Ο Καθηγητής Φαρμακολογίας Ευάγγελος Μανωλόπουλος μίλησε στο healthweb.gr και στην εκπομπή Opinion Health με τη Νικολέτα Ντάμπου, για τον κίνδυνο που διατρέχουν τα άτομα ηλικιών 30 με 39 εάν τους χορηγηθεί το εμβόλιο της Astrazeneca . Παράλληλά εξήγησε τις διαφορές μεταξύ των εμβολίων PFIZER- MODERNA ΚΑΙ ASTRAZENECA που είναι ενταγμένα στον εμβολιασμό της Ελλάδας αλλά και για ποιες ηλικιακές ομάδες έχει λάβει έγκριση το κάθε ένα. Διευκρίνισε εάν οι έγκυες γυναίκες είναι ο ωφέλιμο να εμβολιαστούν και με ποιο εμβόλιο . Παράλληλα, μίλησε για τα διαθέσιμα φάρμακα κατά της COVID 19 και ποια από αυτά είναι αποτελεσματικά .
Ποιες είναι οι διαφορές των εμβολίων μεταξύ PFIZER- MODERNA ΚΑΙ ASTRAZENECA;
Υπάρχουν αρκετές διαφορές , τα εμβόλια των εταιρειών PFIZER- – MODERNA έχουν παραχθεί με τεχνολογία MRNA ενώ της ASTRAZENECA και της Johnson and Johnson που επίσης έχει εγκριθεί και ξεκινούν οι εμβολιασμοί αμέσως μετά το Πάσχα στην Ελλάδα είναι εμβόλια που έχουν παραχθεί με την τεχνολογία του αδενοϊού. Άρα διαφέρουν με τον τρόπο με τον οποίο εισάγουν την πληροφορία για την δημιουργία του αντίγονου από το κύτταρο.Το αντίγονο όμως είναι κοινό και τα δύο παράγουν την ίδια πρωτεΐνη ακίδα η οποία είναι αυτή που χαρακτηρίζει τον ιο , γύρω-γύρω οι ακίδες που βλέπουμε σε όλες τις αναπαραστάσεις που γίνονται. Έχουν κοινό στόχο όσον αφορά το μηχανισμό.Διαφέρουν όσον αφορά στην συντήρηση , κάποια πρακτικά θέματα . Τα εμβόλια των αδενοειδών είναι σταθερά συντηρούνται για αρκετούς μήνες στο ψυγείο και σε θερμοκρασία δωματίου για αρκετές ώρες. Σε αντίθεση με τα εμβόλια MRNA τα οποία είναι πιο ευαίσθητα και χρειάζονται ψύξη – 70 βαθμούς Κελσίου για το εμβόλιο της. Το εμβόλιο της Modena συντηρείται στους – 20 κελσίου.
Αποτελεσματικότητα
Όσον αφορά την αποτελεσματικότητα όλα τα εμβόλια είναι αποτελεσματικά. Τα MRNA εμβόλια εμάς τους επιστήμονες μας συγκλόνισαν όταν ανακοινώθηκε η αποτελεσματικότητα τους καθώς είναι πάνω από 90% και είναι κάτι που δεν το βλέπει κανείς εύκολα . Ακόμη και τα πιο επιτυχημένα εμβόλια δύσκολα έχουν τόσο υψηλή αποτελεσματικότητα . Ήμασταν πολύ τυχερή ως ανθρωπότητα γιατί ο στόχος που επιλέξαμε για να διαμορφώσουμε το εμβόλιο τελικά αποδείχτηκε ότι είναι πολύ επιτυχημένος .
Το εμβόλιο της Astrazeneca έχει μια μικρότερη αποτελεσματικότητα αλλά και αυτή είναι σημαντική καθώς είναι πάνω από 75% .
- Το θέμα της αποτελεσματικότητας είχε τεθεί αρχικά , σιγά-σιγά περνώντας οι μήνες ξεκαθάρισε και στην συνέχεια ξεκαθάρισε και κάτι άλλο στην δημόσια συζήτηση ότι η αποτελεσματικότητα όπως αρχικά είχε καταγραφεί στις δημόσιες μελέτες κάποιος να εκδηλώσει συμπτώματα της νόσου είναι ένα δεδομένο. Αυτό που απασχολεί περισσότερο την κάθε κοινωνία είναι πόσοι άνθρωποι νοσούν σοβαρά και πόσοι βρίσκονται σε διασωλήνωση στις ΜΕΘ.Τα εμβόλια είναι αποτελεσματικά σχεδόν 100% . Ακόμα και κάποιο άτομο που έχει κάνει εμβόλιο να μολυνθεί από τον κορωνοϊό και εκδηλώσει κάποια συμπτώματα της νόσου , πολύ σπανία η νόσος εξελίσσεται στην βαριά της μορφή η οποία συνήθως οδηγεί των ασθενή στην μηχανική υποστήριξη οξυγόνου και εισαγωγή στην ΜΕΘ. Άρα όσον αφορά στην αποτελεσματικότητα και τα τέσσερα εμβόλια PFIZER-MODERNA ΚΑΙ ASTRAZENECA και Johnson & Johnson είναι εξίσου αποτελεσματικά.
