζωή να το πετύχει και θεωρούμε ότι θα πρέπει αυτά τα χρήματα που δίνουμε να τα δίνουμε σε πιο σοβαρές ασθένειες, σε βαριές ασθένειες που σώζουν ζωές ή δίνουν μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής.

Τελικά το rebate από 5% πρόκειται να αυξηθεί;

Όχι, όχι. Το rebate είναι αυτό που είπαμε το 5% είναι για τα μοναδικά φάρμακα επιπλέον και το 3% για τα φάρμακα που παίρνουν μεγάλο όγκο.

Λέω για τις νέες αποφάσεις που ίσως πάρετε βάσει των όσων ακούγονται.

Δεν έχω κάτι να ανακοινώσω γι’ αυτά που ακούγονται. Όταν αποφασίσει ο Υπουργός προφανώς θα τα ανακοινώσει ο ίδιος.

Όλες αυτές οι αλλαγές σε τι χρονικό διάστημα πρόκειται να γίνουν κύριε Καραθάνο;

Ποιες αλλαγές; Έχουν γίνει αυτά που σας είπα. Αυτά που σας είπα έχουν γίνει, δηλαδή το rebate έχει μπει.

Ναι οι νέες αλλαγές στους κλειστούς προϋπολογισμούς, αυτά που συζητάμε.

Έχουν ξεκινήσει, όλα αυτά που σας είπα έχουν ξεκινήσει ήδη από 31 Αυγούστου η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης καλεί εταιρείες σε κλειστούς προϋπολογισμούς και τους προτείνει τα επίπεδα επιστροφών, ας πούμε μας φέρνουν τη δική τους πρόταση οι εταιρείες και πιστεύω ότι μέχρι τέλος του χρόνου θα έχουμε κλείσει 7 ή 8 μεγάλους κλειστούς προϋπολογισμούς. Ήδη αυτά γίνονται που σας λέω.

Αν πρόκειται νέες αλλαγές και πρόκειται να γίνουν αυτό ρωτάω εγώ, πέρα από αυτό.

Δεν έχουμε άλλες αλλαγές, δεν έχουμε αλλαγές, στο φάρμακο δεν έχουμε αλλαγές, έχουμε υλοποίηση των αποφάσεων ώστε να μπορέσουμε να φτάσουμε μέχρι τέλος του έτους με όλες αυτές τις αποφάσεις που πήραμε από τον περασμένο Μάρτιο-Μάιο και το Δεκέμβρη τον περασμένο με τις νομοθετικές ρυθμίσεις που πήρε ο Υπουργός, δηλαδή τι; Να πάνε οι ανασφάλιστοι όλοι στις δημόσιες δομές, από εκεί περιμένουμε τουλάχιστον μία μείωση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης τουλάχιστον 150 εκατομμύρια, να φύγουν βιταμίνες, να φύγουν φάρμακα δεύτερης γραμμής και να περάσουν στην αρνητική λίστα πολύ φθηνά φάρμακα του 1 ευρώ, των 2 ευρώ, των 3 ευρώ, τα οποία μπορούν να μας δώσουν 100-150 εκατομμύρια τα οποία μπορούμε να μεταφέρουμε στις πιο ακριβές θεραπείες. Με όλες αυτές τις διαπραγματεύσεις και τους κλειστούς προϋπολογισμούς να φτάσουμε δηλαδή περίπου 200 εκατομμύρια μέσα στο ’22. Όλα αυτά υλοποιούνται και βεβαίως θα έχουμε και νέα μέτρα αν χρειαστεί, από το ’23, ίσως αυτή τη φορά να είναι πιο θετικά με την έννοια ότι σίγουρα υπάρχει ανάγκη λόγω των νέων θεραπειών να υπάρξει και μία αύξηση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης. Αυτή η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη των 2,88 δις είναι πραγματικά μία δαπάνη η οποία είναι σχεδόν 8 χρόνια, από το 2014, οπότε θεωρούμε ότι με τα νέα φάρμακα, με τις νέες θεραπείες, με τις νέες γονιδιακές θεραπείες που έρχονται και για σοβαρές ασθένειες σίγουρα αυτή η δαπάνη δεν ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες. Προφανώς αυτό θα είναι απόφαση της Κυβέρνησης.

Κύριε Καραθάνο το μεσοπρόθεσμο όμως δεν επιτρέπει αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης, πως μπορεί να γίνει αυτό;

Τι εννοείτε το μεσοπρόθεσμο; Η απόφαση αυτή θα είναι κεντρική, κυβερνητική. Αν γίνει, θεωρώ όμως εγώ και ο Υπουργός το θεωρεί αλλά βεβαίως αυτό δεν εξαρτάται μόνο από το Υπουργείου Υγείας, αυτό εξαρτάται και από τη γενικότερη πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης και το θέμα είναι πόσο από το πλεόνασμα πια που έχουμε σαν δημόσιος προϋπολογισμός, σαν κρατικός προϋπολογισμός, πόσο μπορούμε να ενισχύσουμε και το κομμάτι του φαρμάκου και της δημόσιας υγείας. Ξέρετε ότι έχουμε ένα όπλο τώρα το Ταμείο Ανάκαμψης που μας δίνει πολλά χρήματα για να κάνουμε θεσμικές αλλαγές, σοβαρές, δομικές αλλαγές και ουσιαστικά να δημιουργήσουμε και περιστολή στη δαπάνη με τον καλύτερο έλεγχο και διαγνωστικών αλλά και φαρμακευτικών και θεραπειών μέσα στα νοσοκομεία. Άρα φτιάχνουμε με το σύστημα του RF1 ένα σύστημα με το οποίο μπορούμε να παρακολουθήσουμε όλες αυτές τις δαπάνες και να κάνουμε και πιο αποτελεσματική την παροχή υγείας στη χώρα μας.

Σε ότι αφορά στο clawback κύριε Καραθάνο ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδας(ΣΦΕΕ) είχε στείλει πρόσφατα μία επιστολή στο Υπουργείο Υγείας αλλά και στον ΕΟΠΥΥ, κατηγορώντας ευθέως για διαφάνεια στον τρόπο υπολογισμού του clawback. Γνωρίζετε κάτι γι’ αυτό;

Ναι, όχι ακριβώς αυτό, όχι ότι γίνεται εσκεμμένα αυτό, ότι κάποιες εταιρείες θεωρούν ότι δεν είναι τόσο διαφανές αυτό και ότι θέλουν να τους δίνουν κάπως τα στοιχεία και τις κυκλοφορίες και τις δαπάνες και όλα αυτά. Βεβαίως καταλαβαίνετε ότι αυτά δεν είναι εύκολο να τα δίνει ο ΕΟΠΥΥ, γιατί δεν μπορεί να δίνει τις κυκλοφορίες των φαρμάκων και ότι η ανταγωνίστρια εταιρεία θα ξέρει και θα μπορεί να αλλάξει ανταγωνισμό. Εν πάση περιπτώσει  εμείς θεωρούμε ότι γίνεται σωστά, βεβαίως είναι υψηλές αυτές οι επιστροφές, προφανώς εκεί είναι η μεγαλύτερη η διαμαρτυρία, ότι είναι ψηλά τα clawback και τα rebates που έχουμε και θα πρέπει να μειωθούν, νομίζω ότι αυτή είναι κυρίως η κριτική που γίνεται από τον ΣΦΕΕ. Και ότι θα πρέπει βεβαίως ζητάει ο ΣΦΕΕ να αυξηθεί η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη διότι θεωρεί ότι πια δεν είναι στα πλαίσια των πραγματικών αναγκών του ελληνικού λαού και βεβαίως είναι μία προσπάθεια αυτό το πράγμα να γίνει πιο δίκαιο και να εξορθολογιστεί, βεβαίως όμως στα πλαίσια των δυνατοτήτων της ελληνικής οικονομίας.

Ο ΕΟΦ κύριε Καραθάνο ακόμη δεν έχει δημοσιεύσει ως οφείλει τις πωλήσεις των φαρμάκων; Αυτό σε τι βοηθάει στο να μη δημοσιεύονται οι πωλήσεις;

Τι εννοείτε τις πωλήσεις των φαρμάκων;

Τις πωλήσεις των φαρμάκων.

Εννοείτε σε ετήσιο, σε μηνιαίο; Τι εννοείτε;

Ο νόμος λέει ότι κάθε χρόνο πρέπει να δημοσιεύονται τα στοιχεία πωλήσεων των φαρμάκων από τον ΕΟΦ.