- Το θέμα της ασφάλειας είναι πολύ σημαντικό πάντα όταν αναπτύσσουμε φάρμακο ή εμβόλιο , το πρώτο μας μέλημα είναι η ασφάλεια και αποτελεσματικότητα και μάλιστα με αυτήν την σειρά πρώτα διασφαλίζουμε την ασφάλεια κάθε φαρμακευτικής παρέμβασης και μετά βέβαια την αποτελεσματικότητα χρειάζονται και τα δύο.
Όσον αφορά την ασφάλεια λοιπόν όλα τα εμβόλια που συζητάμε είναι πολύ ασφαλή . Έχουν κοινά κάποια συμπτώματα που είναι αναμενόμενα όπως δηλαδή μετά τον εμβολιασμό 48 με 72 ώρες μπορεί να εκδηλωθεί πυρετός ή και πόνος στο σημείο της ένεσης ή κάποια κούραση , είναι κλασσικά συμπτώματα όπως αυτά της γρίπης τα οποία υποχωρούν και δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. - Για κάποια εμβόλια αρχικά αφορούσε της PHIZER μπορεί να εκδηλωθεί , πολύ σπάνια βέβαια, αλλεργική αντίδραση υπερβολικήπου αντιμετωπίζονται με φάρμακα . Αυτός είναι ο λόγος που παραμένουμε στο εμβολιαστικό κέντρο για 20 λεπτά ή και μισή ώρα μετά τον εμβολιασμό μήπως έχουμε αυτή την αλλεργική αντίδραση .
Υπήρχαν περιστατικά στην Ελλάδα υπερβολικών αλλεργικών αντιδράσεων για το εμβόλιο που αναφέρατε ;
Ναι, υπήρχαν μερικά περιστατικά αλλεργιών υπερβολικών αλλά ελέγχθηκαν όλα και δεν ήτανε κάτι σημαντικό και ανησυχητικό.
Το εμβόλιο της Astrazeneca σε κάποιες περιπτώσεις έχει δημιουργήσει την γνωστή παρενέργεια των θρομβώσεων και πολύς κόσμος τουλάχιστον στην Ελλάδα έχει φοβηθεί να πάει να κάνει το εμβόλιο . Τι έχετε να μας πείτε γι’ αυτό ;
Αυτό προέκυψε στην πορεία , ήταν κάτι που δεν είχε φανεί βάση των κλινικών μελετών. Ωστόσο να σημειώσουμε ότι υπήρξαν δύο περιστατικά Εγκάρσιας Μυελίτιδας σε αυτό το εμβόλιο στην φάση των κλινικών μελετών, ήταν και ο λόγος για τον οποίο είχε διακοπεί η μελέτη για κάποιο διάστημα στην Ευρώπη για περίπου 10 ημέρες και στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής για πέντε εβδομάδες . Παράλληλα, ήταν και ένας λόγος που αυτό το εμβόλιο καθυστέρησε να εγκριθεί παρότι ήταν η πρώτη μεγάλη μελέτη με αποτέλεσμα στην πορεία το ξεπέρασαν τα εμβόλια των άλλων εταιριών .Υπήρχε λοιπόν αυτό το σήμα αλλά δεν κρίθηκε ότι συσχετιζόταν με το εμβόλιο, όμως στην φάση της γενικευμένης χρήσης υπήρξαν κάποια επεισόδια θρομβώσεων και δεν αναφέρομαι σε γενικά θρομβωτικά επεισόδια ,όπως εγκεφαλικά αλλά και φράγματα όλα αυτά που προκύπτουν στο γενικό πληθυσμό , διότι ακόμη και κάποιος να εμβολιαστεί και να κάνει θρομβωτικό επεισόδιο δεν σημαίνει ότι φταίει το εμβόλιο. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι τα εμβόλια δημιουργούν επεισόδια θρομβώσεων .