Δεν το γνωρίζω, τα στοιχεία αυτά τα έχει ο ΕΟΠΥΥ.

Είναι υποχρέωση του ΕΟΦ να δημοσιεύει τα στοιχεία αλλά δεν το κάνει, οπότε εντάξει, αν δεν το γνωρίζετε δεν πειράζει θα πάμε παρακάτω.

Μήπως εννοείτε τις εξαγωγές φαρμάκων;

Όχι, όχι τις πωλήσεις των φαρμάκων της κάθε εταιρείας. Εντάξει δεν πειράζει.

Δεν δημοσιεύεται αυτό.

Όχι, είναι υποχρέωση του ΕΟΦ να δημοσιεύει.

Να δημοσιεύει της κάθε εταιρείας ή συνολικά εννοείτε; Δεν μπορεί να δημοσιεύει της κάθε εταιρείας τις πωλήσεις, αυτό είναι δεδομένο.

Συνολικά, συνολικά.

Ναι ίσως δεν το γνωρίζω αυτό.

Πάμε παρακάτω. Ας δούμε για τα γενόσημα κύριε Καραθάνο, με υπουργική απόφαση είχε καθοριστεί ότι αν στα γενόσημα η λιανική τιμή είναι μεγαλύτερη της τιμής αποζημίωσης τότε διατηρείται η λιανική τιμή ως τιμή αποζημίωσης και όχι αυτή που προκύπτει από τον αλγόριθμο υπολογισμών των τιμών αποζημίωσης.

Το έχουμε φτιάξει αυτό.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα.

Το έχουμε φτιάξει αυτό.

Αφήστε με λίγο να τελειώσω. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλά γενόσημα να αποζημιώνονται από τον ΕΟΠΥΥ με μεγαλύτερη τιμή έναντι των πρωτοτύπων γεγονός που προκαλεί αύξηση της δαπάνης και ουσιαστικά αυτό συμφέρει τον ΕΟΠΥΥ γιατί ο κόσμος παίρνει περισσότερο πρωτότυπα από ότι γενόσημα. Θέλουμε να μας πείτε γιατί συμβαίνει αυτό και πως μπορεί να συνδυαστεί με την αύξηση κάποιων γενοσήμων στη λιανική τιμή που εσείς ο ίδιος έχετε ήδη ανακοινώσει.

Στις τροπολογίες που κάναμε για το φάρμακο το Μάιο μία από τις πολιτικές που είχαμε ήταν η εξίσωση λιανικής και ασφαλιστικής τιμής στα γενόσημα, άρα ουσιαστικά από τη δημοσίευση της υπουργικής πια τα γενόσημα με τα πρωτότυπα αποζημιώνονται στην ασφαλιστική τιμή όλου του cluster όλης της κατηγορίας. Άρα δεν υπάρχει το θέμα αυτό έχει λυθεί, μέχρι πρότινος γινόταν και πράγματι είχαμε φαινόμενα ένα γενόσημο να αποζημιώνεται πιο ακριβά από ένα πρωτότυπο. Αυτό έχει διορθωθεί και πια αποζημιώνονται το ίδιο τα γενόσημα και τα πρωτότυπα στην τιμή την ασφαλιστική που έχει η κατηγορία τους ή το cluster τους. Άρα αυτό το έχουμε διορθώσει. Τώρα γενικότερα η διείσδυση των γενοσήμων στην ελληνική αγορά δεν είναι τόσο μεγάλη, σε αυτό βεβαίως οφείλεται πια και ότι η φαρμακευτική πολιτική που ασκούμε και η πολιτική αποζημίωσης ουσιαστικά  αποζημιώνουμε στην ασφαλιστική τιμή και τα πρωτότυπα και τα γενόσημα άρα όταν ένα πρωτότυπο φάρμακο πέφτει η τιμή του στο 7% ουσιαστικά το γενόσημο πηγαίνει στο 65% της τιμής και ουσιαστικά όταν πάει σε διαπραγμάτευση εξισούται αυτή η τιμή. Βεβαίως πριν γίνει η διαπραγμάτευση είναι πιο φθηνό για έναν ασφαλισμένο να παίρνει το γενόσημο από το φαρμακείο της γειτονιάς του διότι δεν πληρώνει τη διαφορά γενοσήμου πρωτοτύπου. Αυτό το επιλέγει ο ασθενής, έτσι κι αλλιώς το ελληνικό δημόσιο αποζημιώνει μόνο την τιμή την ασφαλιστική, αυτή τη διαφορά της επιλογής του πρωτοτύπου αν το πάρει κάποιος την πληρώνει ο ίδιος ο ασφαλισμένος, δεν την πληρώνει το κράτος. Άρα ουσιαστικά αυτό ωφελεί τον ίδιο τον πολίτη.