- Η ανησυχία είναι σε πολύ συγκεκριμένους τύπους θρομβώσεων οι οποίοι είναι και σπάνιοι και αφορά συγκεκριμένα εγκεφαλικά αγγεία ή σε σπλαχνικά και περιφερικά αγγεία και αυτό ταυτοχρόνως εμφανίζεται και θρομβοπενία δηλαδή ελαττωμένα αιμοπετάλια τα οποία έχουν μία αντίφαση τα αιμοπετάλια αυτά προκαλούν τους θρόμβους και συνήθως είναι αυξημένα . Εδώ έχουμε θρόμβους και ελαττωμένα αιμοπετάλια . Είναι ένα σύνδρομο που μοιάζει πάρα πολύ έχει περιγραφή μερικές φορές σε ανθρώπους που παίρνουν ηπαρίνη είναι ένα αντιπηκτικό φάρμακο μπορεί να προκαλέσει αυτό το σύνδρομο .
Το θρομβωτικό αυτό σύνδρομο προκύπτει λίγο συχνότερα σε άτομα που έχουν εμβολιαστεί με το εμβόλιο της Astrazeneca , γεγονός στο οποίο έπεσε αμέσως η προσοχή του Παγκοσμίου Οργανισμού Φαρμάκων και συγκέντρωσε τα περιστατικά . Πριν αρκετό καιρό δημοσίευσε κάποιες οδηγίες, τονίζοντας ότι υπάρχει συσχέτιση του συνδρόμου με το εμβόλιο και η συχνότητα είναι ένα στις έκτο χιλιάδες . Το μεγαλύτερο ποσοστό αφορά σε άτομα κάτω των 60 ετών και σε ποσοστό πάνω από 70% σε γυναίκες . Ο παγκόσμιος οργανισμός φαρμάκων κοινοποίησε αυτά τα δεδομένα και έβαλε προειδοποίηση στο ένθετο του φαρμάκου . Ενημερώθηκαν όλοι οι γιατροί πως να αντιμετωπίσουν το θρομβωτικό σύνδρομο . Δόθηκε το δικαίωμα στις χώρες να αποφασίσουν πως θα διαχειριστούν αυτήν την πληροφορία και κάποιες χώρες έθεσαν ηλικιακά όρια ακριβώς επειδή οι θρομβώσεις είχαν εμφανιστεί σε άτομα κάτω των 60 ετών. Πολλές Δυτικό – Ευρωπαϊκές χώρες έβαλαν το όριο των 60 ή 55 ετών, για παράδειγμα η Γερμανία έθεσε το όριο στα 60 έτη , ενώ η Γαλλία στα 55 έτη και η Ισπανία το ίδιο . Κάποιες χώρες όπως η Νορβηγία και η Δανία επέλεξαν να μην το χορηγήσουν καθόλου . Υπάρχουν κάποιες χώρες όπως η Βρετανία που έβαλε ηλικιακό όριο τα 30 έτη. Υπάρχουν και χώρες κυρίως της Ανατολικής Ευρώπης που δεν έβαλαν κανένα όριο ηλικιακό .
Βάση των επιστημονικών την δεδομένων οι ηλικίες 30-39 πρέπει να το κάνουν τελικά το εμβόλιο της Astrazeneca ;
Τα επιστημονικά δεδομένα είναι αυτά που ανέφερα. Τα θρομβωτικά επεισόδια που αναφέραμε νωρίτερα έχουν προκύψει σε άτομα κάτω των 60 ετών. Υπάρχει και μία άλλη παράμετρος που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη , ο κίνδυνος ένας άνθρωπος να μολυνθεί από κορωνοϊό να νοσήσει σοβαρά και να καταλήξει , ο οποίος αυξάνεται με την ηλικία τα άτομα πάνω από 70-80 ετών κινδυνεύουν περισσότερο από τον ιό σε ποσοστό πάνω από 1% . Είναι η παράμετρος που συνυπολογίστηκε από τις διάφορες χώρες, ο κίνδυνος σε σχέση με το όφελος . Το όφελος να γλιτώσουμε τον κορωνοϊό και το ρίσκο να έχουμε την θρόμβωση. Όσο νεότερος είναι ο άνθρωπος τόσο μικρότερο όφελος υπάρχει και μεγαλύτερο ρίσκο , σε κάποιες νέες ηλικίες ίσως να μην συμφέρει κάποιο άτομο να εμβολιαστεί. Παράλληλα βέβαια , υπάρχει και ο παράγοντας πόσο γρήγορα μία κοινωνία θέλει να δημιουργήσει ανοσία της αγέλης, διότι με τα εμβόλια και τον εμβολιασμό θα φτάσουμε πιο γρήγορα στην ανοσία και στην προστασία που θα οδηγήσει στο να βγούμε πιο γρήγορα από την κατάσταση της πανδημίας. Είναι μία πολύ δύσκολη εξίσωση.
Συμφωνείτε με την απόφαση να εμβολιαστούν ηλικίες 30-39 με το εμβόλιο της astrazeneca;
Προσωπικά θα προτιμούσα το ηλικιακό όριο να είναι υψηλότερα , το όριο που ακολούθησε η Γερμανία.
Γιατί ;
Διότι υπάρχουν και άλλα εμβόλια δεν είναι το μόνο που έχουμε στη διάθεσή μας , εάν ήταν το μόνο διαθέσιμο προφανώς δεν θα το συζητούσαμε αλλά με δεδομένο ότι υπάρχουν διαθέσιμα και άλλα εμβόλια που δεν έχουν ένδειξη για αυτό το πιο μικρό ρίσκο ίσως δεν υπάρχει λόγος να εκτεθούν τα άτομα
που είναι σε αυξημένο κίνδυνο έστω και σε αυτό μικρό ποσοστό του 1% .
Μπορεί να έχει κάποια αρνητική επιρροή και το εμβόλιο της Astrazeneca στην υγεία των ατόμων που είναι 30 με 39 ετών ;
Ναι , διότι αυτή η ηλικιακή ομάδα έχει αυξημένο κίνδυνο να πάθει θρόμβωση καθώς σχετίζεται με την ηλικία , όσο νεότερος είναι ο άνθρωπος τόσο αυξάνεται και το ρίσκο κάνοντας το εμβόλιο της Astrazeneca .Παράλληλα , οι άνθρωποι ηλικίας 30 με 39 ετών έχουν μειωμένο ρίσκο να νοσήσουν , ακόμα και αν νοσήσουν δεν πεθαίνουν εάν είναι υγιής και δεν έχουν κάποιο σύνοδο νόσημα και δεν είναι χρόνοι πάσχοντες ή εάν δεν έχουν παχυσαρκία σοβαρής μορφής. Άρα σε αυτούς τους ανθρώπους η σχέση κόστους οφέλους είναι μικρή.Εξακολουθεί να είναι η θέση υπέρ του εμβολίου. Η άποψή μου είναι την απόφαση θα πάρει μόνος ο κάθε ένας ή η κάθε μία διότι το ρίσκο αφορά περισσότερο στις γυναίκες οι οποίες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από το εμβόλιο αλλά έχουν μικρότερο κίνδυνο να νοσήσουν από τον κορωνοϊό. Για κάποιο λόγο ο κορωνοϊός είναι πιο επιθετικός στους άντρες και τα εμβόλια πιο επιθετικά στις γυναίκες. Είναι μία προσωπική απόφαση και ανάλογα τον τρόπο ζωής του κάθε ανθρώπου ή αν εργάζεται σε χώρους που είναι πολύ εκτεθειμένος με πολλούς ανθρώπους ίσως να πάρει το μικρό ρίσκο και να κάνει εμβόλιο. Σε περίπτωση που κάποια γυναίκα είναι προσεκτική και τηρεί τα μέτρα υγειονομικής προστασίας και δεν εκτίθεται σε πολύ σε κόσμο ίσως θα πρέπει να αποφασίσει να μην κάνει τώρα το εμβόλιο αλλά να περιμένει ένα με δυο μήνες, να πάρουν σειρά και άλλα εμβόλια .
Οι έγκυες γυναίκες τελικά τι πρέπει να κάνουν εμβολιαστούν ; Εάν είναι με ποιο εμβόλιο;
Πολλά από αυτά που είπαμε για τις γυναίκες ισχύει και για τις έγκυες δηλαδή αν βρίσκονται σε περιβάλλον με πολύ κόσμο , ίσως να πρέπει να σκεφτούν να εμβολιαστούν διότι εάν μία έγκυος νοσήσει ίσως οδηγηθεί σε πολύ πιο προχωρημένη κατάσταση από μία γυναίκα που δεν είναι έγκυος.
Με ποιο εμβόλιο;
Όσον αφορά στην ερώτησή σας με ποιο εμβόλιο είναι σαφές ότι για το εμβόλιο της Astrazeneca δεν έχουμε αρνητικά στοιχεία, πέρα από ότι προαναφέραμε για τις γυναίκες , δεν έχουμε κάποια ειδικά στοιχεία για τις έγκυες . Ωστόσο δεν έχουμε και θετικά στοιχεία δηλαδή δεν υπάρχει εμπειρία στην παγκόσμια επιστημονική κοινότητα , να έχουν λάβει αυτό
το εμβόλιο έγκυες γυναίκες και να υπάρχουν στοιχεία ότι έχει εξελιχθεί καλά. Αντίθετα, για τα εμβόλια της PFIZER και της MODERNA υπάρχουν αυτά τα στοιχεία από αρκετές χιλιάδες γυναίκες κυρίως στις Ηνωμένες πολιτείες και στην Αγγλία που έχουν λάβει αυτό το εμβόλιο και εξελίσσονται καλά οι εγκυμοσύνες, δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα.