Πως μπορεί να γίνει αύξηση των τιμών σε φάρμακα όταν υπάρχει 1,5 δις clawback;

Εμείς έχουμε εξαγγείλει δύο μέτρα που θα παρθούν.

• Το ένα μέτρο είναι για τα φθηνά, μοναδικά φάρμακα τα οποία είναι κάτω από 10 ευρώ και περισσότερα είναι 2, 3, 4 ευρώ, τα οποία έτσι κι αλλιώς ο πολίτης αγοράζει από μόνος του, πάει στο φαρμακείο και δεν πάει στο γιατρό να δώσει 10 ευρώ για να του γράψει το φάρμακο και να πάει να το πάρει γιατί είναι πάρα πολύ φθηνά, άρα δεν έχει νόημα να πάει. Αυτά λοιπόν και αυτά τα οποία είναι δεύτερης γραμμής, δεν είναι δηλαδή φάρμακα απαραίτητα για τη ζωή του ανθρώπου είναι παυσίπονα, είναι βιταμίνες, είναι πράγματα τα οποία δεν κινδυνεύει η ζωή αν δεν το παρέχει το δημόσιο σύστημα, αυτά λοιπόν είπαμε ότι θα μπορούν με δική τους αίτηση να βγαίνουν από το θετικό κατάλογο και να πηγαίνουν στον αρνητικό κατάλογο και άρα να μην αποζημιώνονται και να τα αγοράζει και να τα πληρώνει ο ασθενής όποτε θέλει. Αυτό θα μας δημιουργήσει εμάς έναν κουμπαρά που υπολογίζουμε ότι θα είναι από 100-150 εκατομμύρια, μπορεί και παραπάνω και ουσιαστικά αυτόν τον κουμπάρα, αυτά τα χρήματα θα τον χρησιμοποιήσουμε για τις ακριβές θεραπείες, νέες γονιδιακές θεραπείες για όγκους για καρκίνους, για σοβαρές ασθένειες που προκαλούν το θάνατο και άρα αυτή τη μεταφορά θα την κάνουμε ακριβώς για να ενισχύσουμε τις θεραπείες αυτές, άρα ουσιαστικά σε αυτά τα φάρμακα που θα φεύγουν από τη θετική λίστα και θα πηγαίνουν στην αρνητική, τα φθηνά, τους δίνουμε μία δυνατότητα αύξησης μέχρι 25%. Δηλαδή για να καταλάβετε τι σημαίνει αυτό αν ένα φάρμακο που κάνει 5 ευρώ και φεύγει από τη θετική λίστα και πάει στην αρνητική δεν το αποζημιώνει πια το κράτος μπαίνει ένα 25% περίπου 1 ευρώ, δηλαδή θα πηγαίνει 5-6 ευρώ και ουσιαστικά θα πουλιέται ελεύθερα στην αγορά και βεβαίως αυτά θα είναι συνταγογραφούμενα από τον γιατρό και θα περνάνε και στην ΗΔΙΚΑ με 100%, δηλαδή ότι θα πληρώνονται ολοκληρωτικά από τον ασθενή.
• Η δεύτερη κατηγορία φθηνών φαρμάκων είναι αυτά που επίσης είναι συνήθως μοναδικά και επειδή κινδυνεύουν να βγουν από την αγορά και ουσιαστικά να αντικατασταθούν από ακριβότερα ξένα φάρμακα, γι’ αυτό λοιπόν θα δώσουμε τη δυνατότητα σε κάποια τέτοια φάρμακα, που όπως σας είπα είναι μοναδικά και φθηνά, κάτω από 10 ευρώ, να μπορούν επίσης να παίρνουν μία αύξηση μέχρι 25%, το ίδιο που σας είπα ώστε να παραμείνουν στην αγορά και να μην αντικατασταθούν από ξένα φάρμακα σε τριπλάσια ή τετραπλάσια τιμή, κάτι το οποίο τα τελευταία χρόνια το βλέπουμε, έχουν φύγει πολλά καλά φθηνά φάρμακα, τα οποία παίρναμε για πολλές δεκαετίες από μικρά παιδιά και έχουν έρθει άλλα από το εξωτερικό με εισαγωγές σε τριπλάσια ή τετραπλάσια τιμή. Αυτό ουσιαστικά προστατεύουμε και τα καλά ελληνικά φάρμακα αλλά και ξένα αν είναι φθηνά και βοηθάμε στο να μην πληρώνει ο ελληνικός λαός παραπάνω μέσω και της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης αλλά και της δικής του τσέπης. Αυτές είναι οι δύο αυξήσεις που μπορεί να γίνουν.