Άρα μία έγκυος γυναίκα που θα επιλέξει να εμβολιαστεί θα πρέπει να εμβολιαστεί με το εμβόλιο της Pfizer ή Moderna .
Ακούγεται ότι το εμβόλιο της Astrazeneca έχει την ζωντανή μορφή του ιού ενώ το εμβόλιο της Pfizer και Moderna έχουν την εικονική μορφή αυτό ισχύει;
Δεν ισχύει , κανένα εμβόλιο δεν έχει ζωντανή μορφή του ιού . Το μόνο που έχει όπως είπαμε και στην αρχή είναι την πρωτεΐνη ακίδα η οποία δεν μπορεί να σκοτώσει κανέναν .
Χρειάζεται ο ιός να μπει στα κύτταρα μας την αναπαραχθεί και να κάνει τη ζημιά .Αυτό να το ξεκαθαρίσουμε ούτε τα εμβόλια με MRNA ούτε τα εμβόλια του αδενοϊού δεν χρησιμοποιούν ιό .Ο αδενοϊός που βρίσκεται σε εμβόλιο είναι αδρανής , δεν μπορεί να αναπαραχθεί και δεν είναι μολυσματικός για τον άνθρωπο. Όλοι οι ιοί έχουν ένα κοινό μπορούν να μπουν στον οργανισμό και να αναπαραχθούν αλλά δεν είναι όλοι μολυσματικοί .Κανένας τύπος εμβολίου δεν περιλαμβάνει Ζωντανό τον ιό . Υπάρχει αδρανοποιημένος ιός σε ένα κινέζικο εμβόλιο το οποίο δεν κυκλοφορεί στην Ελλάδα, διότι πέρα από τα 4 εμβόλια που συζητάμε υπάρχουν και περισσότερα εμβόλια στην παγκόσμια κοινότητα.
- Στην Κίνα έχουν αναπτυχθεί τέσσερα εμβόλια ένα από αυτά εμπεριέχει αδρανοποιημένο τον ιό δηλαδή είναι πράγματι κορωνοϊός αλλά ουσιαστικά τον έχουν σχεδόν σκοτώσει και δεν μπορεί να κάνει τη ζημιά αλλά χρησιμοποιούν τον ίδιο τον ιό για να μεταφέρουν την πληροφορία.Δεν είναι όμως ένα εμβόλιο το οποίο μας απασχολεί και δεν θα μας απασχολήσει στην Ελλάδα γενικά.
Πιστεύετε ότι τηρήθηκαν και οι τρεις φάσεις κλινικών μελετών για την ανάπτυξη των εμβολίων της COVID 19 ;
Βεβαίως έχουν τηρηθεί αυστηρά και οι τρεις φάσεις κλινικών μελετών για τα εμβόλια της COVID 19 .Αντιλαμβάνομαι ότι ο κόσμος δεν μπορεί να κατανοήσει πως αναπτύχθηκαν τόσο γρήγορα δηλαδή σε 10 μήνες και είναι πράγματι εντυπωσιακό και εντυπωσιάζει κι εμάς τους επιστήμονες. Θα πρέπει να το δούμε θετικά να δούμε τις δυνατότητες που έχει η επιστήμη όταν της δίνονται τα μέσα.
Οι εξηγήσεις είναι η εξής :
- Η πρώτη είναι ότι γνωρίζαμε πάρα πολλά πράγματα για τον κορωνοϊό από τον πρώτο τον SARS 1, που είχε προκύψει πριν από 18 χρόνια και γνωρίζουμε με ποιον τρόπο μπαίνει στα κύτταρα. Οι επιστήμονες στην Κίνα επιβεβαίωσαν ότι και ο SARS 1χρησιμοποιεί την ίδια πόρτα. Παράλληλα, γνωρίζαμε και τον μηχανισμό που μπαίνει δηλαδή πόση πρωτεΐνη ακίδα δεσμεύεται . Άρα κάτι που θα χρειαζόταν χρόνια ερευνών το είχαμε δεδομένο μέσα σε μερικές ημέρες. Επίσης πολύ γρήγορα και προς τιμήν τους οι κινέζοι συνάδελφοι, μας έδωσαν πληροφορίες για το γεννητικό υλικό του ιού μέσα σε 10 ημέρες. Αυτό αποτέλεσε τη βάση για να ξεκινήσει η σύνθεση των εμβολίων.
Πριν τον Ιανουάριο είχαν επιλέξει τους στόχους τους οι εταιρείες και ξεκίνησαν να αναπτύσσουν τα εμβόλια. Τον Απρίλιο η Astrazeneca έδωσε εμβόλιο στο πρώτο ασθενή στην φάση 1 , πήγαν καλά αυτά και 20 Ιουλίου η Astrazeneca ξεκίνησε κλινικές μελέτες φάσεις 3 . Μια εβδομάδα μετά 27 Ιουλίου ξεκίνησαν οι Pfizer και η Moderna κλινικές μελέτες. Οι κλινικές μελέτες κοστίζουν πάρα πολύ ακριβά, εκατοντάδες εκατομμύρια . Συνήθως οι φαρμακευτικές εταιρείες δεν έχουν διαθέσιμα να δώσουν για παράδειγμα 1 δισεκατομμύριο μέσα σε 10 μήνες για να αναπτύξουν ένα εμβόλιο , έγινε όμως αυτό πολλές εταιρείες οι οποίες πραγματοποίησαν μία μεγάλη επένδυση αλλά και κάποια κράτη . Ιδιαίτερα οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής έδωσε πολλά λεφτά στις εταιρείες για να πραγματοποιήσουν τις κλινικές μελέτες γρήγορα. Υπολογίζω ότι μπορεί να ξοδεύτηκαν μέσα στο 2020 ίσως και πέντε με 10 δισεκατομμύρια δολάρια για τις κλινικές μελέτες όλων των διαφορετικών εμβολίων της COVID 19 . Γεγονός που επιτάχυνε πάρα πολύ την διαδικασία.
Ένα ακόμα θετικό για το οποίο είμαστε τυχερή ως ανθρωπότητα είναι ότι οι κλινικές μελέτες τελειώνουν όταν αρκετά άτομα νοσήσουν από κορωνοϊό , άρα πήρανε 20.000 ή 40.000 ανθρώπους και στους μισούς χορηγούσαν το εμβόλιο στους άλλους μισούς έδιναν placebo και τους άφησαν να κάνουν μια φυσιολογική ζωή και μετά καταμετρούσαν ποιοι αρρώσταιναν και πότε, χωρίς να γνωρίζουν ποιος πήρε το φάρμακο και ποιος το placebo , τελείωσε η μελέτη της PFIZER με 165 περιστατικά καιάνοιξαν τον κώδικα να δουν εάν είχαν εμβολιαστεί όχι και έδειξε ότι 158 από τους 165 δεν είχαν κάνει το εμβόλιο αυτό μας βγάζει την αποτελεσματικότητα. Βοήθησε το γεγονός ότι στις χώρες που γινόντουσαν οι μελέτες στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Αγγλία , μετά το φθινόπωρο -Αύγουστο -Σεπτέμβριο υπήρχαν πάρα πολλά περιστατικά του ιού , πάρα πολλά άτομα νόσησαν γρήγορα. Η Ελλάδα δεν επιλέχθηκε από καμιά εταιρία γιατί εκείνη την εποχή δεν είχαμε κρούσματα . Συν έπεσαν πολλά θετικά πράγματα, γρήγορα βρέθηκαν εθελοντές και είχαμε το θεαματικό αυτό αποτέλεσμα που πραγματικά μέχρι και τώρα δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι τα εμβόλια κάνουν αυτό που θέλαμε μας απαλλάξουν από την πανδημία . Ήδη κάποιες χώρες έχουν σχεδόν απαλλαγεί όπως το Ισραήλ και η Βρετανία και στην Ελλάδα είμαστε σε καλό δρόμο.
Κύριε Καθηγητά όσον αφορά στην θεραπεία το μόνο φάρμακο που έχει λάβει έγκριση από τον FDA είναι η ρεμδεσιβίρη που μειώνει τον χρόνο νοσηλείας των ενηλίκων ασθενών με Covid-19. Πείτε μας, πότε χορηγείται το φάρμακο αυτό και σε ποιους ασθενείς ;
Η ρεμδεσιβίρη χορηγείται στην φάση που οι ασθενείς με COVID 19 έχουν ανάγκη από οξυγόνο αλλά δεν είναι στην τελική φάση που χρειάζονται μηχανική υποστήριξη. Το φάρμακο χορηγείται σε αυτή την φάση που έχει ανάγκη οξυγόνο βοηθητικού αλλά δεν έχει εξελιχθεί πάρα πολύ και βοηθάει να μην εξελιχθεί ο κορωνοϊός . Υπάρχουν βέβαια και αλλά φάρμακα .