Για τα ΦΥΚ υπάρχει κάποιο νέο κονδύλι έτσι ώστε να τα στηρίξετε, τα φάρμακα υψηλού κόστους;

Εμείς έχουμε ξεχωρίσει όπως ξέρετε φτιάξαμε ένα κανάλι για τα φάρμακα υψηλού κόστους, το 1Α και το 1Β, ουσιαστικά τα νοσοκομειακά φάρμακα  που ήταν στον ΕΟΠΥΥ και αυτά που ήταν στις ιδιωτικές κλινικές, υλοποιήσαμε λοιπόν όλο αυτό το κανάλι των ΦΥΚ αλλά πια και ουσιαστικά το χωρίζουμε τη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη, της δίνουμε αυτό το ποσοστό που χρειάζεται για να πετύχουμε ακριβώς την καλύτερη και πιο δίκαιη διανομή τους, υπάρχουν σκέψεις τώρα για τις νέες γονιδιακές θεραπείες σοβαρών ασθενειών που είναι πάρα πολύ ακριβές, μιλάμε για απίστευτα χρήματα, οπωσδήποτε αυτό να ξέρετε ότι είναι ένας πολύ μεγάλος κίνδυνος για τα δημόσια ταμεία σε αυτές τις εισαγωγές, εδώ έχουμε διάφορες σκέψεις, θα δούμε, δεν έχει αποφασιστεί κάτι. Μία σκέψη είναι ότι θα μπορούσε να υπάρξει ένα τρίτο κανάλι, με ξεχωριστό προϋπολογισμό που θα ελέγχεται πολύ πιο αυστηρά και πολύ πιο ολοκληρωμένα για τέτοιες θεραπείες γονιδιακές και ακριβές θεραπείες που πια θα υπάρχει ένας προϋπολογισμός ξεχωριστός που θα έχει να κάνει πια και με το Υπουργείο Οικονομικών αλλά και με το Υγείας βεβαίως, ή να βρεθεί κάποιος τρόπος καταρχάς να χρηματοδοτηθεί γιατί είναι μία πολύ μεγάλη δαπάνη, σιγά σιγά όσο θα μπαίνουν τέτοια καινούριο φάρμακα και ακριβά, όμως είναι απαραίτητο γιατί αυτά τα φάρμακα σώζουν ζωές, βοηθούν πολύ στο προσδόκιμο της ζωής και στην καλύτερη διαβίωση αλλά εμείς σαν χώρα έχουμε…

Είναι εφικτό να γίνει πράξη;

Πιστεύω ότι είναι εφικτό γιατί είμαστε μία χώρα που δίνουμε πάρα πολύ σημασία στην ανθρώπινη ζωή, ακόμη και τώρα μες την κρίση που έχουμε περάσει ξέρετε ότι είμαστε μία χώρα που έχουμε βάλει καινοτόμα φάρμακα, ακριβά φάρμακα ενώ άλλες χώρες όπως στην Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία, που τέτοια φάρμακα δεν τα βάζουν, δεν τα αποζημιώνουν και ουσιαστικά μόνο μέσω ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών ή από την τσέπη του καθενός μπορεί να πάρει αυτά τα ακριβά φάρμακα.

Άρα πιστεύετε ότι θα συμφωνήσει και το Υπουργείο Οικονομικών να δώσει το κονδύλι αυτό;

Αυτό είναι μία γενικότερη στρατηγική γιατί οπωσδήποτε  εμείς πιστεύουμε ότι πρέπει να προστατεύσουμε την ανθρώπινη ζωή και όπως ξέρετε δεν αφήνουμε κανέναν πίσω και δεν αφήνουμε κανέναν αβοήθητο, αυτό είναι το δόγμα του Υπουργείου Υγείας.