Το φάρμακο αυτό υπάρχει στην Ελλάδα;
Ναι , υπάρχει στην Ελλάδα από μια εταιρεία που το αντιπροσωπεύει ωστόσο τώρα το αγοράζει το κράτος και το διαθέτει μέσα από τα νοσοκομεία.
Πολύς λόγος γίνεται και για τα μονοκλωνικά αντισώματα. Μιλήστε για αυτά έχουν πάρει έγκριση από τον FDA ;
Τα μονοκλωνικά αντισώματα έχουν λάβει έγκριση από τον FDA μέσα στον Νοέμβριο και αφορούν δυο φάρμακα.Να διευκρινίσουνε ότι οι εγκρίσεις αυτές είτε για τα εμβόλια είτε για τα φάρμακα είναι προσωρινές , δεν είναι τελικής εγκρίσεις .Προσωρινές σημαίνει ότι σου δίνω έγκριση λόγω της αυξημένης ανάγκης να κυκλοφορείς αυτό το προϊόν αλλά εξακολουθεί να είναι υπό παρακολούθηση και υπάρχει η υποχρέωση να το μελετάει η εταιρεία και να καταγράφει ότι συμβαίνει . Στην συνέχεια κάποια στιγμή αργότερα περίπου σε ένα με δύο χρόνια θα πρέπει να ελεγχθούν από τον FDA ή EMA τα καινούργια στοιχεία για να δοθεί ξανά άδεια. Όλα όσα συζητάμε για τον κορωνοϊό είναι σε αυτό το καθεστώς .
Τα μονοκλωνικά αντισώματα φάνηκε ότι είναι ωφέλιμα εάν χορηγηθούν νωρίς.Σε ποια φάση ;
Όταν ένας άνθρωπος κάνει το τεστ και βγει θετικός αμέσως μπορεί να λάβει το μονόκλινο αντίσωμα, του γίνεται μία έγχυση , μία φορά το λαμβάνει για να μην εξελιχθεί η λοίμωξη . Έχει φανεί ότι εάν συμβεί αυτό περίπου οι μισοί άνθρωποι που θα είναι θετικοί στο κορωνοϊό δεν κάνουν εισαγωγή στο νοσοκομείο, δηλαδή δεν εξελίσσεται η λοίμωξη για να επιβαρυνθεί ο ασθενής .
Τελικά, τα μονοκλωνικά αντισώματα συμβάλλουν θετικά στο να μην εξελιχθεί η νόσος σε άτομα θετικά στο κορωνοϊό.
Υπάρχουν και συγκεκριμένα κριτήρια δηλαδή : Ποιοι είναι ασθενείς που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για να εξελιχθεί η αρχική λοίμωξη σε σοβαρή νόσο και χορηγούνται σε αυτούς.
Ποιοι είναι αυτοί οι ασθενείς ;
- Ηλικιωμένοι άνθρωποι με σοβαρές παθήσεις και χρόνιοι ασθενείς .Να σημειώσουμε ότι υπάρχουν και δύο υποσημειώσεις που δεν είναι θετικές για μονοκλωνικά αντισώματα :
- Είναι δύσχρηστα θα πρέπει ο ασθενής για να λάβει το μονοκλωνικό αντίσωμα να πάει στο νοσοκομείο και να του γίνει εγχείρηση για 1 ώρα , κάτι που είναι είναι δύσκολο ειδικά τώρα με τον κορωνοϊό, οπού τα νοσοκομεία είναι επιβαρυμένα .
- Ο δεύτερος λόγος είναι ότι είναι ακριβά τα μονοκλωνικά αντισώματα και δύσκολα στην παραγωγή τους άρα μιλάμε για κάποιες εκατοντάδες δόσεις και όχι δισεκατομμύρια όπως το εμβόλιο. Είναι ένα φάρμακο που κοστίζει πάνω από 1000 €.
Υπάρχουν μελέτες που να δείχνουν τα μονοκλωνικά αντισώματα μειώνουν την θνητότητα στο 100% ;
Δεν υπάρχουν τέτοιες μελέτες . ‘Όχι δεν το κάνουν αυτό . Μειώνουν την εξέλιξη της λοίμωξης σε ένα ποσοστό 50% , αρα κα επέκταση μειώνεται και η θνητότητα .
Κύριε Μανωλόπουλε αυτή τη στιγμή συνταγογραφούνται φάρμακα για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού αλλά δεν έχουν έγκριση για COVID . Πως καλύπτονται νομικά οι γιατροί που συνταγογραφούν τα φάρμακα αυτά αφού είναι εκτός ένδειξης;
Δεν φαίνεται να υπάρχει πρόβλημα, φυσικά εξαρτάται για ποια φάρμακα μιλάμε . Ένα βασικό φάρμακο για την αντιμετώπιση της COVID 19 είναι η μετασιουζουμη είναι το πρώτο φάρμακο που από πέρσι τον Ιούνιο φάνηκε από μεγάλη κλινική μελέτη που τρέχει το πανεπιστήμιο Κέιμπριτζ , ότι πραγματικά μειώνει τους θανάτους όταν χορηγηθεί στους ασθενείς που βρίσκονται με μηχανική υποστήριξη οξυγόνου . Αυτό είναι ένα φάρμακο που δεν έχει ένδειξη για τον κορωνοϊό γιατί παλιό όπως και κάποια άλλα . Αυτό λοιπόν θα χορηγηθεί και ποτέ κανείς δεν θα κατηγορήσει κανέναν γιατρό γιατί συνταγογράφησε αυτό το φάρμακο . Υπάρχει το φάρμακο σαριλουμάμπη, ένας αναστολέας ιντερλευκίνη 6 , η ίδια μελέτη δείχνει ότι βοηθάει αν χορηγηθεί σε συγκεκριμένη φάση , λίγο μετά από την φάση του προηγούμενο φάρμακο που μιλήσαμε. Και αυτό είναι ένα φάρμακο μπορεί να μην έχει ένδειξη συγκεκριμένα για COVID 19 αλλά εχει γίνει ξεκάθαρο ότι βοηθάει και άρα χορηγείται.
Φάρμακα σε γκρίζα ζώνη
Υπάρχουν κι άλλα φάρμακα τα οποία έχουν δοκιμαστεί και έχουν δείξει ότι δε βοηθάνε στην θεραπεία της COVID 19 .
Η Υδροξυχλωροκίνη μας είχε απασχολήσει αρκετά στην πρώτη φάση της νόσου και πολλοί επιμένανε ότι βοηθάει τελικά ξεκαθαρίστηκε ότι δεν βοηθάει . Αντιθέτως κάποιες μελέτες έδειξαν ότι μπορεί να είναι και επιβαρυντική καθώς προκαλεί σε κάποιους αρρυθμίες . Άρα είναι ένα φάρμακο που τώρα δεν δικαιολογείται η συνταγογράφηση του.Μπορεί να υπάρχουν κι άλλα φάρμακα που βρίσκονται στην γκρίζα ζώνη δηλαδή μπορεί να βοηθάνε μπορεί και όχι , κάποιοι τα δοκιμάζουν και είναι ανοιχτό το ερώτημα αλλά ξέρετε έτσι έχει προχωρήσει γιατί είναι τόσο σοβαρό αυτό θέμα .
Οι επιστήμονες δοκιμάζουν φάρμακα με βάση το μηχανισμό δράσης ή από προηγούμενη εμπειρία υποθέτουν ότι μπορεί να βοηθήσουν δοκιμάζονται σε μικρές κλινικές μελέτες. Στην Ελλάδα έχουμε ένα φάρμακο την κολχικίνη , δεν υπάρχει μόνο στην Ελλάδα αλλά η Ελλάδα είναι από τις πρώτες χώρες που την χρησιμοποίησε, για το ,οποίο υπάρχουν ενδείξεις ότι βοηθάει αλλά υπάρχουν και άλλες μελέτες που δείχνουν ότι δε βοηθάει. Είναι ακόμα ανοιχτό το ερώτημα. Εξακολουθούμε να το δοκιμάζουμε και να προσπαθούμε να βρούμε τις ιδανικές συνθήκες .
Πότε πιστεύετε ότι θα επιτευχθεί στην Ελλάδα η ανοσία της αγέλης;
Σε κάποιο βαθμό εξαρτάται από εμάς τους ίδιους τους πολίτες . Μέχρι πριν λίγο καιρό θα έλεγα ότι εξαρτάται από την διαθεσιμότητα των εμβολίων αλλά τώρα φαίνεται ότι ροή των εμβολίων αποκαθίσταται και θα είναι αυτή που πρέπει . Θα έχουμε 2 εκατομμύρια εμβόλια το Μάιο και 2 εκατομμύρια εμβόλια τον Ιούνιο και αντίστοιχες ποσότητες τους επόμενους μήνες , με αυτή την συγκεκριμένη ροή και εάν πάνε οι πολίτες να χρησιμοποιήσουν το εμβόλιο, μέχρι το Σεπτέμβριο μπορεί να επιτευχθεί η ανόσια της αγέλης.