Πολύ ωραία. Και για να προχωράμε για να κλείσουμε σιγά σιγά, κύριε Καραθάνο πείτε μας λίγο για τις κλινικές μελέτες πως πρόκειται να τις στηρίξετε για να αυξηθούν;

Έχει γίνει τον τελευταίο χρόνο μία ομάδα εργασίας η οποία είναι υπό την αιγίδα του γενικού γραμματέα του κυρίου Κοτσιόπουλου, συμμετέχουν όλοι οι φορείς οι εμπλεκόμενοι και από Πανεπιστήμια και από εταιρείες που ασχολούνται με τις κλινικές μελέτες αλλά και από ειδικούς επιστήμονες. Έχουμε φτάσει σε ένα πολύ καλό στάδιο που θα υπογραφούν οι συμφωνίες, ουσιαστικά τι κάναμε; Βελτιώσαμε πάρα πολύ τις διαδικασίες, τις χρονοβόρες διαδικασίες που δεν επέτρεπαν στα νοσοκομεία και στις φαρμακευτικές εταιρείες να συνεργαστούν ώστε να κάνουν αυτές τις κλινικές μελέτες οι οποίες ουσιαστικά πληρώνονται από τις φαρμακευτικές εταιρείες αλλά που δίνουν φάρμακα τα οποία μπορούν να βοηθήσουν πάρα πολύ. Άρα πιστεύω ότι από 01/01/2023 είμαστε έτοιμοι με ένα καινούριο νομικό πλαίσιο να προχωρήσουμε και να αυξήσουμε, να ξέρετε ότι για το ’22 υπολογίζουμε ότι οι κλινικές μελέτες οι οποίες ήρθαν στην Ελλάδα ήταν περίπου 100 εκατομμύρια, υπολογίζουμε ότι πλέον με τη νέα νομοθεσία και με την γρήγορη αίτηση που θα γίνεται με όλους τους συναρμόδιους φορείς θα φτάσουμε τουλάχιστον στην 1η πενταετία στα 500 εκατομμύρια και ίσως να ξεπεράσουμε και το 1 δις. Άρα πιστεύουμε πάρα πολύ σε αυτή τη διαδικασία των κλινικών μελετών, σας θυμίζω ότι το Βέλγιο, μία χώρα που είναι σε έκταση και σε πληθυσμό περίπου σαν και εμάς έχει 15 φορές περισσότερες κλινικές μελέτες γιατί επένδυσε σε αυτό, δημιούργησε ένα σύμπλεγμα συνεργασιών ώστε να φτάσει και να παίρνει πάρα πολλές κλινικές μελέτες και ουσιαστικά να βοηθάει και το δημόσιο προϋπολογισμό, διότι αυτά είναι χρήματα που μπαίνουν στο δημόσιο.

Σημαντικό γιατί είναι και έσοδα για τη χώρα αλλά δίνεται και η ευκαιρία σε κάθε ασθενή να μπει στη διαδικασία να συμμετάσχει σε κλινική μελέτη όπου είναι μία ευκαιρία όταν δεν έχει πρόσβαση στο συγκεκριμένο φάρμακο. Κύριε Καραθάνο στο νέο σχέδιο απόφασης του ΔΣ του ΕΟΠΥΥ για το οργανόγραμμα του οργανισμού μετά την κατάργηση της ΥΠΕΔΥΦΚΑ δεν προβλέπεται ελεγκτικός μηχανισμός ούτε καν μία απλή διεύθυνση ελέγχου. Γιατί καταργήθηκε η ΥΠΕΔΥΦΚΑ και πως είναι δυνατόν να μην υπάρχει έλεγχος και καμία πρόβλεψη επιβολής ποινών σε παραβάτες; Τι μπορεί να εξυπηρετεί αυτό;

Η αλήθεια είναι ότι δεν το γνωρίζω το θέμα αυτό, δεν είναι στην αρμοδιότητά μου, αυτό που ξέρω βεβαίως είναι ότι έχει αλλάξει το οργανόγραμμα και προφανώς θα πρέπει να απευθύνετε στην κυρία Καρποδίνη και στην κυρία Γκογκοζώτου που είναι η Διοίκητρια και η νέα μη εκτελεστική Πρόεδρος και να σας εξηγήσουν λίγο καλύτερα αυτό διότι δεν είναι στις αρμοδιότητές μου, οπότε δεν ξέρω.

Βεβαίως. Κλείνοντας πείτε μας δύο λόγια για τον οικογενειακό γιατρό, πότε πιστεύετε ότι θα ξεκινήσει η εφαρμογή του;

Αυτό είναι μία πολιτική η οποία είναι κεντρική πολιτική της κυβέρνησης, ο προσωπικός γιατρός είναι ένα στοίχημα, ο οικογενειακός και ο προσωπικός γιατρός είχε ξεκινήσει αν θυμάστε επί Υπουργίας επί Άδωνι Γεωργιάδη, που είχα την τιμή τότε να είμαι πάλι σύμβουλός του, πέρασε από πολλά κύματα δεν στηρίχθηκε αυτή η προσπάθεια από τον ΣΥΡΙΖΑ που διαδέχθηκε την κυβέρνηση  Σαμαρά, επανήλθαμε εμείς, περάσαμε την πανδημία και ουσιαστικά πια προχωράμε πολύ σοβαρά να ενισχύσουμε την πρωτοβάθμια, είναι κεντρικός στόχος της ελληνικής κυβέρνησης να ενισχυθεί η πρωτοβάθμια περίθαλψη και βεβαίως η πρωτοβάθμια σημαίνει προσωπικός γιατρός. Ο προσωπικός γιατρός μαζί με την αλλαγή του χάρτη των κέντρων υγείας αλλά και των ΤΟΜΥ και ουσιαστικά να καλύψουμε όλη την ελληνική έκταση με κέντρα υγείας, πρωτοβάθμιας, ΤΟΜΥ και με γιατρούς προσωπικούς αλλά και ιδιώτες που θα συμμετέχουν στο σύστημα, προσδοκούμε ότι περίπου ένα 40% των πολιτών οι οποίοι προσέρχονται στα νοσοκομεία για να βρουν την υγεία τους σε ένα έκτακτο περιστατικό θα πηγαίνουν κατευθείαν στην πρωτοβάθμια, οπότε θα απελευθερώσουμε τα νοσοκομεία για να μπορέσουν να παράσχουν καλύτερη υπηρεσία υγείας άρα θεωρούμε ότι είναι κεντρικό θέμα η πρωτοβάθμια, ήδη έχουν γραφτεί περίπου 3,5 εκατομμύρια Έλληνες στον προσωπικό γιατρό, έχουν μπει 3.000 γιατροί, θέλουμε κι άλλους, γι’ αυτό άνοιξαν οι ειδικότητες, μέχρι τώρα αυτοί που γράφτηκαν ήταν μόνο γενικοί γιατροί και παθολόγοι, ήδη άνοιξε και για γιατρούς άλλους με άλλες ειδικότητες οι οποίες έχουν ανακοινωθεί και ουσιαστικά θα γίνουν και αυτοί προσωπικοί γιατροί και θα καλύψουμε το σύνολο του ελληνικού λαού που περνάει τα 10 εκατομμύρια και να περάσουμε και το σύνολο των γιατρών που θέλουμε να μπουν στο σύστημα δημόσιοι και ιδιωτικοί που θα υπερβαίνουν κατά την εκτίμηση μας, θα υπερβαίνουν τις 10.000. Άρα, αυτό είναι μία πολύ κεντρική πολιτική μας που πιστεύουμε ότι θα βοηθήσει πάρα πολύ στην ποιοτικότερη λειτουργία του εθνικού συστήματος υγείας και βεβαίως και με τη συνεργασία του ιδιωτικού τομέα που θεωρούμε ότι η συνεργασία του ιδιωτικού και του δημόσιου συστήματος μπορεί να παράξει χωρίς ποτέ να παραβλέπουμε τη δημόσια παροχή υγείας, που θεωρούμε ότι είναι πρώτιστη και σημαντική.

Πολύ ωραία, κύριε Καραθάνο θα ήθελα να σας ευχαριστήσω θερμά για την παρουσία σας στο Opinion Health του healthweb.gr.

Εγώ ευχαριστώ για τη φιλοξενία και ευχαριστώ γιατί μπορέσαμε να δώσουμε και στους τηλεθεατές μας ακριβώς αυτό το οποίο κάνει το Υπουργείο Υγείας.